İsmayılzadə Arif Cəfər oğlu (14 avqust 1937, Bakı – 10 aprel 2020, Bakı) — Geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2001), AMEA-nın həqiqi üzvü (2007)
Arif İsmayılzadə | |
---|---|
azərb. İsmayılzadə Arif Cəfər oğlu | |
Doğum tarixi | 14 avqust 1937 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 10 aprel 2020 (82 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | SSRİ Azərbaycan |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Elmi adı | professor |
Alma-mater | Azərbaycan Sənaye İnstitutu |
Təhsili | ADNA |
Üzvlüyü | |
Mükafatları |
Həyatı
Arif İsmayılzadə 1937-ci il avqustun 14-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1959-cu ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası) geoloji-kəşfiyyat fakültəsini bitirdikdən sonra bütün əmək və elmi fəaliyyəti həmişəlik AMEA Geologiya İnstitutu ilə bağlı olmuşdur. Onun tədqiqatlarının əsas istiqamətləri geoloji proseslərdə filiz-maqmatik sistemlərin formalaşmasını və onların metallogenik ixtisaslaşmasını şərtləndirən petrologiya və metallogeniyanın başlıca problemlərinin hərtərəfli öyrənilməsidir. O, 1996-cı ildən "Petrologiya və metallogeniya" seksiyasının rəhbəri, Azərbaycan Geoloqlarının Milli Komitəsinin icraçı-katibi olmuşdur. O, 2007–2013-cü illər ərzində AMEA Rəyasət Heyətinin üzvü və "Yer Elmləri" bölməsinin akademik-katibi olmuşdur. O, elmi kadrların hazırlanmasında böyük fəaliyyət göstərir, uzun illər Bakı Dövlət Universitetində seçmə fənləri tədris edir.
Arif İsmayılzadə 9 aprel 2020-ci ildə vəfat edib.
Elmi fəaliyyəti
Onun yaradıcılığının başlanğıc mərhələsi Dağlıq Talışın tədqiqatlarına həsr edilmiş və onun tərəfindən burada ilk dəfə olaraq, qələvi-bazaltoid komplekslərinin inkişaf qanunauyğunluqları müəyyən edilmişdir. Geodinamik rekonstruksiyalar əsasında struktur-formasion analiz metodu ilə onların riftogen dartılmaların qövs arxası komplekslərinə uyğunluğu təyin edilmişdir. Bu tədqiqatlar alimin 1968-ci ildə müdafiə etdiyi namizədlik dissertasiyasının əsasını təşkil etmişdir. A. C. İsmayılzadə həmkarları ilə birlikdə bu işin nəticələrinə əsasən, texnoloji proseslər üçün absorbentlər qismində Palikeş rayonunun yüksək silisiumlu mordenit tufları, Hamarat qrupu subqələvi ultraəsası intruzivlərdə dəmir qrupu – titan, vanadium, nikel və həmçinin platin elementləri kompleksinə proqnoz tövsiyələri təklif etmişlər ki, hal-hazırda onlar dəqiqliklə tədqiq olunurlar.
Müxtəlif struktur zonalar çərçivəsində maqmatik komplekslərin petrokimyəvi korrelyasiyasının elmi-metodik əsasları onun 1990-cı ildə müdafiə etdiyi "Kiçik Qafqazın kaynozoy bazit maqmatizminin təkamülü" mövzusundakı doktorluq dissertasiyasında öz əksini tapmışdır.
A. C. İsmayılzadə tərəfindən çöl müşahidələri və laboratoriya tədqiqatları nəticəsində, həmçinin "litosfer plitləri" tektonikası nəzəriyyəsi əsasında məlum məlumatların yenidən interpretasiyasına görə, Daşkəsən çökəkliyində yerləşən müxtəlif genetik tiplərə aid üç dəmir filiz yataqlarının, unikal fasial xüsusiyyətlərə malik lava və piroklastların – maqnetit axınları (lavaları) Daşkəsən vulkanogen maqnetit yataqlarında, maqnetit tufogen qum daşlarının əvəzinə maqnetit lapilli-tuffitlərin yayılması və Alabaşlar hematit tuflarının təzahür etməsi ilə vahid vulkanogen-çökmə tipinə uyğunluğu təyin edilmişdir. Dəmirin mənbəyi qismində mezozoy və alpaqədərki komplekslər arasında gömülmüş alloxton erkən paleozoy lövhəsi ehtimal olunur.
A. C. İsmayılzadə tərəfindən həmkarları ilə birlikdə, geoloji yönümlü xəritələr seriyası — "Azərbaycanın geoloji xəritəsi" (1:200000), "Geodinamik əsasda Azərbaycanın geoloji xəritəsi" (1:500000), "Azərbaycanın tektonik xəritəsi" (1:1000000) tərtib olunmuşdur.
177 elmi əsərin və 5 monoqrafiyanın müəllifi və həmmeəllifidir.
Mükafatları
- Azərbaycan Respublikasının əməkdar geoloqu — 1991
- — 2005
- Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi — 2008
Mənbə
- "Azərbaycan elm və mədəniyyət xadimləri" // Bakı, "Elm". 2014. 160 s.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2020-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-11.
- "İsmayılzadə Arif Cəfər oğlu" (az.). science.gov.az. 2013. İstifadə tarixi: 2014-09-24.[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ismayilzade Arif Cefer oglu 14 avqust 1937 Baki 10 aprel 2020 Baki Geologiya mineralogiya elmleri doktoru professor AMEA nin muxbir uzvu 2001 AMEA nin heqiqi uzvu 2007 Arif Ismayilzadeazerb Ismayilzade Arif Cefer oglu Dogum tarixi 14 avqust 1937 1937 08 14 Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 10 aprel 2020 2020 04 10 82 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti AzerbaycanliElmi adi professorAlma mater Azerbaycan Senaye InstitutuTehsili ADNAUzvluyu Azerbaycan Milli Elmler AkademiyasiMukafatlariHeyatiArif Ismayilzade 1937 ci il avqustun 14 de Baki seherinde ziyali ailesinde anadan olmusdur 1959 cu ilde Azerbaycan Senaye Institutunun indiki Azerbaycan Dovlet Neft Akademiyasi geoloji kesfiyyat fakultesini bitirdikden sonra butun emek ve elmi fealiyyeti hemiselik AMEA Geologiya Institutu ile bagli olmusdur Onun tedqiqatlarinin esas istiqametleri geoloji proseslerde filiz maqmatik sistemlerin formalasmasini ve onlarin metallogenik ixtisaslasmasini sertlendiren petrologiya ve metallogeniyanin baslica problemlerinin herterefli oyrenilmesidir O 1996 ci ilden Petrologiya ve metallogeniya seksiyasinin rehberi Azerbaycan Geoloqlarinin Milli Komitesinin icraci katibi olmusdur O 2007 2013 cu iller erzinde AMEA Reyaset Heyetinin uzvu ve Yer Elmleri bolmesinin akademik katibi olmusdur O elmi kadrlarin hazirlanmasinda boyuk fealiyyet gosterir uzun iller Baki Dovlet Universitetinde secme fenleri tedris edir Arif Ismayilzade 9 aprel 2020 ci ilde vefat edib Elmi fealiyyetiOnun yaradiciliginin baslangic merhelesi Dagliq Talisin tedqiqatlarina hesr edilmis ve onun terefinden burada ilk defe olaraq qelevi bazaltoid komplekslerinin inkisaf qanunauygunluqlari mueyyen edilmisdir Geodinamik rekonstruksiyalar esasinda struktur formasion analiz metodu ile onlarin riftogen dartilmalarin qovs arxasi komplekslerine uygunlugu teyin edilmisdir Bu tedqiqatlar alimin 1968 ci ilde mudafie etdiyi namizedlik dissertasiyasinin esasini teskil etmisdir A C Ismayilzade hemkarlari ile birlikde bu isin neticelerine esasen texnoloji prosesler ucun absorbentler qisminde Palikes rayonunun yuksek silisiumlu mordenit tuflari Hamarat qrupu subqelevi ultraesasi intruzivlerde demir qrupu titan vanadium nikel ve hemcinin platin elementleri kompleksine proqnoz tovsiyeleri teklif etmisler ki hal hazirda onlar deqiqlikle tedqiq olunurlar Muxtelif struktur zonalar cercivesinde maqmatik komplekslerin petrokimyevi korrelyasiyasinin elmi metodik esaslari onun 1990 ci ilde mudafie etdiyi Kicik Qafqazin kaynozoy bazit maqmatizminin tekamulu movzusundaki doktorluq dissertasiyasinda oz eksini tapmisdir A C Ismayilzade terefinden col musahideleri ve laboratoriya tedqiqatlari neticesinde hemcinin litosfer plitleri tektonikasi nezeriyyesi esasinda melum melumatlarin yeniden interpretasiyasina gore Daskesen cokekliyinde yerlesen muxtelif genetik tiplere aid uc demir filiz yataqlarinin unikal fasial xususiyyetlere malik lava ve piroklastlarin maqnetit axinlari lavalari Daskesen vulkanogen maqnetit yataqlarinda maqnetit tufogen qum daslarinin evezine maqnetit lapilli tuffitlerin yayilmasi ve Alabaslar hematit tuflarinin tezahur etmesi ile vahid vulkanogen cokme tipine uygunlugu teyin edilmisdir Demirin menbeyi qisminde mezozoy ve alpaqederki kompleksler arasinda gomulmus alloxton erken paleozoy lovhesi ehtimal olunur A C Ismayilzade terefinden hemkarlari ile birlikde geoloji yonumlu xeriteler seriyasi Azerbaycanin geoloji xeritesi 1 200000 Geodinamik esasda Azerbaycanin geoloji xeritesi 1 500000 Azerbaycanin tektonik xeritesi 1 1000000 tertib olunmusdur 177 elmi eserin ve 5 monoqrafiyanin muellifi ve hemmeellifidir MukafatlariAzerbaycan Respublikasinin emekdar geoloqu 1991 Sohret ordeni 2005 Azerbaycan Respublikasinin emekdar elm xadimi 2008Menbe Azerbaycan elm ve medeniyyet xadimleri Baki Elm 2014 160 s Istinadlar Arxivlenmis suret 2020 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 11 Ismayilzade Arif Cefer oglu az science gov az 2013 Istifade tarixi 2014 09 24 olu kecid