Bu məqaləni lazımdır. |
Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Səsyazma Evi, Musiqi kollektivləri 1926-cı il, noyabrın 6-da, indiki Ə. Əlizadə-9 (keçmiş Fioletov-9) ünvanında Radio komitəsi fəaliyətə başlayır. 1931-ci ildə Azərbaycanın peşəkar musiqisinin banisi Üzeyirbəy Hacıbəylinin təşəbbüsü ilə, bu məkanda şərqdə ilk notlu xalq çalğı alətləri orkestri və indiki Niyazi adına simfonik orkestri yaradılır. Üzeyir bəyə o zamanlar Müslüm Maqamayev yaxından köməklik etmişdir. Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Səsyazma evinin məqsədi dövlətin milli-mədəni musiqi həyatında ictimaiyyətə bir-birindən maraqlı layihələr təqdim etmək, milli mənəvi dəyərləri qorumaq, dövlətin hər bir uğurunu musiqi dili ilə dinləyicilərə çatdırmaq, yeni gənc nəslə peşəkar musiqini təbliğ etməkdir. Əməkdar artist Ramil Qasımovsəsyazma evinin direktoru və bədii rəhbəridir.
Səsyazma evində fəaliyyət göstərən musiqi kollektivləri
- 1Səid Rüstəmov adına Xalq Çalğı Alətləri Orkestri
- 2Niyazi adına Dövlət simfonik orkestri
- 3Cahangir Cahangirov adına xor
- 4Tofiq Əhmədov adına estrada-simfonik orkestri
- 5Uşaq Musiqili Teatrının Əfsər Cavanşirov adına "Bənövşə" uşaq xoru
- 6Əhsən Dadaşov adına "Xatirə" xalq çalğı alətləri ansamblı
- 7Əhməd Bakıxanov adına xalq çalğı alətləri ansamblı
- 8Vaqif Mustafazadə adına "Sevil" vokal-instrumental ansamblı
- 9"Qaytağı" instrumental ansamblı
- 10Uşaq Musiqili Teatrı
Səid Rüstəmov adına Xalq Çalğı Alətləri Orkestri
Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixininin incilərindən biri olan Səid Rüstəmov adına Əməkdar kollektiv xalq çalğı alətləri orkestri Müslüm Maqomayevin təklifi ilə Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən 1931-ci ildə yaradılmaqla, nəinki Azərbaycanda, hətta, bütün Şərq aləmində peşəkar notlu xalq çalğı alətləri orkestrinin əsasını qoymuş olur. İlk dövrlərdə orkestrin dirijoru və rəhbəri Üzeyir Hacıbəyli, konsertmeysteri isə Səid Rüstəmov olmuşdur. Orkestrin tərkibi isə ancaq kamança, saz, balaban, zurna, dəf, nağara alətlərindən ibarət olmuşdur. İlk heyəti Səid Rüstəmov, Əhmədxan Bakıxanov, onun qardaşı Məmmədxan Bakıxanov, Ağabacı Rzayeva, Əmrulla Məmmədbəyli, Cəvahir Həsənova, Tutu Kərimova, Məmmədağa Muradov, Süleyman Hüseynquluoğlu, Əbülfəz Fərəczadə, Xalıq Babayev, Əlihəsən Nuriyev, Xosrov Məlikov, Qılman Salahov, Qönçə İsrafilova, Hacıbaba Əliyev, Hacı Xanməmmədov, Ə. Quliyev və b.-dən ibarət idi. 1935-ci ildən sonra Üzeyir Hacıbəylinin təklifi ilə Səid Rüstəmov orkestrə baş dirijor və bədii rəhbər vəzifəsinə təyin olunur. Orkestrin repertuarı xalq mahnı və təsniflərindən, rənglərdən ibarət olsa da tezliklə Müslüm Maqomayev, Üzeyir Hacıbəyli, Səid Rüstəmov orkestr üçün yeni əsərlər yazmağa başlayırlar. Belə ki, radionun yaradılmasına həsr olunmuş Müslüm Maqomayevin RV-8 (Radio marşı), Üzeyir Hacıbəylinin 1 və 2 №li fantaziyaları, Səid Rüstəmovun mahnıları orkestrin repertuarını daha da genişləndirir. 1936-cı ilin aprel ayında I Ümumittifaq Radio festivalında iştirak edib mükafat qazanan orkestr, 1937-ci ildə Moskva və Leninqrad şəhərlərində uğurla konsertlər verir. 