Bu məqalənin mətnini Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırmaq lazımdır. |
Aşağı Kaliforniya rəsmi adı Estado Libre y Soberano de Baja California (azərb. Azad və Suveren Baxa Kaliforniya Ştatı) — Kaliforniya yarımadasının şimalında yerləşən Meksika ştatı. Paytaxtı şəhəridir.
Tarixi
Baja Kaliforniyaya ilk dəfə böyük ehtimalla 9 min və ya 10 min il əvvəl şimaldan gələn insanlar ayaq basdı. O zaman iqlim daha nemliydi və bölgədə nəhəng Pleyistosen məməliləri yaşayırdı. İspan lar 1533 ' te bölgəyə gəldiklərində , Amerika ' dakı ən primitiv mədəniyyətlə qarşılaşdılar ; ədədləri 60–70 min təxmin edilən Yerlilər , hər biri qəti sərhədlərlə ayrılmış müəyyən bir bölgədə ovçuluq , balıqçılıq və yabanı bitki toplayıcılığı edən kiçik qruplar halında yaşayırdı. missionerlər 1697 ' də ' da ilk yerləşməyi girənə qədər bölgəni koloniyalaşdırma səyləri nəticəsiz qaldı. 1768 ' də Cizvitlərə yeri lər aldı. Beş il sonra bölgədəki missioner yerləşmələri Dominiken rəhbərliyinə buraxıldı. Baja California 1822 ' də İspaniya ' dan müstəqilliyini kazandıysak da , bu müstəqillik bölgədə çox önemsenmedi . Missioner yerləşmələri yavaş-yavaş tərk edildi. Yerlilerin yerini, metis lardan (İspan- Yerli mələzi) ibarət olan az sayda cütçü və mal yetişdiricisi aldı. Alta California olaraq bilinən bölgənin şimalı , 'ndan (1846–1848) sonra Guadeloupe Hidalgo Andlaşması ilə ABŞ 'ye buraxıldı.
1887 ' də federal bölgə, 1931 ' də federal torpaq və 1952 'də də əyalət halına gətirildi. Yeni qurulan əyalətindən ayırd edilməsi üçün 1974 ' də adı Baja California Norte olaraq dəyişdirildi. 1979 'da yenidən köhnə adını aldı.
Ərazisi
Əhalisi
Aşağı Kaliforniya əhalisinin təxminən 40%-ni ağlar, 36%-ni metislər (İspan-yerli qarışığı), 15%-ni amerikalı hindilər, 9%-ni şərqi asiyalılar və 1%-ni qaralar təşkil edir. Xüsusilə son 20 ildə kənd təsərrüfatı və istehsal sektorlarında çalışmaq üzrə Cənubi Meksika əyalətlərindən böyük köç edilmişdir.
İqtisadiyyatı
1950-dən sonra bütün əyalət, xüsusilə sərhəd şəhərləri ilə , fövqəladə böyümə göstərmişdir. İstehsal gedərək daha çox Orta Meksikaya yöneldiyse də əyalətin iqtisadi inkişafında ABŞ bazarlarına yaxınlığın payı böyük oldu. Genişleyen əkinçilik və sənaye bir çox köçəriyə iş sahəsi sağlamıştır. Buna qarşı, əvvəllər ABŞ-də mövsümlük işlərə yönəldilən, amma dan sonra bu ölkəyə girişi qadağan edilən ixtisassız əmək çoxu bu gün də giderilememiştir. Əyalətdə həm ödəniş səviyyəsi, həm də həyat bahalığı Meksikanın biri bölgələrindən yüksək olmaqla birlikdə ABŞ-dən aşağıdır. Bu səbəblə xarici şirketlerce sərhəd bölgəsində fabriklər qurulmuşdur.
2005-ci ildən etibarən Meksikanın ÜDM 'sı içində% 3.3' lük paya malikdir. Iqtisadiyyatı böyük ölçüdə ixracata istiqamətli edilən istehsal sektoruna əsaslanır.
