Antivirus proqramları — kompüter viruslarından mühafizə üçün xüsusi proqramlardır. Virus proqramlarını aşkarlamaq və ləğv etmək üçün antivirus proqramlarından istifadə edilir.
Viruslar müxtəlif vasitələrlə bir kompüterdən digər kompüterə keçməyə cəhd edən, verilənlərin korlanmasına (dəyişdirilməsi və ya silinməsi) gətirən və ya istifadəçinin işinə mane olan, digər proqramlarda gizlənmiş kiçik həcmli proqramlardır. Virus özgə disketlərdən, e-mail və ya digər İnternet resurslarından istifadə edilən zaman təhlükə yarada bilər, bu zaman lazım olmayan və tanimadığınız məktub və resursları maksimum dərəcədə məhdudiyyətlə istifadə etməniz məsləhətdir.
Viruslar 3 məqsəqlə yaradılır: , kommersiya, özünü təsdiq. Virusun aşkar edilməməsi üçün o çox kiçik həcmə malik olmalıdır. Odur ki, virus proqramları çox zaman Assembler proqram dilində yazılır.
Antivirus proqramları funksiyalarından asılı olaraq aşağıdakı tiplərə bölünür:
- Proqram-həkim – tapır və müalicə edir: , , , , AVP, , Antivirus Kaspersky Personal, Nod 32, Panda, Avista , Avast Antivirus
- Mühafizəçi proqramlar – RAM-da yerləşir, yalnız tapır: .
- Detektor proqramlar – yalnız onlara məlum virusları tapır.
- Revizor proqramlar – sistemin ilkin vəziyyəti ilə yükləmədən sonrakı vəziyyəti müqayisə edilir. Faylların kontrol cəmi yoxlanılır.
Antivirus proqramlarının növləri və iş prinsipləri
Viruslarla mübarizə proqramlarının bir neçə növü var — skanerlər (başqa adı: faqlar, polifaqlar), disk müfəttişləri (CRC-skanerlər), rezident monitorlar və immunizatorlar.
- Skanerlər. Antivirus skanerlərin iş prinsipi faylların və sistem yaddaşının yoxlanmasına və onlarda məlum və ya yeni (skanerə məlum olmayan) virusların axtarışına əsaslanır. Məlum virusların axtarışı üçün "maska"lardan istifadə edilir. Virusun maskası konkret virus üçün spesifik olan müəyyən sabit kodlar ardıcıllığıdır. Bir çox skanerlərdə həmçinin "evristik skanlama" alqoritmlərindən istifadə edilir, yəni yoxlanan obyektdə komandalar ardıcıllığı analiz edilir, müəyyən statistika toplanır və hər bir yoxlanan obyekt üçün qərar qəbul edilir ("ola bilsin yoluxub" və ya "yoluxmayıb").
- Disk müfəttişləri. Disk müfəttişlərinin (CRC-skanerlərin) iş prinsipi diskdə olan fayllar və sistem sektorları üçün CRC-cəmlərin (nəzarət cəmlərinin) hesablanmasına əsaslanıb.
- Rezident monitorlar. Rezident monitorlar — daim operativ yaddaşda yerləşən və disklə və operativ yaddaşla aparılan əməliyyatlara nəzarət edən proqramlardır. Məhz bu proqramlar sistemin real yoluxma anına kimi virusu aşkarlamağa imkan verir (əvvəlki ikisindən fərqli olaraq).
- İmmunizatorlar. İmmunizatorların iki növü var: yoluxma barədə məlumat verən immunizatorlar və hər-hansı növ virusla yoluxmanın qarşısını alan immunizatorlar. Onlardan birincisi adətən faylların sonuna yazılır və hər dəfə fayl işlədikdə onun dəyişməsini yoxlayır. Bu immunizatorların bir nöqsanı var — stels-virusla yoluxma barədə məlumat verməyə qadir deyil. Buna görə bu immunizatorlar hazırda praktikada istifadə edilmir. İkinci növ immunizator sistemi hər hansı müəyyən növ virusla yoluxmaqdan mühafizə edir. Diskdə fayllar elə modifikasiya edilir ki, virus onları artıq yoluxmuş fayl kimi qəbul edir. Rezident virusdan mühafizə üçün kompüterin yaddaşına virusu imitasiya edən proqram yüklənir. Virus işə düşdükdə onunla rastlaşır və hesab edir ki, sistem artıq yoluxub.
Tarixi
İlk antivirus proqramları 1984-cü ildə Andi Hopkins tərəfindən yazılmış CHK4BOMB və BOMBSQAD utilitləri hesab olunur. CHK4BOMB yüklənən modulları təhlil etməyə imkan verirdi və bütün mətn məlumatlarını və koddakı "şübhəli" yerləri aşkarlayırdı. Sadə və səmərəli olmasına görə CHK4BOMB önəmli populyarlıq qazandı.
Terminlər
Virus siqnaturası – konkret virusun hər bir surəti üçün ümumi olan və virusu aşkarlamaq üçün antivirus proqramında istifadə edilə bilən unikal proqram kodları.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Doktor Veb bootable flash drive". 2021-01-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-17.
- İmamverdiyev Y.N, "İnformasiya təhlükəsizliyi terminlərinin izahlı lüğəti", 2015,“İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı,160 səh.