1938-ci ildə Moskvada keçirilən Azərbaycan incəsənəti və ədəbiyyatı ongünlüyünə hazırlaşarkən Üzeyir Hacıbəyli "Arşın mal alan" musiqili komediyasını xalq çalğı alətləri orkestri üçün işləməyi Səid Rüstəmova həvalə edir. 1938-ci il aprelin 9-da Moskva şəhərində "Böyük teatr"ın səhnəsində göstərilən "Arşın mal alan" musiqili komediyası böyük uğur qazanır. Ertəsi gün isə göstərilən tamaşa radio vasitəsilə yayımlanaraq geniş dinləyici kütləsinə təqdim edilir. Həmin dekadada Hökümə Nəcəfova ordenə layiq görülən ilk Azərbaycanlı qadın olur. Böyük Vətən müharibəsi illərində orkestr öz ifası ilə əsgərlər qarşısında, cəbhə bölgələrində, radio dalğalarında çıxış edərək, xalğın bu çətin günündə qələbəyə uğur və düşmənə nifrət hissləri oyatmağa müəssər olur. 1947-ci ildə Şərqdə xalq çalğı alətləri orkestri üçün Fikrət Əmirovun yazdığı ilk fortepiano konserti Emilya Qrenberq tərəfindən uğurla ifa olunur. O vaxtlar Moskvada çıxan "İncəsənət" jurnalı bu konsert və ifa barədə geniş məqalə yazmışdı. Orkestrin heyətində Adil Gəray, Rəhilə Kərimova, Baba Salahov, Şövkət Babayeva, Əhsən Dadaşov, Hafiz Mirzəliyev, Şəfiqə Məmmədəliyeva, Qəribə Hacızadə, İzzət Bağırova, Bəhruz Zeynalov, Vəcihə Səfərova, Fərhad Dadaşov, Məsumə Rəcəbova, Hacı Məmmədov, Əşrəf Abbasov, Qənbər Hüseynli, Sərvər İbrahimov, Tərlan Qazıyeva, Asya Tağıyeva, Azər Mustafayev, Dadaş Dadaşov, Rəna Kəngərli, Gövhər Qasımova, Ağasaleh Abasəliyev, Ceyran Cəfərova, Məmməd Quliyev, Səyyarə Əliyeva, Ramiz Mirişli, Elman Bədəlov, Möhsüm Möhsümov, Ələkbər Ələsgərov kimi görkəmli ifaçılar işləmişlər. 1974-cü ildə orkestrə bədii rəhbər və dirijor Nəriman Əzimov təyin olunur. Tezliklə orkestrə fleyta, kontrabas, qaboy alətləri daxil edilərək səslənməni daha da zənginləşdirir. 1979-cu ildən orkestrin 2-ci dirijoru Faiq Sadıqov təyin olunur. 1983-cü il dekabr ayında görkəmli bəstəkar Fikrət Əmirovun "Kürd ovşarı" simfonik muğamı Səsyazma Evində lentə yazılarkən bəstəkar orkestr qarşısında ürək sözlərini belə deyir — "Mən bilsəydim bu cür xalq çalğı alətləri orkestrində səslənmiş bu əsəri simfonik orkestr üçün yazmazdım" Orkestrin hal-hazırda baş-dirijoru xalq artisti, professor Nəriman Əzimov, dirijorlar: əməkdar artist Faiq Sadıqov və Fərhad Qarayusiflidir.
Niyazi adına Dövlət simfonik orkestri
Simfonik orkestr 1931-ci ildə Azərbaycan Dövlət Radio Komitəsinin nəzdində dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəylinin təşəbbüsü ilə yaranıb. O vaxtlar bədii rəhbər və baş dirijor Şvarts olmuşdur. Dünyaşöhrətli musiqiçi, SSRİ xalq artisti, bizim həmyerlimiz Mstislav Rostropoviçin atası Leopold Rostropoviç məhz, bu orkestrdə uzun illər konsertmeyster olmuşdur. 1941-ci ildən orkestrin bədii rəhbəri və baş dirijoru Əşrəf Həsənov, 2-ci dirijoru isə Çingiz Hacıbəyov olub. Üzeyir Hacıbəylinin dəvətilə Bakıya gəlmiş Avstriya dirijoru Otto Ştrasser bu kollektivdə bir neçə il işləyib. 1944-cü ildə orkestr Tbilisidə Zaqavqaziya ongünlüyündə böyük müvəffəqiyyətlə çıxış edib. Böyük Vətən Müharibəsi illərində isə orkestr qospitallarda yaralı əsgərlər qarşısında Bülbül, Şövkət Məmmədova, Firəngiz Əhmədova, Sona Aslanova, Lütfiyar İmanov, Mobil Əhmədov və başqa müğənnilərlə çoxsaylı konsertlərlə çıxış etmişlər. 1945–46-cı illərdə Üzeyirbəyin ölməz əsərlərindən biri olan "Arşın mal alan" operettası ekranlaşdırılarkən bu orkestrlə ifa olunub. 1971-ci ildə Respublikanın xalq artisti Ramiz Məlik-Aslanov, 1992–95-ci illərdə Əməkdar incəsənət xadimi İsmayıl Hacıyev, 1995-ci ildə Əməkdar incəsənət xadimi Yaşar İmanov kollektivə bədii rəhbər və baş dirijorluq etmişlər. Sənətkarlardan Böyükağa Sadıqbəyov, Məmməd Orucov, Yaqub Hacıyev 2006–2013 orkestrin baş dirijoru, Əməkdar İncəsənət xadimi Azad Əliyev və bir çox başqaları uzun müddət bu orkestrdə fəaliyyət göstəriblər. Böyük maestro Niyazinin adını 30 ildən çox bir müddət daşıyan simfonik orkestr bu yaxınlarda öz təntənəli 80 illik yubileyini qeyd etmişdir. Hal-hazırda orkestrin dirijoru, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar İncəsənət xadimi Nazim Hacıəlibəyovdur.