Nəqliyyat
Ünsiyyət əskikliyi Baja Kaliforniyanın əsrlər ölkənin bütünündən koparmıştır. Amma ın sonuna doğru asfalt yollar şimaldakı başlıca Kant bir-birinə bağlamış, bir dəmiryolu ilə əlverişli bir şose 'yi Sonora və Meksikanın biri bölgələriylə birləşdirmişdir. 1970-ci illər in ortalarında və Tijuana'dan başlayaraq cənuba doğru 1,708 km uzanan yeni bir yol, 'a çatar. 'da liman təsisləri tapılar. Havayollarının böyük şəhərlərə tez səfərləri vardır.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin metnini Azerbaycan diline uygunlasdirmaq lazimdir Meqalede cumle quruluslarindaki yanlisliqlari ve orfoqrafik sehvleri duzeltdikden sonra Azerbaycanca deyil sablonunu silmeyi unutmayin Asagi Kaliforniya resmi adi Estado Libre y Soberano de Baja California azerb Azad ve Suveren Baxa Kaliforniya Stati Kaliforniya yarimadasinin simalinda yerlesen Meksika stati Paytaxti seheridir TarixiBaja Kaliforniyaya ilk defe boyuk ehtimalla 9 min ve ya 10 min il evvel simaldan gelen insanlar ayaq basdi O zaman iqlim daha nemliydi ve bolgede neheng Pleyistosen memelileri yasayirdi Ispan lar 1533 te bolgeye geldiklerinde Amerika daki en primitiv medeniyyetle qarsilasdilar ededleri 60 70 min texmin edilen Yerliler her biri qeti serhedlerle ayrilmis mueyyen bir bolgede ovculuq baliqciliq ve yabani bitki toplayiciligi eden kicik qruplar halinda yasayirdi missionerler 1697 de da ilk yerlesmeyi girene qeder bolgeni koloniyalasdirma seyleri neticesiz qaldi 1768 de Cizvitlere yeri ler aldi Bes il sonra bolgedeki missioner yerlesmeleri Dominiken rehberliyine buraxildi Baja California 1822 de Ispaniya dan musteqilliyini kazandiysak da bu musteqillik bolgede cox onemsenmedi Missioner yerlesmeleri yavas yavas terk edildi Yerlilerin yerini metis lardan Ispan Yerli melezi ibaret olan az sayda cutcu ve mal yetisdiricisi aldi Alta California olaraq bilinen bolgenin simali ndan 1846 1848 sonra Guadeloupe Hidalgo Andlasmasi ile ABS ye buraxildi 1887 de federal bolge 1931 de federal torpaq ve 1952 de de eyalet halina getirildi Yeni qurulan eyaletinden ayird edilmesi ucun 1974 de adi Baja California Norte olaraq deyisdirildi 1979 da yeniden kohne adini aldi ErazisiEhalisiAsagi Kaliforniya ehalisinin texminen 40 ni aglar 36 ni metisler Ispan yerli qarisigi 15 ni amerikali hindiler 9 ni serqi asiyalilar ve 1 ni qaralar teskil edir Xususile son 20 ilde kend teserrufati ve istehsal sektorlarinda calismaq uzre Cenubi Meksika eyaletlerinden boyuk koc edilmisdir Iqtisadiyyati1950 den sonra butun eyalet xususile serhed seherleri ile fovqelade boyume gostermisdir Istehsal gederek daha cox Orta Meksikaya yoneldiyse de eyaletin iqtisadi inkisafinda ABS bazarlarina yaxinligin payi boyuk oldu Genisleyen ekincilik ve senaye bir cox koceriye is sahesi saglamistir Buna qarsi evveller ABS de movsumluk islere yoneldilen amma dan sonra bu olkeye girisi qadagan edilen ixtisassiz emek coxu bu gun de giderilememistir Eyaletde hem odenis seviyyesi hem de heyat bahaligi Meksikanin biri bolgelerinden yuksek olmaqla birlikde ABS den asagidir Bu sebeble xarici sirketlerce serhed bolgesinde fabrikler qurulmusdur 2005 ci ilden etibaren Meksikanin UDM si icinde 3 3 luk paya malikdir Iqtisadiyyati boyuk olcude ixracata istiqametli edilen istehsal sektoruna esaslanir NeqliyyatUnsiyyet eskikliyi Baja Kaliforniyanin esrler olkenin butununden koparmistir Amma in sonuna dogru asfalt yollar simaldaki baslica Kant bir birine baglamis bir demiryolu ile elverisli bir sose yi Sonora ve Meksikanin biri bolgeleriyle birlesdirmisdir 1970 ci iller in ortalarinda ve Tijuana dan baslayaraq cenuba dogru 1 708 km uzanan yeni bir yol a catar da liman tesisleri tapilar Havayollarinin boyuk seherlere tez seferleri vardir Istinadlar Meksika ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin