Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Apşeron rayonu (rus. Апшеронский район) — Rusiya Federasiyası, Krasnodar vilayətinin tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi şəhəridir.
| Apşeron rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
|
| |||||
| Ölkə | |||||
| İnzibati mərkəz | Abşeronsk | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 2 iyun 1924 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Saat qurşağı | | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | 86152 | ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafiyası
Apşeron rayonu Krasnodar diyarının cənub hissəsində yerləşir və qərbdə Tuapse rayonu, şimalda Beloreçenski rayonu, şərqdə Adıgey Respublikası, şimal-qərbdə Qoryaçı Klyuç şəhər dairəsi və cənubda Soçi şəhər dairəsi ilə həmsərhəddir.
Rayonun sahəsi 2443.2 km²-dir. Rayonun ərazisi Böyük Qafqazın qərb kənarındakı orta hündürlükdə dağlar zonasına daxil edilmişdir. Alçaq dağlıq zonada mütləq hündürlük 100–500 m-dir. Apşeron rayonu cənub və cənub-şərqində nisbətən kiçik bir hissəsini yüksək relyef formaları olan yüksək dağlar (1000–1500 m) tutur.
Tarixi
2 iyun 1924-cü ildə Cənub-Şərq vilayətinin Maykop dairəsinin tərkibində mərkəzi Apşeronskaya kəndi olan Apşeronsko-Xadıjenski rayonu qurulur. Buraya Kuban-Qara dəniz diyarının Maykop bölməsinin ləğv edilmiş Apşeron, Xadıjen və Quriyan volostlarının əraziləri daxil edilmişdir. Əvvəlcə rayona 18 kənd sovetliyi daxil idi: Abxazian, Apşeron, Qoytx, Qünayski, Elisavetpolski, İmeretinski, Kabardinski, Kosyakinski, Kubanski, Kuban 1, Lineynoqo, Maynfteprom, Neftnyoqo, Samurski, Tverskoy, Xadıjenski və Şirvanskoqo.
16 noyabr 1924-cü ildə rayon Şimali Qafqaz diyarının tərkibinə daxil olur.
1925-ci ilin əvvəlində Apşeronsko-Xadıjenski rayonu mərkəzi ilə Xadıjenskaya kəndi olan Xadızenski rayonu adlandırılır.
10 mart 1925-ci ildə Xadıjenski rayonu ərazisinin bir hissəsindən mərkəzi Elisavetpolsk kəndi olan Armyanski rayonu ayrılır.
31 dekabr 1925-ci ildə rayon mərkəzi Tverskaya kəndinə köçürülür və rayon Tverskaya adlandırılır.
28 fevral 1928-ci ildə rayon mərkəzi yenidən Apşeronskaya kəndinə köçürüldü və ərazi indiki adını aldı.
22 avqust 1953-cü ildə ləğv edilmiş Armyanski rayonunun 4 kənd sovetliyi Apşeron rayonunun tərkibinə daxil olur: Kuban-Armyanski, Rezetski, Tubinski, Çerniqov.
25 dekabr 1956-cı ildə Nefteqorsk rayonu ləğv edilir və ərazisi Apşeron bölgəsinə daxil olur.
1 fevral 1963-cü ildə Apşeron rayonunun bütün kənd sovetlikləri Beloreçenski rayonuna verilır, Apşeron və Qoryaçe-Klyuçevski rayonu şəhər və kənd sovetləri arasından Apşeron sənaye bölgəsi qurulur.
12 yanvar 1965-ci ildə Apşeron sənaye bölgəsi ləğv edilir və keçmiş Qoryaçe-Klyuçevski rayonlarının əraziləri də bərpa edilmiş Apşeron rayonuna daxil edilir.
21 fevral 1975-ci ildə Goryaçı Klyuç diyar tabeli şəhərlər kateqoriyasına daxil edilir. Apşeron rayonu ərazisinin bir hissəsi Goryaçi Klyuçevski şəhər dairəsinin tabeliyinə verilir.
Rayonun adı Azərbaycanın şərqindəki eyniadlı rayonun yerləşdiyi Bakı yaxınlığında yerləşən yarımadanın adından gəlir. "Apşeron" sözünün özü farsca "ab" (su) və "şoran" (duzlu), "duzlu su" sözlərindən gəlir. Etimologiyanın bu versiyası yarımadanın ərazisində duz göllərinin çox olması ilə təsdiqlənir.