Cahangir Cahangirov adına xor
Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin xor kollektivi 1936-cı ildə dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən yaradılıb. Bu kollektivə bir müddət Üzeyirbəy özü rəhbərlik etmişdir. O, bir sıra Azərbaycan xalq mahnılarını xor üçün işləmiş və gənc bəstəkarlara tövsiyə etmişdir. . Daha sonralar kollektivə rəhbərliyi Cahangir Cahangirova məhz Üzeyir Hacıbəyov həvalə etmişdir. 1948-ci ildən isə xora əvvəllər kollektivdə ikinci xormeyster kimi fəaliyyət göstərən respublikanın xalq artisti Ramiz Mustafayev ömrünün sonunaqək bədii rəhbərlik edir. Xor kollektivi fəaliyyətə başladığı illərdən bəri Azərbaycan bəstəkarlarının əsərlərinin ilk ifaçısı olub. Kollektiv Azərbaycana bir çox sənətçilər töhfə verib. Onlardan SSRİ xalq artistləri Lütfiyar İmanov, Firəngiz Əhmədova, Zeynəb Xanlarova respublikanın xalq artistləri Gülağa Məmmədov, Mobil Əhmədov, Şahlar Quliyev, respublikanın əməkdar artistləri Firudin Mehdiyev, Faiq Mustafayev, Yaşar Səfərov, İdris Mehdiyev, artistlərdən Anatollu Qəniyev, Nərminə Məmmədova, Sahib Kərimov və başqalarının adlarını sadamaq olar. Böyük Vətən müharibəsi illərində xor kollektivinin ifasında bir çox vətənpərvərlik mövzusunda əsərlər səslənib. Üzeyir Hacıbəyli, Fikrət Əmirov, Qara Qarayev, Cövdət Hacıyev, Hacı Xanməmmədov, Cahangir Cahangirov və digər bəstəkarların oratoriyaları, kantataları, vokal-simfonik poemaları və s. xor kollektivi tərəfindən yüksək məharətlə ifa olunaraq lentə alınıb. Cahangir Cahangirovun adını daşıyan xorun hal-hazırda bədii rəhbəri və dirijoru Şəhla Ələkbərovadır.
Tofiq Əhmədov adına estrada-simfonik orkestri
Tofiq Əhmədov adına estrada-simfonik orkestri Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radiosu 1956-cı ildən kiçik tərkibdə estrada ansamblı kimi fəaliyyətə başlayıb. Qısa müddət ərzində təşkil edilmiş bu kollektivin yaradıcısı — məşhur saksafonçu, respublikanın xalq artisti Tofiq Əhmədov olmuşdur. 1975-ci ildə həmin ansambla "estrada-simfonik orkestri" statusu verildi və onun tərkibi xeyli genişləndirildı. Bu kollektiv bir sıra respublikalarda və xarici ölkələrdə Azərbaycanı layiqincə təmsil edib. SSRİ xalq artisti Müslüm Maqomayev Moskvanın Ostankino studiyasında ilk dəfə bu orkestrlə çıxış etmişdir. Orkestrlə uzun müddət işləmiş respublikanın xalq artistləri Mirzə Babayev, Flora Kərimova, Oqtay Ağayev, İlhamə Quliyeva, Elxan Əhədzadə, Brilyant Dadaşova, Natəvan Şeyxova, Mübariz Tağıyev, əməkdar artist İdris Mehdiyev, Cavan Zeynallı artistlərdən Cavanşir Əliyev, Cəfər Behbudov, Firəngiz Rəhimbəyova, və başqalarının adlarını çəkmək olar. 1979–83-cü illərdə bəstəkar Əziz Əkbər Əzizli, 1983–90-cı illərdə pianoçu bəstəkar, əməkdar artist Rafiq Babayev, 1990–98-ci illərdə bəstəkar, xalq artisti Faiq Sucəddinov, 1998–2002-ci illərdə pianoçu-bəstəkar Eldar Rzaquluzadə, 2002–2012-ci illərdə saksafonçu Akif Süleymanbəyli orkestrə rəhbərlik etmişlər. Hal-hazırda isə orkestrin bədii rəhbəri Vasif Axundov, baş dirijoru Cavad Tağızadədir.
Əfsər Cavanşirov adına "Bənövşə" uşaq xoru
Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radiosunun "Bənövşə" uşaq xoru 1958-ci ilin payızında bəstəkar Əfsər Cavanşirov tərəfindən yaradılıb. "Bənövşə" uşaq xorunun repertuarında Azərbaycan və eləcə də dünya xalqlarının mahnıları, milli el havaları özünə layiqli yer tutmuşdur. Həmin xorun ilk konsertmeysteri Azərbaycanın xalq artisti, bəstəkar Musa Mirzəyev olmuşdur. Bir çox sənətkarlarımız səhnəyə öz kövrək addımlarını ilk dəfə məhz bu kollektivdə atmışlar. Onlardan xalq artistləri Flora Kərimova, Amaliya Pənahova, Xuraman Qasımova, Mələkxanım Əyyubova, Nisə Qasımova, əməkdar artistlər Akif İslamzadə, Firuzə İbadova, Azərin və başqalarını qeyd etmək olar. Uşaqların estetik tərbiyəsinin inkişafına çalışan uşaq ideologiyasına xidmət edən "Bənövşə" uşaq xoru indi də müxtəlif bəstəkarların məktəbli mahnılarını böyük həvəslə oxuyub təbliğ edir. Hal-hazırda uşaq xorunun bədii rəhbəri Zülfiyyə İbrahimovadır.
