Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksey Yevqrafovic Favorski (rus. Алексей Евграфович Фаворский; 20 fevral (3 mart) 1860, Pavlovo kəndi — 8 avqust 1945) Leninqrad Nijni Novqorod vilayəti), rus, sovet üzvi-kimyaçısı, birinci dərəcəli Stalin mükafatı laureatı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1945), SSRİ EA-nın (1929) akademiki.
| Aleksey Favorski | |
|---|---|
| Алексей Евграфович Фаворский | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , , Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (85 yaşında) |
| Vəfat yeri | Leninqrad, SSRİ |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası→ SSRİ |
| Elm sahəsi | Üzvi kimya |
| Elmi dərəcəsi | kimya elmləri doktoru (1895) |
| Elmi adı | professor (1896) |
| İş yerləri | Peterburg universiteti, Sankt-Peterburg dövlət texnologiya institutu |
| Alma-mater | Peterburg universiteti |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | A. M. Butlerov |
| Tanınmış yetirmələri | V. N. İpatyev, S. V. Lebedev, A. E. Poray-Koshis |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tərcümeyi-hal
Nijniqorod və Voloqodsk gimnaziyalarında orta təhsilini alıb. 1878-ci ildə imperator SPb universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsinin təbiət şöbəsinə daxil olub, 1882-ci ildə namizədlik dərəcəsi ilə kursu bitirmişdir. 4-cü kurs tələbəsi olarkən və universitetin kimya laboratoriyasının Butlerov şöbəsində çalışıb. Universitet laboratoriya işini davam etdirməklə yanaşı, 1883-cü ildə Sankt-Peterburqun 1-ci real məktəbinə daxil olub.
1886-ci ildə universitetin texniki laboratoriyasının laborantı yerini tutub. 1891-ci ildə kimya magistr dərəcəsi üçün dissertasiya müdafiə edib, həmin ildə ona fizika-riyaziyyat fakültəsi tərəfindən privat-dosent qismində analitik kimyanın oxuması tapşırılıb. 1895-ci ildə kimya doktoru dərəcəsi üçün dissertasiya müdafiə edib və 1896-ci ildə SPb universitetində texnologiya və texniki kimya kafedrasında işləyib. Həmçinin SSRİ EA-nın çalışıb. Onun təşəbbüsü ilə yaradılmış Üzvi kimya İnstitutunun ilk direktoru olub (1934-1938).
1910-ci ildən isə həqiqi mülki müşavir.
1945-ci il avqustun 8-də vəfat edib. Sankt-Peterburqda Volkovski qəbiristanlığında dəfn olunub.
Elmi fəaliyyət
A.E. Favorskinin rəhbərliyi altında onun laboratoriyasinda şagirdləri 29 elmi iş həyata keçiriblər. Elmi fəaliyyəti dövründə, doymamış karbohidrogenlərin sıralarında izomerik dəyişikliklər haqqında tədqiqatlar aparmış və bir sıra iş nəşr etmişdir və onlara görə Rusiya Fizika-Kimya Cəmiyyətinin N.N. Sokolova adina mükafatına layiq görülmüşdür.“Rusiya Fizika və Kimya Cəmiyyətinin "jurnalında A.E. Favorskinin dərc olunmuş elmi işləri:
- «Təkəvəzolunmuş asetilenlərin spirtli qələvilərlə qizdırılmasında baş verən izomerizasiya.»;
- «İkiəvəzolunmuş asetilenlərin və dimetilallenin metalik natrium və asetilenkarbon turşularının təsiri altinda baş verən»;
- «Metalik natriumun etilpropilasetilenə təsiri»;
- «Spitli qələvinin allilenə təsiri»;
- «Dimetilasetilen və onun tetrabromüru haqqında»;
- K. İ. Debu ilə birlikdə: «Psevdobutilenin bromtörəmələrinin həndəsi izomeriyası haqqında»;
- «Spirtli qələvi ilə allenə və dietilen karbohidrogenlərinə təsir»
- K. A. Krasuskiy ilə birlikdə: «Spirtli qələvi ilə dipropargilə təsir»;
- «Karbonil birləşmələrinin, xlorlaşmış spirtlərin və halogenləəvəzolunmuş oksidlər sırasında aparılan izomerik çevrilmələrinin tədqiqatı» və s.
O xüsusi kolba icad etdi, hansi ki Favorski kolbası adlandırıldı.
A.E.Favorski üzvi kimyaçılar məktəbi yaratmışdır. A.E.Favorski və şagirdlərinin doymamış birləşmələrin sahəsində aparılan işləri SSRİ-nin kauçuk sintezi sənayəsinin nəzəri əsasları idi.
Mükafatlar
- 1929 — A.M. Butlerov Russian fiziki-kimyəvi Cəmiyyətinin laureatıdır.
- 1940 — O, Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni ilə təltif edilmişdir.
- 1941 — İzoprene rezin sintezi sənaye üsulu inkişafı üçün birinci dərəcəli Stalin mükafatı laureatı.
- 1944-1945 — O, Lenin (04/05/1944, 12/09/1944, 03/04/1945, 10/06/1945) dörd Sərəncamlarina layiq görülmüşdür.
Xatirə
Kimya İrkutsk İnstitutunun Rusiya Elmlər Akademiyasının Sibir şöbəsi akademik Favorski adına layiq görülmüşdür. Sankt-Peterburqda və Pavlovoda küçələr onun adını daşıyır.
İstinadlar
- Фаворский, Алексей Евграфович Сайт «Герои Страны».
