Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Akejan Kajegeldin (qaz. Әкежан Мағжанұлы Қажыгелдин) — Qazaxıstan dövlət, siyasi və ictimai xadimi, Qazaxıstan Respublikasının Baş naziri (1994–1997), müxalifətçi, 12-ci çağırış Qazaxıstan Respublikası Ali Sovetinin deputatı. Bioqrafiya Qazax, Orta juzun uak tayfasındandır. Semipalatinsk vilayətinin Jarma rayonunun Georgiyevka kəndində maarifçi ailəsində anadan olub.
| Akejan Kajegeldin | |
|---|---|
| qaz. Әкежан Мағжанұлы Қажыгелдин | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 27 mart 1952 (72 yaş) |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elmi dərəcəsi |
|
1969–1974-cü illərdə Semipalatinsk Pedaqoji İnstitutunda oxumuş və valideynləri kimi özü də müəllim olmuşdur.
1974-cü ildə N. K. Krupskaya Semipalatinsk Pedaqoji İnstitutunu bitirib.
1974-cü ildə 22 yaşında Sovet Ordusuna xidmətə çağırılıb, ordu sıralarında xidmət edib, DTK-nın Semipalatinsk vilayəti üzrə İdarəsində xidmət edib (1974–1978).
1976-cı ilin may ayında 24 yaşında gizir rütbəsi ilə Akejan Kajegeldin Semipalatinsk vilayətinin DTK-da, müşahidə xidmətində xidmətə başlayır.
1985-ci ildə Alma-Ata Xalq Təsərrüfatı İnstitutunu qiyabi bitirib, tarix və ictimai elmlər müəllimi, iqtisadçı, iqtisad elmləri doktoru alıb.
Əmək fəaliyyətinə betonçu kimi başlamışdır. Pedaqoji İnstitutu bitirdikdən sonra orta məktəbdə müəllim, baş müəllim işləyib.
1979–1984-cü illərdə Semipalatinsk şəhəri Kalinin rayon partiya komitəsinin təlimatçısı, rəis müavini, şöbə müdiri olur.
1985–1987-ci illərdə 33 yaşında Semipalatinsk şəhərinin Kirov rayon icraiyyə komitəsinin sədri olur.
1987–1989-cu illərdə 35 yaşında SSRİ DTK-nın Ali Məktəbinin rəhbərliyi üçün hazırlıq kurslarında iştirak edib. DTK zabiti, Moskvadakı Sozidatel kooperativinin nümayəndəsi olur.
1989–1992-ci illərdə Semipalatinsk tikinti və dekorativ üzlük daşının sənaye emalı zavodunun direktoru işləyir.
1990-cı ildə "Toman" ASC-nin baş direktoru olur.
1990–1992-ci illərdə "Semey" FPG-nin baş direktoru işləyir.
Siyasətdə
1991–1993-cü illərdə Semipalatinsk Vilayət İcraiyyə Komitəsi sədrinin müavini, Vilayət Administrasiyasının rəhbəri, 1992-ci ilin iyulundan 1996-cı ilin iyulunadək Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti yanında Sahibkarlar Şurasının sədri, 1993-cü ilin fevralından 1995-ci ilin fevralınadək Qazaxıstan Sənayeçilər və Sahibkarlar İttifaqının prezidenti, 1993-cü ilin dekabrından 1994-cü ilin oktyabrına qədər Qazaxıstan Respublikası Baş nazirinin 1-ci müavini, 1994-cü ilin oktyabrından 1997-ci ilin oktyabrınadək Qazaxıstan Respublikasının Baş naziri, 1998-ci ilin martından oktyabr ayına qədər Qazaxıstan Respublikası Prezidenti Nazarbayevin ştatdankənar müşaviri olur. 1998-ci ilin payızında o, Nazarbayevə qarşı prezident seçkilərində namizədliyini irəli sürməsi ilə müxalifətə keçir.
1998-ci ilin dekabrından Qazaxıstan Respublika Xalq Partiyasının (RPPK) sədri, 2001-ci ilin dekabrından Birləşmiş Demokratik Partiyasının (UDP) Siyasi Şurasının üzvü olur. 1999-cu ildə isə beynəlxalq axtarışa verilir.
