Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Axirət — Dini inanclara görə ölümdən sonra gediləcəyinə inanılan sonsuz aləm. İslam əqidəsinə görə, bütün insanlar qiyamət günündə Allahın əmri ilə dirildilib, məhşər (sorğu-sual) meydanına çəkiləcəklər. Bu dünyada etdiyi əməllərə uyğun olaraq, hamının hökmü veriləcək. Yaxşı insanlar cənnətə, pis insanlar isə cəhənnəmə göndəriləcəklər. Bundan sonra həyat həmin yerlərdə (cənnət və cəhənnəmdə) davam edəcək. Məhşər günündən sonrakı həmin aləmə "axirət aləmi" deyilir.
Axirət aləmi
Digər dini əsaslar kimi Axirət aləmi də iki yolla isbat olunur ki, onlardan biri ağıl və digəri isə ayə və rəvayətlərdən ibarətdir.
Axirət aləminin xüsusiyətləri
Ağıl və məntiq baxmından Axirət aləmi aşağıdakı xüsusiyətlərə malik olmalıdır:
Axirət aləmi əbədi və həmişəlik olmalıdır. Qurani kərimə nəzər saldıqda Axirət aləminin əbədi olmasına dair bir çox ayələr görürük. Məsələn:
Behiştin qapıcıları əhlinə salam verərək dəyər xoş olsun sizə. Əbədi olaraq behiştə daxil olun.
Həmçinin Cəhənnəm əhli barədə buyrulur: Allah təalə münafiq iki üzlü kişilər, qadınlar və kafirlər üçün əbədi olan cəhənnəm odunu vədə vermişdir. Axirət aliminin nemət və səadəti hər növ çətinlik və əzabəziyyətdən uzaq olmalıdır.
Axirət aləmində olan nemət və səadət üçün heç bir əziyyət narahatlıq və hüzn olmalıdır. Çünki bu cür xüsusiyyətlər müvəqəti olan dünya həyatının nemətləri və rifahını əldə etdikdə ola bilər. Axirət aləmində isə bu cür xüsusiyyətlərin olması qeyri mümkündür. Qurani Kərimdə oxuyuruq:
Onlara xitab olunar. Behiştə daxil olsun. Sizin üçün Heç bir qorxu və hüzn olmayacaqdır.
Axirət aləmi iki hissədən təşkil olunmuşdur. Belə ki saleh əməllər sahibi üçün rəhmət və günahkar üçün əzaba malik olmalıdır.
Ağıl və düşüncə
Ağıl və düşüncə yolu ilə Axirət aləmini bir neçə dəllilə isbat etmək olar.
Hikmət dəlili
Bildiyiniz kimi hər bir insan ruh və cisimdən ibarətdir ki, onun əbədi həyatının əsas amili də ruhla bağlıdır. İnsan bu dünyada zəhmət çəkib bir sıra ləzzətlərdən bəhrələnmək və nəhayət bu dünya ilə vidalaşıb torpaq altında çürüyərək aradan getmək üçün xəlq olunmamışdır. Çünki ölməklə bütün var dövlət çəkdiyi zəhmətlər və s. heçə çıxır və beləliklə də hər bir insanın həyat tərzi mənasız və puç sayılır.
İlahi sifətlərdən biri də Allahın hikmətli olmasıdır. Belə bir həyat tərzi isə Allahın hikmətlərindən çox-çox uzaqdır.
Quranda axirət
Qurani-Kərimdə yüzdən çox termin və deyib istifadə olunmaqla axirət əqidəsi işlənmişdir.Mövzu ilə bağlı ayələr həm Məkki həm də Mədəni surələrdə tez-tez təkrarlanmışdır.Bu təkrarın mövzunun əhəmiyyətini vurğulamaq, məsuliyyət hissini gücləndirmək, dünya ilə axirət arasındakı psixoloji məsafəni qısaltmaq, möminin ruhunu yüksəltmək və həyatını əbədi etmək məqsədi daşıdığını söyləmək mümkündür.Bir çox surələrdə kainatın, xüsusən də insanların yaradılışından, kainatın idarə olunmasından və həyatın axışından bəhs edən ayələr, axirət həyatını təsvir edən ayələr yan-yana qoyulmuşdur.Quranın vəsfinə görə, dünya həyatı bir “oyun və əyləncə”, “zinət və öyünmək”dir. Bu, “mülk, təsir uğrunda yarışdır”. Nəticə etibarı ilə müvəqqəti mənfəət və aldatma vasitəsidir.Həqiqi həyat axirət həyatıdır, sülh və əmin-amanlıq ancaq ölümsüzlük aləmindədir. Ölüm geridə qalanlar üçün ağrı və həsrətlə dolu bir hadisə olsa da, mömin qəlblərin fanilikdən əbədiyyətə keçməsinə vəsitədir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycanda İslam və onun etiqad əsasları Bakı, "Nurlar" Nəşriyyat-Poliqrafiya, Mərkəzi, 2013. 312 səh.
