Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin mətnini Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırmaq lazımdır. |
Assosiallıq — sosial qarşılıqlı əlaqədə olmaq üçün motivasiyanın olmaması və ya tək fəaliyyətlərə üstünlük verir. Asosiallıq avolition ilə əlaqələndirilə bilər, lakin bu, üstəlik, sosial münasibətlər üçün məhdud imkanların təzahürü ola bilər. İnkişaf psixoloqları qeyri-sosial, qeyri-sosial və sosial maraqsızlıq sinonimlərindən istifadə edirlər. Asosiallıq anti-sosial davranışdan fərqlidir, lakin bir-birini istisna etmir, burada sonuncu digər insanlara və ya ümumi sosial nizama qarşı aktiv misantropiya və ya antaqonizmi nəzərdə tutur. Müntəzəm olaraq bir dərəcədə asosiallıq müşahidə olunurintroverts, həddindən artıq asosiallıq isə müxtəlif klinik vəziyyəti olan insanlarda müşahidə edilir.
Asosiallıq cəmiyyət tərəfindən tamamilə mənfi xüsusiyyət kimi qəbul edilmir, çünki assosiallıq üstünlük təşkil edən fikirlərə qarşı fikir bildirmək üçün istifadə edilmişdir. Bu, bir sıra mistik və monastır ənənələrində, xüsusən də Hinduizmdə, Caynizmdə, Roma Katolikliyində, Şərqi Pravoslav Xristianlığında, Buddizmdə arzuolunan bir xüsusiyyət olaraq görülür.
İnsan təkamülündə və antropologiyada
Elmi araşdırmalar göstərir ki, insan davranışı, şəxsiyyəti və idrakındakı asosial xüsusiyyətlərin bir sıra faydalı təkamül faydaları ola bilər: İntrovert, uzaq xüsusiyyətlər, impulsivliyin və mükafatın azalması səbəbindən fərdi impulsiv və təhlükəli sosial vəziyyətlərdən qoruya bilər . Tez-tez könüllü təklənməyin faydaları yaradıcılığı stimullaşdırır və insanlara düşünmək, işləmək, əks etdirmək və faydalı nümunələri daha asan görmək üçün vaxt verə bilər.
Tədqiqat beyin funksiyasının sosial və analitik funksiyalarını bir-birini istisna edən bir şəkildə göstərir. Bunu nəzərə alaraq, tədqiqatçılar sosiallaşmaya daha az vaxt ayıran və ya maraq göstərən insanların beynin analitik hissəsindən daha tez-tez istifadə ediklərini və bununla da ov strategiyalarının işlənib hazırlanmasında , alətlərin yaradılmasında və ümumiyyətlə ətraf mühitdə faydalı nümunələrin aşkarlanmasında çox vaxt məsuliyyət daşıdıqlarını irəli sürürlər. həm öz təhlükəsizliyi, həm də qrupun təhlükəsizliyi üçün.
Təqlid və sosial öyrənmənin heyvan və insan populyasiyalarında potensial məhdudlaşdırıcı və uyğunsuzluq olduğu təsdiq edilmişdir: Sosial öyrənmə şəxsi təcrübədən üstün tutduqda (asosial öyrənmə) digərləri ilə yanaşı, axtarış və ya seçmə qabiliyyətinin olmaması kimi mənfi təsirlər müşahidə edilə bilər. tapşırığı yerinə yetirməyin ən səmərəli yolu və nəticədə dəyişən mühitlərə qarşı çeviklik. Daha az qəbul edilən, motivasiyalı və ünsiyyətcilliklə maraqlanan şəxslər, ehtimal ki, sosial cəhətdən təqlid edilmiş məlumatdan daha az təsirlənir və ya həssasdırlar və ətrafdakı dəyişiklikləri daha tez fərq edir və onlara reaksiya verirlər, öz müşahidələrini möhkəm şəkildə saxlamaq və nəticədə sosial öyrənmə yolu ilə uyğunlaşmayan davranışı təqlid etməmək. Bu davranışlar, o cümlədən təqlidedici davranışda çatışmazlıqlar Autizm Spektr Bozukluğu olanlarda, introvertlərdə və Nevrotiklik vəşəxsiyyət xüsusiyyətləri ilə əlaqələndirilir .
