Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Arbedo döyüşü — Milan hersoqluğu ilə İsveçrə konfederasiyası arasında 30 iyun 1422-ci ildə baş vermiş döyüş.
| Arbedo döyüşü | |
|---|---|
 | |
| Tarix | 30 iyun 1422 |
Zəmin
1419-cu ildə Uri və Untervalden kantonları Bellinson qalasını Sakko baronlarından satın aldılar, lakin onlar qalanın müdafiəsini təmin edə bilmədilər. Belə olduqda, Milan hersoqluğu kantonlara hərbi cəhətdən möhkəmləndirilmiş şəhəri onlardan satın almağı təklif etdi, lakin kantonlar 1422-ci ildə bu təklifdən imtina etdilər. 1407-1419-cu illər arasında Uri və Untervalden Bellinson şəhərini və mahalını Saks baronlarından satın alana qədər, 1419-cu ilə qədər Bellinson Konfederasiya üçün dost şəhər hesab olunurdu.
Bundan qısa müddət sonra kondotyer (muzdluların komandiri) Françesko Bussone da Karmanol başda olmaqla Viskonti ailəsinin qoşunları İsveçrə qarnizonunu qovdu və qalanı işğal etdi. Şəhəri geri almaq üçün isveçrəlilər 2500 əsgərdən ibarət böyük bir ordu topladılar və Sen-Qotarddan keçərək Bellinsona getdilər, lakin burada uğursuz hücumdan sonra şəhərin şimalında düşərgə saldılar.
Döyüş
1419-cu il iyunun 30-da Karmanol İsveçrə düşərgəsinə qəfil hücum etdi. İsveçrəlilər tezliklə kvadrat şəklində düzülüb düşmənin bir neçə süvari hücumunu dəf etdilər. Bundan sonra Karmanyol öz süvarilərinə sürətlə İsveçrə meydanına əsas hücuma keçməyi əmr etdi. Milanlıların sayca üstünlüyü (16.000 əsgər, o cümlədən 5 min nəfər atlı) düşməni geri çəkilməyə vadar etdi. Bundan əlavə, Milanlıların süvari nizələri İsveçrə alebardalarından daha uzun idi, buna görə də Karmanolun əsgərləri döyüşdə açıq üstünlüyə malik idilər. İsveçrəlilər Arbedo kəndinə doğru dik bir yamacla geri çəkilməyə məcbur oldular.
Əvvəlcə vəziyyət isveçrəlilər üçün tamamilə ümidsiz görünürdü, lakin Karmanolun əsir götürməmək əmri ilə döyüşün şiddəti daha da gücləndi. Son cəhddə isveçrəlilər mühasirəni yarmağa müvəffəq oldular və 500 əsgərini itirərək şimala doğru çəkildilər.
Döyüşün nəticəsinə əsasən Bellinson şəhərini Milan hersoqluğu özündə saxladı, bundan əlavə, hersoqluq Ossola əyalətini də ələ keçirərək isveçrəliləri əvvəlki bütün uğurlarından məhrum etdi. Konfederasiyanın Laqo Macor gölü bölgəsində hücumu dayandırıldı. Həmçinin, Arbedo döyüşü nəticəsində isveçrəlilər uzun nizələrə qarşı alaberdalardan istifadə olunmasından imtina etdilər.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arbedo doyusu Milan hersoqlugu ile Isvecre konfederasiyasi arasinda 30 iyun 1422 ci ilde bas vermis doyus Arbedo doyusuTarix 30 iyun 1422Zemin1419 cu ilde Uri ve Untervalden kantonlari Bellinson qalasini Sakko baronlarindan satin aldilar lakin onlar qalanin mudafiesini temin ede bilmediler Bele olduqda Milan hersoqlugu kantonlara herbi cehetden mohkemlendirilmis seheri onlardan satin almagi teklif etdi lakin kantonlar 1422 ci ilde bu teklifden imtina etdiler 1407 1419 cu iller arasinda Uri ve Untervalden Bellinson seherini ve mahalini Saks baronlarindan satin alana qeder 1419 cu ile qeder Bellinson Konfederasiya ucun dost seher hesab olunurdu Bundan qisa muddet sonra kondotyer muzdlularin komandiri Francesko Bussone da Karmanol basda olmaqla Viskonti ailesinin qosunlari Isvecre qarnizonunu qovdu ve qalani isgal etdi Seheri geri almaq ucun isvecreliler 2500 esgerden ibaret boyuk bir ordu topladilar ve Sen Qotarddan kecerek Bellinsona getdiler lakin burada ugursuz hucumdan sonra seherin simalinda duserge saldilar Doyus1419 cu il iyunun 30 da Karmanol Isvecre dusergesine qefil hucum etdi Isvecreliler tezlikle kvadrat seklinde duzulub dusmenin bir nece suvari hucumunu def etdiler Bundan sonra Karmanyol oz suvarilerine suretle Isvecre meydanina esas hucuma kecmeyi emr etdi Milanlilarin sayca ustunluyu 16 000 esger o cumleden 5 min nefer atli dusmeni geri cekilmeye vadar etdi Bundan elave Milanlilarin suvari nizeleri Isvecre alebardalarindan daha uzun idi buna gore de Karmanolun esgerleri doyusde aciq ustunluye malik idiler Isvecreliler Arbedo kendine dogru dik bir yamacla geri cekilmeye mecbur oldular Evvelce veziyyet isvecreliler ucun tamamile umidsiz gorunurdu lakin Karmanolun esir goturmemek emri ile doyusun siddeti daha da guclendi Son cehdde isvecreliler muhasireni yarmaga muveffeq oldular ve 500 esgerini itirerek simala dogru cekildiler Doyusun neticesine esasen Bellinson seherini Milan hersoqlugu ozunde saxladi bundan elave hersoqluq Ossola eyaletini de ele kecirerek isvecrelileri evvelki butun ugurlarindan mehrum etdi Konfederasiyanin Laqo Macor golu bolgesinde hucumu dayandirildi Hemcinin Arbedo doyusu neticesinde isvecreliler uzun nizelere qarsi alaberdalardan istifade olunmasindan imtina etdiler Istinadlar