- Ö. R. Doğrul – İ. H. İzmirli, “Âhiret”, İTA, I, 158-170.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Axiret Dini inanclara gore olumden sonra gedileceyine inanilan sonsuz alem Islam eqidesine gore butun insanlar qiyamet gununde Allahin emri ile dirildilib mehser sorgu sual meydanina cekilecekler Bu dunyada etdiyi emellere uygun olaraq haminin hokmu verilecek Yaxsi insanlar cennete pis insanlar ise cehenneme gonderilecekler Bundan sonra heyat hemin yerlerde cennet ve cehennemde davam edecek Mehser gununden sonraki hemin aleme axiret alemi deyilir Axiret alemiDiger dini esaslar kimi Axiret alemi de iki yolla isbat olunur ki onlardan biri agil ve digeri ise aye ve revayetlerden ibaretdir Axiret aleminin xususiyetleri Agil ve mentiq baxmindan Axiret alemi asagidaki xususiyetlere malik olmalidir Axiret alemi ebedi ve hemiselik olmalidir Qurani kerime nezer saldiqda Axiret aleminin ebedi olmasina dair bir cox ayeler goruruk Meselen Behistin qapicilari ehline salam vererek deyer xos olsun size Ebedi olaraq behiste daxil olun Hemcinin Cehennem ehli barede buyrulur Allah teale munafiq iki uzlu kisiler qadinlar ve kafirler ucun ebedi olan cehennem odunu vede vermisdir Axiret aliminin nemet ve seadeti her nov cetinlik ve ezabeziyyetden uzaq olmalidir Axiret aleminde olan nemet ve seadet ucun hec bir eziyyet narahatliq ve huzn olmalidir Cunki bu cur xususiyyetler muveqeti olan dunya heyatinin nemetleri ve rifahini elde etdikde ola biler Axiret aleminde ise bu cur xususiyyetlerin olmasi qeyri mumkundur Qurani Kerimde oxuyuruq Onlara xitab olunar Behiste daxil olsun Sizin ucun Hec bir qorxu ve huzn olmayacaqdir Axiret alemi iki hisseden teskil olunmusdur Bele ki saleh emeller sahibi ucun rehmet ve gunahkar ucun ezaba malik olmalidir Agil ve dusunce Agil ve dusunce yolu ile Axiret alemini bir nece dellile isbat etmek olar Hikmet delili Bildiyiniz kimi her bir insan ruh ve cisimden ibaretdir ki onun ebedi heyatinin esas amili de ruhla baglidir Insan bu dunyada zehmet cekib bir sira lezzetlerden behrelenmek ve nehayet bu dunya ile vidalasib torpaq altinda curuyerek aradan getmek ucun xelq olunmamisdir Cunki olmekle butun var dovlet cekdiyi zehmetler ve s hece cixir ve belelikle de her bir insanin heyat terzi menasiz ve puc sayilir Ilahi sifetlerden biri de Allahin hikmetli olmasidir Bele bir heyat terzi ise Allahin hikmetlerinden cox cox uzaqdir Quranda axiretQurani Kerimde yuzden cox termin ve deyib istifade olunmaqla axiret eqidesi islenmisdir Movzu ile bagli ayeler hem Mekki hem de Medeni surelerde tez tez tekrarlanmisdir Bu tekrarin movzunun ehemiyyetini vurgulamaq mesuliyyet hissini guclendirmek dunya ile axiret arasindaki psixoloji mesafeni qisaltmaq mominin ruhunu yukseltmek ve heyatini ebedi etmek meqsedi dasidigini soylemek mumkundur Bir cox surelerde kainatin xususen de insanlarin yaradilisindan kainatin idare olunmasindan ve heyatin axisindan behs eden ayeler axiret heyatini tesvir eden ayeler yan yana qoyulmusdur Quranin vesfine gore dunya heyati bir oyun ve eylence zinet ve oyunmek dir Bu mulk tesir ugrunda yarisdir Netice etibari ile muveqqeti menfeet ve aldatma vasitesidir Heqiqi heyat axiret heyatidir sulh ve emin amanliq ancaq olumsuzluk alemindedir Olum geride qalanlar ucun agri ve hesretle dolu bir hadise olsa da momin qelblerin fanilikden ebediyyete kecmesine vesitedir Hemcinin baxAraf Cennet CehennemIstinadlarAzerbaycanda Islam ve onun etiqad esaslari Baki Nurlar Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2013 312 seh O R Dogrul I H Izmirli Ahiret ITA I 158 170