Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Allahın 99 adı (ərəb. أسماء الله الحسنى — Allahın gözəl adları) — Əsmayi-hüsna.
Möminlərə görə insan təfəkkürü Uca Yaradanı dərk etmək və tanımaq üçün yetərli olmadığından, insan yalnız Onun Özünü bizə tanıtdığı kimi anlaya bilir. Bu prosesin incəliklərini dərk etməkdə Onun gözəl adlarını (əsmayi-hüsna) öyrənmək daha məqsədəuyğundur. Qurani-Kərimdə buyurulur: "Ən gözəl adlar (əsmayi-hüsna) Allahındır. Onu bu adlarla çağırıb dua edin…"; "Allah — Ondan başqa ibadətə layiq olan məbud yoxdur. Ən gözəl adlar təkcə Ona xasdır!".
Həzrət Peyğəmbərdən (s) rəvayət edilən hədislərin birində deyilir: "Allahın 99 ismi var. Kim onların mənasını bilərək əzbərləyib, sayarsa, Cənnətə girər".
Əsmaül Hüsna
Adın cəmi olan əsma və "gözəl, ən gözəl" mənasını verən hüsna sözlərindən ibarət olan əsma-i hüsna (əl-əsmaü’l-hüsna) birləşməsi Allaha aid edilən adları ifadə edir. Təkcə Quranda qeyd olunan ilahi adlar 100-dən çoxdur; Müxtəlif hədislərdə Allaha aid edilən başqa adlar da vardır. Esma-i Hüsna kompozisiyasının bütün bunları geniş mənada ehtiva etdiyi, lakin bir termin olaraq daha çox doxsan doqquz adı ehtiva etdiyi qəbul edilir. İnsanların əksəriyyəti kainatın bir yaradıcısı və hökmdarı olduğunu qəbul etsə də, maddi xüsusiyyətlərə malik olmadığı üçün Onu hissləri ilə dərk etmələri mümkün deyil. O halda yaradanı ancaq kainat və insanla əlaqəsi baxımından tanımaq olar. Buna görə də əsma-i hüsnanın mərifəti Allahla kainat arasındakı əlaqəni işıqlandırmaq və nəticədə Allahı tanıtmaq baxımından vacibdir.
"Allaha Verilən 99 Adın, Əlifba Sırası ilə Siyahı:
"Əsmayi-hüsna — [ ərəb. أسماء الله الحسنى ] — Allahın Gözəl Adları!"
- Allah الله İnama görə "Allahın şəxsi adı Allahdır. Digər adların bu adın hərəkətləri, xüsusiyyətləri və təzahürləri olduğu düşünülür."
- Allah: Hər adın xüsusiyyətlərini ehtiva edən öz ad. Özündən başqa ilahı olmayan yeganə Allah. Bu ad Uca Allahın bənzərsiz adıdır. Bu baxımdan başqa adlarla ifadə olunan bütün gözəl sifətləri və ilahi sifətləri özündə ehtiva edir. Yalnız digər adlar onların mənasına rəhbərlik etməlidir. Bu baxımdan heç bir ad Allahın adını əvəz edə bilməz. Bu adı məcazi olaraq Allahdan başqasına vermək olmaz. Onun başqa adlarından bəzilərinin Allahdan başqa adlar kimi verilməsi caizdir.
- Rəhman: Dünyadakı bütün məxluqata mərhəmətli, şəfqətli və xeyirxah olan.
- Rəhim: Axirətdə sadəcə möminlərə mərhəmət edən.
- Məlik: Mal sahibi, kainat, mülk sahibi və hökmranlığı daimi olan.
- Kuddus: O kəs ki, hər cür nöqsanlardan uzaq və hər cür nemətlərə layiqdir.
- Salam: Bütün təhlükələrdən qurtulmaq. O kəs ki, cənnətdə xoşbəxt bəndələrinə salam verir.
- Mömin: Güvən verən, əmin edən, qoruyan, iman nuru verən.
- Muheymin: Hər şeyi görən və nəzarət edən, hər bir varlığın etdiyindən xəbərdar olan.
- Əziz: Şərəf sahibi, hər şeyə qalib gələn, qarşısıalınmaz.
- Cabbar: O, əzəmətli və qüdrətlidir. İstədiyini edən və istədiyini elətdirəndir. Ona qarşı etiraz etmək mümkün deyil.
