Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hörmüzd və ya Ahura Mazda (avestaca Əhura Məzda, pəhləvicə: Ohrməzd) — zərdüştiliyin baş, yaradıcı, xeyir tanrısı.
Yaradıcı kimi
Zərdüştilikdə əsas bəhs Hörmüzdün xilqət aləminə olan mehr-məhəbbəti, Sepentaminunun və Əngirəminunun Hörmüzd ilə olan rabitəsinin necəliyi ətrafındadır. Zərdüştiliyin ilkin təlimlərinə əsasən, Hörmüzd öz əndişəsində iki minunu xəlq etmişdir. Bu iki minu xilqətin əvvəl çağlarından xeyirlə şərdən birini seçməyə və öz seçimləri ilə Sepənd və Əngura olmağa vadar edilmişlər. Bu seçki o qədər əsaslı və mühüm idi ki, Sependminu öz düşməni Əngirəminuya (Əhrimənə) demişdir: "Bizim fikrimiz, ayinimiz, meylimiz, seçimimiz, söhbətimiz, əməlimiz, elmimiz və ruhumuz bir-birilə müvafiq deyildir."
Hər halda Allah iki minunu xəlq etmişdir, onlardan biri xeyir və yaxşılığı, digəri isə şər və pisliyi seçmişdir. Buna əsasən, ilahi Hörmüzd hər iki minudan ilkindir; baxmayaraq ki, Sepentminu ilə müvafiqdir və Əngireminunu rədd edir.
Amma Hörmüzd ilə bu iki minu arasında əvvəlcədən tə’yin olunmuş rabitə sonrakı dövrlərdə dəyişdirildi və bu rabitənin təhlil və dəyişdirilməsinin necəliyi ilə əlaqədar olaraq, zərdüşt dini üç firqəyə bölündü: Sənəviyyani Məzdai, Məsxiyyə və Zərvaniyyə.
Sənəviyyani Məzdai
Bu firqə nur və işıqlığın xaliqi və məzhəri olan Sepəndminunun Hörmüzd ilə eyni səviyyədə olduğuna və Əhrimənin onun müqabilində dayandığına etiqadlıdır. Onlar mütləq işıqlığa və nura pərəstiş edir, hər növ nuru ondan bilir və onu (mütləq işıqlığı) aləmin rəhbəri kimi təqdim edirdilər; bütün yaxşı işləri ona aid edirdilər. Onun adı Hörmüzd, yaxud Xudavənd və yaxud da Yəzdandır. Bunun da müqabilində Əhrimən qərar tutur ki, bütün pis işlər ona mənsub edilir. Hörmüzd bu kimi işlərdən pak və münəzzəhdir. Buna əsasən, bu firqə Hörmüzdü nurun xaliqi hesab edərək, onunla zülmət xaliqi olan Əhrimənin arasında daimi mübarizə və keşməkeş olduğuna inanır və bu aləmin əslinin nur və zülmətdən nəşət tapdığına inanırdılar.
Məsxiyyə
Məsxiyyə firqəsi varlığın əslini Hörmüzd hesab edir, amma inanırdılar ki, Əhrimənin də əsli (qədimki tə’rifi ilə yanaşı) allahdandır. Bu firqə ona görə Məsxiyyə adlanmışdır ki, ona əqidə bəsləmək, Hörmüzdün Əhrimən üçün mənşə olması, zülmətin və pisliklərin əsil ünvanı ilə tanınan Əhrimənin mütləq xeyir və yaxşılıqdan ibarət olan Hörmüzd də məsx olmasını tələb edirdi.
Zərvaniyyə
Zərvan sonsuz zaman və məkan mənasındadır. Zərvaniyyə firqəsi inanır ki, Zərvan əsildir; Hörmüzd və Əhrimənin xaliqidir. Zərvandan bir xeyir allahı və bir də şər div yaranmışdır ki, birincisi Orməzd, yaxud Hörmüzd, ikincisi isə Əhrimən adlanmışdır. Zərvaniyyənin nəzəriyyəsinə uyğun olaraq, Hörmüzd zərdüştlərin yeganə allahı olmaqla, Zərvan adlı başqa bir allahın da məxluqudur.
