Axtalama (xədim etmə)- bioloji erkəyin cinsiyyət orqanını itirdiyi cərrahi, kimyəvi və ya başqa bir yolla edilən prosesdir. Bu sterilizasiyaya səbəb olur və testosteron kimi müəyyən hormonların istehsalının azalmasına səbəb olur. Axtalanmış şəxs və ya heyvan nəsilartırma qabiliyyətini itirir. Əsasən cəza, yaxud heyvan populyasiyanın tənzimlənməsində istifadə olunur.
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Tarixi
Axtalamanın ilk dəfə harada və nə zaman tətbiq olunduğu məlum deyil. Ancaq tarix boyu qaliblərin məğlubları diri, yaxud ölü halda axtaladıqları məlumdur. Cinsiyyət vəziləri (xaya) ilə bərabər cinsiyyət orqanının da çıxarılması ölüm riskini artırdığı üçün irəli tarixi dönəmlərdə ancaq cinsiyyət vəziləri çıxarılırdı. Ancaq axtalamadan həmişə cəzalandırmaq üçün istifadə olunmamışdır. Bir çox mədəniyətlərdə axtalanmış oğlan uşaqlarından xüsusi tərbiyə olunaraq saraylarda, əksər hallarda isə hərəmlərdə istifadə olunmuşdur. Tarixdə axtalanmış şəxslərin bəzən yüksək rütbə tuta bildiyi hallar da olmuşdur.
18-ci əsrə qədər Avropada oğlan uşaqları kilsə xorunda oxumaları üçün axtalanırdı. Belə ki, xorda oxumaq üçün qadınlara icazə verilmədiyi üçün oğlanların incə səslərini qorumaq məqsədilə onları axtalayırdılar.
Fizioloji və psixoloji nəticələri
Müasir dövrdə axlalama
Axtalanmış şəxslər
- Gürcüstan şahzadəsi
- İran şahı Ağa Məhəmməd Şah Qacar
İstinadlar
Xarici keçidlər
- axtalamaq sözünün mənası - Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti 2016-03-14 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Axtalama xedim etme bioloji erkeyin cinsiyyet orqanini itirdiyi cerrahi kimyevi ve ya basqa bir yolla edilen prosesdir Bu sterilizasiyaya sebeb olur ve testosteron kimi mueyyen hormonlarin istehsalinin azalmasina sebeb olur Axtalanmis sexs ve ya heyvan nesilartirma qabiliyyetini itirir Esasen ceza yaxud heyvan populyasiyanin tenzimlenmesinde istifade olunur Osmanli sarayinda xedim edilmis zenciBu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin TarixiAxtalamanin ilk defe harada ve ne zaman tetbiq olundugu melum deyil Ancaq tarix boyu qaliblerin meglublari diri yaxud olu halda axtaladiqlari melumdur Cinsiyyet vezileri xaya ile beraber cinsiyyet orqaninin da cixarilmasi olum riskini artirdigi ucun ireli tarixi donemlerde ancaq cinsiyyet vezileri cixarilirdi Ancaq axtalamadan hemise cezalandirmaq ucun istifade olunmamisdir Bir cox medeniyetlerde axtalanmis oglan usaqlarindan xususi terbiye olunaraq saraylarda ekser hallarda ise heremlerde istifade olunmusdur Tarixde axtalanmis sexslerin bezen yuksek rutbe tuta bildiyi hallar da olmusdur 18 ci esre qeder Avropada oglan usaqlari kilse xorunda oxumalari ucun axtalanirdi Bele ki xorda oxumaq ucun qadinlara icaze verilmediyi ucun oglanlarin ince seslerini qorumaq meqsedile onlari axtalayirdilar Fizioloji ve psixoloji neticeleriMuasir dovrde axlalamaAxtalanmis sexslerGurcustan sahzadesi Iran sahi Aga Mehemmed Sah QacarIstinadlarXarici kecidleraxtalamaq sozunun menasi Azerbaycan dilinin izahli lugeti 2016 03 14 at the Wayback Machine