A. P. Volınski (1689–1740) – Pyotr çağının bacarıqlı gənc siyasi xadimlərindən biridir.
Həyatı
O, məşhur Volınskilər nəslindəndir. Atası Pyotr Volınski çar sarayında süfrəçi kimi xidmət etmişdi.
Xəzər dənizi hövzəsində öz hökmranlığını yaratmaq istəyən I Pyotr 1715-ci ildə İsfahana, İran şahının yanına böyük bir elçilik göndərmişdi. Ayrı-ayrı peşə və ixtisasları təmsil edən 71 adam A. P. Volınskinin başçılığı ilə bu elçiliyin tərkibinə qoşulmuşdu. Dərbəndə 1716–cı il avqustun 28-də gəlib çatan elçilik oktyabrın 27-dən dekabrın 4-dəkŞamaxıda qalmış, sonra Muğan və Təbrizdən keçərək İsfahana yollanmışdı. Burada aparılan danışıqlardan sonra (14 mart – 1 sentyabr 1717-ci il) elçilər Lənkərandan keçməklə yenidən Şamaxıya qayıtmış, 1717-ci il dekabrın 12-dən 1718-ci il iyunun 16-a kimi yenidən burada qalmışdılar. Beləliklə,Rusiya elçiləri Səfəvi İranının paytaxtı İsfahanda 5 ay yarım Şamaxıda isə 7 ay yarım olmuşdu. Buradan aydındır ki, Şimali Azərbaycan və bütünlükdə Zaqafqaziya məsələsi elçiliyin və çar Rusiyası hökumətinin qarşıya qoyduğu başlıca məqsədlərdən biri idi. Tarixi ədəbiyyatda A. P. Volınski elçiliyinin yazıları geniş öyrənilmişdir.
Artemi Volınski iki dəfə (birinci dəfə 1717–1725, ikinci dəfə 1732) Həştərxan quberniyasının qubernatoru olmuşdu.
Səfəvilər haqqında məlumatı
Hələ 1716-cı ildə I Pyotrun Azərbaycandakı elçisi Artemi Volınski Peterburqa yazdığı məktubunda şah Sultan Hüseyni nəzərdə tutaraq yazırdı: "Burada elə bir hakim vardır ki, o, təbəələri üzərində deyil, təbəələri onun üzərində hökmranlıq edirlər və yalnız padşahlar arasında deyil, sadə adamların arasında belə bir axmaq az tapılar". Əfqanlar İsfahana daxil olub tacı şah Sultan Hüseynin başından qapdılar, övladlarını qılıncdan keçirdilər. Şah özü öz tacını Mahmud xanın başına qoyaraq şərəfsizcəsinə "Sən məni yendin, Mahmud xan, mən məğlub oldum"- deyərək hakimiyyətdən əl çəkdi.
Ədəbiyyat
- Корсаков, "Арт. Петр. Волынский" (в "Древней и Новой России", 1876, кн. I и 1877, кн. I–II);
- его же статья в "Русской Старине" (1885, № 10).
- ст. Городецкого, "Памятник на общей могиле Волынского, Еропкина и Хрущева" (в "Русской Старине", 1886, № 6).
- Бушев, П. П. Посольство Артемия Волынского в Иран в 1715–1718 гг. М., 1978.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Артемий Волынский. "Инструкция дворецкому Ивану Немчинову о управлении дому и деревень". "Регула о лошадях"(1825)
- Письма А.Волынского Бирону (1732–1733)
- Батыево (родовая усадьба А.Волынского)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
A P Volinski 1689 1740 Pyotr caginin bacariqli genc siyasi xadimlerinden biridir HeyatiO meshur Volinskiler neslindendir Atasi Pyotr Volinski car sarayinda sufreci kimi xidmet etmisdi Xezer denizi hovzesinde oz hokmranligini yaratmaq isteyen I Pyotr 1715 ci ilde Isfahana Iran sahinin yanina boyuk bir elcilik gondermisdi Ayri ayri pese ve ixtisaslari temsil eden 71 adam A P Volinskinin basciligi ile bu elciliyin terkibine qosulmusdu Derbende 1716 ci il avqustun 28 de gelib catan elcilik oktyabrin 27 den dekabrin 4 dekSamaxida qalmis sonra Mugan ve Tebrizden kecerek Isfahana yollanmisdi Burada aparilan danisiqlardan sonra 14 mart 1 sentyabr 1717 ci il elciler Lenkerandan kecmekle yeniden Samaxiya qayitmis 1717 ci il dekabrin 12 den 1718 ci il iyunun 16 a kimi yeniden burada qalmisdilar Belelikle Rusiya elcileri Sefevi Iraninin paytaxti Isfahanda 5 ay yarim Samaxida ise 7 ay yarim olmusdu Buradan aydindir ki Simali Azerbaycan ve butunlukde Zaqafqaziya meselesi elciliyin ve car Rusiyasi hokumetinin qarsiya qoydugu baslica meqsedlerden biri idi Tarixi edebiyyatda A P Volinski elciliyinin yazilari genis oyrenilmisdir Artemi Volinski iki defe birinci defe 1717 1725 ikinci defe 1732 Hesterxan quberniyasinin qubernatoru olmusdu Sefeviler haqqinda melumatiHele 1716 ci ilde I Pyotrun Azerbaycandaki elcisi Artemi Volinski Peterburqa yazdigi mektubunda sah Sultan Huseyni nezerde tutaraq yazirdi Burada ele bir hakim vardir ki o tebeeleri uzerinde deyil tebeeleri onun uzerinde hokmranliq edirler ve yalniz padsahlar arasinda deyil sade adamlarin arasinda bele bir axmaq az tapilar Efqanlar Isfahana daxil olub taci sah Sultan Huseynin basindan qapdilar ovladlarini qilincdan kecirdiler Sah ozu oz tacini Mahmud xanin basina qoyaraq serefsizcesine Sen meni yendin Mahmud xan men meglub oldum deyerek hakimiyyetden el cekdi EdebiyyatKorsakov Art Petr Volynskij v Drevnej i Novoj Rossii 1876 kn I i 1877 kn I II ego zhe statya v Russkoj Starine 1885 10 st Gorodeckogo Pamyatnik na obshej mogile Volynskogo Eropkina i Hrusheva v Russkoj Starine 1886 6 Bushev P P Posolstvo Artemiya Volynskogo v Iran v 1715 1718 gg M 1978 IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerArtemij Volynskij Instrukciya dvoreckomu Ivanu Nemchinovu o upravlenii domu i dereven Regula o loshadyah 1825 Pisma A Volynskogo Bironu 1732 1733 Batyevo rodovaya usadba A Volynskogo