Əhməd Bakıxanov adına xalq çalğı alətləri ansamblı
Yarandığı dövrdən bu kollektiv solistlərdən ibarət xalq çalğı alətləri ansamblı kimi fəaliyyət göstərib. Bir müddət fəaliyyətini dayandıran bu ansambl 1941-ci ildən Üzeyir Hacıbəyli və Müslüm Maqomayev tərəfindən yenidən bərpa olundu. 1973-cü ilə qədər ansamblın bədii rəhbəri vəzifəsində çalışmış Əhməd Bakıxanov dünyasını dəyişəndən sonra bu kollektiv onun adını daşımağa başladı və xalq artisti Həbib Bayramov ansambla bədii rəhbər təyin olundu. Bu kollektiv Şərqdə ilk peşəkar ansambl olmuşdur. Onun müşayiəti ilə Cabbar Qaryağdıoğlu, Bülbül, Xan Şuşinski, Şovkət Ələkbərova, Zeynəb Xanlarova və b. uğurla çıxış etmişlər. Hal-hazırda ansamblın bədii rəhbəri xalq artisti Möhlət Müslümovdur.
Əhsən Dadaşov adına "Xatirə" ansamblı
1961-ci ildə Azərbaycan Televiziyası və Radiosunun rəhbərliyi tərəfindən görkəmli tarzən Əhsən Dadaşova yeni bir xalq çalğı alətləri ansamblı yaratmaq təklif olunur. Elə həmin il ansambl yaradıldı və ora bir sıra tanınmış musiqiçilər cəlb olundu. Əməkdar artist Əhsən Dadaşov bu ansambla 1976-cı ilə kimi rəhbərlik etdi və o, dünyasını dəyişəndən sonra həmin kollektivə "Xatirə" ansamblı adı verilir. 1976-cı ildən indiyə kimi bu ansambla ansamblın üzvü xalq artisti Adil Bağırov rəhbərlik edir. Həm yaşlı, həm də cavan nəsllərlə çalışan Əhsən Dadaşov adına "Xatirə" ansamblının repertuarına muğam, rənglər, dəramətlər xalq mahnıları və s. daxildir. Azərbaycan bəstəkarlarının əksəriyyəti bu kollektivlə bir-çox mahnılarını yazmış, radiomuzun musiqi fonetekasını xeyli zənginləşdirmişdir. Ansambl xarici ölkələrdə və respublikamızın bir sıra börlgələində qastrol səfərlərində olmuşdur.
Vaqif Mustafazadə adına "Sevil" vokal-instrumental ansamblı
1970-ci ildə tanınmış musiqiçi Vaqif Mustafazadə"Sevil" vokal-instrumental ansamblını yaradır. Qızlardan ibarət ansambl yaratmaqda məqsəd yeni səsləmə və müasir aranjmanla müxtəlif əsərləri sintez etmək idi. Bu gün bu ansambla vaxtı ilə Vaqif Mustafazadə ilə çalışmış Rəna Talıbova rəhbərlik edir və hal-hazırda vokal ansambl mərhum sənətkarın adını daşıyır.
"Qaytağı" instrumental ansamblı
2012-ci ildən etibarən "Qaytağı" instrumental ansamblı yaradılmışdır. Ansamblın bədii rəhbəri Əməkdar artist Ənvər Sadıqovdur. Ansamblı yaratmaqda məqsəd xalq musiqisini müasir aranjmanda tamaşaçılara təqdim etməkdir.
Uşaq Musiqili Teatrı
2014-cü ildən etibarən Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Səs yazma Evinin nəznində, Uşaq musiqili teatrı yaradılmışdır. Uşaq teatrını yaratmaqda məqsəd uşaq idealogiyasına xidmət etmək, istedadlı uşaqları bir arya toplamaq, müasir uşaq dünyasını yaratmaq, yeni uşaq mahnılarını, təbliğ etməkdir. Hal hazırda uşaq musiqili teatrın direktoru, Nigar Qarayevadır.
Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Solistləri
Son illər Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə keçirilən Muğam Telemüsabiqəsi istedadların üzə çıxmasına şərait yaratdı. Müsabiqədə qalib olanlar hal-hazırda Televiziya və Radionun Səsyazma evinin solistləridir, həmçinin, aşağıda adları çəkilən Azərbaycan incəsənət xadimləri də solist kimi Televiziyanın Səsyazma Evində solist kimi fəaliyyət göstərirlər.
