Şoranı öldürgən (lat. Anabasis salsa) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin öldürgən cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və status / National IUCN Status "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU A2cd+ 3cd. Azərbaycanın nadir növüdür.
Şoranı öldürgən | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Şoranı öldürgən | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Gövdəsiz, aşağıdan ağacvari, 5-25 sm hündürlükdə yarımkolcuqdur. Yarpaqları ətlidir, alt və orta yarpaqları inkişaflıdır, 2-5 mm uzunluqdadır, yarımsilindrik, yuxarı hissədə azca genişlənmiş, kütvari, çox qısa, tez qopan, iynəli, qövsvari arxaya əyilmişdir; təpə hissədə yarpaqlar zəif inkişaf edir. Çiçəkləri tək-təkdir, yandan geniş yumurtavari, otvari, kütdür. Çiçək yarpaqcıqları qanadvari, kütdür, onlardan 3-ü dairəvi, 2 –si uzunsov-ovaldır. Meyvə şirəli, qırmızı, giləmeyvəşəkillidir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvə əmələgətirmə dövrü may-sentyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit-halofit, işıqsevən, duzlaşmaya davamlıdır. Toxumla çoxalır. Şorangəli –yovşanlıq qruplaşmalarının tərkibində rast gəlinir.
Yayılması
Abşeron, Qobustan (şərq hissəsi).
Sayı və tendensiyası
Populyasiyanın məhdud sahələrdə yayılması və mənfi təsirlərə məruz qalması azalma tendensiyasını sürətləndirir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Otarılma, tapdalanma və infrastrukturun inkişafı səbəb ola bilər.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizə üçün xüsusi tədbirlər aparılmır. Yayıldığı ərazilərdə antropogen və texnogen təsirləri aradan qaldırmaq üçün xüsusi qorunma tədbirlərinin tətbiq olunması, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, gen banklarında saxlanılması, təbiətdə bərpasının təmin edilməsi, yeni biotoplarının müəyyənləşdirilməsi təklif olunur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sorani oldurgen lat Anabasis salsa bitkiler aleminin qerenfilcicekliler destesinin pencerkimiler fesilesinin oldurgen cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve status National IUCN Status Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU A2cd 3cd Azerbaycanin nadir novudur Sorani oldurgenElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Deste QerenfilciceklilerFesile PencerkimilerYarimfesile Triba Cins OldurgenNov Sorani oldurgenBeynelxalq elmi adiAnabasis salsa Volkens 1893Sekil axtarisiNCBI 798178EOL 2872878Qisa morfoloji tesviriGovdesiz asagidan agacvari 5 25 sm hundurlukde yarimkolcuqdur Yarpaqlari etlidir alt ve orta yarpaqlari inkisaflidir 2 5 mm uzunluqdadir yarimsilindrik yuxari hissede azca genislenmis kutvari cox qisa tez qopan iyneli qovsvari arxaya eyilmisdir tepe hissede yarpaqlar zeif inkisaf edir Cicekleri tek tekdir yandan genis yumurtavari otvari kutdur Cicek yarpaqciqlari qanadvari kutdur onlardan 3 u dairevi 2 si uzunsov ovaldir Meyve sireli qirmizi gilemeyvesekillidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme ve meyve emelegetirme dovru may sentyabr aylarina tesaduf edir Kserofit halofit isiqseven duzlasmaya davamlidir Toxumla coxalir Sorangeli yovsanliq qruplasmalarinin terkibinde rast gelinir YayilmasiAbseron Qobustan serq hissesi Sayi ve tendensiyasiPopulyasiyanin mehdud sahelerde yayilmasi ve menfi tesirlere meruz qalmasi azalma tendensiyasini suretlendirir Mehdudlasdirici amillerOtarilma tapdalanma ve infrastrukturun inkisafi sebeb ola biler Muhafize tedbirleriMuhafize ucun xususi tedbirler aparilmir Yayildigi erazilerde antropogen ve texnogen tesirleri aradan qaldirmaq ucun xususi qorunma tedbirlerinin tetbiq olunmasi populyasiya seviyyesinde genetik tedqiqi gen banklarinda saxlanilmasi tebietde berpasinin temin edilmesi yeni biotoplarinin mueyyenlesdirilmesi teklif olunur IstinadlarHemcinin bax