Bu davranışın fərd və onların qohumları üçün faydaları onun insan əhalisinin bir hissəsində qorunub saxlanmasına səbəb oldu. Kəskin hisslər üçün faydalılıq, yeni kəşflər və tənqidi analitik düşüncə, artan idrak, sensor və analitik şüurla bağlı Autizmin şübhəli genetik faktorlarının və introversiyanın özünün qorunub saxlanması ilə yekunlaşa bilər.
Psixopatologiyada
Şizofreniya
Şizofreniyada əsas 5 " mənfi əlamət "dən biri asosializmdir , digərləri avoliya , anhedoniya , azalmış affektivlik və alogiyadır . Münasibətlər qurmaq istəyinin olmaması səbəbindən şizofreniya xəstələrində sosial geri çəkilmə tez-tez baş verir. Şizofreniya xəstələri bu pozğunluq nəticəsində sosial çatışmazlıqlar və ya disfunksiya ilə üzləşə bilər, bu da asosial davranışa səbəb ola bilər . Tez- tez və ya davam edən hezeyanlar və halüsinasiyalarmünasibətləri və digər sosial əlaqələri korlaya, şizofreniya xəstələrini reallıqdan təcrid edə və bəzi hallarda evsizliyə səbəb ola bilər. Bu pozğunluq üçün dərmanlarla müalicə olunduqda belə, söhbətləri davam etdirmək, başqalarının duyğularını düzgün qəbul etmək və ya izdihamlı mühitlərdə fəaliyyət göstərmək kimi sosial davranışlarda iştirak edə bilməzlər. Şizofreniyanın müalicəsi üçün ambulator klinikalarda, eləcə də stasionar şöbələrdə sosial bacarıqların təlimindən səmərəli istifadəyə dair geniş tədqiqatlar aparılmışdır. Sosial bacarıqlar təlimi (SST) şizofreniya xəstələrinə digər insanlarla daha yaxşı göz təması qurmağa, inadkarlığı artırmağa və ümumi danışıq bacarıqlarını təkmilləşdirməyə kömək etmək üçün istifadə edilə bilər.
Şəxsiyyət pozğunluqları
Qaçının şəxsiyyət pozğunluğu Asosiallıq, qaçınan şəxsiyyət pozğunluğu (AvPD) olan insanlar arasında yaygındır . Narahatlıq yaşayırlar və sosial vəziyyətlərdə özlərini maneə törədirlər, qeyri-adekvatlıq hissləri ilə boğulurlar. Bu cür insanlar davamlı olaraq sosial rədd edilməkdən qorxur, insanlara onları rədd etmək (və ya bəlkə də qəbul etmək) fürsəti vermək istəmədikləri üçün sosial əlaqələrdən qaçmağı seçirlər. Onlar mahiyyət etibarilə aidiyyət hissinə can atsalar da, onların tənqid və rədd edilmə qorxusu AvPD olan insanları sosial qarşılıqlı əlaqə tələb edən hallardan fəal şəkildə qaçmağa vadar edir ki, bu da son dərəcə asosial meyllərə səbəb olur; nəticədə, bu şəxslər tez-tez yaxın münasibətləri inkişaf etdirmək və qorumaqda çətinlik çəkirlər.
AvPD olan insanlar sosial fobiya da göstərə bilər, fərq sosial fobiyanın sosial vəziyyətlərdən qorxmasıdır, AvPD isə münasibətlərdə yaxınlıqdan çəkinmə kimi daha yaxşı təsvir edilir.
Şizoid şəxsiyyət pozğunluğu
Şizoid şəxsiyyət pozğunluğu (SPD) sosial münasibətlərə marağın olmaması, tək həyat tərzinə meyl, gizlilik, emosional soyuqluq və apatiya ilə xarakterizə olunur . Təsirə məruz qalan şəxslər eyni zamanda zəngin və mürəkkəb, lakin yalnız daxili fantaziya dünyasını nümayiş etdirə bilərlər.
SPD şizofreniya ilə eyni deyil, baxmayaraq ki, ayrılma və künt təsir kimi oxşar xüsusiyyətləri paylaşırlar . Üstəlik, şizofreniya xəstəsi olan ailələrdə bu pozğunluğun artması müşahidə olunur.
Şizotipal şəxsiyyət pozğunluğu
Şizotipal şəxsiyyət pozğunluğu sosial təcrid ehtiyacı , sosial vəziyyətlərdə narahatlıq, qəribə davranış və düşüncə və çox vaxt qeyri-ənənəvi inanclarla xarakterizə olunur. Bu pozğunluğu olan insanlar insanlarla sıx əlaqə saxlamaqda həddindən artıq narahatlıq hiss edirlər və buna görə də çox vaxt hiss etmirlər. Bu pozğunluğu olan insanlar özünəməxsus danışıq və geyinmə tərzi nümayiş etdirə bilər və tez-tez münasibətlər qurmaqda çətinlik çəkirlər. Bəzi hallarda, söhbətlərdə qəribə reaksiya verə, cavab verməyə və ya öz-özünə danışa bilərlər.
Autizm spektrinin pozulması
Autizm spektr pozğunluğu (ASD) diaqnozu qoyulmuş şəxslərdə assosiativlik müşahidə edilmişdir .
ASD olanlar sosiallaşma və şəxsiyyətlərarası münasibətlərdəki çətinliklər səbəbindən dərin asosial meyllər göstərə bilərlər. Asosial davranışın digər səbəbləri arasında məhdud sosial ifadəlilik və sosial işarələrə, duyğulara və dilin praqmatik istifadəsinə aşağı həssaslıq daxildir. Təkliflərdən biri odur ki, autizmli fərdlərdə neyrotipik fərdlərin başqalarının davranışını təqlid etməyə imkan verən güzgü neyronları yoxdur.
Əhəmiyyətli sosial inkişaf bacarıqlarında çatışmazlıqlar səbəbindən gənc yaşlarından ASD olan uşaqlarda asosial meyllər kəskin şəkildə nəzərə çarpır. Bu bacarıqlara sosial və emosional qarşılıqlılıq, göz-gözə baxış, jestlər, normal üz ifadələri və bədən duruşu, həzz və maraqları başqaları ilə bölüşmək daxildir.
ASD olan bəzi uşaqlar sosial olmaq istəyirlər, lakin müvəffəqiyyətlə sosiallaşa bilmirlər ki, bu da daha sonra geri çəkilməyə və xüsusilə yeniyetməlik dövründə asosial davranışa səbəb ola bilər.
Depressiya
Əsas depressiv pozğunluqdan və ya distimiyadan əziyyət çəkən insanlarda assosiallıq müşahidə oluna bilər , çünki fərdlər gündəlik fəaliyyətlərə və əvvəllər istifadə etdikləri hobbilərə marağını itirir, bu, sosial fəaliyyətləri əhatə edə bilər, bu da sosial çəkilmə və geri çəkilmə meylləri ilə nəticələnir.
Sosial bacarıqlar təlimi inadkarlıq təliminə diqqət yetirməklə depressiyanın müalicəsinə uyğunlaşdırıla bilər. Depressiyaya uğramış xəstələr tez-tez başqaları ilə məhdudiyyətlər qoymağı, öz ehtiyacları üçün məmnuniyyət əldə etməyi və sosial qarşılıqlı əlaqələrdə özünə inamlı hiss etməyi öyrənməkdən faydalanırlar. Tədqiqatlar göstərir ki, başqalarından uzaqlaşmağa meyilli olduqları üçün depressiyaya düşən xəstələr sosial qarşılıqlı əlaqədən uzaqlaşmaq əvəzinə başqaları ilə müsbət sosial qarşılıqlı əlaqəni artırmağı öyrənərək sosial bacarıq təlimindən faydalana bilərlər.
Müalicələr
Sosial bacarıqlar təlimi
Sosial bacarıqlar təlimi (SST) utancaqlıq, evlilik və ailə münaqişələri və ya inkişaf qüsurlarının ümumi simptomu olan "başqaları ilə münasibətdə çətinlik çəkən" hər kəsə yönəlmiş effektiv üsuldur; həmçinin bir çox psixi və nevroloji pozğunluqlar, o cümlədən uyğunlaşma pozğunluqları, narahatlıq pozğunluqları, diqqət çatışmazlığı/hiperaktivlik pozğunluğu, sosial fobiya, alkoqol asılılığı, depressiya, bipolyar pozğunluq, şizofreniya, qaçınan şəxsiyyət pozğunluğu, paranoid şəxsiyyət pozğunluğu, obsesif-kompulsiv pozğunluq və şizotipal şəxsiyyət pozğunluğu.
Xoşbəxtlikdən başqaları ilə münasibətdə çətinlik çəkən insanlar üçün sosial bacarıqlar öyrənilə bilər, çünki onlar sadəcə fərdin şəxsiyyətinə və ya xasiyyətinə xas deyildir. Buna görə də sosial bacarıqlarını artırmaq istəyən hər kəs, o cümlədən psixososial və ya nevroloji pozğunluğu olanlar üçün ümid var. Buna baxmayaraq, qeyd etmək lazımdır ki, assosiallıq hələ də nə xarakter qüsuru, nə də mahiyyətcə mənfi xüsusiyyət hesab edilə bilər.
SST-ə göz təması, nitq müddəti, sorğuların tezliyi və jestlərdən istifadənin təkmilləşdirilməsi, həmçinin başqalarının sorğularına avtomatik uyğunluğun azaldılması daxildir. SST həm kişilərdə, həm də qadınlarda inadkarlıq səviyyələrini (müsbət və mənfi) yaxşılaşdırdığı göstərilmişdir .
Əlavə olaraq, SST diqqəti qəbul bacarıqlarına (məsələn, problemli situasiyaları düzgün qavramaq), emal bacarıqlarına (məsələn, bir neçə cavab variantını nəzərdən keçirmək) və göndərmə bacarıqlarına (müvafiq şifahi və şifahi olmayan cavabları çatdırmaq) yönəldə bilər.
Metafoqnitiv şəxsiyyətlərarası terapiya
Metafoqnitiv şəxsiyyətlərarası terapiya asosiallıqla əlaqəli şəxsiyyət pozğunluğu olan insanların sosial bacarıqlarının müalicəsi və təkmilləşdirilməsi üsuludur. Metakoqnitiv şəxsiyyətlərarası terapiya vasitəsilə klinisyenler öz xəstələrinin metakoqnisiyasını, yəni özlərinin psixi vəziyyətlərini tanımaq və oxumaq qabiliyyətini təkmilləşdirməyə çalışırlar. Terapiya SST-dən fərqlidir ki, xəstə başqalarında oxşar emosiyaların tanınması vasitəsi kimi öz düşüncələrini və hisslərini müəyyən etməyə öyrədilir. Metafoqnitiv şəxsiyyətlərarası terapiya, xəstələrə sosial mühitlərdəki digər insanlarla daha yaxşı münasibət qurmağa imkan verən sıxılmış daxili vəziyyətlər barədə məlumatlılığı təşviq edərək, şəxsiyyətlərarası və qərar vermə bacarıqlarını təkmilləşdirdiyi göstərilmişdir.
Terapiya tez-tez iki və ya daha çox birlikdə baş verən şəxsiyyət pozğunluğu olan xəstələri müalicə etmək üçün istifadə olunur, o cümlədən obsesif-kompulsiv və qaçınma davranışları.
Mübarizə mexanizmləri
Asosyal davranışın öhdəsindən gəlmək üçün bir çox fərdlər, xüsusən də qaçınma şəxsiyyət pozuqluğu olanlar, həmyaşıdları tərəfindən rədd edildiyini hiss etdikdə özlərini əyləndirmək üçün daxili fantaziya və təxəyyül dünyası inkişaf etdirirlər. Asosial insanlar tez-tez başqaları tərəfindən qəbul olunduqları və ya bir fəaliyyətdə uğur qazandıqları vəziyyətlərdə özlərini təsəvvür edə bilərlər. Bundan əlavə, onların erkən uşaqlıq və yaxın ailə üzvlərinin xatirələri ilə bağlı fantaziyaları ola bilər.
İstinadlar
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin metnini Azerbaycan diline uygunlasdirmaq lazimdir Meqalede cumle quruluslarindaki yanlisliqlari ve orfoqrafik sehvleri duzeltdikden sonra Azerbaycanca deyil sablonunu silmeyi unutmayin Assosialliq sosial qarsiliqli elaqede olmaq ucun motivasiyanin olmamasi ve ya tek fealiyyetlere ustunluk verir Asosialliq avolition ile elaqelendirile biler lakin bu ustelik sosial munasibetler ucun mehdud imkanlarin tezahuru ola biler Inkisaf psixoloqlari qeyri sosial qeyri sosial ve sosial maraqsizliq sinonimlerinden istifade edirler Asosialliq anti sosial davranisdan ferqlidir lakin bir birini istisna etmir burada sonuncu diger insanlara ve ya umumi sosial nizama qarsi aktiv misantropiya ve ya antaqonizmi nezerde tutur Muntezem olaraq bir derecede asosialliq musahide olunurintroverts heddinden artiq asosialliq ise muxtelif klinik veziyyeti olan insanlarda musahide edilir Asosialliq cemiyyet terefinden tamamile menfi xususiyyet kimi qebul edilmir cunki assosialliq ustunluk teskil eden fikirlere qarsi fikir bildirmek ucun istifade edilmisdir Bu bir sira mistik ve monastir enenelerinde xususen de Hinduizmde Caynizmde Roma Katolikliyinde Serqi Pravoslav Xristianliginda Buddizmde arzuolunan bir xususiyyet olaraq gorulur Insan tekamulunde ve antropologiyadaElmi arasdirmalar gosterir ki insan davranisi sexsiyyeti ve idrakindaki asosial xususiyyetlerin bir sira faydali tekamul faydalari ola biler Introvert uzaq xususiyyetler impulsivliyin ve mukafatin azalmasi sebebinden ferdi impulsiv ve tehlukeli sosial veziyyetlerden qoruya biler Tez tez konullu teklenmeyin faydalari yaradiciligi stimullasdirir ve insanlara dusunmek islemek eks etdirmek ve faydali numuneleri daha asan gormek ucun vaxt vere biler Tedqiqat beyin funksiyasinin sosial ve analitik funksiyalarini bir birini istisna eden bir sekilde gosterir Bunu nezere alaraq tedqiqatcilar sosiallasmaya daha az vaxt ayiran ve ya maraq gosteren insanlarin beynin analitik hissesinden daha tez tez istifade ediklerini ve bununla da ov strategiyalarinin islenib hazirlanmasinda aletlerin yaradilmasinda ve umumiyyetle etraf muhitde faydali numunelerin askarlanmasinda cox vaxt mesuliyyet dasidiqlarini ireli sururler hem oz tehlukesizliyi hem de qrupun tehlukesizliyi ucun Teqlid ve sosial oyrenmenin heyvan ve insan populyasiyalarinda potensial mehdudlasdirici ve uygunsuzluq oldugu tesdiq edilmisdir Sosial oyrenme sexsi tecrubeden ustun tutduqda asosial oyrenme digerleri ile yanasi axtaris ve ya secme qabiliyyetinin olmamasi kimi menfi tesirler musahide edile biler tapsirigi yerine yetirmeyin en semereli yolu ve neticede deyisen muhitlere qarsi ceviklik Daha az qebul edilen motivasiyali ve unsiyyetcillikle maraqlanan sexsler ehtimal ki sosial cehetden teqlid edilmis melumatdan daha az tesirlenir ve ya hessasdirlar ve etrafdaki deyisiklikleri daha tez ferq edir ve onlara reaksiya verirler oz musahidelerini mohkem sekilde saxlamaq ve neticede sosial oyrenme yolu ile uygunlasmayan davranisi teqlid etmemek Bu davranislar o cumleden teqlidedici davranisda catismazliqlar Autizm Spektr Bozuklugu olanlarda introvertlerde ve Nevrotiklik vesexsiyyet xususiyyetleri ile elaqelendirilir Bu davranisin ferd ve onlarin qohumlari ucun faydalari onun insan ehalisinin bir hissesinde qorunub saxlanmasina sebeb oldu Keskin hissler ucun faydaliliq yeni kesfler ve tenqidi analitik dusunce artan idrak sensor ve analitik suurla bagli Autizmin subheli genetik faktorlarinin ve introversiyanin ozunun qorunub saxlanmasi ile yekunlasa biler PsixopatologiyadaSizofreniya Sizofreniyada esas 5 menfi elamet den biri asosializmdir digerleri avoliya anhedoniya azalmis affektivlik ve alogiyadir Munasibetler qurmaq isteyinin olmamasi sebebinden sizofreniya xestelerinde sosial geri cekilme tez tez bas verir Sizofreniya xesteleri bu pozgunluq neticesinde sosial catismazliqlar ve ya disfunksiya ile uzlese biler bu da asosial davranisa sebeb ola biler Tez tez ve ya davam eden hezeyanlar ve halusinasiyalarmunasibetleri ve diger sosial elaqeleri korlaya sizofreniya xestelerini realliqdan tecrid ede ve bezi hallarda evsizliye sebeb ola biler Bu pozgunluq ucun dermanlarla mualice olunduqda bele sohbetleri davam etdirmek basqalarinin duygularini duzgun qebul etmek ve ya izdihamli muhitlerde fealiyyet gostermek kimi sosial davranislarda istirak ede bilmezler Sizofreniyanin mualicesi ucun ambulator klinikalarda elece de stasionar sobelerde sosial bacariqlarin teliminden semereli istifadeye dair genis tedqiqatlar aparilmisdir Sosial bacariqlar telimi SST sizofreniya xestelerine diger insanlarla daha yaxsi goz temasi qurmaga inadkarligi artirmaga ve umumi danisiq bacariqlarini tekmillesdirmeye komek etmek ucun istifade edile biler Sexsiyyet pozgunluqlariQacinin sexsiyyet pozgunlugu Asosialliq qacinan sexsiyyet pozgunlugu AvPD olan insanlar arasinda yaygindir Narahatliq yasayirlar ve sosial veziyyetlerde ozlerini manee toredirler qeyri adekvatliq hissleri ile bogulurlar Bu cur insanlar davamli olaraq sosial redd edilmekden qorxur insanlara onlari redd etmek ve ya belke de qebul etmek furseti vermek istemedikleri ucun sosial elaqelerden qacmagi secirler Onlar mahiyyet etibarile aidiyyet hissine can atsalar da onlarin tenqid ve redd edilme qorxusu AvPD olan insanlari sosial qarsiliqli elaqe teleb eden hallardan feal sekilde qacmaga vadar edir ki bu da son derece asosial meyllere sebeb olur neticede bu sexsler tez tez yaxin munasibetleri inkisaf etdirmek ve qorumaqda cetinlik cekirler AvPD olan insanlar sosial fobiya da gostere biler ferq sosial fobiyanin sosial veziyyetlerden qorxmasidir AvPD ise munasibetlerde yaxinliqdan cekinme kimi daha yaxsi tesvir edilir Sizoid sexsiyyet pozgunlugu Sizoid sexsiyyet