- Briliant Dadaşova — Xalq Artisti
- Teymur Əmrah — Əməkdar Artist
- Gülyanaq Məmmədova – Əməkdar Artist
- Sabir Abdullayev — Əməkdar Artist
- Abbas Bağırov — Əməkdar Artist
İstinadlar
- "Televiziya və Radio Verilişləri QSC - Azərbaycan". www.azerbaijans.com. 2023-06-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-11.
- . web.archive.org. 2016-02-05. Archived from the original on 2016-02-05. İstifadə tarixi: 2023-09-11.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- https://azertag.az/xeber/Xalq_artisti_tarzen_Ahmed_Bakixanovun_130_illiyine_hesr_olunmus_konsert_teskil_edilecek-2385961
- https://azertag.az/xeber/Xatire_xalq_chalgi_aletleri_ansamblinin_musayieti_ile_mohtesem_konsert_olmusdur-204660
- "Arxivlənmiş surət". 2023-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Azerbaycan Televiziya ve Radiosunun Sesyazma Evi Musiqi kollektivleri 1926 ci il noyabrin 6 da indiki E Elizade 9 kecmis Fioletov 9 unvaninda Radio komitesi fealiyete baslayir 1931 ci ilde Azerbaycanin pesekar musiqisinin banisi Uzeyirbey Hacibeylinin tesebbusu ile bu mekanda serqde ilk notlu xalq calgi aletleri orkestri ve indiki Niyazi adina simfonik orkestri yaradilir Uzeyir beye o zamanlar Muslum Maqamayev yaxindan komeklik etmisdir Azerbaycan Televiziya ve Radiosunun Sesyazma evinin meqsedi dovletin milli medeni musiqi heyatinda ictimaiyyete bir birinden maraqli layiheler teqdim etmek milli menevi deyerleri qorumaq dovletin her bir ugurunu musiqi dili ile dinleyicilere catdirmaq yeni genc nesle pesekar musiqini teblig etmekdir Emekdar artist Ramil Qasimovsesyazma evinin direktoru ve bedii rehberidir Azerbaycan Televiziya ve Radiosunun Sesyazma Evi Musiqi kollektivleri Sesyazma evinde fealiyyet gosteren musiqi kollektivleri1Seid Rustemov adina Xalq Calgi Aletleri Orkestri 2Niyazi adina Dovlet simfonik orkestri 3Cahangir Cahangirov adina xor 4Tofiq Ehmedov adina estrada simfonik orkestri 5Usaq Musiqili Teatrinin Efser Cavansirov adina Benovse usaq xoru 6Ehsen Dadasov adina Xatire xalq calgi aletleri ansambli 7Ehmed Bakixanov adina xalq calgi aletleri ansambli 8Vaqif Mustafazade adina Sevil vokal instrumental ansambli 9 Qaytagi instrumental ansambli 10Usaq Musiqili TeatriSeid Rustemov adina Xalq Calgi Aletleri Orkestri Azerbaycan musiqi medeniyyeti tarixininin incilerinden biri olan Seid Rustemov adina Emekdar kollektiv xalq calgi aletleri orkestri Muslum Maqomayevin teklifi ile Uzeyir Hacibeyli terefinden 1931 ci ilde yaradilmaqla neinki Azerbaycanda hetta butun Serq aleminde pesekar notlu xalq calgi aletleri orkestrinin esasini qoymus olur Ilk dovrlerde orkestrin dirijoru ve rehberi Uzeyir Hacibeyli konsertmeysteri ise Seid Rustemov olmusdur Orkestrin terkibi ise ancaq kamanca saz balaban zurna def nagara aletlerinden ibaret olmusdur Ilk heyeti Seid Rustemov Ehmedxan Bakixanov onun qardasi Memmedxan Bakixanov Agabaci Rzayeva Emrulla Memmedbeyli Cevahir Hesenova Tutu Kerimova Memmedaga Muradov Suleyman Huseynquluoglu Ebulfez Fereczade Xaliq Babayev Elihesen Nuriyev Xosrov Melikov Qilman Salahov Qonce Israfilova Hacibaba Eliyev Haci Xanmemmedov E Quliyev ve b den ibaret idi 1935 ci ilden sonra Uzeyir Hacibeylinin teklifi ile Seid Rustemov orkestre bas dirijor ve bedii rehber vezifesine teyin olunur Orkestrin repertuari xalq mahni ve tesniflerinden renglerden ibaret olsa da tezlikle Muslum Maqomayev Uzeyir Hacibeyli Seid Rustemov orkestr ucun yeni eserler yazmaga baslayirlar Bele ki radionun yaradilmasina hesr olunmus Muslum Maqomayevin RV 8 Radio marsi Uzeyir Hacibeylinin 1 ve 2 li fantaziyalari Seid Rustemovun mahnilari orkestrin repertuarini daha da genislendirir 1936 ci ilin aprel ayinda I Umumittifaq Radio festivalinda istirak edib mukafat qazanan orkestr 1937 ci ilde Moskva ve Leninqrad seherlerinde ugurla konsertler verir 1938 ci ilde Moskvada kecirilen Azerbaycan inceseneti ve edebiyyati ongunluyune hazirlasarken Uzeyir Hacibeyli Arsin mal alan musiqili