- Mütekebbir: Böyüklükdə tayı bərabəri olmayan
- Xalik: Yaradan, yoxdan var edən. Varlıqların keçirəcəyi halları təqdir edən.
- Bâri: Hər şeyi mükəmməl və mütənasib şəkildə yaradan.
- Musəvvir: Varlıqları formalaşdıran və onları müxtəlif xüsusiyyətlərlə yaradan.
- Qaffar: Günahları örtən və çoxunu bağışlayan. O kəs ki, istədiyini günahdan qoruyar.
- Kəhhar: İstədiyini etməyə qadir olan, qalib və hakim olan.
- Vəhhab : Qarşılıqsız nemət verən, çox ehsan verən.
- Rəzzək: Hər bir varlığın ruzisini verən və ehtiyacını ödəyən.
- Fəttah: Hər cür bəlaların aradan qaldıran.
- Alim: Əbədi və əzəli elmi ilə sirri və aşkarı, keçmişi, gələcəyi, hər şeyi bilən.
- Kəbid: O kəs ki, istədiyinin ruzisini daraldar və ruhuhu alar.
- Basit: O kəs ki, istədiyinin ruzisini genişləndirir və ruhunu verir.
- Hafid: O, kafirləri və fasiqləri zəlil edər.
- Rafi: Şərəf verib yüksəldən
- Muiz: O kəs ki, istədiyini əzizləyir
- Muzil: O kəs ki, istədiyini zəlil edər, xar edər və alçaq edər.
- Səmi: Hər şeyi ən yaxşı eşidən, duaları qəbul edən.
- Bəsir: Gizli açıq, hər şeyi ən yaxşı görən.
- Həkəm: Doğrudan batili ayıran mütləq hakim. Hikmət sahibi.
- Ədl: Mütləq ədalətli, yerli yerində edən.
- Lətif: Hər şeyi bilən, mərhəmətli və xeyirxah.
- Həbir: O, hər şeydən xəbərdardır. Hər şeyin gizli tərəfini bilir.
- Həlim: Cəzada tələsməz, yumşaq davranar, hilm sahibi.
- Əzim: Böyüklükdə bənzəri olmayan. Çox uca
- Qafur: Əfvi, bağışlaması bol olan
- Şəkur: Az əmələ çoxlu savab verən.
- Alliy: Uca, çox yüksək.
- Kəbir: Böyüklükdə bənzəri yox. Çox böyük
- Hafis: Hər şeyin qoruyucusu.
- Mukit: Ruzilərin yaradıcısı.
- Həsib: Bəndələrin hesabını ən yaxşı görəndir.
- Cəlil: Cəlal və əzəmət sahibi
- Kərim: Səxavətlə, bol lütf və xeyirxahlıqla verən və çox verən.
- Rəkib: Hər zaman hər varlığı, hər işi seyr edən. O, bütün işlərə cavabdehdir.
- Mucib: Dua və istəkləri qəbul edən.
- Vasi: O kəs ki, mərhəmət və qüdrət sahibidir, elmi ilə hər şeyi əhatə edir.
- Hakim: Hər şeyi hikmətli və hər şeyi hikmətlə yaradan.
- Vədud: Yaxşılığı sevən, yaxşılıq edənlərə xeyirxah olan. sevgiyə layiq.
- Məcid: Neməti sonsuzdur, izzəti çox ucadır, hər cür tərifə layiqdir.
- Bais: Axirətdə ölüləri dirildən, peyğəmbər göndərən.
- Şəhid: Zamansız, məkansız, heç yerdə mövcud olmayan və həmişə hər yerdə mövcud olan.
- Haqq: Onun mövcudluğu dəyişməz olaraq qalır. Mövcud olan, haqqı ortaya çıxaran.
- Vəkil: Qullarının işini bitirən. Ona güvənənlərin işini ən yaxşı nəticəyə çatdıran.
- Kafi: Onun qüdrəti üstündür və heç vaxt azalmır.
- Mətin: Güc və qüdrət mənbəyi, çox güclü.
- Vəli: Müsəlmanların dostu, onları sevən və onlara kömək edən.
- Həmid: O, hər cür tərifə layiqdir.
- Muhsi: O yaratdığı və yaradacağı bütün varlıqların sayını bilir.
- Mübdi: Maddəsiz, nümunəsiz Yaradan.
- Muid: O kəs ki, məxluqatını məhv edəcək, sonra dirildəcək.
- Muhyi: Canlandıran, yaratdıqlarına can verən.
