Əsmə (lat. Anemone) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Əsmə | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Əsmə | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Bu bitkinin adı yunanca "anemonos" sözündən götürülmüşdür, mənası "külək" deməkdir. Şimal yarımkürəsinin mülayim iqlim zonalarında və rayonlarında bitən əsmənin 120 növü məlumdur. Bitkinin mədəni formalarının 50 növü yaşıllaşdırmada istifadə olunur. Taclı əsmə (A. coronaria) qalın, ətli kökümsovlu, düzgövdəli, kök üstündə olan yarpaqlı, rozetli və tək, iri çiçəklıri olan çoxillik bitkidir. Çiçəklərin rəngi müxtəlif: ağ, çəhrayı, qırmızı, mavi ya da bənövşəyi olur. Əkindən əvvəl əsmənin kök yumrularını isti suda 24 saat islatmaq lazımdır. Əsmənin kök yumrusunu bir neçə hissəyə bölməklə çoxaltmaq olar. Hər hissədə bir tumurcuq olmalıdır. Kəsiklərə döyülmüş kömür səpirlər. Toxumla çoxaltdıqda birinci il kök yumrularının yaxşı inkişaf etməsi məqsədilə qönçələri kəsmək lazımdır ki, bitki çiçəkləməsin. Azərbaycanda əsmə cinsinin 5 növü yayılmışdır. Zəhərli olmasına baxmayaraq, əksəriyyəti dekorativ bitkilərdir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Anemanthus Fourr.
Heterotipik sinonimləri
- Abalemis Raf.
- Abelemis Raf. ex Britton
- Flammara Hill
- Hartiana Raf.
- Pulsatilloides (DC.) Starod.
Növləri
- Podlech
- (Schipcz.) Borodina
- H.Eichler
- Juz. ex M.M.Sharipova
- Rukšāns
- H.Lév. & Vaniot
- Pritz.
- DC.
- W.T.Wang
- Rech.f.
- C.C.Chang ex W.T.Wang
- (Regel) Finet & Gagnep.
- Anemone caroliniana Walter
- Kitag. ex Tamura
- Çələng əsməsi (Anemone coronaria L.)
- Anemone cylindrica A.Gray
- Anemone decapetala Ard.
- Anemone drummondii S.Watson
- Tharp
- C.Y.Wu & W.T.Wang
- Rech.f.
- W.T.Wang & Z.Y.Liu
- H.Hara
- Urb.
- M.Sugim., Tak.Sato & Naruh.
- C.Y.Wu ex W.T.Wang
- Anemone hortensis L.
- Jeffrey & W.W.Sm.
- Kadota
- Stepanov
- Nakai
- E.G.Camus
- (Y.L.Xu) Luferov
- W.T.Wang
- W.T.Wang
- Rydb.
- W.T.Wang
- W.T.Wang
- W.T.Wang
- Anemone multifida Poir.
- W.T.Wang & L.Q.Li
- (Fisch. ex Pritz.) Debroe
- Keener & B.E.Dutton
- Hand.-Mazz.
- L.
- Anemone parviflora Michx.
- Boiss.
- Y.N.Lee
- Juz.
- Gagnep.
- Goel & U.C.Bhattach.
- W.T.Wang
- R.H.Miao
- W.T.Wang
- Kom.
- Hepper
- de Vriese
- W.T.Wang
- Kharkev.
- Anemone thomsonii Oliv.
- W.T.Wang
- Vahl
- (H.F.Comber) Luferov
- Regel
- Anemone tuberosa Rydb.
- Anemone virginiana L.
- Q.Yuan & Q.E.Yang
İstinadlar
- Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 241. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 538.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esme lat Anemone bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin qaymaqciceyikimiler fesilesine aid bitki cinsi EsmeElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste QaymaqciceklilerFesile QaymaqciceyikimilerYarimfesile Triba Cins EsmeBeynelxalq elmi adiAnemone L 1753Sekil axtarisiITIS 18425NCBI 22868EOL 37273 Bu bitkinin adi yunanca anemonos sozunden goturulmusdur menasi kulek demekdir Simal yarimkuresinin mulayim iqlim zonalarinda ve rayonlarinda biten esmenin 120 novu melumdur Bitkinin medeni formalarinin 50 novu yasillasdirmada istifade olunur Tacli esme A coronaria qalin etli kokumsovlu duzgovdeli kok ustunde olan yarpaqli rozetli ve tek iri cicekliri olan coxillik bitkidir Ciceklerin rengi muxtelif ag cehrayi qirmizi mavi ya da benovseyi olur Ekinden evvel esmenin kok yumrularini isti suda 24 saat islatmaq lazimdir Esmenin kok yumrusunu bir nece hisseye bolmekle coxaltmaq olar Her hissede bir tumurcuq olmalidir Kesiklere doyulmus komur sepirler Toxumla coxaltdiqda birinci il kok yumrularinin yaxsi inkisaf etmesi meqsedile qonceleri kesmek lazimdir ki bitki ciceklemesin Azerbaycanda esme cinsinin 5 novu yayilmisdir Zeherli olmasina baxmayaraq ekseriyyeti dekorativ bitkilerdir SinonimleriHomotipik sinonimleri Anemanthus Fourr Heterotipik sinonimleri Abalemis Raf Abelemis Raf ex Britton Flammara Hill Hartiana Raf Pulsatilloides DC Starod NovleriPodlech Schipcz Borodina H Eichler Juz ex M M Sharipova Ruksans H Lev amp Vaniot Pritz DC W T Wang Rech f C C Chang ex W T Wang Regel Finet amp Gagnep Anemone caroliniana Walter Kitag ex Tamura Celeng esmesi Anemone coronaria L Anemone cylindrica A Gray Anemone decapetala Ard Anemone drummondii S Watson Tharp C Y Wu amp W T Wang Rech f W T Wang amp Z Y Liu H Hara Urb M Sugim Tak Sato amp Naruh C Y Wu ex W T Wang Anemone hortensis L Jeffrey amp W W Sm Kadota Stepanov Nakai E G Camus Y L Xu Luferov W T Wang W T Wang Rydb W T Wang W T Wang W T Wang Anemone multifida Poir W T Wang amp L Q Li Fisch ex Pritz Debroe Keener amp B E Dutton Hand Mazz L Anemone parviflora Michx Boiss Y N Lee Juz Gagnep Goel amp U C Bhattach W T Wang R H Miao W T Wang Kom Hepper de Vriese W T Wang Kharkev Anemone thomsonii Oliv W T Wang Vahl H F Comber Luferov Regel Anemone tuberosa Rydb Anemone virginiana L Q Yuan amp Q E YangIstinadlarLinney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 241 doi 10 5962 BHL TITLE 746 Linnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 538 Hemcinin bax