Amerika aqavası | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Amerika aqavası | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Sinonim
- Agave altissima Zumagl.
- Agave americana subsp. americana
- Agave americana var. americana
- Agave americana var. marginata Trel.
- Agave americana var. mediopicta Trel.
- Agave americana var. picta (Salm-Dyck) A.Terracc.
- Agave americana f. picta (Salm-Dyck) Voss
- Agave americana var. striata Trel.
- Agave americana var. subtilis (Trel.) Valenz.-Zap. & Nabhan
- Agave americana var. theometel (Zuccagni) A.Terracc.
- Agave americana var. variegata Hook.
- Agave americana f. virginica Voss
- Agave communis Gaterau
- Agave complicata Trel. ex Ochot.
- Agave cordillerensis Lodé & Pino
- Agave felina Trel.
- Agave fuerstenbergii Jacobi
- Agave gracilispina (Rol.-Goss.) Engelm. ex Trel.
- Agave ingens A.Berger
- Agave melliflua Trel.
- Agave milleri Haw.
- Agave ornata Jacobi
- Agave picta Salm-Dyck
- Agave ramosa Moench
- Agave rasconensis Trel.
- Agave salmiana var. gracilispina Rol.-Goss.
- Agave spectabilis Salisb.
- Agave subtilis Trel.
- Agave subzonata Trel.
- Agave theometel Zuccagni
- Agave variegata Steud. [Invalid]
- Agave virginica Mill.
- Agave zonata Trel.
- Aloe americana (L.) Crantz
Təbii yayılması
Təbii halda Meksikada yayılan çoxillik bitkidir.
Botaniki təsviri
Şirəli, qalın yarpaqları bitkinin kök boğazından çıxaraq, sıx yarpaq yığımı əmələ gətirir. Yarpaqları boz-yaşıl rənglı, 2 m uzunluğunda, 20-25 sm enində olub, xətvari-neştərvaridir, uc hissəsi 3 sm. uzunluğunda hər iki tərəfi tikanlıdır. Yaşadığı dövrdə bir dəfə çiçək açır, çıçəkləmə qurtardıqdan sonra çoxlu kök pöhrələri əmələ gətirir və əsas bitki məhv olur. 20-25, bəzən isə 30-35 ildən sonra çiçək açır. Yarpaq yığımının mərkəzindən uzunluğu 10-12 m-ə qədər olan çiçək zoğu qalxır. Çiçək zoğunun ucunda 1 m uzunluğunda çoxlu sarımtıl zəngvari çiçəklər əmələ gəlir. Çiçəkləmə 8 aya qədər davam edir. Abşeron şəraitində yığılan aqava toxumları cücərmə qabiliyyətinə malik deyil, kök pöhrələri vasitəsi ilə asanlıqla çoxaldılır. Adətən toxumlar gövdənin altında cücərir.
Ekologiyası
Quraqlığa, küləyə işığa davamlı, qumlu, şoran torpaqlarda yaxşı bitir.
Azərbaycanda yayılması
Bakıda, Sumqayıtda, Ələtdə, Qobustanda və digər rayonlarda yaşıllaşdırmada rast gəlinir.
İstifadəsi
Yaşıllaşdırmada, tək əkinlərdə istifadə edilir. Bir çox ölkələrdə yarpaqlarından kəndir istehsalında, gəmilərin hazırlanmasında istifadə edilir.
Məlumat mənbələri
- Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015. 2019-11-17 at the Wayback Machine
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 323.
- Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. / red. U. Eggli, R. Nyffeler 2 2020. S. 45–48. doi:10.1007/978-3-662-56486-8
- Amerika aqavası:''The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amerika aqavasiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile Basciqli qaracohrekimilerCins Basciqli qaracohre Amerika aqavasiBeynelxalq elmi adiAgave americana L 1753Sekil axtarisiITIS 182660NCBI 39510EOL 1083826SinonimAgave altissima Zumagl Agave americana subsp americana Agave americana var americana Agave americana var marginata Trel Agave americana var mediopicta Trel Agave americana var picta Salm Dyck A Terracc Agave americana f picta Salm Dyck Voss Agave americana var striata Trel Agave americana var subtilis Trel Valenz Zap amp Nabhan Agave americana var theometel Zuccagni A Terracc Agave americana var variegata Hook Agave americana f virginica Voss Agave communis Gaterau Agave complicata Trel ex Ochot Agave cordillerensis Lode amp Pino Agave felina Trel Agave fuerstenbergii Jacobi Agave gracilispina Rol Goss Engelm ex Trel Agave ingens A Berger Agave melliflua Trel Agave milleri Haw Agave ornata Jacobi Agave picta Salm Dyck Agave ramosa Moench Agave rasconensis Trel Agave salmiana var gracilispina Rol Goss Agave spectabilis Salisb Agave subtilis Trel Agave subzonata Trel Agave theometel Zuccagni Agave variegata Steud Invalid Agave virginica Mill Agave zonata Trel Aloe americana L CrantzTebii yayilmasiTebii halda Meksikada yayilan coxillik bitkidir Botaniki tesviriSireli qalin yarpaqlari bitkinin kok bogazindan cixaraq six yarpaq yigimi emele getirir Yarpaqlari boz yasil rengli 2 m uzunlugunda 20 25 sm eninde olub xetvari nestervaridir uc hissesi 3 sm uzunlugunda her iki terefi tikanlidir Yasadigi dovrde bir defe cicek acir cicekleme qurtardiqdan sonra coxlu kok pohreleri emele getirir ve esas bitki mehv olur 20 25 bezen ise 30 35 ilden sonra cicek acir Yarpaq yigiminin merkezinden uzunlugu 10 12 m e qeder olan cicek zogu qalxir Cicek zogunun ucunda 1 m uzunlugunda coxlu sarimtil zengvari cicekler emele gelir Cicekleme 8 aya qeder davam edir Abseron seraitinde yigilan aqava toxumlari cucerme qabiliyyetine malik deyil kok pohreleri vasitesi ile asanliqla coxaldilir Adeten toxumlar govdenin altinda cucerir EkologiyasiQuraqliga kuleye isiga davamli qumlu soran torpaqlarda yaxsi bitir Azerbaycanda yayilmasiBakida Sumqayitda Eletde Qobustanda ve diger rayonlarda yasillasdirmada rast gelinir IstifadesiYasillasdirmada tek ekinlerde istifade edilir Bir cox olkelerde yarpaqlarindan kendir istehsalinda gemilerin hazirlanmasinda istifade edilir Melumat menbeleriTofiq Memmedov Azerbaycan dendroflorasi II cild Baki Seda 2015 2019 11 17 at the Wayback MachineLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 323 Illustrated Handbook of Succulent Plants Monocotyledons red U Eggli R Nyffeler 2 2020 S 45 48 ISBN 978 3 662 56486 8 doi 10 1007 978 3 662 56486 8 Amerika aqavasi The Plant List saytinda takson barede melumat ing