komediyasini xalq calgi aletleri orkestri ucun islemeyi Seid Rustemova hevale edir 1938 ci il aprelin 9 da Moskva seherinde Boyuk teatr in sehnesinde gosterilen Arsin mal alan musiqili komediyasi boyuk ugur qazanir Ertesi gun ise gosterilen tamasa radio vasitesile yayimlanaraq genis dinleyici kutlesine teqdim edilir Hemin dekadada Hokume Necefova ordene layiq gorulen ilk Azerbaycanli qadin olur Boyuk Veten muharibesi illerinde orkestr oz ifasi ile esgerler qarsisinda cebhe bolgelerinde radio dalgalarinda cixis ederek xalgin bu cetin gununde qelebeye ugur ve dusmene nifret hissleri oyatmaga muesser olur 1947 ci ilde Serqde xalq calgi aletleri orkestri ucun Fikret Emirovun yazdigi ilk fortepiano konserti Emilya Qrenberq terefinden ugurla ifa olunur O vaxtlar Moskvada cixan Incesenet jurnali bu konsert ve ifa barede genis meqale yazmisdi Orkestrin heyetinde Adil Geray Rehile Kerimova Baba Salahov Sovket Babayeva Ehsen Dadasov Hafiz Mirzeliyev Sefiqe Memmedeliyeva Qeribe Hacizade Izzet Bagirova Behruz Zeynalov Vecihe Seferova Ferhad Dadasov Mesume Recebova Haci Memmedov Esref Abbasov Qenber Huseynli Server Ibrahimov Terlan Qaziyeva Asya Tagiyeva Azer Mustafayev Dadas Dadasov Rena Kengerli Govher Qasimova Agasaleh Abaseliyev Ceyran Ceferova Memmed Quliyev Seyyare Eliyeva Ramiz Mirisli Elman Bedelov Mohsum Mohsumov Elekber Elesgerov kimi gorkemli ifacilar islemisler 1974 cu ilde orkestre bedii rehber ve dirijor Neriman Ezimov teyin olunur Tezlikle orkestre fleyta kontrabas qaboy aletleri daxil edilerek seslenmeni daha da zenginlesdirir 1979 cu ilden orkestrin 2 ci dirijoru Faiq Sadiqov teyin olunur 1983 cu il dekabr ayinda gorkemli bestekar Fikret Emirovun Kurd ovsari simfonik mugami Sesyazma Evinde lente yazilarken bestekar orkestr qarsisinda urek sozlerini bele deyir Men bilseydim bu cur xalq calgi aletleri orkestrinde seslenmis bu eseri simfonik orkestr ucun yazmazdim Orkestrin hal hazirda bas dirijoru xalq artisti professor Neriman Ezimov dirijorlar emekdar artist Faiq Sadiqov ve Ferhad Qarayusiflidir Niyazi adina Dovlet simfonik orkestri Simfonik orkestr 1931 ci ilde Azerbaycan Dovlet Radio Komitesinin nezdinde dahi bestekarimiz Uzeyir Hacibeylinin tesebbusu ile yaranib O vaxtlar bedii rehber ve bas dirijor Svarts olmusdur Dunyasohretli musiqici SSRI xalq artisti bizim hemyerlimiz Mstislav Rostropovicin atasi Leopold Rostropovic mehz bu orkestrde uzun iller konsertmeyster olmusdur 1941 ci ilden orkestrin bedii rehberi ve bas dirijoru Esref Hesenov 2 ci dirijoru ise Cingiz Hacibeyov olub Uzeyir Hacibeylinin devetile Bakiya gelmis Avstriya dirijoru Otto Strasser bu kollektivde bir nece il isleyib 1944 cu ilde orkestr Tbiliside Zaqavqaziya ongunluyunde boyuk muveffeqiyyetle cixis edib Boyuk Veten Muharibesi illerinde ise orkestr qospitallarda yarali esgerler qarsisinda Bulbul Sovket Memmedova Firengiz Ehmedova Sona Aslanova Lutfiyar Imanov Mobil Ehmedov ve basqa mugennilerle coxsayli konsertlerle cixis etmisler 1945 46 ci illerde Uzeyirbeyin olmez eserlerinden biri olan Arsin mal alan operettasi ekranlasdirilarken bu orkestrle ifa olunub 1971 ci ilde Respublikanin xalq artisti Ramiz Melik Aslanov 1992 95 ci illerde Emekdar incesenet xadimi Ismayil Haciyev 1995 ci ilde Emekdar incesenet xadimi Yasar Imanov kollektive bedii rehber ve bas dirijorluq etmisler Senetkarlardan Boyukaga Sadiqbeyov Memmed Orucov Yaqub Haciyev 2006 2013 orkestrin bas dirijoru Emekdar Incesenet xadimi Azad Eliyev ve bir cox basqalari uzun muddet bu orkestrde fealiyyet gosteribler Boyuk maestro Niyazinin adini 30 ilden cox bir muddet dasiyan simfonik orkestr bu yaxinlarda oz tenteneli 80 illik yubileyini qeyd etmisdir Hal hazirda orkestrin dirijoru Azerbaycan Respublikasinin Emekdar Incesenet xadimi Nazim Hacielibeyovdur Cahangir Cahangirov adina xor Azerbaycan Dovlet Televiziya ve Radio Verilisleri Komitesinin xor kollektivi 1936 ci ilde dahi bestekarimiz Uzeyir Hacibeyli terefinden