Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adi qarağat (lat. Ribes uva-crispa) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin motmotukimilər fəsiləsinin qarağat cinsinə aid bitki növü.
| Adi qarağat | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Adi qarağat | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Orta və Cənubi Avropa, Şimali Amerikada geniş yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 1 m olan koldur. Zoğları tikanlıdır. Tikanları 2,5 sm uzunluqda sadə və qısadır. Qaratikanları 3-5-7 bölümlü, nadir hallarda düyümlərdə və adətən düyümlər arasında yerləşir. Yarpaqları yumru, xırda, eni 3-5 sm, 3-5 dilimlidir. Çiçəkləri ikicinsli, oturaq, dəstə halında 3 çiçəklidir. Yumurtalığı çılpaq meyvə saplağına qədər uzanmış, meyvələrlə birlikdə qalır. Çiçəkyatağı zınqırov və silindr formalıdır. Ləçəkləri xaricdən tüklü, yaşılımtıl və ya qırmızımtıldır. Çiçəkləri 1-3 ədəd salxımlara yığılmışdır. Kasayarpaqları və çiçək tacının ləçəkləri 5 ədəd, erkəkcikləri 5, dişiciyi 2 bitişik meyvəyarpaqlı və aşağı yumurtalıqlıdır. May-iyun aylarında çiçəkləyir. Nadir hallarda tək çiçəklidir. Giləmeyvələri tüklü və ya çılpaq, pazvari, şar və ya enli ellips formalı olub, müxtəlif rəngdə - yaşılımtıl, sarı və ya tünd qırmızıdır, iyul-avqust aylarında yetişir.
Ekologiyası
Nəmişli, kölgəli meşələrdə bitir.
Azərbaycanda yayılması
Naxçıvan MR-da, Talış və Kəlbəcərdə qayalıq yerlərdə yayılmışdır.
İstifadəsi
Adi qarağat park və bağlarda canlı çəpərlər və bordyurların salınmasında, eləcə də qrup halında və tək-tək əkilmək üçün istifadə edilir. Giləmeyvələrində 5-8 % şəkər, üzvi turşular – limon, alma turşuları, pektin maddələr, azotlu birləşmələr (0,65%), boyayıcı maddə, mineral duzlar və vitaminlər (C-50mq%, A-0,1mq%) vardır. Azərbaycanda meşəlik və dağətəyi rayonlarda mədəni şəraitdə becərilə bilər.
Sinonimləri
- Grossularia reclinata (L.) Mill.
- Ribes grossularia L.
- Ribes reclinatum L.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 201.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi qaragat lat Ribes uva crispa bitkiler aleminin dasdelencicekliler destesinin motmotukimiler fesilesinin qaragat cinsine aid bitki novu Adi qaragatElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Deste DasdelenciceklilerFesile MotmotukimilerCins QaragatNov Adi qaragatBeynelxalq elmi adiRibes uva crispa L 1753Sekil axtarisiITIS 504800NCBI 135518EOL 489744Tebii yayilmasiOrta ve Cenubi Avropa Simali Amerikada genis yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 1 m olan koldur Zoglari tikanlidir Tikanlari 2 5 sm uzunluqda sade ve qisadir Qaratikanlari 3 5 7 bolumlu nadir hallarda duyumlerde ve adeten duyumler arasinda yerlesir Yarpaqlari yumru xirda eni 3 5 sm 3 5 dilimlidir Cicekleri ikicinsli oturaq deste halinda 3 ciceklidir Yumurtaligi cilpaq meyve saplagina qeder uzanmis meyvelerle birlikde qalir Cicekyatagi zinqirov ve silindr formalidir Lecekleri xaricden tuklu yasilimtil ve ya qirmizimtildir Cicekleri 1 3 eded salximlara yigilmisdir Kasayarpaqlari ve cicek tacinin lecekleri 5 eded erkekcikleri 5 disiciyi 2 bitisik meyveyarpaqli ve asagi yumurtaliqlidir May iyun aylarinda cicekleyir Nadir hallarda tek ciceklidir Gilemeyveleri tuklu ve ya cilpaq pazvari sar ve ya enli ellips formali olub muxtelif rengde yasilimtil sari ve ya tund qirmizidir iyul avqust aylarinda yetisir EkologiyasiNemisli kolgeli meselerde bitir Azerbaycanda yayilmasiNaxcivan MR da Talis ve Kelbecerde qayaliq yerlerde yayilmisdir IstifadesiAdi qaragat park ve baglarda canli ceperler ve bordyurlarin salinmasinda elece de qrup halinda ve tek tek ekilmek ucun istifade edilir Gilemeyvelerinde 5 8 seker uzvi tursular limon alma tursulari pektin maddeler azotlu birlesmeler 0 65 boyayici madde mineral duzlar ve vitaminler C 50mq A 0 1mq vardir Azerbaycanda meselik ve dageteyi rayonlarda medeni seraitde becerile biler SinonimleriGrossularia reclinata L Mill Ribes grossularia L Ribes reclinatum L IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 201 Hemcinin bax