Əhali
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat:
| Yaş | Kişilər, nəf. | Qadınlar, yaş. | Ümumi say. | ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|---|---|
| 0–14 yaş | 8 318 | 8 051 | 16 369 | 16,55 % |
| 15–59 yaş | 31 663 | 30 039 | 61 702 | 62,40 % |
| 60 yaşdan yuxarı | 7 709 | 13 111 | 20 820 | 21,05 % |
| ümumi | 47 690 | 51 201 | 98 891 | 100,0 % |
Kişilər — 47 690 nəf. (48,2 %). Qadınlar — 51 201 nəf. (51,8 %).
Əhalinin orta yaşı — 39,8 yaş. Kişilərin orta yaşı — 37,2 yaş. Qadınların orta yaşı — 42,2 yaş.
İnzibati-ərazi vahidləri
Şerbinovski rayonunda 3 şəhər və 10 inzibati vahidliyinə 52 yaşayış məntəqəsi daxildir.
İqtisadiyyat
Rayon sənayesi iqtisadi quruluşların dörddə birini təşkil edən maşınqayırma, metal emalı, ağac kəsmə, ağac emalı, qida emalı və s. ilə məşğul olan 260 müəssisə ilə təmsil olunur. Əsas məhsul növləri bunlardır: neft sənayesi avadanlıqları, kənd təsərrüfatı maşınları və avadanlıqları, qəliblənmiş ağac məhsulları, tikinti materialları, qida — çörək və şirniyyat məhsulları, makaron, un, pivə, şərab, sərinləşdirici içkilər, süd məhsulları. Sənaye müəssisələrinin ümumi sayından 69% -i ağac sənayesi müəssisələri və sahibkarlardır.
Rayonun ərazisində 9 490 hektar kənd təsərrüfatı sahəsi vardır ki, bunun da əkin sahəsi 5 795 hektar. Kəndli təsərrüfatlarının torpaqları 437 hektardır. Əsas ərazi 19 848 hektar meşə fonduna aiddir.
İstinadlar
- ОКТМО. 185/2016. Southern FD.
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- "Указ Президиума ВС РСФСР от 01.02.1963". www.libussr.ru. 2018-05-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-25.
- "Том 2. Возрастно-половой состав населения и состояние в браке" (PDF).[ölü keçid]
Mənbə
- Муниципальное образование Апшеронский район
- Экономика Апшеронского района во времена СССР
- Район на сайте "Курорты Кубани"
- Poçt indeksi:
- Почтовые индексы | Краснодарский край | Апшеронский район
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Apseron rayonu rus Apsheronskij rajon Rusiya Federasiyasi Krasnodar vilayetinin terkibinde inzibati erazi vahidi Inzibati merkezi seheridir Apseron rayonuBayraq d Gerb44 27 03 sm e 39 44 33 s u Olke RusiyaInzibati merkez AbseronskTarixi ve cografiyasiYaradilib 2 iyun 1924Sahesi 2 443 2 km Saat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 97 294 nef 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 86152Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiApseron rayonu Krasnodar diyarinin cenub hissesinde yerlesir ve qerbde Tuapse rayonu simalda Belorecenski rayonu serqde Adigey Respublikasi simal qerbde Qoryaci Klyuc seher dairesi ve cenubda Soci seher dairesi ile hemserheddir Rayonun sahesi 2443 2 km dir Rayonun erazisi Boyuk Qafqazin qerb kenarindaki orta hundurlukde daglar zonasina daxil edilmisdir Alcaq dagliq zonada mutleq hundurluk 100 500 m dir Apseron rayonu cenub ve cenub serqinde nisbeten kicik bir hissesini yuksek relyef formalari olan yuksek daglar 1000 1500 m tutur Tarixi2 iyun 1924 cu ilde Cenub Serq vilayetinin Maykop dairesinin terkibinde merkezi Apseronskaya kendi olan Apseronsko Xadijenski rayonu qurulur Buraya Kuban Qara deniz diyarinin Maykop bolmesinin legv edilmis Apseron Xadijen ve Quriyan volostlarinin erazileri daxil edilmisdir Evvelce rayona 18 kend sovetliyi daxil idi Abxazian Apseron Qoytx Qunayski Elisavetpolski Imeretinski Kabardinski Kosyakinski Kubanski Kuban 1 