yaradilib Bu kollektive bir muddet Uzeyirbey ozu rehberlik etmisdir O bir sira Azerbaycan xalq mahnilarini xor ucun islemis ve genc bestekarlara tovsiye etmisdir Daha sonralar kollektive rehberliyi Cahangir Cahangirova mehz Uzeyir Hacibeyov hevale etmisdir 1948 ci ilden ise xora evveller kollektivde ikinci xormeyster kimi fealiyyet gosteren respublikanin xalq artisti Ramiz Mustafayev omrunun sonunaqek bedii rehberlik edir Xor kollektivi fealiyyete basladigi illerden beri Azerbaycan bestekarlarinin eserlerinin ilk ifacisi olub Kollektiv Azerbaycana bir cox senetciler tohfe verib Onlardan SSRI xalq artistleri Lutfiyar Imanov Firengiz Ehmedova Zeyneb Xanlarova respublikanin xalq artistleri Gulaga Memmedov Mobil Ehmedov Sahlar Quliyev respublikanin emekdar artistleri Firudin Mehdiyev Faiq Mustafayev Yasar Seferov Idris Mehdiyev artistlerden Anatollu Qeniyev Nermine Memmedova Sahib Kerimov ve basqalarinin adlarini sadamaq olar Boyuk Veten muharibesi illerinde xor kollektivinin ifasinda bir cox vetenperverlik movzusunda eserler seslenib Uzeyir Hacibeyli Fikret Emirov Qara Qarayev Covdet Haciyev Haci Xanmemmedov Cahangir Cahangirov ve diger bestekarlarin oratoriyalari kantatalari vokal simfonik poemalari ve s xor kollektivi terefinden yuksek meharetle ifa olunaraq lente alinib Cahangir Cahangirovun adini dasiyan xorun hal hazirda bedii rehberi ve dirijoru Sehla Elekberovadir Tofiq Ehmedov adina estrada simfonik orkestri Tofiq Ehmedov adina estrada simfonik orkestri Azerbaycan Dovlet Televiziya ve Radiosu 1956 ci ilden kicik terkibde estrada ansambli kimi fealiyyete baslayib Qisa muddet erzinde teskil edilmis bu kollektivin yaradicisi meshur saksafoncu respublikanin xalq artisti Tofiq Ehmedov olmusdur 1975 ci ilde hemin ansambla estrada simfonik orkestri statusu verildi ve onun terkibi xeyli genislendirildi Bu kollektiv bir sira respublikalarda ve xarici olkelerde Azerbaycani layiqince temsil edib SSRI xalq artisti Muslum Maqomayev Moskvanin Ostankino studiyasinda ilk defe bu orkestrle cixis etmisdir Orkestrle uzun muddet islemis respublikanin xalq artistleri Mirze Babayev Flora Kerimova Oqtay Agayev Ilhame Quliyeva Elxan Ehedzade Brilyant Dadasova Natevan Seyxova Mubariz Tagiyev emekdar artist Idris Mehdiyev Cavan Zeynalli artistlerden Cavansir Eliyev Cefer Behbudov Firengiz Rehimbeyova ve basqalarinin adlarini cekmek olar 1979 83 cu illerde bestekar Eziz Ekber Ezizli 1983 90 ci illerde pianocu bestekar emekdar artist Rafiq Babayev 1990 98 ci illerde bestekar xalq artisti Faiq Suceddinov 1998 2002 ci illerde pianocu bestekar Eldar Rzaquluzade 2002 2012 ci illerde saksafoncu Akif Suleymanbeyli orkestre rehberlik etmisler Hal hazirda ise orkestrin bedii rehberi Vasif Axundov bas dirijoru Cavad Tagizadedir Efser Cavansirov adina Benovse usaq xoru Azerbaycan Dovlet Televiziya ve Radiosunun Benovse usaq xoru 1958 ci ilin payizinda bestekar Efser Cavansirov terefinden yaradilib Benovse usaq xorunun repertuarinda Azerbaycan ve elece de dunya xalqlarinin mahnilari milli el havalari ozune layiqli yer tutmusdur Hemin xorun ilk konsertmeysteri Azerbaycanin xalq artisti bestekar Musa Mirzeyev olmusdur Bir cox senetkarlarimiz sehneye oz kovrek addimlarini ilk defe mehz bu kollektivde atmislar Onlardan xalq artistleri Flora Kerimova Amaliya Penahova Xuraman Qasimova Melekxanim Eyyubova Nise Qasimova emekdar artistler Akif Islamzade Firuze Ibadova Azerin ve basqalarini qeyd etmek olar Usaqlarin estetik terbiyesinin inkisafina calisan usaq ideologiyasina xidmet eden Benovse usaq xoru indi de muxtelif bestekarlarin mektebli mahnilarini boyuk hevesle oxuyub teblig edir Hal hazirda usaq xorunun bedii rehberi Zulfiyye Ibrahimovadir Ehmed Bakixanov adina xalq calgi aletleri ansambli Yarandigi dovrden bu kollektiv solistlerden ibaret xalq calgi aletleri ansambli kimi fealiyyet gosterib Bir muddet fealiyyetini dayandiran bu ansambl 1941 ci ilden Uzeyir Hacibeyli ve Muslum