Bu məqalənin şübhə doğurur. |
Aleksandr Belinçenko Viktoroviç (ukr. Бєліченко Юрій Вікторович; 2 oktyabr 1966, Kiyev) — Birinci Qarabağ müharibəsində iştirak etmiş ukrayn əsilli hərbi pilot. Kapitan rütbəsi daşıyan Belinçenko 1987-ci ildə Azərbaycan SSR-də xidmət etməyə başlayıb və SSRİ dağıldıqdan sonra xidmətini Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri tərkibində davam etdirib. Pilotun idarə etdiyi MiQ-25 qırıcı təyyarəsi 1992-ci ilin 20 avqust tarixində keçmiş Ağdərə rayonunu Mehmana kəndi üzərində vurulub və pilot əsir götürülüb.
Aleksandr Belinçenko | |
---|---|
ukr. Бєліченко Юрій Вікторович | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 2 oktyabr 1966 (57 yaş) |
Doğum yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Milliyyəti | Ukrayn |
Hərbi fəaliyyəti | |
Rütbəsi | kapitan |
Döyüşlər |
Həyatı
Aleksandr Belinçenko Poltava vilayətində anadan olub. 1987-ci ildə Armavirdə Ali Hərbi Uçuş Məktəbini bitirib. Həmin il Azərbaycan SSR-ə xidmətə göndərilib. O, Zaqafqaziya Hərbi Dairəsinin 19-cu Hava Hücumundan Müdafiə Ordusunun 82-ci Qırıcı Aviasiya Alayının tərkibində xidmət edib. Beş il Türkiyə və İranla hava sərhədlərini MiQ-25 təyyarələrində qoruyub. 1992-ci ilin aprelində SSRİ Hərbi Hava Qüvvələrinin kapitanı Belinçenkonun xidmət etdiyi aviasiya alayı ləğv edildi. Azərbaycanın müstəqilliyini elan etməsi ilə Beliçenkoya ayda 5000 dollar maaş və mənzil vəd edərək Azərbaycan təyyarələri ilə Dağlıq Qarabağa döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirmək təklif edildi.
1992-ci ildən evli idi, ailəsi, o cümlədən oğlu və qızı Kiyevdə yaşayırdı.
Birinci Qarabağ müharibəsində iştirakı
Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin sıralarında olan pilotların əksəriyyəti muzdlu əsgərlər idi, çünki Azərbaycanın özündə döyüş təyyarələrini idarə edə bilən pilotlar çox az idi. Azərbaycanın Ermənistanın Dağlıq Qarabağ şəhərlərinə etdiyi aviahücumların əksəriyyəti, Belinçenkonun sözlərinə görə dinc əhalini ruhdan salmaq məqsədi daşıyıb. 20 avqust 1992-ci ildə Mardakert rayonunda gedən döyüşlər zamanı Belinçenkonun MiQ-25PD təyyarəsi Mehmana kəndi üzərində zenit atəşi ilə vurulub. Pilot katapult edə bilib və əsir götürülüb, bundan sonra o Dağlıq Qarabağa aparılıb və orada xarici jurnalistlər üçün keçirilən mətbuat konfransında Azərbaycanın muzdlulardan istifadə etməsi nümunəsi kimi göstərilib. Belinçenkonun ifadəsinə görə, bölməsi dağıdılandan sonra onun gedəcək yeri qalmayıb. Ümumilikdə, Belinçenkonu bombalamaq məqsədilə Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin sıralarında olduğu müddətdə MiQ-25PD təyyarəsi ilə 16 uçuş həyata keçirib. Dağlıq Qarabağ rejimi tərəfindən ölüm cəzasına məhkum edib və sonradan əfv olunub. Əfv olunandan sonra Belinçenko, bəzi mənbələrə görə, Stepanakert hava limanının rəisi vəzifəsində çalışıb. Başqa məlumata görə Ukrayna prezidenti Leonid Kuçmanın müraciətinə cavab olaraq Ermənistan prezidenti Levon Ter-Petrosyanın qərarı ilə əfv olunduqdan sonra Belinçenko Ukraynaya göndərilib. Lakin Ukraynanın Ermənistandakı birinci fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Aleksandr Bojkonun sözlərinə görə, Stepanakert həbsxanasından çıxandan dərhal sonra Yuri Belinçenko Rusiyaya gedib.
Belinçenkonun sonrakı taleyi məlum deyil.
İstinadlar
- "СЛАВЯНЕ ПОД ИСЛАМСКИМИ ЗНАМЕНАМИ. Наемник". AiF (rus). 1992-11-25. İstifadə tarixi: 2024-06-14.
- "Azerbaijan: Seven years of conflict in Nagorno-Karabakh Human rights documents"(том 1245). Изд-во Human Rights Watch, 1994 г. , 9781564321428 стр 108(118)
- Жирохов Михаил "Воздушная война в Нагорном Карабахе"(журнал Авиамастер № 6//2000 г. стр. 6)
- Жирохов Михаил "Воздушная война в Нагорном Карабахе"(журнал Авиамастер № 6//2000 г. стр. 6)
- "EurAsia Daily, 5 июля 2016. Армянский эксперт: В Первую карабахскую войну украинские неонацисты служили в армии Азербайджана летчиками и артиллеристами". 2020-07-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-16.