13 iyul 2001-ci il keçmiş baş nazir Akejan Kajegeldinə qarşı cinayət işi başa çatır. İttihamlar: vəzifə və səlahiyyətdən sui-istifadə, hədə-qorxu ilə tələb etmə və təkrar rüşvət alma. Dövlətə yüz milyardlarla tengeyə bərabər ziyan vurduğu deyilir. O, həmçinin qanunsuz silah və döyüş sursatı əldə etmək, saxlama və ötürmə, vergidən yayınmada ittiham olunur.
6 sentyabr 2001-ci ildə Qazaxıstan Respublikası Ali Məhkəməsinin hakimi Bektaş Beknazarov ABŞ-də yaşayan müttəhim A. M. Kazhegeldini Sənətin 4-cü hissəsinin A, C, D bəndlərində nəzərdə tutulmuş cinayətləri törətməkdə təqsirli bilib. Respublika Cinayət Məcəlləsinin 251-ci maddəsi ilə cəzasını ümumi rejimli islah-əmək koloniyasında çəkməklə, əmlakı müsadirə olunmaqla 10 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
İnterpolun baş katibi Ronald K. Noblenin 11 iyun 2002-ci il tarixli qərarı ilə ona qarşı irəli sürülən ittihamlarla bağlı bütün məlumatlar İnterpolun informasiya sistemindən silinir.
Elə həmin gün, 2002-ci il iyunun 11-də Strasburqda Avropa Parlamentinin sessiyası zamanı Akejan Kajegeldin siyasi motivlərlə təqib olunan müxalifət xadimlərinə avropalı parlamentarilər tərəfindən verilmiş "Azadlıq Pasportu" fəxri nişanı ilə təltif edilib. Akejan Kajegeldin Avropa Parlamentinin 15 deputatının, müxtəlif ölkələrin və siyasi partiyaların nümayəndələrinin imzaladığı 27 saylı "Azadlıq Pasportu"nun sahibi olur.
Mükafatlar
"Parasat" ordeni ilə təltif edilmişdir (1997).
Ailə
Evlidir. Həyat yoldaşı — Natalya Kajegeldina (Bukova). Bir qızı və bir oğlu var.
İstinadlar
- "Новая Газета Казахстан - Семь опор и теней президента". novgaz.com. 2022-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-17.
- "Интернет против телеэкрана". 2008-05-24 tarixində .
- "За что ищут Кажегельдина". Номад — 12.11.2002. 2018-01-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-02-03.
- "Казахстанская правда", 7 сентября 2001.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Akejan Kajegeldin qaz Әkezhan Magzhanuly Қazhygeldin Qazaxistan dovlet siyasi ve ictimai xadimi Qazaxistan Respublikasinin Bas naziri 1994 1997 muxalifetci 12 ci cagiris Qazaxistan Respublikasi Ali Sovetinin deputati Bioqrafiya Qazax Orta juzun uak tayfasindandir Semipalatinsk vilayetinin Jarma rayonunun Georgiyevka kendinde maarifci ailesinde anadan olub Akejan Kajegeldinqaz Әkezhan Magzhanuly ҚazhygeldinSexsi melumatlarDogum tarixi 27 mart 1952 1952 03 27 72 yas Fealiyyeti siyasetciElmi fealiyyetiElmi derecesi iqtisad elmleri doktoru 1996 1969 1974 cu illerde Semipalatinsk Pedaqoji Institutunda oxumus ve valideynleri kimi ozu de muellim olmusdur 1974 cu ilde N K Krupskaya Semipalatinsk Pedaqoji Institutunu bitirib 1974 cu ilde 22 yasinda Sovet Ordusuna xidmete cagirilib ordu siralarinda xidmet edib DTK nin Semipalatinsk vilayeti uzre Idaresinde xidmet edib 1974 1978 1976 ci ilin may ayinda 24 yasinda gizir rutbesi ile Akejan Kajegeldin Semipalatinsk vilayetinin DTK da musahide xidmetinde xidmete baslayir 1985 ci ilde Alma Ata Xalq Teserrufati Institutunu qiyabi bitirib tarix ve ictimai elmler muellimi iqtisadci iqtisad elmleri doktoru alib Emek fealiyyetine betoncu kimi baslamisdir Pedaqoji Institutu bitirdikden sonra orta mektebde muellim bas muellim isleyib 1979 1984 cu illerde Semipalatinsk seheri Kalinin rayon partiya komitesinin telimatcisi