Qaleriya
-
![image]()
-
![image]()
Faravahar -
![image]()
Nəqşi-Rüstəm (İran): I Ərdəşirin Hörmüzddən iqtidar simvolunu alırkən
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hormuzd ve ya Ahura Mazda avestaca Ehura Mezda pehlevice Ohrmezd zerdustiliyin bas yaradici xeyir tanrisi Yaradici kimiZerdustilikde esas behs Hormuzdun xilqet alemine olan mehr mehebbeti Sepentaminunun ve Engireminunun Hormuzd ile olan rabitesinin neceliyi etrafindadir Zerdustiliyin ilkin telimlerine esasen Hormuzd oz endisesinde iki minunu xelq etmisdir Bu iki minu xilqetin evvel caglarindan xeyirle serden birini secmeye ve oz secimleri ile Sepend ve Engura olmaga vadar edilmisler Bu secki o qeder esasli ve muhum idi ki Sependminu oz dusmeni Engireminuya Ehrimene demisdir Bizim fikrimiz ayinimiz meylimiz secimimiz sohbetimiz emelimiz elmimiz ve ruhumuz bir birile muvafiq deyildir Her halda Allah iki minunu xelq etmisdir onlardan biri xeyir ve yaxsiligi digeri ise ser ve pisliyi secmisdir Buna esasen ilahi Hormuzd her iki minudan ilkindir baxmayaraq ki Sepentminu ile muvafiqdir ve Engireminunu redd edir Amma Hormuzd ile bu iki minu arasinda evvelceden te yin olunmus rabite sonraki dovrlerde deyisdirildi ve bu rabitenin tehlil ve deyisdirilmesinin neceliyi ile elaqedar olaraq zerdust dini uc firqeye bolundu Seneviyyani Mezdai Mesxiyye ve Zervaniyye Seneviyyani MezdaiBu firqe nur ve isiqligin xaliqi ve mezheri olan Sependminunun Hormuzd ile eyni seviyyede olduguna ve Ehrimenin onun muqabilinde dayandigina etiqadlidir Onlar mutleq isiqliga ve nura perestis edir her nov nuru ondan bilir ve onu mutleq isiqligi alemin rehberi kimi teqdim edirdiler butun yaxsi isleri ona aid edirdiler Onun adi Hormuzd yaxud Xudavend ve yaxud da Yezdandir Bunun da muqabilinde Ehrimen qerar tutur ki butun pis isler ona mensub edilir Hormuzd bu kimi islerden pak ve munezzehdir Buna esasen bu firqe Hormuzdu nurun xaliqi hesab ederek onunla zulmet xaliqi olan Ehrimenin arasinda daimi mubarize ve kesmekes olduguna inanir ve bu alemin eslinin nur ve zulmetden neset tapdigina inanirdilar MesxiyyeMesxiyye firqesi varligin eslini Hormuzd hesab edir amma inanirdilar ki Ehrimenin de esli qedimki te rifi ile yanasi allahdandir Bu firqe ona gore Mesxiyye adlanmisdir ki ona eqide beslemek Hormuzdun Ehrimen ucun mense olmasi zulmetin ve pisliklerin esil unvani ile taninan Ehrimenin mutleq xeyir ve yaxsiliqdan ibaret olan Hormuzd de mesx olmasini teleb edirdi ZervaniyyeZervan sonsuz zaman ve mekan menasindadir Zervaniyye firqesi inanir ki Zervan esildir Hormuzd ve Ehrimenin xaliqidir Zervandan bir xeyir allahi ve bir de ser div yaranmisdir ki birincisi Ormezd yaxud Hormuzd ikincisi ise Ehrimen adlanmisdir Zervaniyyenin nezeriyyesine uygun olaraq Hormuzd zerdustlerin yegane allahi olmaqla Zervan adli basqa bir allahin da mexluqudur Qaleriya Zaqros II Xosrov ve Hormuzd Faravahar Neqsi Rustem Iran I Erdesirin Hormuzdden iqtidar simvolunu alirkenIstinadlarHemcinin baxXarici kecidler