Adi kəkilli arıquşu (lat. Lophophanes cristatus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin arıquşları fəsiləsinin kəkilli arıquşu cinsinə aid heyvan növü.
Adi kəkilli arıquşu | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Klad: Yarımdəstə: İnfradəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Adi kəkilli arıquşu | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Başında qar lələklərdən ibarət ucu sivri və ağ haşiyəli kəkili var. Dimdiyindən göz və qulaq lələklərinə qədər nazik qar zolaq uzanır. Erkək dişiyə nisbətən azca iridir .
Kateqoriyası və statusu
Qismən çoxsaylıdır.
Yayılması
Avropa və Asiyada yayılıb. Azərbaycanda isə Kiçik və Böyük Qafqaz dağlarının dağətəyi hissəsində və Talışda yayılıb.
Növdaxili müxtəlifliyi
Dünyada 5, Azərbaycanda isə 1 yarımnövü (P.с. cristatus Linn, 1758) yaşayır.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Yarpaqlı meşələrdə, xüsusilə, iynəyarparlı meşələrdə yaşayır. Oturaq quşdur. Ovetmə ərazisi 12000 m–dən çoxdur. Nəsil verdikdən sonra kiçik sürülər əmələ gətirir.
Qida spektri
Əsasən entomofaqdır. Yemini ağaclardan, ot bitkilərinin üstündən, ağac qabığından əldə edir.
Təbii düşmənləri
Məlum deyil.
Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri
İldə 2 dəfə nəsil verir. I yuvaya aprel-mayda, II yuvaya isə iyunda rast gəlinir. Yuvanı ağac koğuşlarında qurur. Yuvada 4–7 yumurta olur. Kürtyatma 15–17 gün çəkir.
Növün fenologiyası
Lələkdəyişməsi avqustun əvvəlindən axırınadək davam edir.
Ontogenezi
Bir yaşında cinsi yetişkənliyə çatır. Fərdi inkişafı rüşeym, bala, yuvinal və yetkin formalardan ibarətdir. İnkişaf tipinə görə ətcəbaladır.
Reproduktivliyi
İldə 2 dəfə nəsil verir, 4-7 yumurta qoyur.
Xromosom göstəriciləri
Məlum deyil.
Sayı və limit faktorları
Limit faktoru kimi bu quşların yuvalama və yaşayış yerlərinin təbii fəlakətin və təsirlərinə məruz qalmasıdır.
Biosenozda rolu
Çoxalma dövründə zərərli həşəratların tələf edilməsində xeyirlidir.
İnsan həyatında rolu
Elmi əhəmiyyətli kolleksiya obyektidir.
Qəbul olunmuş və qəbul edilməsi vacib mühafizə tədbirləri
Qoruq və yasaqlıq ərazilərində qorunur, Avropa mühafizə statusuna və daxildir.
Növün qeydiyyat göstəriciləri
Kolleksiyası elmi fondlarda saxlanılır. Muzeylərdə nümayiş etdirilir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- Q.T.Mustafayev, N.A.Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, s. 315.
- D.Q.Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu. Bakı, 2000, s. 179–180.
- Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954. ст. 120-121.
- Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990 ст. 369–374.
- Q.T.Mustafayev, N.A.Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, s. 315.
- D.Q.Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu. Bakı, 2000, s. 179–180.
- Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954. ст. 120-121.
- Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990 ст. 369–374.
- Q.T.Mustafayev, N.A.Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, s. 315.
- D.Q.Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu. Bakı, 2000, s. 179–180.
- Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954. ст. 120-121.
- Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990 ст. 369–374.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi kekilli ariqusu lat Lophophanes cristatus heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin sercekimiler destesinin ariquslari fesilesinin kekilli ariqusu cinsine aid heyvan novu Adi kekilli ariqusuElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Klad Klad Klad Klad Deste SercekimilerKlad Yarimdeste Oxuyan sercelerInfradeste Fesile AriquslariCins Kekilli ariqusuNov Adi kekilli ariqusuBeynelxalq elmi adiLophophanes cristatus L 1758 Sekil axtarisiITIS 560873NCBI 156565Xarakterik morfoloji elametleriBasinda qar leleklerden ibaret ucu sivri ve ag hasiyeli kekili var Dimdiyinden goz ve qulaq leleklerine qeder nazik qar zolaq uzanir Erkek disiye nisbeten azca iridir Kateqoriyasi ve statusuQismen coxsaylidir YayilmasiAvropa ve Asiyada yayilib Azerbaycanda ise Kicik ve Boyuk Qafqaz daglarinin dageteyi hissesinde ve Talisda yayilib Novdaxili muxtelifliyiDunyada 5 Azerbaycanda ise 1 yarimnovu P s cristatus Linn 1758 yasayir Yasayis yeri ve heyat terziYarpaqli meselerde xususile iyneyarparli meselerde yasayir Oturaq qusdur Ovetme erazisi 12000 m den coxdur Nesil verdikden sonra kicik suruler emele getirir Qida spektriEsasen entomofaqdir Yemini agaclardan ot bitkilerinin ustunden agac qabigindan elde edir Tebii dusmenleriMelum deyil Cinsi statusu ve coxalma xususiyyetleriIlde 2 defe nesil verir I yuvaya aprel mayda II yuvaya ise iyunda rast gelinir Yuvani agac koguslarinda qurur Yuvada 4 7 yumurta olur Kurtyatma 15 17 gun cekir Novun fenologiyasiLelekdeyismesi avqustun evvelinden axirinadek davam edir OntogeneziBir yasinda cinsi yetiskenliye catir Ferdi inkisafi ruseym bala yuvinal ve yetkin formalardan ibaretdir Inkisaf tipine gore etcebaladir ReproduktivliyiIlde 2 defe nesil verir 4 7 yumurta qoyur Xromosom gostericileriMelum deyil Sayi ve limit faktorlariLimit faktoru kimi bu quslarin yuvalama ve yasayis yerlerinin tebii felaketin ve tesirlerine meruz qalmasidir Biosenozda roluCoxalma dovrunde zererli heseratlarin telef edilmesinde xeyirlidir Insan heyatinda roluElmi ehemiyyetli kolleksiya obyektidir Qebul olunmus ve qebul edilmesi vacib muhafize tedbirleriQoruq ve yasaqliq erazilerinde qorunur Avropa muhafize statusuna ve daxildir Novun qeydiyyat gostericileriKolleksiyasi elmi fondlarda saxlanilir Muzeylerde numayis etdirilir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1999 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3 Q T Mustafayev N A Meherremova Ornitologiya Casioglu 2005 s 315 D Q Tuayev Azerbaycan quslarinin kataloqu Baki 2000 s 179 180 L A Portenko Pticy SSSR Ch III M 1954 st 120 121 G N Simkin Pevchie pticy M 1990 st 369 374 Q T Mustafayev N A Meherremova Ornitologiya Casioglu 2005 s 315 D Q Tuayev Azerbaycan quslarinin kataloqu Baki 2000 s 179 180 L A Portenko Pticy SSSR Ch III M 1954 st 120 121 G N Simkin Pevchie pticy M 1990 st 369 374 Q T Mustafayev N A Meherremova Ornitologiya Casioglu 2005 s 315 D Q Tuayev Azerbaycan quslarinin kataloqu Baki 2000 s 179 180 L A Portenko Pticy SSSR Ch III M 1954 st 120 121 G N Simkin Pevchie pticy M 1990 st 369 374 Hemcinin bax