Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Quayyava (lat. Psidium guajava) — mərsinkimilər fəsiləsinin psidium cinsinə aid bitki] növü.
| Adi quayava | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: ???: Adi quayava | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması:
Vətəni tropik Amerikadır. Asiya və Afrikada mədəni halda becərilir. Qafqazın Qara dəniz sahillərində yayılmışdır.
Botaniki təsviri:
Hündürlüyü 8-10 m olan həmişəyaşıl ağacdır. Gövdələrin qabığı 2-4 mm, hamar, üstü açıq çəhrayı və ya açıq boz rəngli, bəzən şırımlıdır. Budaqları şaхələnir. Cavan budaqları 4 tillidir. Yarpaqları uzunsov-dairəvi, 7-15 sm uzunluqnda, 3-7 sm enində, üstü çılpaq, alt tərəfi tüklü, damarcıqlıdır. Çiçəkləri tək və ya 2-3 ədəd yarpaqların qoltuğunda yerləşir, ağ rənglidir. İldə 1-2 dəfə çiçəkləyir. Bəzi növləri çarpaz tozlanır. Əsas tozlayıcılar balverən arılardır. Meyvəsi yaşıl, lətli, armudşəkilli və ya yumru, uzunluğu 12 sm-ə qədər, çəhrayı, ağ və ya sarı rənglidir. Müхtəlif üsullarla - zoğ, calaq, toхum və qələmlərlə çoхaldılır.
Ekologiyası:
Günəşli və çoх isti yerlərdə bitir. Quraqlığa dözür.
Azərbaycanda yayılması:
Lənkəran və Astaradamədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi:
Yarpaqları, çiçəkləri və meyvələri bakterisid təsirə malikdir. Bitkinin bütün hissələrində tanninlər vardır, vitaminlərlə zəngin, ətirli, turşa-şirindir. Yarpaqlarından efir yağları alınır. Dekorativ yaşıllaşdırmada müxtəlif kompozisiyaların tərtibatında istifadə olunur.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 470.
Ədəbiyyat
- Флoра Азербайджана. т.5. 1954; Флoра Кавказа. т.5. 1954;
- Azərbaycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
- Azərbaycan flora-sının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Dendroflorası III cild-Bakı:"Elm",2016,400 səh. Arxivləşdirilib 2019-11-17 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Quayyava lat Psidium guajava mersinkimiler fesilesinin psidium cinsine aid bitki novu Adi quayavaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EudicotsKlad Core eudicotsKlad SuperrosidsKlad RosidsKlad Deste MersinciceklilerFesile MersinkimilerYarimfesile Triba Cins Psidium Adi quayavaBeynelxalq elmi adiPsidium guajava L 1753Sekil axtarisiITIS 27240NCBI 120290EOL 2508593Tebii yayilmasi Veteni tropik Amerikadir Asiya ve Afrikada medeni halda becerilir Qafqazin Qara deniz sahillerinde yayilmisdir Botaniki tesviri Hundurluyu 8 10 m olan hemiseyasil agacdir Govdelerin qabigi 2 4 mm hamar ustu aciq cehrayi ve ya aciq boz rengli bezen sirimlidir Budaqlari sahelenir Cavan budaqlari 4 tillidir Yarpaqlari uzunsov dairevi 7 15 sm uzunluqnda 3 7 sm eninde ustu cilpaq alt terefi tuklu damarciqlidir Cicekleri tek ve ya 2 3 eded yarpaqlarin qoltugunda yerlesir ag renglidir Ilde 1 2 defe cicekleyir Bezi novleri carpaz tozlanir Esas tozlayicilar balveren arilardir Meyvesi yasil letli armudsekilli ve ya yumru uzunlugu 12 sm e qeder cehrayi ag ve ya sari renglidir Muhtelif usullarla zog calaq tohum ve qelemlerle cohaldilir Ekologiyasi Gunesli ve coh isti yerlerde bitir Quraqliga dozur Azerbaycanda yayilmasi Lenkeran ve Astaradamedeni seraitde becerilir Istifadesi Yarpaqlari cicekleri ve meyveleri bakterisid tesire malikdir Bitkinin butun hisselerinde tanninler vardir vitaminlerle zengin etirli tursa sirindir Yarpaqlarindan efir yaglari alinir Dekorativ yasillasdirmada muxtelif kompozisiyalarin tertibatinda istifade olunur IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 470 EdebiyyatFlora Azerbajdzhana t 5 1954 Flora Kavkaza t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari I cild 1961 Azerbaycan flora sinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Tofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 sehXarici kecidlerAzerbaycan Dendroflorasi III cild Baki Elm 2016 400 seh Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback Machine