- Mümit: Hər canlıya ölümü daddıran.
- Hayy: Əbədi həyatla diri olan biri.
- Kəyyum: Məxluqları varlıqda durduran. Zatı ilə möhkəm olan
- Vacid: Ondan heç bir şey gizli qalmayan, heç bir şeyə möhtac olmayan
- Macid: Böyük qüdrət və şöhrət sahibi olanın səxavəti çox olan.
- Vahid: Yeganə odur ki, mahiyyətində, sifətində və felində oxşarı və ortağı yoxdur.
- Səməd: Heç nəyə ehtiyacı olmayan, hər kəsin möhtac olduğu
- Qədir: O, istədiyini istədiyi kimi yaratmağa qadirdir.
- Müqtədir :İstədiyi kimi qənaət edən, hər şeyi rahatlıqla yaradan qüdrət sahibi
- Müqəddim: İstədiyini yüksəldən, önə sürən, irəli aparan.
- Muahhir : İstədiyini alçaldan, geriyə, sona qoyan
- Əvvəl : Əbədi, varlığın başlanğıcı olmayan.
- Ahir: Əbədi olan, varlığın sonu olmayan.
- Zahir: Yaratdıqları ilə varlığı aydın və aşkar olan, qəti dəlillərlə tanınan.
- Batin: Ağlın təxəyyülündən gizli olan .
- Vali: Bütün kainatı idarə edən və onların işlərini nizama salan.
- Mütəali: Son dərəcə əzəmətli.
- Bərr: Yaxşılığı və ehsanı bol olan
- Ət-Təvvab: Tövbələri qəbul edib və günahları bağışlayan.
- Müntəkim: Üsyançıları və zalımları cəzalandıran.
- Əfüvv: Əfviçox olan. Günahları bağışlayan
- Rauf: Çox mərhəmətli, çox şəfqətli
- Məlik-ül Mülk: Bütün əmlakın sahibi.
- Zül-Cəlali vəl İkram: Cəlal böyüklük, şərəf, kamillik və şərəf sahibi olan .
- Muksit: Məzlumun haqqını alan, ədalətlə hökm edən, hər şeyi bir-birinə uyğun edən.
- Cami: İki əksin birləşməsi. Qiyamət günü bütün məxluqları bir yerə toplayan.
- Qənni: Ehtiyacsız, möhtac olmayan hər şey Ona möhtacdır.
- Muğni: Müstəqil edən. Ehtiyacları bitirən, zəngin edən
- Mani: İstəmədiyi şeyin qarşısını alan.
- Əd-Darr: Zərər verənlərin yaradıcısı.
- Ən-Nafi: Faydalı şeylərin yaradıcısı.
- Ən-Nur: Aləmləri nurlandıran və istədiyinə nur verən.
- Hadi: Hidayət verən
- Bədi: Analoqu olmayan, bənzərsiz möcüzələr yaradan. (Tayı bərabəri olmayan).
- Baqi: O, əbədidir, sonu yoxdur.
- Varis: Hər şeyin əsl sahibi.
- Rəşid: Hidayətə ehtiyacı olmayan, doğru yolu göstərən.
- Sabur: Cəza verməyə tələsməyən.