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Профиль Алексея Евграфовича Фаворского на официальном сайте РАН
Qeydlər
- A.E. Favorskinin Sankt-Peterburqdakı qəbri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Aleksey Aleksey Yevqrafovic Favorski rus Aleksej Evgrafovich Favorskij 20 fevral 3 mart 1860 Pavlovo kendi 8 avqust 1945 Leninqrad Nijni Novqorod vilayeti rus sovet uzvi kimyacisi birinci dereceli Stalin mukafati laureati Sosialist Emeyi Qehremani 1945 SSRI EA nin 1929 akademiki Aleksey FavorskiAleksej Evgrafovich FavorskijDogum tarixi 20 fevral 1860Dogum yeri Rusiya imperiyasiVefat tarixi 8 avqust 1945 85 yasinda Vefat yeri Leninqrad SSRIDefn yeri Volkovo qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIElm sahesi Uzvi kimyaElmi derecesi kimya elmleri doktoru 1895 Elmi adi professor 1896 Is yerleri Peterburg universiteti Sankt Peterburg dovlet texnologiya institutuAlma mater Peterburg universitetiTehsili Sankt Peterburq Universitetinin Fizika ve Riyaziyyat fakultesi d Elmi rehberi A M ButlerovTaninmis yetirmeleri V N Ipatyev S V Lebedev A E Poray KoshisUzvluyu Rusiya Elmler Akademiyasi SSRI Elmler AkademiyasiMukafatlari 1945 1944 1944 1945 1945 1940 1951 Vikianbarda elaqeli mediafayllarTercumeyi halNijniqorod ve Voloqodsk gimnaziyalarinda orta tehsilini alib 1878 ci ilde imperator SPb universitetinin fizika riyaziyyat fakultesinin tebiet sobesine daxil olub 1882 ci ilde namizedlik derecesi ile kursu bitirmisdir 4 cu kurs telebesi olarken ve universitetin kimya laboratoriyasinin Butlerov sobesinde calisib Universitet laboratoriya isini davam etdirmekle yanasi 1883 cu ilde Sankt Peterburqun 1 ci real mektebine daxil olub 1886 ci ilde universitetin texniki laboratoriyasinin laboranti yerini tutub 1891 ci ilde kimya magistr derecesi ucun dissertasiya mudafie edib hemin ilde ona fizika riyaziyyat fakultesi terefinden privat dosent qisminde analitik kimyanin oxumasi tapsirilib 1895 ci ilde kimya doktoru derecesi ucun dissertasiya mudafie edib ve 1896 ci ilde SPb universitetinde texnologiya ve texniki kimya kafedrasinda isleyib Hemcinin SSRI EA nin calisib Onun tesebbusu ile yaradilmis Uzvi kimya Institutunun ilk direktoru olub 1934 1938 1910 ci ilden ise heqiqi mulki musavir 1945 ci il avqustun 8 de vefat edib Sankt Peterburqda Volkovski qebiristanliginda defn olunub Elmi fealiyyetA E Favorskinin rehberliyi altinda onun laboratoriyasinda sagirdleri 29 elmi is heyata keciribler Elmi fealiyyeti dovrunde doymamis karbohidrogenlerin siralarinda izomerik deyisiklikler haqqinda tedqiqatlar aparmis ve bir sira is nesr etmisdir ve onlara gore Rusiya Fizika Kimya Cemiyyetinin N N Sokolova adina mukafatina layiq gorulmusdur Rusiya Fizika ve Kimya Cemiyyetinin jurnalinda A E Favorskinin derc olunmus elmi isleri Tekevezolunmus asetilenlerin spirtli qelevilerle qizdirilmasinda bas veren izomerizasiya Ikievezolunmus asetilenlerin ve dimetilallenin metalik natrium ve asetilenkarbon tursularinin tesiri altinda bas veren Metalik natriumun etilpropilasetilene tesiri Spitli qelevinin allilene tesiri Dimetilasetilen ve onun tetrabromuru haqqinda K I Debu ile birlikde Psevdobutilenin bromtoremelerinin hendesi izomeriyasi haqqinda Spirtli qelevi ile allene ve dietilen karbohidrogenlerine tesir K A Krasuskiy ile birlikde Spirtli qelevi ile dipropargile tesir Karbonil birlesmelerinin xlorlasmis spirtlerin ve halogenleevezolunmus oksidler sirasinda aparilan izomerik cevrilmelerinin tedqiqati ve s O xususi kolba icad etdi hansi ki Favorski kolbasi adlandirildi A E Favorski uzvi kimyacilar mektebi yaratmisdir A E Favorski ve sagirdlerinin doymamis birlesmelerin sahesinde aparilan isleri SSRI nin kaucuk sintezi senayesinin nezeri esaslari idi Mukafatlar1929 A M Butlerov Russian fiziki kimyevi Cemiyyetinin laureatidir 1940 O Qirmizi Emek Bayragi ordeni ile teltif edilmisdir 1941 Izoprene rezin sintezi senaye usulu inkisafi ucun birinci dereceli Stalin mukafati laureati 1944 1945 O Lenin 04 05 1944 12 09 1944 03 04 1945 10 06 1945 dord Serencamlarina layiq gorulmusdur XatireKimya Irkutsk Institutunun Rusiya Elmler Akademiyasinin Sibir sobesi akademik Favorski adina layiq gorulmusdur Sankt Peterburqda ve Pavlovoda kuceler onun adini dasiyir IstinadlarFavorskij Aleksej Evgrafovich Sajt Geroi Strany Favorskij Aleksej Evgrafovich Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Profil Alekseya Evgrafovicha Favorskogo na oficialnom sajte RANQeydlerA E Favorskinin Sankt Peterburqdaki qebri