reis muavini sobe mudiri olur 1985 1987 ci illerde 33 yasinda Semipalatinsk seherinin Kirov rayon icraiyye komitesinin sedri olur 1987 1989 cu illerde 35 yasinda SSRI DTK nin Ali Mektebinin rehberliyi ucun hazirliq kurslarinda istirak edib DTK zabiti Moskvadaki Sozidatel kooperativinin numayendesi olur 1989 1992 ci illerde Semipalatinsk tikinti ve dekorativ uzluk dasinin senaye emali zavodunun direktoru isleyir 1990 ci ilde Toman ASC nin bas direktoru olur 1990 1992 ci illerde Semey FPG nin bas direktoru isleyir Siyasetde1991 1993 cu illerde Semipalatinsk Vilayet Icraiyye Komitesi sedrinin muavini Vilayet Administrasiyasinin rehberi 1992 ci ilin iyulundan 1996 ci ilin iyulunadek Qazaxistan Respublikasinin Prezidenti yaninda Sahibkarlar Surasinin sedri 1993 cu ilin fevralindan 1995 ci ilin fevralinadek Qazaxistan Senayeciler ve Sahibkarlar Ittifaqinin prezidenti 1993 cu ilin dekabrindan 1994 cu ilin oktyabrina qeder Qazaxistan Respublikasi Bas nazirinin 1 ci muavini 1994 cu ilin oktyabrindan 1997 ci ilin oktyabrinadek Qazaxistan Respublikasinin Bas naziri 1998 ci ilin martindan oktyabr ayina qeder Qazaxistan Respublikasi Prezidenti Nazarbayevin statdankenar musaviri olur 1998 ci ilin payizinda o Nazarbayeve qarsi prezident seckilerinde namizedliyini ireli surmesi ile muxalifete kecir 1998 ci ilin dekabrindan Qazaxistan Respublika Xalq Partiyasinin RPPK sedri 2001 ci ilin dekabrindan Birlesmis Demokratik Partiyasinin UDP Siyasi Surasinin uzvu olur 1999 cu ilde ise beynelxalq axtarisa verilir 13 iyul 2001 ci il kecmis bas nazir Akejan Kajegeldine qarsi cinayet isi basa catir Ittihamlar vezife ve selahiyyetden sui istifade hede qorxu ile teleb etme ve tekrar rusvet alma Dovlete yuz milyardlarla tengeye beraber ziyan vurdugu deyilir O hemcinin qanunsuz silah ve doyus sursati elde etmek saxlama ve oturme vergiden yayinmada ittiham olunur 6 sentyabr 2001 ci ilde Qazaxistan Respublikasi Ali Mehkemesinin hakimi Bektas Beknazarov ABS de yasayan muttehim A M Kazhegeldini Senetin 4 cu hissesinin A C D bendlerinde nezerde tutulmus cinayetleri toretmekde teqsirli bilib Respublika Cinayet Mecellesinin 251 ci maddesi ile cezasini umumi rejimli islah emek koloniyasinda cekmekle emlaki musadire olunmaqla 10 il muddetine azadliqdan mehrum edilib Interpolun bas katibi Ronald K Noblenin 11 iyun 2002 ci il tarixli qerari ile ona qarsi ireli surulen ittihamlarla bagli butun melumatlar Interpolun informasiya sisteminden silinir Ele hemin gun 2002 ci il iyunun 11 de Strasburqda Avropa Parlamentinin sessiyasi zamani Akejan Kajegeldin siyasi motivlerle teqib olunan muxalifet xadimlerine avropali parlamentariler terefinden verilmis Azadliq Pasportu fexri nisani ile teltif edilib Akejan Kajegeldin Avropa Parlamentinin 15 deputatinin muxtelif olkelerin ve siyasi partiyalarin numayendelerinin imzaladigi 27 sayli Azadliq Pasportu nun sahibi olur Mukafatlar Parasat ordeni ile teltif edilmisdir 1997 AileEvlidir Heyat yoldasi Natalya Kajegeldina Bukova Bir qizi ve bir oglu var Istinadlar Novaya Gazeta Kazahstan Sem opor i tenej prezidenta novgaz com 2022 01 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 17 Internet protiv teleekrana 2008 05 24 tarixinde Za chto ishut Kazhegeldina Nomad 12 11 2002 2018 01 28 tarixinde Istifade tarixi 2010 02 03 Kazahstanskaya pravda 7 sentyabrya 2001