İstinadlar
- əl-Əraf, 180
- Ta ha, 8
- "Səhihi-Müslim; "Səhihi-Buxari"
- . islamansiklopedisi.org.tr. Archived from the original on 25 May 2023.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Allahin 99 adi ereb أسماء الله الحسنى Allahin gozel adlari Esmayi husna Mominlere gore insan tefekkuru Uca Yaradani derk etmek ve tanimaq ucun yeterli olmadigindan insan yalniz Onun Ozunu bize tanitdigi kimi anlaya bilir Bu prosesin inceliklerini derk etmekde Onun gozel adlarini esmayi husna oyrenmek daha meqsedeuygundur Qurani Kerimde buyurulur En gozel adlar esmayi husna Allahindir Onu bu adlarla cagirib dua edin Allah Ondan basqa ibadete layiq olan mebud yoxdur En gozel adlar tekce Ona xasdir Hezret Peygemberden s revayet edilen hedislerin birinde deyilir Allahin 99 ismi var Kim onlarin menasini bilerek ezberleyib sayarsa Cennete girer Esmaul HusnaAdin cemi olan esma ve gozel en gozel menasini veren husna sozlerinden ibaret olan esma i husna el esmau l husna birlesmesi Allaha aid edilen adlari ifade edir Tekce Quranda qeyd olunan ilahi adlar 100 den coxdur Muxtelif hedislerde Allaha aid edilen basqa adlar da vardir Esma i Husna kompozisiyasinin butun bunlari genis menada ehtiva etdiyi lakin bir termin olaraq daha cox doxsan doqquz adi ehtiva etdiyi qebul edilir Insanlarin ekseriyyeti kainatin bir yaradicisi ve hokmdari oldugunu qebul etse de maddi xususiyyetlere malik olmadigi ucun Onu hissleri ile derk etmeleri mumkun deyil O halda yaradani ancaq kainat ve insanla elaqesi baximindan tanimaq olar Buna gore de esma i husnanin merifeti Allahla kainat arasindaki elaqeni isiqlandirmaq ve neticede Allahi tanitmaq baximindan vacibdir Allaha Verilen 99 Adin Elifba Sirasi ile Siyahi Esmayi husna ereb أسماء الله الحسنى Allahin Gozel Adlari Allah الله Inama gore Allahin sexsi adi Allahdir Diger adlarin bu adin hereketleri xususiyyetleri ve tezahurleri oldugu dusunulur Allah Her adin xususiyyetlerini ehtiva eden oz ad Ozunden basqa ilahi olmayan yegane Allah Bu ad Uca Allahin benzersiz adidir Bu baximdan basqa adlarla ifade olunan butun gozel sifetleri ve ilahi sifetleri ozunde ehtiva edir Yalniz diger adlar onlarin menasina rehberlik etmelidir Bu baximdan hec bir ad Allahin adini evez ede bilmez Bu adi mecazi olaraq Allahdan basqasina vermek olmaz Onun basqa adlarindan bezilerinin Allahdan basqa adlar kimi verilmesi caizdir Rehman Dunyadaki butun mexluqata merhemetli sefqetli ve xeyirxah olan Rehim Axiretde sadece mominlere merhemet eden Melik Mal sahibi kainat mulk sahibi ve hokmranligi daimi olan Kuddus O kes ki her cur noqsanlardan uzaq ve her cur nemetlere layiqdir Salam Butun tehlukelerden qurtulmaq O kes ki cennetde xosbext bendelerine salam verir Momin Guven veren emin eden qoruyan iman nuru veren Muheymin Her seyi goren ve nezaret eden her bir varligin etdiyinden xeberdar olan Eziz Seref sahibi her seye qalib gelen qarsisialinmaz Cabbar O ezemetli ve qudretlidir Istediyini eden ve istediyini eletdirendir Ona qarsi etiraz etmek mumkun deyil Mutekebbir Boyuklukde tayi beraberi olmayan Xalik Yaradan yoxdan var eden Varliqlarin kecireceyi hallari teqdir eden Bari Her seyi mukemmel ve mutenasib sekilde yaradan Musevvir Varliqlari formalasdiran ve onlari muxtelif xususiyyetlerle yaradan Qaffar Gunahlari orten ve coxunu bagislayan O kes ki istediyini gunahdan qoruyar Kehhar Istediyini etmeye qadir olan qalib ve hakim olan Vehhab Qarsiliqsiz nemet veren cox ehsan veren Rezzek Her bir varligin ruzisini veren ve ehtiyacini odeyen Fettah Her cur belalarin aradan qaldiran Alim Ebedi ve ezeli elmi ile sirri ve askari kecmisi geleceyi her seyi bilen Kebid O kes ki istediyinin ruzisini daraldar ve ruhuhu alar Basit O kes ki istediyinin ruzisini genislendirir ve ruhunu verir Hafid O kafirleri ve fasiqleri zelil eder Rafi Seref verib yukselden Muiz O kes ki istediyini