Maqomayev terefinden yeniden berpa olundu 1973 cu ile qeder ansamblin bedii rehberi vezifesinde calismis Ehmed Bakixanov dunyasini deyisenden sonra bu kollektiv onun adini dasimaga basladi ve xalq artisti Hebib Bayramov ansambla bedii rehber teyin olundu Bu kollektiv Serqde ilk pesekar ansambl olmusdur Onun musayieti ile Cabbar Qaryagdioglu Bulbul Xan Susinski Sovket Elekberova Zeyneb Xanlarova ve b ugurla cixis etmisler Hal hazirda ansamblin bedii rehberi xalq artisti Mohlet Muslumovdur Ehsen Dadasov adina Xatire ansambli 1961 ci ilde Azerbaycan Televiziyasi ve Radiosunun rehberliyi terefinden gorkemli tarzen Ehsen Dadasova yeni bir xalq calgi aletleri ansambli yaratmaq teklif olunur Ele hemin il ansambl yaradildi ve ora bir sira taninmis musiqiciler celb olundu Emekdar artist Ehsen Dadasov bu ansambla 1976 ci ile kimi rehberlik etdi ve o dunyasini deyisenden sonra hemin kollektive Xatire ansambli adi verilir 1976 ci ilden indiye kimi bu ansambla ansamblin uzvu xalq artisti Adil Bagirov rehberlik edir Hem yasli hem de cavan nesllerle calisan Ehsen Dadasov adina Xatire ansamblinin repertuarina mugam rengler derametler xalq mahnilari ve s daxildir Azerbaycan bestekarlarinin ekseriyyeti bu kollektivle bir cox mahnilarini yazmis radiomuzun musiqi fonetekasini xeyli zenginlesdirmisdir Ansambl xarici olkelerde ve respublikamizin bir sira borlgeleinde qastrol seferlerinde olmusdur Vaqif Mustafazade adina Sevil vokal instrumental ansambli 1970 ci ilde taninmis musiqici Vaqif Mustafazade Sevil vokal instrumental ansamblini yaradir Qizlardan ibaret ansambl yaratmaqda meqsed yeni sesleme ve muasir aranjmanla muxtelif eserleri sintez etmek idi Bu gun bu ansambla vaxti ile Vaqif Mustafazade ile calismis Rena Talibova rehberlik edir ve hal hazirda vokal ansambl merhum senetkarin adini dasiyir Qaytagi instrumental ansambli 2012 ci ilden etibaren Qaytagi instrumental ansambli yaradilmisdir Ansamblin bedii rehberi Emekdar artist Enver Sadiqovdur Ansambli yaratmaqda meqsed xalq musiqisini muasir aranjmanda tamasacilara teqdim etmekdir Usaq Musiqili Teatri 2014 cu ilden etibaren Azerbaycan Televiziya ve Radiosunun Ses yazma Evinin nezninde Usaq musiqili teatri yaradilmisdir Usaq teatrini yaratmaqda meqsed usaq idealogiyasina xidmet etmek istedadli usaqlari bir arya toplamaq muasir usaq dunyasini yaratmaq yeni usaq mahnilarini teblig etmekdir Hal hazirda usaq musiqili teatrin direktoru Nigar Qarayevadir Azerbaycan Televiziya ve Radiosunun SolistleriSon iller Heyder Eliyev Fondunun desteyi ile kecirilen Mugam Telemusabiqesi istedadlarin uze cixmasina serait yaratdi Musabiqede qalib olanlar hal hazirda Televiziya ve Radionun Sesyazma evinin solistleridir hemcinin asagida adlari cekilen Azerbaycan incesenet xadimleri de solist kimi Televiziyanin Sesyazma Evinde solist kimi fealiyyet gosterirler Briliant Dadasova Xalq Artisti Teymur Emrah Emekdar Artist Gulyanaq Memmedova Emekdar Artist Sabir Abdullayev Emekdar Artist Abbas Bagirov Emekdar ArtistIstinadlar Televiziya ve Radio Verilisleri QSC Azerbaycan www azerbaijans com 2023 06 10 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 11 web archive org 2016 02 05 Archived from the original on 2016 02 05 Istifade tarixi 2023 09 11 Arxivlenmis suret 2016 12 08 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 Arxivlenmis suret 2023 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 Arxivlenmis suret 2017 06 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 Arxivlenmis suret 2023 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 https azertag az xeber Xalq artisti tarzen Ahmed Bakixanovun 130 illiyine hesr olunmus konsert teskil edilecek 2385961 https azertag az xeber Xatire xalq chalgi aletleri ansamblinin musayieti ile mohtesem konsert olmusdur 204660 Arxivlenmis suret 2023 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 Arxivlenmis suret 2023 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23