- Олександр Божко. "По следам одного процесса". ARAVOT. 2018-01-08. 2019-03-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar istirak edesiniz Aleksandr Belincenko Viktorovic ukr Byelichenko Yurij Viktorovich 2 oktyabr 1966 Kiyev Birinci Qarabag muharibesinde istirak etmis ukrayn esilli herbi pilot Kapitan rutbesi dasiyan Belincenko 1987 ci ilde Azerbaycan SSR de xidmet etmeye baslayib ve SSRI dagildiqdan sonra xidmetini Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri terkibinde davam etdirib Pilotun idare etdiyi MiQ 25 qirici teyyaresi 1992 ci ilin 20 avqust tarixinde kecmis Agdere rayonunu Mehmana kendi uzerinde vurulub ve pilot esir goturulub Aleksandr Belincenkoukr Byelichenko Yurij ViktorovichSexsi melumatlarDogum tarixi 2 oktyabr 1966 1966 10 02 57 yas Dogum yeri Kiyev Ukrayna SSR SSRIVetendasligi UkraynaMilliyyeti UkraynHerbi fealiyyetiRutbesi kapitanDoyusler Birinci Qarabag muharibesiHeyatiAleksandr Belincenko Poltava vilayetinde anadan olub 1987 ci ilde Armavirde Ali Herbi Ucus Mektebini bitirib Hemin il Azerbaycan SSR e xidmete gonderilib O Zaqafqaziya Herbi Dairesinin 19 cu Hava Hucumundan Mudafie Ordusunun 82 ci Qirici Aviasiya Alayinin terkibinde xidmet edib Bes il Turkiye ve Iranla hava serhedlerini MiQ 25 teyyarelerinde qoruyub 1992 ci ilin aprelinde SSRI Herbi Hava Quvvelerinin kapitani Belincenkonun xidmet etdiyi aviasiya alayi legv edildi Azerbaycanin musteqilliyini elan etmesi ile Belicenkoya ayda 5000 dollar maas ve menzil ved ederek Azerbaycan teyyareleri ile Dagliq Qarabaga doyus tapsiriqlarini yerine yetirmek teklif edildi 1992 ci ilden evli idi ailesi o cumleden oglu ve qizi Kiyevde yasayirdi Birinci Qarabag muharibesinde istiraki Azerbaycan Herbi Hava Quvvelerinin siralarinda olan pilotlarin ekseriyyeti muzdlu esgerler idi cunki Azerbaycanin ozunde doyus teyyarelerini idare ede bilen pilotlar cox az idi Azerbaycanin Ermenistanin Dagliq Qarabag seherlerine etdiyi aviahucumlarin ekseriyyeti Belincenkonun sozlerine gore dinc ehalini ruhdan salmaq meqsedi dasiyib 20 avqust 1992 ci ilde Mardakert rayonunda geden doyusler zamani Belincenkonun MiQ 25PD teyyaresi Mehmana kendi uzerinde zenit atesi ile vurulub Pilot katapult ede bilib ve esir goturulub bundan sonra o Dagliq Qarabaga aparilib ve orada xarici jurnalistler ucun kecirilen metbuat konfransinda Azerbaycanin muzdlulardan istifade etmesi numunesi kimi gosterilib Belincenkonun ifadesine gore bolmesi dagidilandan sonra onun gedecek yeri qalmayib Umumilikde Belincenkonu bombalamaq meqsedile Azerbaycan Herbi Hava Quvvelerinin siralarinda oldugu muddetde MiQ 25PD teyyaresi ile 16 ucus heyata kecirib Dagliq Qarabag rejimi terefinden olum cezasina mehkum edib ve sonradan efv olunub Efv olunandan sonra Belincenko bezi menbelere gore Stepanakert hava limaninin reisi vezifesinde calisib Basqa melumata gore Ukrayna prezidenti Leonid Kucmanin muracietine cavab olaraq Ermenistan prezidenti Levon Ter Petrosyanin qerari ile efv olunduqdan sonra Belincenko Ukraynaya gonderilib Lakin Ukraynanin Ermenistandaki birinci fovqelade ve selahiyyetli sefiri Aleksandr Bojkonun sozlerine gore Stepanakert hebsxanasindan cixandan derhal sonra Yuri Belincenko Rusiyaya gedib Belincenkonun sonraki taleyi melum deyil Istinadlar SLAVYaNE POD ISLAMSKIMI ZNAMENAMI Naemnik AiF rus 1992 11 25 Istifade tarixi 2024 06 14 Azerbaijan Seven years of conflict in Nagorno Karabakh Human rights documents tom 1245 Izd vo Human Rights Watch 1994 g 9781564321428 str 108 118 Zhirohov Mihail Vozdushnaya vojna v Nagornom Karabahe zhurnal Aviamaster 6 2000 g str 6 Zhirohov Mihail Vozdushnaya vojna v Nagornom Karabahe zhurnal Aviamaster 6 2000 g str 6 EurAsia Daily 5 iyulya 2016 Armyanskij ekspert V Pervuyu karabahskuyu vojnu ukrainskie neonacisty sluzhili v armii Azerbajdzhana letchikami i artilleristami 2020 07 31 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 16 Oleksandr Bozhko Po sledam odnogo processa ARAVOT 2018 01 08 2019 03 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 03 17