ezizleyir Muzil O kes ki istediyini zelil eder xar eder ve alcaq eder Semi Her seyi en yaxsi esiden dualari qebul eden Besir Gizli aciq her seyi en yaxsi goren Hekem Dogrudan batili ayiran mutleq hakim Hikmet sahibi Edl Mutleq edaletli yerli yerinde eden Letif Her seyi bilen merhemetli ve xeyirxah Hebir O her seyden xeberdardir Her seyin gizli terefini bilir Helim Cezada telesmez yumsaq davranar hilm sahibi Ezim Boyuklukde benzeri olmayan Cox uca Qafur Efvi bagislamasi bol olan Sekur Az emele coxlu savab veren Alliy Uca cox yuksek Kebir Boyuklukde benzeri yox Cox boyuk Hafis Her seyin qoruyucusu Mukit Ruzilerin yaradicisi Hesib Bendelerin hesabini en yaxsi gorendir Celil Celal ve ezemet sahibi Kerim Sexavetle bol lutf ve xeyirxahliqla veren ve cox veren Rekib Her zaman her varligi her isi seyr eden O butun islere cavabdehdir Mucib Dua ve istekleri qebul eden Vasi O kes ki merhemet ve qudret sahibidir elmi ile her seyi ehate edir Hakim Her seyi hikmetli ve her seyi hikmetle yaradan Vedud Yaxsiligi seven yaxsiliq edenlere xeyirxah olan sevgiye layiq Mecid Nemeti sonsuzdur izzeti cox ucadir her cur terife layiqdir Bais Axiretde oluleri dirilden peygember gonderen Sehid Zamansiz mekansiz hec yerde movcud olmayan ve hemise her yerde movcud olan Haqq Onun movcudlugu deyismez olaraq qalir Movcud olan haqqi ortaya cixaran Vekil Qullarinin isini bitiren Ona guvenenlerin isini en yaxsi neticeye catdiran Kafi Onun qudreti ustundur ve hec vaxt azalmir Metin Guc ve qudret menbeyi cox guclu Veli Muselmanlarin dostu onlari seven ve onlara komek eden Hemid O her cur terife layiqdir Muhsi O yaratdigi ve yaradacagi butun varliqlarin sayini bilir Mubdi Maddesiz numunesiz Yaradan Muid O kes ki mexluqatini mehv edecek sonra dirildecek Muhyi Canlandiran yaratdiqlarina can veren Mumit Her canliya olumu daddiran Hayy Ebedi heyatla diri olan biri Keyyum Mexluqlari varliqda durduran Zati ile mohkem olan Vacid Ondan hec bir sey gizli qalmayan hec bir seye mohtac olmayan Macid Boyuk qudret ve sohret sahibi olanin sexaveti cox olan Vahid Yegane odur ki mahiyyetinde sifetinde ve felinde oxsari ve ortagi yoxdur Semed Hec neye ehtiyaci olmayan her kesin mohtac oldugu Qedir O istediyini istediyi kimi yaratmaga qadirdir Muqtedir Istediyi kimi qenaet eden her seyi rahatliqla yaradan qudret sahibi Muqeddim Istediyini yukselden one suren ireli aparan Muahhir Istediyini alcaldan geriye sona qoyan Evvel Ebedi varligin baslangici olmayan Ahir Ebedi olan varligin sonu olmayan Zahir Yaratdiqlari ile varligi aydin ve askar olan qeti delillerle taninan Batin Aglin texeyyulunden gizli olan Vali Butun kainati idare eden ve onlarin islerini nizama salan Muteali Son derece ezemetli Berr Yaxsiligi ve ehsani bol olan Et Tevvab Tovbeleri qebul edib ve gunahlari bagislayan Muntekim Usyancilari ve zalimlari cezalandiran Efuvv Efvicox olan Gunahlari bagislayan Rauf Cox merhemetli cox sefqetli Melik ul Mulk Butun emlakin sahibi Zul Celali vel Ikram Celal boyukluk seref kamillik ve seref sahibi olan Muksit Mezlumun haqqini alan edaletle hokm eden her seyi bir birine uygun eden Cami Iki eksin birlesmesi Qiyamet gunu butun mexluqlari bir yere toplayan Qenni Ehtiyacsiz mohtac olmayan her sey Ona mohtacdir Mugni Musteqil eden Ehtiyaclari bitiren zengin eden Mani Istemediyi seyin qarsisini alan Ed Darr Zerer verenlerin yaradicisi En Nafi Faydali seylerin yaradicisi En Nur Alemleri nurlandiran ve istediyine nur veren Hadi Hidayet veren Bedi Analoqu olmayan benzersiz mocuzeler yaradan Tayi beraberi olmayan Baqi O ebedidir sonu yoxdur Varis Her seyin esl sahibi Resid Hidayete ehtiyaci olmayan dogru yolu gosteren Sabur Ceza vermeye telesmeyen Istinadlarel Eraf 180 Ta ha 8 Sehihi Muslim Sehihi Buxari islamansiklopedisi org tr Archived from the original on 25 May 2023 Hemcinin bax Islam portaliXarici kecidler