Alpan xalçaları — Quba xalçaçılıq məktəbinə aid Azərbaycan xalçaları.
Xalça | |
Alpan xalçaları | |
---|---|
![]() ![]() ![]() ![]() | |
![]() | |
Xalça haqqında məlumatlar | |
Məktəbi | Quba xalçaçılıq məktəbi |
Ölkə | |
Toxunması haqqında məlumatlar | |
Tarixi | 1901 |
Üslubu | Quba xalçaçılıq məktəbi |
Təsnifatı
Bu xalça kompozisiyası Quba rayonunun Alpan, Susay və Səbət kəndlərində yayılmışdır.
Bədii xüsusiyyətləri
Birinci nümunə
Alpan xalçalarının ara sahəsinin kompozisiyası kvadrat şəbəkə prinsipi əsasında qurulub. Kompozisiyanın əsas elementlərindən biri olan kiçik və orta çoxbucaqlı göllər rapport oxlarının təpələri boyunca keçən künc nöqtələrini təşkil edir. "Xərçəng" adlanan element göllərin ətrafında diaqonal xətt boyunca yerləşərək xalçanın kompozisiya əsasını təşkil edir. "Alpan" qrupundan olan bütün xalçaların bütövlükdə köbəsi və ayrılıqda hər bir zolağı Azərbaycanın digər xalçalarının köbə zolaqları ilə oxşardır. Birinci variantda olan "Alpan" xalçalarının ara sahəsi əksər hallarda göy və ya mavi olur. Bəzən qırmızı və ya açıq – şabalıdı fonlu xalçalara da rast gəlinir. Köbə zolaqlarının rəngi ara sahənin rənginə uyğunlaşdırılmışdır.
İkinci nümunə
"Alpan" xalçasının ikinci variantının kompozisiyası birinci variantın kompozisiyasından tamamilə fərqlənir. İkinci variantın kompozisiyası rombşəkilli şəbəkə təşkil edir. Bu şəbəkə kiçik məsafələrlə, üfiqi istiqamətdə simmetrik və şaquli istiqamətdə asimmetrik yerləşmiş bir neçə rapportdan ibarətdir. Burada qırıq xətlərlə yerinə yetirilmiş bitki elementləri rapport ox boyunca yerləşdirilmişdir. Bu variantda olan xalçaların fonu əksər hallarda ağ, nadir hallarda göy olur.
Texniki xüsusiyyətləri
Alpan xalçaları Quba-Şirvan xalçaçılıq məktəbinin orta keyfiyyətli nümunələrindəndir.
"Alpan" xalçalarının ölçüsü 100x150sm-dən 125x180sm-ə qədər olur. Nadir hallarda birinci variantdan olan xalçaların böyük ölçüsünə rast gəlmək olur (iki göllü). İlmələrin sıxlığı 38×38-dən 45×45-ə qədərdir (bir kvadrat metrdə 145000 ilmədən 200000 ilməyə qədərdir, bir kvadrat metrində 250000 ilmə olan xalçalara da rast gəlinir). Xovun hündürlüyü 5–7mm-dir.
İstinadlar
- Development of Carpet Art in Azerbaijan - Azerbaijan.az.
- Lətif Kərimov. . II. Bakı: Gənclik nəşriyyatı. 1983. səh. 153-155. Archived from the original on 2020-02-03. İstifadə tarixi: 2022-10-07.
- Azərbaycan xalçası (PDF). Bakı: Elm. 2007. səh. 27. ISBN . 2021-06-25 tarixində (PDF).
- "Azərbaycanda xalça sənətinin inkişafı" (az.). azerbaijan.az. May 1, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: October 7, 2021.
- İradə Sarıyeva. "Quba xalçaçılıq mədəniyyəti..." (az.). Bakı xəbər. April 23, 2015. February 22, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 7, 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Alpan xalcalari Quba xalcaciliq mektebine aid Azerbaycan xalcalari XalcaAlpan xalcalariXalca haqqinda melumatlarMektebi Quba xalcaciliq mektebiOlke AzerbaycanToxunmasi haqqinda melumatlarTarixi 1901Uslubu Quba xalcaciliq mektebiTesnifatiBu xalca kompozisiyasi Quba rayonunun Alpan Susay ve Sebet kendlerinde yayilmisdir Bedii xususiyyetleriBirinci numune Alpan xalcalarinin ara sahesinin kompozisiyasi kvadrat sebeke prinsipi esasinda qurulub Kompozisiyanin esas elementlerinden biri olan kicik ve orta coxbucaqli goller rapport oxlarinin tepeleri boyunca kecen kunc noqtelerini teskil edir Xerceng adlanan element gollerin etrafinda diaqonal xett boyunca yerleserek xalcanin kompozisiya esasini teskil edir Alpan qrupundan olan butun xalcalarin butovlukde kobesi ve ayriliqda her bir zolagi Azerbaycanin diger xalcalarinin kobe zolaqlari ile oxsardir Birinci variantda olan Alpan xalcalarinin ara sahesi ekser hallarda goy ve ya mavi olur Bezen qirmizi ve ya aciq sabalidi fonlu xalcalara da rast gelinir Kobe zolaqlarinin rengi ara sahenin rengine uygunlasdirilmisdir Ikinci numune Alpan xalcasinin ikinci variantinin kompozisiyasi birinci variantin kompozisiyasindan tamamile ferqlenir Ikinci variantin kompozisiyasi rombsekilli sebeke teskil edir Bu sebeke kicik mesafelerle ufiqi istiqametde simmetrik ve saquli istiqametde asimmetrik yerlesmis bir nece rapportdan ibaretdir Burada qiriq xetlerle yerine yetirilmis bitki elementleri rapport ox boyunca yerlesdirilmisdir Bu variantda olan xalcalarin fonu ekser hallarda ag nadir hallarda goy olur Texniki xususiyyetleriAlpan xalcalari Quba Sirvan xalcaciliq mektebinin orta keyfiyyetli numunelerindendir Alpan xalcalarinin olcusu 100x150sm den 125x180sm e qeder olur Nadir hallarda birinci variantdan olan xalcalarin boyuk olcusune rast gelmek olur iki gollu Ilmelerin sixligi 38 38 den 45 45 e qederdir bir kvadrat metrde 145000 ilmeden 200000 ilmeye qederdir bir kvadrat metrinde 250000 ilme olan xalcalara da rast gelinir Xovun hundurluyu 5 7mm dir IstinadlarDevelopment of Carpet Art in Azerbaijan Azerbaijan az Letif Kerimov II Baki Genclik nesriyyati 1983 seh 153 155 Archived from the original on 2020 02 03 Istifade tarixi 2022 10 07 Azerbaycan xalcasi PDF Baki Elm 2007 seh 27 ISBN 978 5 8066 1758 4 2021 06 25 tarixinde PDF Azerbaycanda xalca senetinin inkisafi az azerbaijan az May 1 2021 tarixinde Istifade tarixi October 7 2021 Irade Sariyeva Quba xalcaciliq medeniyyeti az Baki xeber April 23 2015 February 22 2019 tarixinde Istifade tarixi October 7 2022