Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adolf Disterverq (29 oktyabr 1790[…], Ziqen – 7 iyul 1866[…], Berlin) — alman pedaqoqu.
| Adolf Disterverq | |
|---|---|
| alm. Adolph Diesterweg | |
 | |
| Doğum tarixi | 29 oktyabr 1790[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 7 iyul 1866[…](75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | təhsil |
| Təhsili | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Görkəmli alman pedaqoqu Fridrix Adolf Vilhelm Disterverq (1790–1866) 1790-cı ildə Zigen şəhərində məhkəmə məmuru ailəsində anadan olmuşdur. O, əvvəlcə xalq məktəbində, sonra isə latın məktəbində oxumuşdur. Təlimdə formalizm və sxolastika, şagirdlərin müstəqilliyinin və marağının boğulması, həyat üçün o qədər də zəruri olmayan, az əhəmiyyətli bilikllərin verilməsi A. Disterverqdə acı təəssürat yaratmışdı. 1808-ci ildə A. Disterverq bir vaxtlar Y. A. Komenskinin oxuduğu Herborn universitetinə daxil olmuş, bir ildən sonra Tyubingen universitetinə keçmişdir. 1811-ci ildə universitet təhsilini başa vuran A. Disterverq altı il sonra "Dünyanın sonu" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. A. Disterverq hələ universitetdə oxuduğu zaman fəlsəfə, riyaziyyat və tarix elmləri ilə ciddi maraqlanmışdır. O, müstəqil olaraq çalışmağa üstünlük verir, J. J. Russonun, İ. Pestalossinin pedaqoji görüsləri ilə tanış olur. Bu da onun dünyagörüşünün formalaşmasında böyük rol oynayır. Universiteti bitirdikdən sonra A. Disterverq müəllimlik fəaliyyətinə başlayır. Bir müddət ev müəllimi olur, gimnaziyada müəllim işləyir. Daha sonra Manheymdə, Frankfurtda (1813–1818), Reyn üzərindəki Elberfelddə (1818–1820) çalışır. Onun pedaqoji görüşlərinin formalaşmasına Frankfurtda müəllimlik etdiyi dövr həlledici təsir göstərmişdir. Burada o, İ. Pestalossinin ardıcılları ilə birlikdə işləyirdi. A. Disterveq də ömrünün sonuna kimi İ. Pestalossinin pedaqoji ideyalarını təbliğ etmiş, praktik fəaliyyətində onu həyata keçirməyə çalışmışdır. A. Disterveq Almaniyada pedaqoji təhsilin ilk təşkilatçısı hesab olunur. Onun əsərləri və redaktorluğu ilə nəşr olunan jurnal xalq məktəblərinin müəllimlərinə ünvanlanmışdı. O, otuz ildən çox müəllimlər seminariyasının direktoru olmuşdur. 1820-ci ildən 1832-ci ilə qədər Merseldə, 1832–1847-si illərdə isə Berlində müəllimlər seminariyasının direktoru olmuş, həm də pedaqogika, riyaziyyat və alman dilindən dərs demişdir. Bu illərdə o, Almaniya xalq məktəblərində istifadə olunan riyaziyyat, astronomiya, təbiətşünaslıq, coğrafiya və alman dilinə aid 20-dən cox dərslik və metodik rəhbərlik hazırlamışdır.
