Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Artek" (rus. Арте́к) — Ukrayna ərazisində, Krım yarımadasında beynəlxalq uşaq mərkəzi. Krım yarımadasının cənub sahilində, Qurzuf qəsəbəsinin yaxınlığında yerləşir. Vaxtilə keçmiş SSRİ-nin ən məşhur pioner düşərgələrindən biri olmuşdur. Uzun müddət sosialist ölkələrindən gələn deleqasiyaların və xarici dövlət rəhbərlərinin qaldığı yer olmuşdur.
Adın mənşəyi
Düşərgə öz adını yerləşdiyi yerin adından götürmüşdür. Həmçinin yaxınlıqdan eyniadlı çay axır. "Artek" sözünün mənşəyi isə mübahisəlidir. Daha əsaslı versiyalar arasında bu sözün yunan dilindəki άρκτος ("ayı", yaxınlıqda adlı dağ yerləşir), oρτύκια (bildirçin), άρτος (çörək) və ya tatar dilindəki "artık" (artıq, əlavə) sözündən yaranması qeyd edilə bilər.
Düşərgənin özündə "bildirçin" versiyası daha populyardır və "Artek — bildirçin adacığı" deyimi və bu adda mahnı mövcuddur.
Tarixi
"Artek" Rusiya cəmiyyətinin təşəbbüsü ilə tuberkulyoz zəhərlənməsindən əziyyət çəkən uşaqlar üçün sanator-düşərgə kimi yaradılmışdır..
Artekin yaradılması haqqında ilk dəfə 5 noyabr 1924-cü ildə Moskva pionerlərinin bayramında elan edildi. Düşərgənin yaradılmasında Qızıl Xaç Komitəsinin Rusiya Cəmiyyəti, Rusiya Gənclər Kommunist İttifaqı və Gənc Pionerlərin Mərkəzi Bürosu fəal iştirak etmişdir.
Düşərgə 16 iyun 1925-ci ildə açıldı. Birinci növbəyə Moskvadan və Krımdan 80 pioner qatılmışdı. Artıq növbəti il düşərgəyə ilk xarici deleqasiya — Almaniya pionerləri gəldilər.
İlk illərdə pionerlər brezent çadırlarda qalırdılar. Növbəti illərdə faner evciklər qoyuldu, 30-cu illərdə qış korpusunun tikilməsi ilə "Artek" bütün ili fəaliyyət göstərməyə başladı. 1937-ci ildə isə düşərgə vətəndaş müharibəsi şəraitində yaşayan İspaniyadan gəlmiş uşaqları qəbul etdi.
II Dünya Müharibəsi illərində "Artek" əvvəlcə Stalinqrada, daha sonra isə Belokurixa adlı Altay qəsəbəsinə evakuasiya olundu. 1944-cü ilin aprelində Krımın almanlardan azad olunmasından dərhal sonra "Artek"də bərpa işləri başlandı və avqustda müharibəsonrası ilk növbə açıldı. Bir il sonra isə düşərgə indiki ölçülərinədək genişləndirildi.
60-cı illərin əvvəllərindən başlayaraq düşərgədə yenidənqurma işləri aparıldı və 1969-cu ildə "Artek"də 150 bina, 3 tibb mərkəzi, məktəb, "Artekfilm" kinostudiyası, 3 üzgüçülük hovuzu, 7000 yerlik stadion və müxtəlif təyinatlı oyun meydançaları var idi.
Sovet dövründə "Artek"ə yollayış vərəqəsi sovet məktəbliləri üçün çox dəyərli sayılırdı. Məktəblərdə yalnız müxtəlif göstəricilərə görə (pioner hərəkatının işində iştirak, davranış, hazırlıq səviyyəsi və s.) ən yaxşı hesab olunan pionerlər yollayış vərəqəsini ala bilərdilər. Özünün ən yaxşı vaxtlarında "Artek" ildə 27000 nəfər qəbul edirdi. 1925–1969-cu illərdə düşərgədə 300 000 uşaq olmuşdu ki, ondan 13 000-i 17 xarici ölkədən gəlmişdi.
1983-cü ilin iyulunda "Artek"i Samanta Smit ziyarət etmişdi.
Poçt markaları
- SSRİ poçt markaları
-
![image]()
1948 -
![image]()
1958 -
![image]()
1958 -
![image]()
1985
Xarici keçidlər
- BUM "Artek". Rəsmi saytı
- "Suuk-Su". Artek dostları klubu 2010-01-30 at the Wayback Machine
- "Artekovets". "Artek"in qeyri-rəsmi saytı
İstinadlar
- [. 2017-12-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-08-23. Artek — beynəlxalq uşaq mərkəzi (rus.)]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Artek rus Arte k Ukrayna erazisinde Krim yarimadasinda beynelxalq usaq merkezi Krim yarimadasinin cenub sahilinde Qurzuf qesebesinin yaxinliginda yerlesir Vaxtile kecmis SSRI nin en meshur pioner dusergelerinden biri olmusdur Uzun muddet sosialist olkelerinden gelen deleqasiyalarin ve xarici dovlet rehberlerinin qaldigi yer olmusdur Artek gunebaxani Artek BUM un emblemiAdin menseyiDuserge oz adini yerlesdiyi yerin adindan goturmusdur Hemcinin yaxinliqdan eyniadli cay axir Artek sozunun menseyi ise mubahiselidir Daha esasli versiyalar arasinda bu sozun yunan dilindeki arktos ayi yaxinliqda adli dag yerlesir ortykia bildircin artos corek ve ya tatar dilindeki artik artiq elave sozunden yaranmasi qeyd edile biler Dusergenin ozunde bildircin versiyasi daha populyardir ve Artek bildircin adacigi deyimi ve bu adda mahni movcuddur Tarixi Lesnoy usaq dusergesinden Ayu dagin menzeresi source source source source source source Isti denizin sahilinde U tyoplogo morya duserge haqqinda senedli film 1940 Artek Rusiya cemiyyetinin tesebbusu ile tuberkulyoz zeherlenmesinden eziyyet ceken usaqlar ucun sanator duserge kimi yaradilmisdir Artekin yaradilmasi haqqinda ilk defe 5 noyabr 1924 cu ilde Moskva pionerlerinin bayraminda elan edildi Dusergenin yaradilmasinda Qizil Xac Komitesinin Rusiya Cemiyyeti Rusiya Gencler Kommunist Ittifaqi ve Genc Pionerlerin Merkezi Burosu feal istirak etmisdir Duserge 16 iyun 1925 ci ilde acildi Birinci novbeye Moskvadan ve Krimdan 80 pioner qatilmisdi Artiq novbeti il dusergeye ilk xarici deleqasiya Almaniya pionerleri geldiler Ilk illerde pionerler brezent cadirlarda qalirdilar Novbeti illerde faner evcikler qoyuldu 30 cu illerde qis korpusunun tikilmesi ile Artek butun ili fealiyyet gostermeye basladi 1937 ci ilde ise duserge vetendas muharibesi seraitinde yasayan Ispaniyadan gelmis usaqlari qebul etdi II Dunya Muharibesi illerinde Artek evvelce Stalinqrada daha sonra ise Belokurixa adli Altay qesebesine evakuasiya olundu 1944 cu ilin aprelinde Krimin almanlardan azad olunmasindan derhal sonra Artek de berpa isleri baslandi ve avqustda muharibesonrasi ilk novbe acildi Bir il sonra ise duserge indiki olculerinedek genislendirildi 60 ci illerin evvellerinden baslayaraq dusergede yenidenqurma isleri aparildi ve 1969 cu ilde Artek de 150 bina 3 tibb merkezi mekteb Artekfilm kinostudiyasi 3 uzguculuk hovuzu 7000 yerlik stadion ve muxtelif teyinatli oyun meydancalari var idi Sovet dovrunde Artek e yollayis vereqesi sovet mekteblileri ucun cox deyerli sayilirdi Mekteblerde yalniz muxtelif gostericilere gore pioner herekatinin isinde istirak davranis hazirliq seviyyesi ve s en yaxsi hesab olunan pionerler yollayis vereqesini ala bilerdiler Ozunun en yaxsi vaxtlarinda Artek ilde 27000 nefer qebul edirdi 1925 1969 cu illerde dusergede 300 000 usaq olmusdu ki ondan 13 000 i 17 xarici olkeden gelmisdi 1983 cu ilin iyulunda Artek i Samanta Smit ziyaret etmisdi Poct markalariSSRI poct markalari 1948 1958 1958 1985Xarici kecidlerVikianbarda Artek ile elaqeli mediafayllar var BUM Artek Resmi sayti Suuk Su Artek dostlari klubu 2010 01 30 at the Wayback Machine Artekovets Artek in qeyri resmi saytiIstinadlar 2017 12 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 08 23 Artek beynelxalq usaq merkezi rus