Alüminium xlorid – alüminium duzu və xlorid turşusu. Kimyəvi formulu — AlCl3.
Alüminium xlorid | |
---|---|
Ümumi | |
Kimyəvi formulu | AlCl3 |
Molyar kütlə | 133.34 q/mol |
Fiziki xassələri | |
Sıxlıq | 0,714 q/sm³ |
Termik xüsusiyyətlər | |
Ərimə nöqtəsi | 192,4 °S |
Qaynama nöqtəsi | 120 °S |
Təsnifatı | |
CAS-da qeyd. nöm. | 7446-70-0 |
PubChem | 24012, 6451240 |
RTECS | BD0530000 |
ChEBI | 30114 |
BMT nömrəsi | 3264 |
ChemSpider | 22445 |
Xassəsi
Adi temperaturada 183°C-də uçur (təzyiq altında 192,6 °C-də əriyir). Suda yaxşı həll olur (25 °C temperaturda 100 qr H2O-da 44,38 qr); nəm havada hidroliz nəticəsində tüstülənməyə başlayır və HCl ayrılır. Sulu məhluldan sarımtıl-ağ rəngdə kristalohidrat — AlCl3• 6H2O formasında məhlulda asılı şəkildə üzən kristal ayrılır. Bir sıra üzvi birləşmələrdə yaxşı həll olur (məsələn, 25 °C temperaturda 100 qr etanolda 100 qr, asetonda, dixloretanda, etilenqlikolda, nitrobenzolda, karbondördxloriddə və s.).
Alınması
Alüminium xloridin sənayedə alınmasının ən əhəmiyyətli üsulu — Cl2 və CO qarışığının şaxta sobalarında susuzlaşdırılmış kaolin və ya boksitə təsirinə əsaslanır:
AI2O3 + 3CO + 3Cl2 ↔ 2AICI3+3CO2 • 6H2O3
900 °C temperaturda bor üçxlorid və alüminium fosfid qarışığından bor fosfid və alüminium xlorid alınır:
- BCI3 + AIP → BP + AICI3
Alüminium xloridin digər alınma üsulları da mövcuddur:
- AI + FeCI3 → AICI3 + Fe
- AI (OH)3 + 3HCI → AICI3 + 3H2O
- CuCI2 + AI → 2AICI3 + 2Cu
- AI + 6HCI → AICI3 + 3H2
Tətbiqi
Susuz alüminium xlorid bir sıra qeyri üzvi (məsələn, NH3, H2S, SO2) və üzvi (məsələn, turşuların xloranhidridləri, efirlər və s.) maddələrlə birləşmə məhsullarını əmələ gətirir. Bu da AlCl3 neft emalında və üzvi sintezlərdə (məsələn Fridel – Krafts reaksiyasında) katalizator kimi texniki tətbiqinin mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini gəstərir. Heksahidrat və onun məhlulları qrunt sularının təmizlənməsi, ağac emalı və digər sahələrdə istifadə olunur.
Toksikliyi
Alüminium xlorid orqanizmə daxil olduqda çox toksikdir, həm də korroziya aktivliyinə malikdir.
Mənbə
- Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И.Л. и др.. — М.: Советская
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aluminium xlorid aluminium duzu ve xlorid tursusu Kimyevi formulu AlCl3 Aluminium xloridUmumiKimyevi formulu AlCl3Molyar kutle 133 34 q molFiziki xasseleriSixliq 0 714 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 192 4 SQaynama noqtesi 120 STesnifatiCAS da qeyd nom 7446 70 0PubChem 24012 6451240RTECS BD0530000ChEBI 30114BMT nomresi 3264ChemSpider 22445XassesiAdi temperaturada 183 C de ucur tezyiq altinda 192 6 C de eriyir Suda yaxsi hell olur 25 C temperaturda 100 qr H2O da 44 38 qr nem havada hidroliz neticesinde tustulenmeye baslayir ve HCl ayrilir Sulu mehluldan sarimtil ag rengde kristalohidrat AlCl3 6H2O formasinda mehlulda asili sekilde uzen kristal ayrilir Bir sira uzvi birlesmelerde yaxsi hell olur meselen 25 C temperaturda 100 qr etanolda 100 qr asetonda dixloretanda etilenqlikolda nitrobenzolda karbondordxloridde ve s AlinmasiAluminium xloridin senayede alinmasinin en ehemiyyetli usulu Cl2 ve CO qarisiginin saxta sobalarinda susuzlasdirilmis kaolin ve ya boksite tesirine esaslanir AI2O3 3CO 3Cl2 2AICI3 3CO2 6H2O3 900 C temperaturda bor ucxlorid ve aluminium fosfid qarisigindan bor fosfid ve aluminium xlorid alinir BCI3 AIP BP AICI3 Aluminium xloridin diger alinma usullari da movcuddur AI FeCI3 AICI3 FeAI OH 3 3HCI AICI3 3H2OCuCI2 AI 2AICI3 2CuAI 6HCI AICI3 3H2TetbiqiSusuz aluminium xlorid bir sira qeyri uzvi meselen NH3 H2S SO2 ve uzvi meselen tursularin xloranhidridleri efirler ve s maddelerle birlesme mehsullarini emele getirir Bu da AlCl3 neft emalinda ve uzvi sintezlerde meselen Fridel Krafts reaksiyasinda katalizator kimi texniki tetbiqinin muhum ehemiyyet kesb etdiyini gesterir Heksahidrat ve onun mehlullari qrunt sularinin temizlenmesi agac emali ve diger sahelerde istifade olunur ToksikliyiAluminium xlorid orqanizme daxil olduqda cox toksikdir hem de korroziya aktivliyine malikdir MenbeHimicheskaya enciklopediya Redkol Knunyanc I L i dr M Sovetskaya