Merseldə seminariya direktoru olarkən ibtidai məktəblər üçün 200-dən artıq müəllim hazırlamışdır.1827-ci ildə A. Disterveq "Tərbiyə və təlim üçün Reyn vərəqəsi" adlı pedaqoji jurnal nəşr edir. O, ömrünün sonuna kimi bu jurnalın redaktoru olmuş, burada təlim-tərbiyənin müxtəlif problemləri ilə bağlı 400-dən artıq məqalə çap etdirmişdir. A. Disterveqin vəfatından sonra da onun tələbələri bu jurnalın nəşrini davam etdirmişlər. Yalnız 1903-cü ildə bu jurnalın nəşri dayandırılmışdır. A. Disterveq 1835-ci ildə "Alman müəllimlərinin təhsilinə rəhbərlik" adlı məşhur əsərini nəşr etdirir. Kitab iki hissədən ibarətdir. Birinci hissədə təhsil-tərbiyənin təşkilinin ümumi prinsipləri, tərbiyəedici təlim məsələləri, ikinci hissədə isə ayrı-ayrı fənlərin tədrisi metodikası öz əksini tapmışdır. Bu əsər müxtəlif dillərə, o cümlədən rus dilinə tərcümə edilərək nəşr (1837–1875-ci illərdə) olunmuşdur. A. Disterveqin pedaqogikanın müxtəlif problemləri ilə bağlı yüzlərlə məqalə və oçerkləri vardır. Onları xarakterinə görə üç qrupa bölmək olar:
- 1.tərbiyənin ümumi məsələlərinə həsr olunmuş məqalələr;
- 2.tərbiyəedici və inkişafetdirici təlimə həsr olunmuş məqalələr;
- 3.müəllimə, onun şəxsiyyətinə, peşə hazırlığına həsr olunmuş məqalələr.
A. Disterveq təhsil sahəsində köhnə ənənələrə qarşı ciddi etiraz etmişdir. Məktəblər üzərində nəzarəti ruhanilərə deyil, mütəxəssis pedaqoqlara tapşırmaq barədə A. Disterveqin fikirləri hakim dairələri qorxuya salmışdı. Onun cıxışları dövlət məmuruna layiq olmayan hərəkət kimi qiymətləndirilirdi və o, 1847-ci ildə Berlin seminariyasının direktoru vəzifəsindən çıxarıldı. Öz mübarizəsindən geri çəkilməyən A. Disterveq 1851-ci ildə "Pedaqoji məcmuə" nəşr edir, Prussiyanın 1854-cü il məktəb qanununa etiraz edir. A. Disterveq 1857-ci ildə bütün fəaliyyətini yekunlaşdıran avtobioqrafik "Pedaqoji ideyalar və imkanlar" adlı kitabını nəşr etdirir. 1865-ci ildə A. Disterveqin 75 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirilir. Bir il sonra – 1866-cı il iyulun 7-də A. Disterveq vəba xəstəliyindən vəfat etmişdir.
A. Disterveqin əsas prinsipləri
A. Disterveqin pedaqoji irsində tərbiyənin mahiyyəti məqsədi və əsas prinsipləri mühüm yer tutur. A. Disterveq tərbiyənin məqsədini insan fəaliyyətinə, həqiqətə, gözəliyyə, xeyirxahlığa xidmət etməsində görürdü. Onun fikrincə, məktəbin vəzifəsi milli mənafeyi yüksək tutan, milli ədavətdən, milli məhdudluqdan uzaq insanlar tərbiyə etməkdir. A. Disterveq "Alman müəllimlərinin təhsilinə rəhbərlik" (1835) adlı məşhur əsərində təlim və tərbiyənin qarşılıqlı əlaqədə olan iki prinsipini-təbiətəmüvafiqlik və mədəniyyətə müvafiqlik – fərqləndirirdi. A. Disterveq tərbiyənin təbiətəmüvafiqliyini, yəni uşaq təbiətini təbii inkişafını uyğun olması fikrini müdafiə edirdi. İrsiyyətə üstünlük verən A. Disterveq deyirdi ki, palıd toxumundan müvafiq şəraitə düşdükdə başqa bir şey deyil, ancaq palıd ağacı bitə bilər. A. Disterveq tərbiyənin təbiətəmüvafiqlik prinsipindən əlavə, həm də mədəniyyətəmüvafiqlik prinsipini irəli sürmüş, onun məzmununu şərh etmişdir. Bu prinsip tələb edir ki, tədris-tərbiyə prosesi xarici, daxili və ictimai mədəniyyət əsasında təşkil edilsin. A. Disterveq xarici mədəniyyətə əxlaq normalarını, məişəti, istehlakı, daxili mədəniyyətə isə sosial münasibətləri və milli mədəniyyəti aid edirdi.
