Asar (bolqarca: Acu, boşnakca: Æsiri, rusca: Асы, azərbaycanca: Asar) — türk, monqol və Tibet mifologiyalarında Tanrıların vətəni. Azar olaraq da deyilir. Tanrıların yaşadığı göy üzü deməkdir. Eyni söz ilah anlamına da gəlir. Azəri adının buradan törədiyini irəli sürən şəxslər də vardır. Tibet və monqol mətnlərində də yer alan, hətta Skandinaviya mifologiyasında belə bənzər sözlə “Aesir” formasında Tanrılar topluluğunu ifadə edən ortaq ünsürdür. Asarı sözü də tibetcədə səmavi Tanrıları ifadə etməkdə istifadə eidlir. Monqolcada asar çadır deməkdir. Türklərdə göyün böyük çadır olaraq qəbul edilməsi fikrinin bir başqa örnəyidir. Çoxtanrılı dinlərin demək olar ki, hamısında Tanrılar topluluğunun insanlardan uzaq bir yerdə (çox zaman göylərdəki dağda) yaşadığı inancı geniş yayılmışdır.
Asarılar
Deyilənlərə görə, yeni dünyanın yaradılma zamanı gəldiyində uzaq bir yerdə şiddətli qasırğa başlamış, qaranlıq çökmüş və qarışıqlıq olmuşdur. O zaman Asarı Tanrılarının yurdu olan səmada böyük dava çıxmış və bu dava müharibəyə dönüşmüşdür. Asarılar dağılmış və yurdlarının qalıntılar üzərində yenidən 7 qatlı ölkə qurulmuşdur. Ancaq Asarılar arasında qarışıqlıq hələ də davam etmişdir. Təkrar şiddətli toqquşmalar başlamışdır. Buna görə də, Asarılar günahlarına görə, köhnə tanrıvarı xüsusiyyətlərini itirmişdirlər. Uuzn illər keçmiş və Asarılar Sümer dağının geniş təpəsinə yerləşmişdirlər. Cənnətdə qarışıqlıq daha da artmışdır. Asarılar göydəki yerlərindən aşağı düşərək, ən sounda torpaqda yaşamağa başlamışdırlar. və ətrafındakı çöllərdə kimsə yaşamadığından qaçaq Tanrılar oralara yerləşib, yür üzünün ilk sakinlərini təşkil etmişdirlər. Bir gün, bunlardan biri torpaqda yetişən bal kimi ləzzətli meyvədən yemiş, digərləri də onun etdiyinin eynisini edincə tanrıvari təbiətlərini tamamiylə itirmişlər və insane dönüşmüşdürlər.
Etimologiyası
As Az kökündən törəmişdir. Asılı yer deməkdir. Ayrıca, asarmaq feli qorumaq, saxlamaq mənasını da verir. Mancuca və monnqolca da Asar/Asarı sözü çadır mənasını verir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (səh - 83)
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) Arxivləşdirilib 2013-11-07 at the Wayback Machine
- Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Səh- 84)
- "Mongolian Dictionary, Andras Rajki". 16 dekabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 12 dekabr 2011.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asar bolqarca Acu bosnakca AEsiri rusca Asy azerbaycanca Asar turk monqol ve Tibet mifologiyalarinda Tanrilarin veteni Azar olaraq da deyilir Tanrilarin yasadigi goy uzu demekdir Eyni soz ilah anlamina da gelir Azeri adinin buradan torediyini ireli suren sexsler de vardir Tibet ve monqol metnlerinde de yer alan hetta Skandinaviya mifologiyasinda bele benzer sozle Aesir formasinda Tanrilar toplulugunu ifade eden ortaq unsurdur Asari sozu de tibetcede semavi Tanrilari ifade etmekde istifade eidlir Monqolcada asar cadir demekdir Turklerde goyun boyuk cadir olaraq qebul edilmesi fikrinin bir basqa orneyidir Coxtanrili dinlerin demek olar ki hamisinda Tanrilar toplulugunun insanlardan uzaq bir yerde cox zaman goylerdeki dagda yasadigi inanci genis yayilmisdir AsarilarDeyilenlere gore yeni dunyanin yaradilma zamani geldiyinde uzaq bir yerde siddetli qasirga baslamis qaranliq cokmus ve qarisiqliq olmusdur O zaman Asari Tanrilarinin yurdu olan semada boyuk dava cixmis ve bu dava muharibeye donusmusdur Asarilar dagilmis ve yurdlarinin qalintilar uzerinde yeniden 7 qatli olke qurulmusdur Ancaq Asarilar arasinda qarisiqliq hele de davam etmisdir Tekrar siddetli toqqusmalar baslamisdir Buna gore de Asarilar gunahlarina gore kohne tanrivari xususiyyetlerini itirmisdirler Uuzn iller kecmis ve Asarilar Sumer daginin genis tepesine yerlesmisdirler Cennetde qarisiqliq daha da artmisdir Asarilar goydeki yerlerinden asagi duserek en sounda torpaqda yasamaga baslamisdirlar ve etrafindaki collerde kimse yasamadigindan qacaq Tanrilar oralara yerlesib yur uzunun ilk sakinlerini teskil etmisdirler Bir gun bunlardan biri torpaqda yetisen bal kimi lezzetli meyveden yemis digerleri de onun etdiyinin eynisini edince tanrivari tebietlerini tamamiyle itirmisler ve insane donusmusdurler EtimologiyasiAs Az kokunden toremisdir Asili yer demekdir Ayrica asarmaq feli qorumaq saxlamaq menasini da verir Mancuca ve monnqolca da Asar Asari sozu cadir menasini verir Hemcinin baxTurk mifologiyasiIstinadlarTurk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi seh 83 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 Arxivlesdirilib 2013 11 07 at the Wayback Machine Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Seh 84 Mongolian Dictionary Andras Rajki 16 dekabr 2011 tarixinde Istifade tarixi 12 dekabr 2011 Xarici kecidler