Arif Əliheydər oğlu Babayev (11 noyabr 1934 – 5 iyun 1998) — Azərbaycan Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (1976), əməkdar elm xadimi (1992), fikiza-riyaziyyat elmləri doktoru.
Arif Babayev | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (63 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Elm sahəsi | Riyaziyyat |
Elmi dərəcəsi | Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru |
İş yeri | BDU Mexanika-riyaziyyat fakultəsinin dekanı |
Alma-mater | Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu |
Təhsili | Bakı Dövlət Universiteti |
Mükafatları |
Həyatı
Babayev Arif Əliheydər oğlu 11 noyabr 1934-cü ildə anadan olmuşdur. Arif Əliheydər oğlu Babayev – 1952-ci ildə orta məktəbi qızıl medalla bitirərək Azərbaycan (Bakı) Dövlət Universitetinin fizika-riyaziyyat fakultəsinin "Riyaziyyat" bölməsinə daxil olmuş və 1957-ci ildə həmin fakültəni fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdır. O,həmin il "Funksiyalar nəzəriyyəsi və funksional analiz" kafelrasının aspirantı olmuşdur. A.Ə. Babayev aspiranturada oxuyarkən qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərin həllinin varlığı və yeganəliyi haqqında bir sıra yeni teoremlər isbat etmişdir. A.Ə.Babayev 1960-cı il-də akademik Ə.İ.Hüseynovun rəhbərliyi ilə "Qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərə dair tədqiqatlar" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
Əmək fəaliyyəti
Azərbaycan Dövlət Universitetinin Mexanika-riyaziyyat fakültəsində müəllim, dosent, professor, kafedra müdiri, dekan (1979–1994) vəzifələrində çalışmışdır. Uzun müddət ərzində A.Ə.Babayev elmi dərəcələr verən Elmi Şuraların üzvü, Bakı Dövlət Universitetinin Mexanika-riyaziyyat fakultəsinin dekanı (1979–1994) kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında AAK-ın riyaziyyat və mexanika üzrə Ekspert Şurasının sədri kimi uğurlu və hərtərəfli fəaliyyəti respublikada riyaziyyatın inkişafına böyük təsir göstərmişdir.
Elmi fəaliyyəti
A.Ə.Babayev qeyri–hamar qapalı inteqrallama əyrisi üzrə sinqulyar inteqralı tədqiq etmiş və bu tədqiqatların xətti və qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərə tətbiqlərini vermişdir. Açıq əyri üzrə Koşi nüvəli sinqulyar inteqral operatorun öyrənilməsi üçün o, yeni metod vermişdir ki, bu metod əsasında qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərin lokal nəzəriyyəsi yaradılmışdır. Bu tədqiqatlar onun 1966-cı ildə Tbilisi şəhərində A.M.Razmadze adına Riyaziyyat İnstitutunda "Sinqulyar inteqral tənliklərə dair tədqiqatlar" mövzusunda müdafiə etdiyi doktorluq dissertasiyasının əsasını təşkil etmişdir. N.İ.Musxilişvili, İ.N.Vekua,A.N.Tixonov,Z.İ.Xəlilov,
A.İ.Hüseynov, B.V. Xvedelidze, S.Q. Mixlin, M.A.Krasnoselski, T.Q.Qeqeliya və başqa görkəmli riyaziyyatçılar onun aldığı nəticələrə yüksək qiymət vermişlər.
Son illərdə A.Ə.Babayev və onun tələbələri tərəfindən Koşi tipli inteqral və qeyri-hamar qapalı düzləndirilə bilən əyri üzrə sinqulyar inteqral haqqında klassik Plemel-Privalov problemi həll edilmişdir.
A.Ə.Babayev tərəfindən sinqulyar inteqralın və bu inteqralın təsir etdiyi fəzaların diskret analoqları, həmçinin bu anlayışların qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərin təqribi həllinə tətbiqləri verilmişdir.
A.Ə.Babayevin rəhbərlik etdiyi Bakı Ddövlət Universitetinin Riyazi analiz kafedrasında onun bilavasitə iştirakı və rəhbərliyi altında qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərin lokal nəzəriyyəsi, bu tənliklərin təqribi həlli metodları, oblast üzrə çoxölçülü sinqulyar inteqral operatorlar və tənliklərin lokal nəzəriyyəsi və onun funksional fəzaların daxilolma teoremlərinə tətbiqləri, təbiətşünaslığın müxtəlif sahələrində tətbiq olunan qeyri-xətti sinqulyar inteqral tənliklərin tədqiqi sahələrində bir sıra fundamental nəticələr alınmışdır.
A.Ə.Babayevin rəhbərliyi altında 40-dan çox namizədlik dissertasiyası müdafiə olunmuş, onun tələbələri V.V.Salayev, R.S.Sadırxanov, S.K.Abdullayev, B.İ.Musayev, E.Q.Hüseynov, V.S.Quliyev, R.M.Rzayev elmlər doktorları olmuşlar.
Təltif və mükafatlar
- 1976-cı ildə elmi, pedaqoji və ictimai fəaliyyətinə görə A.Ə.Babayev "Şərəf Nişanı" ordeni;
- 1976-cı ildə o, AMEA-nın müxbir üzvü seçilmiş;
- Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı ilə təltif olunmuş;
- 1992-ci ildə Əməkdar Elm Xadimi fəxri adına layiq görülmüşdür.
Mənbə
- AMEA Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu
- Bakı Dövlət Universiteti
- Neft Kimya Prosesləri İnstitutu[ölü keçid]
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Arif Babayev Arif Eliheyder oglu Babayev 11 noyabr 1934 5 iyun 1998 Azerbaycan Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu 1976 emekdar elm xadimi 1992 fikiza riyaziyyat elmleri doktoru Arif BabayevDogum tarixi 11 noyabr 1934Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 5 iyun 1998 63 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti AzerbaycanliElm sahesi RiyaziyyatElmi derecesi Fizika riyaziyyat elmleri doktoruIs yeri BDU Mexanika riyaziyyat fakultesinin dekaniAlma mater Azerbaycan Pedaqoji InstitutuTehsili Baki Dovlet UniversitetiMukafatlariHeyatiBabayev Arif Eliheyder oglu 11 noyabr 1934 cu ilde anadan olmusdur Arif Eliheyder oglu Babayev 1952 ci ilde orta mektebi qizil medalla bitirerek Azerbaycan Baki Dovlet Universitetinin fizika riyaziyyat fakultesinin Riyaziyyat bolmesine daxil olmus ve 1957 ci ilde hemin fakulteni ferqlenme diplomu ile bitirmisdir O hemin il Funksiyalar nezeriyyesi ve funksional analiz kafelrasinin aspiranti olmusdur A E Babayev aspiranturada oxuyarken qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklerin hellinin varligi ve yeganeliyi haqqinda bir sira yeni teoremler isbat etmisdir A E Babayev 1960 ci il de akademik E I Huseynovun rehberliyi ile Qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklere dair tedqiqatlar movzusunda namizedlik dissertasiyasini mudafie etmisdir Emek fealiyyeti Azerbaycan Dovlet Universitetinin Mexanika riyaziyyat fakultesinde muellim dosent professor kafedra mudiri dekan 1979 1994 vezifelerinde calismisdir Uzun muddet erzinde A E Babayev elmi dereceler veren Elmi Suralarin uzvu Baki Dovlet Universitetinin Mexanika riyaziyyat fakultesinin dekani 1979 1994 kimi Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda AAK in riyaziyyat ve mexanika uzre Ekspert Surasinin sedri kimi ugurlu ve herterefli fealiyyeti respublikada riyaziyyatin inkisafina boyuk tesir gostermisdir Elmi fealiyyeti A E Babayev qeyri hamar qapali inteqrallama eyrisi uzre sinqulyar inteqrali tedqiq etmis ve bu tedqiqatlarin xetti ve qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklere tetbiqlerini vermisdir Aciq eyri uzre Kosi nuveli sinqulyar inteqral operatorun oyrenilmesi ucun o yeni metod vermisdir ki bu metod esasinda qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklerin lokal nezeriyyesi yaradilmisdir Bu tedqiqatlar onun 1966 ci ilde Tbilisi seherinde A M Razmadze adina Riyaziyyat Institutunda Sinqulyar inteqral tenliklere dair tedqiqatlar movzusunda mudafie etdiyi doktorluq dissertasiyasinin esasini teskil etmisdir N I Musxilisvili I N Vekua A N Tixonov Z I Xelilov A I Huseynov B V Xvedelidze S Q Mixlin M A Krasnoselski T Q Qeqeliya ve basqa gorkemli riyaziyyatcilar onun aldigi neticelere yuksek qiymet vermisler Son illerde A E Babayev ve onun telebeleri terefinden Kosi tipli inteqral ve qeyri hamar qapali duzlendirile bilen eyri uzre sinqulyar inteqral haqqinda klassik Plemel Privalov problemi hell edilmisdir A E Babayev terefinden sinqulyar inteqralin ve bu inteqralin tesir etdiyi fezalarin diskret analoqlari hemcinin bu anlayislarin qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklerin teqribi helline tetbiqleri verilmisdir A E Babayevin rehberlik etdiyi Baki Ddovlet Universitetinin Riyazi analiz kafedrasinda onun bilavasite istiraki ve rehberliyi altinda qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklerin lokal nezeriyyesi bu tenliklerin teqribi helli metodlari oblast uzre coxolculu sinqulyar inteqral operatorlar ve tenliklerin lokal nezeriyyesi ve onun funksional fezalarin daxilolma teoremlerine tetbiqleri tebietsunasligin muxtelif sahelerinde tetbiq olunan qeyri xetti sinqulyar inteqral tenliklerin tedqiqi sahelerinde bir sira fundamental neticeler alinmisdir A E Babayevin rehberliyi altinda 40 dan cox namizedlik dissertasiyasi mudafie olunmus onun telebeleri V V Salayev R S Sadirxanov S K Abdullayev B I Musayev E Q Huseynov V S Quliyev R M Rzayev elmler doktorlari olmuslar Teltif ve mukafatlar1976 ci ilde elmi pedaqoji ve ictimai fealiyyetine gore A E Babayev Seref Nisani ordeni 1976 ci ilde o AMEA nin muxbir uzvu secilmis Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin Reyaset Heyetinin fexri fermani ile teltif olunmus 1992 ci ilde Emekdar Elm Xadimi fexri adina layiq gorulmusdur MenbeAMEA Riyaziyyat ve Mexanika Institutu Baki Dovlet Universiteti Neft Kimya Prosesleri Institutu olu kecid Hemcinin baxAMEA nin muxbir uzvlerinin siyahisi