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Friedrich Adolph Wilhelm Diesterweg // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118525484 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
 | Şəxs və ya bioqrafiya haqqında olan bu məqalə halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Adolf Adolf Disterverq 29 oktyabr 1790 Ziqen 7 iyul 1866 Berlin alman pedaqoqu Adolf Disterverqalm Adolph Diesterweg Dogum tarixi 29 oktyabr 1790 1790 10 29 Dogum yeri Ziqen Arnsberq d PrussiyaVefat tarixi 7 iyul 1866 1866 07 07 75 yasinda Vefat yeri Berlin Brendenburq eyaleti d PrussiyaElm sahesi tehsilTehsili Tubingen Universiteti Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdolf DisterverqHeyatiGorkemli alman pedaqoqu Fridrix Adolf Vilhelm Disterverq 1790 1866 1790 ci ilde Zigen seherinde mehkeme memuru ailesinde anadan olmusdur O evvelce xalq mektebinde sonra ise latin mektebinde oxumusdur Telimde formalizm ve sxolastika sagirdlerin musteqilliyinin ve maraginin bogulmasi heyat ucun o qeder de zeruri olmayan az ehemiyyetli bilikllerin verilmesi A Disterverqde aci teessurat yaratmisdi 1808 ci ilde A Disterverq bir vaxtlar Y A Komenskinin oxudugu Herborn universitetine daxil olmus bir ilden sonra Tyubingen universitetine kecmisdir 1811 ci ilde universitet tehsilini basa vuran A Disterverq alti il sonra Dunyanin sonu movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie etmisdir A Disterverq hele universitetde oxudugu zaman felsefe riyaziyyat ve tarix elmleri ile ciddi maraqlanmisdir O musteqil olaraq calismaga ustunluk verir J J Russonun I Pestalossinin pedaqoji gorusleri ile tanis olur Bu da onun dunyagorusunun formalasmasinda boyuk rol oynayir Universiteti bitirdikden sonra A Disterverq muellimlik fealiyyetine baslayir Bir muddet ev muellimi olur gimnaziyada muellim isleyir Daha sonra Manheymde Frankfurtda 1813 1818 Reyn uzerindeki Elberfeldde 1818 1820 calisir Onun pedaqoji goruslerinin formalasmasina Frankfurtda muellimlik etdiyi dovr helledici tesir gostermisdir Burada o I Pestalossinin ardicillari ile birlikde isleyirdi A Disterveq de omrunun sonuna kimi I Pestalossinin pedaqoji ideyalarini teblig etmis praktik fealiyyetinde onu heyata kecirmeye calismisdir A Disterveq Almaniyada pedaqoji tehsilin ilk teskilatcisi hesab olunur Onun eserleri ve redaktorlugu ile nesr olunan jurnal xalq mekteblerinin muellimlerine unvanlanmisdi O otuz ilden cox muellimler seminariyasinin direktoru olmusdur 1820 ci ilden 1832 ci ile qeder Merselde 1832 1847 si illerde ise Berlinde muellimler seminariyasinin direktoru olmus hem de pedaqogika riyaziyyat ve alman dilinden ders demisdir Bu illerde o Almaniya xalq mekteblerinde istifade olunan riyaziyyat astronomiya tebietsunasliq cografiya ve alman diline aid 20 den cox derslik ve metodik rehberlik hazirlamisdir Merselde seminariya direktoru olarken ibtidai mektebler ucun 200 den artiq muellim hazirlamisdir 1827 ci ilde A Disterveq Terbiye ve telim ucun Reyn vereqesi adli pedaqoji jurnal nesr edir O omrunun sonuna kimi bu jurnalin redaktoru olmus burada telim terbiyenin muxtelif problemleri ile bagli 400 den artiq meqale cap etdirmisdir A Disterveqin vefatindan sonra da onun telebeleri bu jurnalin nesrini davam etdirmisler Yalniz 1903 cu ilde bu jurnalin nesri dayandirilmisdir A Disterveq 1835 ci ilde Alman muellimlerinin tehsiline rehberlik adli meshur eserini nesr etdirir Kitab iki hisseden ibaretdir Birinci hissede tehsil terbiyenin teskilinin umumi prinsipleri terbiyeedici telim meseleleri ikinci hissede ise ayri ayri fenlerin tedrisi metodikasi oz eksini tapmisdir Bu eser muxtelif dillere o cumleden rus diline tercume edilerek nesr 1837 1875 ci illerde olunmusdur A Disterveqin pedaqogikanin muxtelif problemleri ile bagli yuzlerle meqale ve ocerkleri vardir Onlari xarakterine gore uc qrupa bolmek olar 1 terbiyenin umumi meselelerine hesr olunmus meqaleler 2 terbiyeedici ve inkisafetdirici telime hesr olunmus meqaleler 3 muellime onun sexsiyyetine pese hazirligina hesr olunmus meqaleler A Disterveq tehsil sahesinde kohne enenelere qarsi ciddi etiraz etmisdir Mektebler uzerinde nezareti ruhanilere deyil mutexessis pedaqoqlara tapsirmaq barede A Disterveqin fikirleri hakim daireleri qorxuya salmisdi Onun cixislari dovlet memuruna layiq olmayan hereket kimi qiymetlendirilirdi ve o 1847 ci ilde Berlin seminariyasinin direktoru vezifesinden cixarildi Oz mubarizesinden geri cekilmeyen A Disterveq 1851 ci ilde Pedaqoji mecmue nesr edir Prussiyanin 1854 cu il mekteb qanununa etiraz edir A Disterveq 1857 ci ilde butun fealiyyetini yekunlasdiran avtobioqrafik Pedaqoji ideyalar ve imkanlar adli kitabini nesr etdirir 1865 ci ilde A Disterveqin 75 illik yubileyine hesr olunmus tedbir kecirilir Bir il sonra 1866 ci il iyulun 7 de A Disterveq veba xesteliyinden vefat etmisdir A Disterveqin esas prinsipleriA Disterveqin pedaqoji irsinde terbiyenin mahiyyeti meqsedi ve esas prinsipleri muhum yer tutur A Disterveq terbiyenin meqsedini insan fealiyyetine heqiqete gozeliyye xeyirxahliga xidmet etmesinde gorurdu Onun fikrince mektebin vezifesi milli menafeyi yuksek tutan milli edavetden milli mehdudluqdan uzaq insanlar terbiye etmekdir A Disterveq Alman muellimlerinin tehsiline rehberlik 1835 adli meshur eserinde telim ve terbiyenin qarsiliqli elaqede olan iki prinsipini tebietemuvafiqlik ve medeniyyete muvafiqlik ferqlendirirdi A Disterveq terbiyenin tebietemuvafiqliyini yeni usaq tebietini tebii inkisafini uygun olmasi fikrini mudafie edirdi Irsiyyete ustunluk veren A Disterveq deyirdi ki palid toxumundan muvafiq seraite dusdukde basqa bir sey deyil ancaq palid agaci bite biler A Disterveq terbiyenin tebietemuvafiqlik prinsipinden elave hem de medeniyyetemuvafiqlik prinsipini ireli surmus onun mezmununu serh etmisdir Bu prinsip teleb edir ki tedris terbiye prosesi xarici daxili ve ictimai medeniyyet esasinda teskil edilsin A Disterveq xarici medeniyyete exlaq normalarini meiseti istehlaki daxili medeniyyete ise sosial munasibetleri ve milli medeniyyeti aid edirdi IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Friedrich Adolph Wilhelm Diesterweg Brockhauz Ensiklopediyasi alm Deutsche Nationalbibliothek Record 118525484 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin