Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aspartam — qidada geniş istifadə olunan şirin dadlandırıcıdır. Kimyəvi adı aspartil-phenylalanine-1-metil esterdir.
Bu məqaləni lazımdır. |
Kimyəvi olaraq aspartat və fenil alanin amin turşularısından meydana gəlmiş bir dipeptidin metil esteridir. Çay şəkəridən 180 qat daha şirindir. İlk dəfə kimyaçı Ceyms M. Şlatter tərəfindən 1965-ci ildə kəşf edilmiş, ABŞ-də 1974-cü ildə istifadəsinin razılaşdırılmasından sonra uzun müddət etibarlılığı müzakirə mövzusu olmuşdur. Aspartam istifadə təhlükəsizliyi baxımından ciddi müzakirələrə səbəb olmuş, edilən araşdırmalarda bir zərərli olduğuna dair bir dəlil tapılmamışdır. Avropa Birliyində qida qatqı maddəsi olaraq E951 kod adını almışdır.
"Phenylketonuria" xəstələri fenilalanini iç orqanlarında əldə edə bilmədikləri üçün bu amin turşusundan çox etməmələri lazımdır. Aspartam bədəndə fenilalaninə çevrildiyi üçün "Phenylketonuria" xəstələrinin gündəlik fenilalanin istehlakı ilə aspartam mallarını birlikdə qiymətləndirmələri lazımdır. Buna görə aspartam ehtiva edən qidaların üzərində "Phenylketonuria" xəstələrinə istiqamətli bir xəbərdarlıq yazısı olur.
Dünyanın 90-dan çox ölkəsində qida və səhiyyə sahəsindəki səlahiyyətli təşkilatlar aspartamın istifadəsinin təhlükəsiz olduğunu qəbul etdi. Birləşmiş Ştatlar, son 8 illik dövrdə edilən geniş əhatəli istehlak qiymətləndirmələri və digər ölkələrdə edilən işlər, gündəlik aspartam istehlakının ABŞ FDA (Qida və Dərman Administrasiyası) və digər səlahiyyətlilər tərəfindən təyin olunan qəbul edilə bilər gündəlik miqdarda çox altında olduğunu göstərmişdir. Digər tərəfdən, Dünya Sağlamlıq Təşkilatının Qida Qatqı maddələri Mütəxəssis Komitəsi, Avropa Birliyi Yemək Elmi Komitəsi və FDA tərəfindən uzun illər boyunca araşdırılmış və etibarlı olduğu təsdiqlənmişdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aspartam qidada genis istifade olunan sirin dadlandiricidir Kimyevi adi aspartil phenylalanine 1 metil esterdir AspartamBu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Kimyevi olaraq aspartat ve fenil alanin amin tursularisindan meydana gelmis bir dipeptidin metil esteridir Cay sekeriden 180 qat daha sirindir Ilk defe kimyaci Ceyms M Slatter terefinden 1965 ci ilde kesf edilmis ABS de 1974 cu ilde istifadesinin razilasdirilmasindan sonra uzun muddet etibarliligi muzakire movzusu olmusdur Aspartam istifade tehlukesizliyi baximindan ciddi muzakirelere sebeb olmus edilen arasdirmalarda bir zererli olduguna dair bir delil tapilmamisdir Avropa Birliyinde qida qatqi maddesi olaraq E951 kod adini almisdir Phenylketonuria xesteleri fenilalanini ic orqanlarinda elde ede bilmedikleri ucun bu amin tursusundan cox etmemeleri lazimdir Aspartam bedende fenilalanine cevrildiyi ucun Phenylketonuria xestelerinin gundelik fenilalanin istehlaki ile aspartam mallarini birlikde qiymetlendirmeleri lazimdir Buna gore aspartam ehtiva eden qidalarin uzerinde Phenylketonuria xestelerine istiqametli bir xeberdarliq yazisi olur Dunyanin 90 dan cox olkesinde qida ve sehiyye sahesindeki selahiyyetli teskilatlar aspartamin istifadesinin tehlukesiz oldugunu qebul etdi Birlesmis Statlar son 8 illik dovrde edilen genis ehateli istehlak qiymetlendirmeleri ve diger olkelerde edilen isler gundelik aspartam istehlakinin ABS FDA Qida ve Derman Administrasiyasi ve diger selahiyyetliler terefinden teyin olunan qebul edile biler gundelik miqdarda cox altinda oldugunu gostermisdir Diger terefden Dunya Saglamliq Teskilatinin Qida Qatqi maddeleri Mutexessis Komitesi Avropa Birliyi Yemek Elmi Komitesi ve FDA terefinden uzun iller boyunca arasdirilmis ve etibarli oldugu tesdiqlenmisdir