Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Atribut (lat. attribuo — vermək, kəsb etdirmək) — qalıcı, əsas xüsusiyyətlər, sifətlər. Söz latın mənşəlidir, hərfi mənada "verirəm", "bəxş edirəm" deməkdir. Müasir anlamda çox işlənir. Misal üçün, dövlətin atributları, təşkilatın atributları və s. Azərbaycan dövlətinin himninin atributlarını onun sözləri və musiqisi təşkil edir. Atributlar elə şeylərdir ki, onlarsız həmin varlıq, şey yaxud predmet nə düşüncədə nə də reallıqda mövcud ola bilməz.
Orta əsrlərdə sxolastika və metafizikada şeyin təbiətini təşkil edən, onun ayrılmaz subsitansional əlaməti. Qrammatikada və məntiqdə — şeyin ona mülahizədə verilən istənilən, o cümlədən aksidental əlaməti. Əgər sonuncu mənasında Atribut predikatın sinonimidirsə, birinci mənasında o, şeyi yalnız özlüyündə, başqa predmetlərə dəxli olmadan səciyyələndirən predikasiya növüdür. “Atribut” termini latınca yazılmış kargüzarlıq və inzibati sənədlərin dilindən götürülmüşdür. Siseronun ritorikasında o, bu və ya digər münasibətdə şeylərin təbiətinə xas olandır. Latın patristikasında və sxolastikasında Atribut, əsasən, Allah haqqında təlimlə bağlı işlədilir. İlahi Atributlar, yaxud adlarla Allaha xas olan kamilliklər — qadirlik, hər şeyi bilməklik, mərhəmətlilik adlanır. Allahın mahiyyəti sadə fikirləşdirildiyindən onun Atributları onun özü ilə və bir-birilə üst-üstə düşməlidir (Avqustinə görə, Allahda Onun özü ilə Onun malik olduğu arasında fərq ola bilməz). Yeni dövr fəlsəfəsində Atribut substansiyanın dəyişməz və ayrılmaz əlaməti (R. Dekartda maddi substansiya ölçüsü, mənəvi substansiya isə hərəkidir), onun vəziyyəti olan modusdan fərqli olaraq mahiyyəti (B. Spinoza) kimi başa düşülürdü. Sonralar bu terminin işlədilməsində şeyin Atributu ilə onun mahiyyət müəyyənliyi arasındakı fərq səciyyəvi olmuşdur.
Təsviri sənətdə Atribut hər hansı personajın, yaxud predmetin sabit fərqləndirici əlaməti, onun funksiyasının mahiyyətinin, məşğuliyyətinin işarəsidir (Afinanın Atributları bayquş və ilan, Amurun Atributları ox və kaman və s.). Atributlar tarixi, yaxud əsatiri (məs., Adonisin Atributu qaban), rəmzi (məhəbbət rəmzi olan ürək); bir çox personajlar üçün ümumi və fərdi olur.
İnformatikada Atribut — obyektin xarakteristikasını ifadə edən əlamət (adı, tipi, uz., miqdarı, təsvir forması və s.). Məs., faylın Atributu fayl sistemində fayldan istifadə üsullarını və ona müraciət hüququnu təyin edən əlamətdir. Faylların müxtəlif əməliyyat sistemlərində müxtəlif Atribut dəstləri olur. MSDOS-da fayl “arxiv”, “sistem”, “ancaq oxumaq üçün” və “gizli” elan edilə bilər.
Mənbə
- Adilə Nəzərova, “Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti”
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Atribut lat attribuo vermek kesb etdirmek qalici esas xususiyyetler sifetler Soz latin menselidir herfi menada verirem bexs edirem demekdir Muasir anlamda cox islenir Misal ucun dovletin atributlari teskilatin atributlari ve s Azerbaycan dovletinin himninin atributlarini onun sozleri ve musiqisi teskil edir Atributlar ele seylerdir ki onlarsiz hemin varliq sey yaxud predmet ne dusuncede ne de realliqda movcud ola bilmez Orta esrlerde sxolastika ve metafizikada seyin tebietini teskil eden onun ayrilmaz subsitansional elameti Qrammatikada ve mentiqde seyin ona mulahizede verilen istenilen o cumleden aksidental elameti Eger sonuncu menasinda Atribut predikatin sinonimidirse birinci menasinda o seyi yalniz ozluyunde basqa predmetlere dexli olmadan seciyyelendiren predikasiya novudur Atribut termini latinca yazilmis karguzarliq ve inzibati senedlerin dilinden goturulmusdur Siseronun ritorikasinda o bu ve ya diger munasibetde seylerin tebietine xas olandir Latin patristikasinda ve sxolastikasinda Atribut esasen Allah haqqinda telimle bagli isledilir Ilahi Atributlar yaxud adlarla Allaha xas olan kamillikler qadirlik her seyi bilmeklik merhemetlilik adlanir Allahin mahiyyeti sade fikirlesdirildiyinden onun Atributlari onun ozu ile ve bir birile ust uste dusmelidir Avqustine gore Allahda Onun ozu ile Onun malik oldugu arasinda ferq ola bilmez Yeni dovr felsefesinde Atribut substansiyanin deyismez ve ayrilmaz elameti R Dekartda maddi substansiya olcusu menevi substansiya ise herekidir onun veziyyeti olan modusdan ferqli olaraq mahiyyeti B Spinoza kimi basa dusulurdu Sonralar bu terminin isledilmesinde seyin Atributu ile onun mahiyyet mueyyenliyi arasindaki ferq seciyyevi olmusdur Tesviri senetde Atribut her hansi personajin yaxud predmetin sabit ferqlendirici elameti onun funksiyasinin mahiyyetinin mesguliyyetinin isaresidir Afinanin Atributlari bayqus ve ilan Amurun Atributlari ox ve kaman ve s Atributlar tarixi yaxud esatiri mes Adonisin Atributu qaban remzi mehebbet remzi olan urek bir cox personajlar ucun umumi ve ferdi olur Informatikada Atribut obyektin xarakteristikasini ifade eden elamet adi tipi uz miqdari tesvir formasi ve s Mes faylin Atributu fayl sisteminde fayldan istifade usullarini ve ona muraciet huququnu teyin eden elametdir Fayllarin muxtelif emeliyyat sistemlerinde muxtelif Atribut destleri olur MSDOS da fayl arxiv sistem ancaq oxumaq ucun ve gizli elan edile biler MenbeAdile Nezerova Felsefe terminlerinin izahli lugeti