pozgunlugu SPD sosial munasibetlere maragin olmamasi tek heyat terzine meyl gizlilik emosional soyuqluq ve apatiya ile xarakterize olunur Tesire meruz qalan sexsler eyni zamanda zengin ve murekkeb lakin yalniz daxili fantaziya dunyasini numayis etdire bilerler SPD sizofreniya ile eyni deyil baxmayaraq ki ayrilma ve kunt tesir kimi oxsar xususiyyetleri paylasirlar Ustelik sizofreniya xestesi olan ailelerde bu pozgunlugun artmasi musahide olunur Sizotipal sexsiyyet pozgunlugu Sizotipal sexsiyyet pozgunlugu sosial tecrid ehtiyaci sosial veziyyetlerde narahatliq qeribe davranis ve dusunce ve cox vaxt qeyri enenevi inanclarla xarakterize olunur Bu pozgunlugu olan insanlar insanlarla six elaqe saxlamaqda heddinden artiq narahatliq hiss edirler ve buna gore de cox vaxt hiss etmirler Bu pozgunlugu olan insanlar ozunemexsus danisiq ve geyinme terzi numayis etdire biler ve tez tez munasibetler qurmaqda cetinlik cekirler Bezi hallarda sohbetlerde qeribe reaksiya vere cavab vermeye ve ya oz ozune danisa bilerler Autizm spektrinin pozulmasi Autizm spektr pozgunlugu ASD diaqnozu qoyulmus sexslerde assosiativlik musahide edilmisdir ASD olanlar sosiallasma ve sexsiyyetlerarasi munasibetlerdeki cetinlikler sebebinden derin asosial meyller gostere bilerler Asosial davranisin diger sebebleri arasinda mehdud sosial ifadelilik ve sosial isarelere duygulara ve dilin praqmatik istifadesine asagi hessasliq daxildir Tekliflerden biri odur ki autizmli ferdlerde neyrotipik ferdlerin basqalarinin davranisini teqlid etmeye imkan veren guzgu neyronlari yoxdur Ehemiyyetli sosial inkisaf bacariqlarinda catismazliqlar sebebinden genc yaslarindan ASD olan usaqlarda asosial meyller keskin sekilde nezere carpir Bu bacariqlara sosial ve emosional qarsiliqliliq goz goze baxis jestler normal uz ifadeleri ve beden durusu hezz ve maraqlari basqalari ile bolusmek daxildir ASD olan bezi usaqlar sosial olmaq isteyirler lakin muveffeqiyyetle sosiallasa bilmirler ki bu da daha sonra geri cekilmeye ve xususile yeniyetmelik dovrunde asosial davranisa sebeb ola biler Depressiya Esas depressiv pozgunluqdan ve ya distimiyadan eziyyet ceken insanlarda assosialliq musahide oluna biler cunki ferdler gundelik fealiyyetlere ve evveller istifade etdikleri hobbilere maragini itirir bu sosial fealiyyetleri ehate ede biler bu da sosial cekilme ve geri cekilme meylleri ile neticelenir Sosial bacariqlar telimi inadkarliq telimine diqqet yetirmekle depressiyanin mualicesine uygunlasdirila biler Depressiyaya ugramis xesteler tez tez basqalari ile mehdudiyyetler qoymagi oz ehtiyaclari ucun memnuniyyet elde etmeyi ve sosial qarsiliqli elaqelerde ozune inamli hiss etmeyi oyrenmekden faydalanirlar Tedqiqatlar gosterir ki basqalarindan uzaqlasmaga meyilli olduqlari ucun depressiyaya dusen xesteler sosial qarsiliqli elaqeden uzaqlasmaq evezine basqalari ile musbet sosial qarsiliqli elaqeni artirmagi oyrenerek sosial bacariq teliminden faydalana bilerler Mualiceler Sosial bacariqlar telimi Sosial bacariqlar telimi SST utancaqliq evlilik ve aile munaqiseleri ve ya inkisaf qusurlarinin umumi simptomu olan basqalari ile munasibetde cetinlik ceken her kese yonelmis effektiv usuldur hemcinin bir cox psixi ve nevroloji pozgunluqlar o cumleden uygunlasma pozgunluqlari narahatliq pozgunluqlari diqqet catismazligi hiperaktivlik pozgunlugu sosial fobiya alkoqol asililigi depressiya bipolyar pozgunluq sizofreniya qacinan sexsiyyet pozgunlugu paranoid sexsiyyet pozgunlugu obsesif kompulsiv pozgunluq ve sizotipal sexsiyyet pozgunlugu Xosbextlikden basqalari ile munasibetde cetinlik ceken insanlar ucun sosial bacariqlar oyrenile biler cunki onlar sadece ferdin sexsiyyetine ve ya xasiyyetine xas deyildir Buna gore de sosial bacariqlarini artirmaq isteyen her kes o cumleden psixososial ve ya nevroloji pozgunlugu olanlar ucun umid var Buna baxmayaraq qeyd etmek lazimdir ki assosialliq hele de ne xarakter qusuru ne de mahiyyetce menfi xususiyyet hesab edile biler SST e goz temasi nitq muddeti sorgularin tezliyi ve jestlerden istifadenin tekmillesdirilmesi hemcinin basqalarinin sorgularina avtomatik uygunlugun azaldilmasi daxildir SST hem kisilerde hem de qadinlarda inadkarliq seviyyelerini musbet ve menfi yaxsilasdirdigi gosterilmisdir Elave olaraq SST diqqeti qebul bacariqlarina meselen problemli situasiyalari duzgun qavramaq emal bacariqlarina meselen bir nece cavab variantini nezerden kecirmek ve gonderme bacariqlarina muvafiq sifahi ve sifahi olmayan cavablari catdirmaq yonelde biler Metafoqnitiv sexsiyyetlerarasi terapiya Metafoqnitiv sexsiyyetlerarasi terapiya asosialliqla elaqeli sexsiyyet pozgunlugu olan insanlarin sosial bacariqlarinin mualicesi ve tekmillesdirilmesi usuludur Metakoqnitiv sexsiyyetlerarasi terapiya vasitesile klinisyenler oz xestelerinin metakoqnisiyasini yeni ozlerinin psixi veziyyetlerini tanimaq ve oxumaq qabiliyyetini tekmillesdirmeye calisirlar Terapiya SST den ferqlidir ki xeste basqalarinda oxsar emosiyalarin taninmasi vasitesi kimi oz dusuncelerini ve hisslerini mueyyen etmeye oyredilir Metafoqnitiv sexsiyyetlerarasi terapiya xestelere sosial muhitlerdeki diger insanlarla daha yaxsi munasibet qurmaga imkan veren sixilmis daxili veziyyetler barede melumatliligi tesviq ederek sexsiyyetlerarasi ve qerar verme bacariqlarini tekmillesdirdiyi gosterilmisdir Terapiya tez tez iki ve ya daha cox birlikde bas veren sexsiyyet pozgunlugu olan xesteleri mualice etmek ucun istifade olunur o cumleden obsesif kompulsiv ve qacinma davranislari Mubarize mexanizmleri Asosyal davranisin ohdesinden gelmek ucun bir cox ferdler xususen de qacinma sexsiyyet pozuqlugu olanlar hemyasidlari terefinden redd edildiyini hiss etdikde ozlerini eylendirmek ucun daxili fantaziya ve texeyyul dunyasi inkisaf etdirirler Asosial insanlar tez tez basqalari terefinden qebul olunduqlari ve ya bir fealiyyetde ugur qazandiqlari veziyyetlerde ozlerini tesevvur ede bilerler Bundan elave onlarin erken usaqliq ve yaxin aile uzvlerinin xatireleri ile bagli fantaziyalari ola biler Istinadlar Diagnostic and statistical manual of mental disorders fifth Arlington VA American Psychiatric Association 2013 seh 88 CiteSeerX 10 1 1 988 5627 doi 10 1176 appi books 9780890425596 ISBN 978 0 89042 554 1 Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin