Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Müalicəvi yovşan (lat. Artemisia abrotanum) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.
| Müalicəvi yovşan | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Müalicəvi yovşan | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Cənubi-Şərqi Avropada, Kiçik və Orta Asiyada, Qafqazda və İranda çayların sahillərində, çəmənlərdə, otlaqlarda, yüngül məhsuldar torpaqlarda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Şaquli, qalın köklü, çox budaqlı, oduncaqlaşmış gövdəli, hündürlüyü 60-150 sm-dək olan, xoş "limon" qoxulu çoxillik yarımkol bitkisidir. Yarpaqları növbəli düzülüşlü, mavi-yaşıl, alt tərəfi yapışıqdır. Boz tükcüklərlə örtülmüşdür; alt yarpaqları saplaqlı, iki və üç yerə lələkvari bölünmüş, orta yarpaqları oturaq, yuxarı yarpaqları üç yerə bölünmüş və ya bütövdür. Sentyabr-oktyabr aylarında çiçəkləyir. Xırda, sarı, boruvari çiçəkləri kiçik, sallaq səbətlərdə, gövdənin ucunda və budaqlarında yığılaraq şaxələnmiş süpürgəvari çiçək qrupu əmələ gətirir. Azərbaycanda müalicəvi yovşan yayın ikinci yarısında çiçəkləyir. Meyvələri noyabr-dekabr aylarında yetişir, toxumları hamar və çıxıntılıdır. Qələmlərlə çoxalır.
Ekologiyası
İşıqsevəndir, torpağa tələbkar deyildir.
Azərbaycanda yayılması
Naxçıvan MR-da, Kiçik Qafqazda düzənliklərdə təbii halda bitir.
İstifadəsi
Müalicəvi yovşanın yerüstü hissəsində efir yağı, flavonoid birləşmələri, kumarinlər, aşılayıcı və acı maddələr, abrotanin və alkaloidlər vardır. Yarpaqlarının cövhəri və həlimi mədə-bağırsaq xəstəliklərində, soyuqdəymədə, anginada, sarılıqda, revmatizimdə, diş ağrısında və saçların bərkidilməsində istifadə edilir. Park və bağlarda, qarışıq əkinlərdə dekorativ kol kimi istifadəsi məqsədəuyğundur.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 845.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mualicevi yovsan lat Artemisia abrotanum bitkiler aleminin astracicekliler destesinin murekkebcicekliler fesilesinin yovsan cinsine aid bitki novu Mualicevi yovsanElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste AstraciceklilerFesile MurekkebciceklilerCins YovsanNov Mualicevi yovsanBeynelxalq elmi adiArtemisia abrotanum L 1753Sekil axtarisiITIS 35444NCBI 86306EOL 469705Tebii yayilmasiCenubi Serqi Avropada Kicik ve Orta Asiyada Qafqazda ve Iranda caylarin sahillerinde cemenlerde otlaqlarda yungul mehsuldar torpaqlarda yayilmisdir Botaniki tesviriSaquli qalin koklu cox budaqli oduncaqlasmis govdeli hundurluyu 60 150 sm dek olan xos limon qoxulu coxillik yarimkol bitkisidir Yarpaqlari novbeli duzuluslu mavi yasil alt terefi yapisiqdir Boz tukcuklerle ortulmusdur alt yarpaqlari saplaqli iki ve uc yere lelekvari bolunmus orta yarpaqlari oturaq yuxari yarpaqlari uc yere bolunmus ve ya butovdur Sentyabr oktyabr aylarinda cicekleyir Xirda sari boruvari cicekleri kicik sallaq sebetlerde govdenin ucunda ve budaqlarinda yigilaraq saxelenmis supurgevari cicek qrupu emele getirir Azerbaycanda mualicevi yovsan yayin ikinci yarisinda cicekleyir Meyveleri noyabr dekabr aylarinda yetisir toxumlari hamar ve cixintilidir Qelemlerle coxalir EkologiyasiIsiqsevendir torpaga telebkar deyildir Azerbaycanda yayilmasiNaxcivan MR da Kicik Qafqazda duzenliklerde tebii halda bitir IstifadesiMualicevi yovsanin yerustu hissesinde efir yagi flavonoid birlesmeleri kumarinler asilayici ve aci maddeler abrotanin ve alkaloidler vardir Yarpaqlarinin covheri ve helimi mede bagirsaq xesteliklerinde soyuqdeymede anginada sariliqda revmatizimde dis agrisinda ve saclarin berkidilmesinde istifade edilir Park ve baglarda qarisiq ekinlerde dekorativ kol kimi istifadesi meqsedeuygundur IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 845 Hemcinin bax