Lineynoqo Maynfteprom Neftnyoqo Samurski Tverskoy Xadijenski ve Sirvanskoqo 16 noyabr 1924 cu ilde rayon Simali Qafqaz diyarinin terkibine daxil olur 1925 ci ilin evvelinde Apseronsko Xadijenski rayonu merkezi ile Xadijenskaya kendi olan Xadizenski rayonu adlandirilir 10 mart 1925 ci ilde Xadijenski rayonu erazisinin bir hissesinden merkezi Elisavetpolsk kendi olan Armyanski rayonu ayrilir 31 dekabr 1925 ci ilde rayon merkezi Tverskaya kendine kocurulur ve rayon Tverskaya adlandirilir 28 fevral 1928 ci ilde rayon merkezi yeniden Apseronskaya kendine kocuruldu ve erazi indiki adini aldi 22 avqust 1953 cu ilde legv edilmis Armyanski rayonunun 4 kend sovetliyi Apseron rayonunun terkibine daxil olur Kuban Armyanski Rezetski Tubinski Cerniqov 25 dekabr 1956 ci ilde Nefteqorsk rayonu legv edilir ve erazisi Apseron bolgesine daxil olur 1 fevral 1963 cu ilde Apseron rayonunun butun kend sovetlikleri Belorecenski rayonuna verilir Apseron ve Qoryace Klyucevski rayonu seher ve kend sovetleri arasindan Apseron senaye bolgesi qurulur 12 yanvar 1965 ci ilde Apseron senaye bolgesi legv edilir ve kecmis Qoryace Klyucevski rayonlarinin erazileri de berpa edilmis Apseron rayonuna daxil edilir 21 fevral 1975 ci ilde Goryaci Klyuc diyar tabeli seherler kateqoriyasina daxil edilir Apseron rayonu erazisinin bir hissesi Goryaci Klyucevski seher dairesinin tabeliyine verilir Rayonun adi Azerbaycanin serqindeki eyniadli rayonun yerlesdiyi Baki yaxinliginda yerlesen yarimadanin adindan gelir Apseron sozunun ozu farsca ab su ve soran duzlu duzlu su sozlerinden gelir Etimologiyanin bu versiyasi yarimadanin erazisinde duz gollerinin cox olmasi ile tesdiqlenir EhaliCins terkibi 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasina olan melumat Yas Kisiler nef Qadinlar yas Umumi say umumi ehaliye olan nisbet 0 14 yas 8 318 8 051 16 369 16 55 15 59 yas 31 663 30 039 61 702 62 40 60 yasdan yuxari 7 709 13 111 20 820 21 05 umumi 47 690 51 201 98 891 100 0 Kisiler 47 690 nef 48 2 Qadinlar 51 201 nef 51 8 Ehalinin orta yasi 39 8 yas Kisilerin orta yasi 37 2 yas Qadinlarin orta yasi 42 2 yas Inzibati erazi vahidleriSerbinovski rayonunda 3 seher ve 10 inzibati vahidliyine 52 yasayis menteqesi daxildir IqtisadiyyatRayon senayesi iqtisadi quruluslarin dordde birini teskil eden masinqayirma metal emali agac kesme agac emali qida emali ve s ile mesgul olan 260 muessise ile temsil olunur Esas mehsul novleri bunlardir neft senayesi avadanliqlari kend teserrufati masinlari ve avadanliqlari qeliblenmis agac mehsullari tikinti materiallari qida corek ve sirniyyat mehsullari makaron un pive serab serinlesdirici ickiler sud mehsullari Senaye muessiselerinin umumi sayindan 69 i agac senayesi muessiseleri ve sahibkarlardir Rayonun erazisinde 9 490 hektar kend teserrufati sahesi vardir ki bunun da ekin sahesi 5 795 hektar Kendli teserrufatlarinin torpaqlari 437 hektardir Esas erazi 19 848 hektar mese fonduna aiddir IstinadlarOKTMO 185 2016 Southern FD Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Ukaz Prezidiuma VS RSFSR ot 01 02 1963 www libussr ru 2018 05 26 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 25 Tom 2 Vozrastno polovoj sostav naseleniya i sostoyanie v brake PDF olu kecid MenbeMunicipalnoe obrazovanie Apsheronskij rajon Ekonomika Apsheronskogo rajona vo vremena SSSR Rajon na sajte Kurorty Kubani Poct indeksi Pochtovye indeksy Krasnodarskij kraj Apsheronskij rajon