Amur zirinci (lat. Berberis amurensis) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin zirinc cinsinə aid bitki növü.
Amur zirinci | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Amur zirinci | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Təbii yayılması
Yaponiyada və Çində meşələrdə, dağ çaylarının sahillərində, daşlıq torpaqda bitir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 2-3 m-ə qədər olan az budaqlı koldur. Cavan budaqları sarımtıldır,yaşlandıqca bozumtul rəng alır. Qoca zoğları qırışlı qabıqla örtülmüşdür. Yarpaqları sadə, dərili, iri, uzunluğu 10 sm-ə qədər olan yumurtaşəkilli, neştərvari formalı, kənarları xırda dişlidir. Yazda və yayda parlaq yaşıl, payızda qızılı-qırmızı və ya qırmızıdır. Uzun zoğlarda yarpaqları növbəli yerləşir, qısa zoğlarda dəstələrə yığılmışdır. Bu cür dəstələrin bünövrəsində 3-5 yerə bölünmüş, iri iynələr şəklini dəyişmiş yarpaqlar hesab edilir. May ayında çiçəkləyir. Açıq sarı çiçəkləri xoş qoxuludur. 10-26 ədəd sıx, salxımşəkilli çiçək qruplarına yığılmışdır. Çiçəkləmə müddəti 17-20 gündür. Bir yaşında çiçəkləyir. Meyvələri sentyabr-oktyabr aylarında yetişir və uzun müddət ağacda qalır. Meyvələrinin uzunluğu 1 sm-ə qədər, 1-2 iri toxumları qırmızı ovalşəkillidir. Toxumlar, zoğlar, qələmlər və kök zoğları ilə asanlıqla çoxalır.
Ekologiyası
Quraqlığa, istiyə və soyuğadavamlıdır.
Azərbaycanda yayılması
Mədəni halda Abşeronda, Gəncədə və başqa rayon və şəhərlərin həyətyanı sahələrində rast gəlinir.
İstifadəsi
Kolun gözəl formasına, iri yarpaqlarına, bol çiçəkləməsinə və meyvəverməsinə görə tək və qrup əkinləri, canlı çəpərlər salınması üçün məsləhət görülür. Tərkibində alkoloid, berberin maddələri vardır. Yarpaqları qara ciyərin, leyşmanioz, malyariya, öd kisəsi yollarının xroniki xəstəliklərində və qankəsici vasitə kimi istifadə edilir. Yeməlidir, ləti turş, dadlıdır.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amur zirinci lat Berberis amurensis bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin zirinckimiler fesilesinin zirinc cinsine aid bitki novu Amur zirinciElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste QaymaqciceklilerFesile ZirinckimilerCins ZirincNov Amur zirinciBeynelxalq elmi adiBerberis amurensis Rupr Sekil axtarisiNCBI 258140EOL 5514484Tebii yayilmasiYaponiyada ve Cinde meselerde dag caylarinin sahillerinde dasliq torpaqda bitir Botaniki tesviriHundurluyu 2 3 m e qeder olan az budaqli koldur Cavan budaqlari sarimtildir yaslandiqca bozumtul reng alir Qoca zoglari qirisli qabiqla ortulmusdur Yarpaqlari sade derili iri uzunlugu 10 sm e qeder olan yumurtasekilli nestervari formali kenarlari xirda dislidir Yazda ve yayda parlaq yasil payizda qizili qirmizi ve ya qirmizidir Uzun zoglarda yarpaqlari novbeli yerlesir qisa zoglarda destelere yigilmisdir Bu cur destelerin bunovresinde 3 5 yere bolunmus iri iyneler seklini deyismis yarpaqlar hesab edilir May ayinda cicekleyir Aciq sari cicekleri xos qoxuludur 10 26 eded six salximsekilli cicek qruplarina yigilmisdir Cicekleme muddeti 17 20 gundur Bir yasinda cicekleyir Meyveleri sentyabr oktyabr aylarinda yetisir ve uzun muddet agacda qalir Meyvelerinin uzunlugu 1 sm e qeder 1 2 iri toxumlari qirmizi ovalsekillidir Toxumlar zoglar qelemler ve kok zoglari ile asanliqla coxalir EkologiyasiQuraqliga istiye ve soyugadavamlidir Azerbaycanda yayilmasiMedeni halda Abseronda Gencede ve basqa rayon ve seherlerin heyetyani sahelerinde rast gelinir IstifadesiKolun gozel formasina iri yarpaqlarina bol ciceklemesine ve meyvevermesine gore tek ve qrup ekinleri canli ceperler salinmasi ucun meslehet gorulur Terkibinde alkoloid berberin maddeleri vardir Yarpaqlari qara ciyerin leysmanioz malyariya od kisesi yollarinin xroniki xesteliklerinde ve qankesici vasite kimi istifade edilir Yemelidir leti turs dadlidir IstinadlarHemcinin bax