Xarici keçidlər
- Avira Antivirus
- Hər növ antivirus programları və açarları (az.)
- Faylların yoxlanması (en.)
- Virusların aşkarlanması (en.)[ölü keçid]
- Virusların ensiklopediyası (ru.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antivirus proqramlari komputer viruslarindan muhafize ucun xususi proqramlardir Virus proqramlarini askarlamaq ve legv etmek ucun antivirus proqramlarindan istifade edilir Viruslar muxtelif vasitelerle bir komputerden diger komputere kecmeye cehd eden verilenlerin korlanmasina deyisdirilmesi ve ya silinmesi getiren ve ya istifadecinin isine mane olan diger proqramlarda gizlenmis kicik hecmli proqramlardir Virus ozge disketlerden e mail ve ya diger Internet resurslarindan istifade edilen zaman tehluke yarada biler bu zaman lazim olmayan ve tanimadiginiz mektub ve resurslari maksimum derecede mehdudiyyetle istifade etmeniz meslehetdir Viruslar 3 meqseqle yaradilir kommersiya ozunu tesdiq Virusun askar edilmemesi ucun o cox kicik hecme malik olmalidir Odur ki virus proqramlari cox zaman Assembler proqram dilinde yazilir Antivirus proqramlari funksiyalarindan asili olaraq asagidaki tiplere bolunur Proqram hekim tapir ve mualice edir AVP Antivirus Kaspersky Personal Nod 32 Panda Avista Avast Antivirus Muhafizeci proqramlar RAM da yerlesir yalniz tapir Detektor proqramlar yalniz onlara melum viruslari tapir Revizor proqramlar sistemin ilkin veziyyeti ile yuklemeden sonraki veziyyeti muqayise edilir Fayllarin kontrol cemi yoxlanilir Antivirus proqramlarinin novleri ve is prinsipleriViruslarla mubarize proqramlarinin bir nece novu var skanerler basqa adi faqlar polifaqlar disk mufettisleri CRC skanerler rezident monitorlar ve immunizatorlar Skanerler Antivirus skanerlerin is prinsipi fayllarin ve sistem yaddasinin yoxlanmasina ve onlarda melum ve ya yeni skanere melum olmayan viruslarin axtarisina esaslanir Melum viruslarin axtarisi ucun maska lardan istifade edilir Virusun maskasi konkret virus ucun spesifik olan mueyyen sabit kodlar ardicilligidir Bir cox skanerlerde hemcinin evristik skanlama alqoritmlerinden istifade edilir yeni yoxlanan obyektde komandalar ardicilligi analiz edilir mueyyen statistika toplanir ve her bir yoxlanan obyekt ucun qerar qebul edilir ola bilsin yoluxub ve ya yoluxmayib Disk mufettisleri Disk mufettislerinin CRC skanerlerin is prinsipi diskde olan fayllar ve sistem sektorlari ucun CRC cemlerin nezaret cemlerinin hesablanmasina esaslanib Rezident monitorlar Rezident monitorlar daim operativ yaddasda yerlesen ve diskle ve operativ yaddasla aparilan emeliyyatlara nezaret eden proqramlardir Mehz bu proqramlar sistemin real yoluxma anina kimi virusu askarlamaga imkan verir evvelki ikisinden ferqli olaraq Immunizatorlar Immunizatorlarin iki novu var yoluxma barede melumat veren immunizatorlar ve her hansi nov virusla yoluxmanin qarsisini alan immunizatorlar Onlardan birincisi adeten fayllarin sonuna yazilir ve her defe fayl isledikde onun deyismesini yoxlayir Bu immunizatorlarin bir noqsani var stels virusla yoluxma barede melumat vermeye qadir deyil Buna gore bu immunizatorlar hazirda praktikada istifade edilmir Ikinci nov immunizator sistemi her hansi mueyyen nov virusla yoluxmaqdan muhafize edir Diskde fayllar ele modifikasiya edilir ki virus onlari artiq yoluxmus fayl kimi qebul edir Rezident virusdan muhafize ucun komputerin yaddasina virusu imitasiya eden proqram yuklenir Virus ise dusdukde onunla rastlasir ve hesab edir ki sistem artiq yoluxub TarixiIlk antivirus proqramlari 1984 cu ilde Andi Hopkins terefinden yazilmis CHK4BOMB ve BOMBSQAD utilitleri hesab olunur CHK4BOMB yuklenen modullari tehlil etmeye imkan verirdi ve butun metn melumatlarini ve koddaki subheli yerleri askarlayirdi Sade ve semereli olmasina gore CHK4BOMB onemli populyarliq qazandi TerminlerVirus siqnaturasi konkret virusun her bir sureti ucun umumi olan ve virusu askarlamaq ucun antivirus proqraminda istifade edile bilen unikal proqram kodlari Hemcinin baxIstinadlar Doktor Veb bootable flash drive 2021 01 19 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 17 Imamverdiyev Y N Informasiya tehlukesizliyi terminlerinin izahli lugeti 2015 Informasiya Texnologiyalari nesriyyati 160 seh Xarici kecidlerAvira Antivirus Her nov antivirus programlari ve acarlari az Fayllarin yoxlanmasi en Viruslarin askarlanmasi en olu kecid Viruslarin ensiklopediyasi ru