Avropa İttifaqı hüququ

Avropa İttifaqı hüququ — Üzv dövlətlərin milli qanunları ilə bərabər yeganə məhkəmə sistemidir. Avropa Birliyinin qanunları, üzv ölkələrin bir çox sahələrdə, xüsusən də Avropanın ümumi bazarındakı qanuni qaydalarını üstələyir. Avropa Birliyinin müqavilələr vasitəsilə yayımladığı qanunlar bütün üzv ölkələrin daxili qanunlarına birbaşa təsir edir və bütün ölkələr üçün məcburidir. Avropa İttifaqına daxil olmaq üçün mütləq assosiasiya qanunlarına riayət etmək lazımdır.

Avropa İttifaqında hüquqi sistem

Avropa Birliyinin hüquqi sistemi cəmiyyətin nizamnamələrinə, rəhbər prinsiplərə və qərarlara uyğun olaraq təsnif edilən qaydaları əhatə edən bir çox hüquqi prosedurlardan ibarətdir. İttifaq tərəfindən bağlanmış müqavilələr bütün qanunvericilik orqanları və onların əməliyyatları üçün əsasdır və müxtəlif sahələrdə qanunların qəbul edilməsinin müxtəlif üsullarını ifadə edirlər. Avropa Birliyinin qanunverici prosedurlarının ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti, üzv dövlətlərdən biri və ya parlament üzvləri tərəfindən deyil, demək olar ki, hər zaman Avropa Komissiyası tərəfindən təklif oluna bilməsidir. Digər iki vacib element isə Avropa Parlamentinə hazırlanmış qanun layihəsinə veto qoymaq hüququnun ortaq qərar qəbuletmə mexanizmi və parlamentin birlik liderləri ilə bağlı olmayan təklif və tənqidlər edə bilməsidir. Bir çox hallarda layihələr Sammitdə təsdiqlənməlidir.

Məhkəmələr

Avropa Birliyinin inzibati, lakin məhkəmə hissəsi, Avropa Ədalət Məhkəməsi və Lissabon müqaviləsinə uyğun Baş Məhkəməyə olaraq dəyişdirilməsi proqnozlaşdırılan Avropa icmaları, birinci instansiya məhkəməsindən ibarətdir. Bu iki qurum ilə birlikdə imzalanan müqavilələrlə Avropa İttifaqı qanunlarını qiymətləndirir və tətbiq edirlər. Ümumiyyətlə, Birinci instansiya məhkəməsi Avropa İttifaqının digər məhkəmələrindən öncə bilavasitə ayrı-ayrı şəxslər və ya şirkətlər tərəfindən açılmış məhkəmə işlərinə baxır. Avropa məhkəməsi isə üzv ölkələr ilə yaxud Avropa İttifaqı qurumları ilə əlaqəli məhkəmə işləri və üzv ölkələrin məhkəmələrinin yuxarı orqana istinad etdikləri mübahisəli işlərə baxır. Birinci instansiya məhkəmələrində qəbul edilmiş qərarlar üçün bəzi qanunlara uyğun olaraq məhkəməyə müraciət etmək və apellyasiya tələb etmək olar.

Üzv dövlətlərin yerli məhkəmələri Avropa İttifaqının əsas hüquq təcrübələri kimi İttifaqda mühüm rol oynayır. Avropa İttifaqı ilə milli məhkəmələr arasında bağlanmış müqavilələrin əsasında əməkdaşlıq münasibətləri dekriminallaşır. Yerli məhkəmələr daxili məsələlər üzrə Avropa İttifaqının qanununu tətbiq edə bilər və qanunun şərhinin izahına ehtiyac varsa, onlar məhkəmədə əvvəlcədən məhkəmə icraatının tarixini tələb edə bilərlər.

İstinadlar

1. "Decision-making in the European Union". 19 May 2006 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-31.
2. For a good example of this see Title IV of Part Three of the Treaty of Rome, Council Decision (2004/927/EC) of 22 Aralık 2004 providing for certain areas covered by Title IV of Part Three of the Treaty establishing the European Community to be governed by the procedure laid down in Article 251 of that Treaty and the Protocol on Article 67 of the Treaty establishing the European Community attached to the Nice Treaty.
3. "European union colsolidated versions" (PDF). 20 Jan 2007 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-10-31.
4. "The Court of Justice". 17 Jun 200 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-31.
5. "Consolidated versions of the treaty on european union and of the treaty establishing the european community" (PDF). 20 Jan 2007 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-10-31.