Əli ədavətçiliyi və ya Nasibilik — Müaviyə və Əli dönəmindəki savaşlarından başlayıb, Əlinin öldürülməsindən sonra daha da şiddətli olub.
Bəni Üməyyə dönəmi
Əli ibn Əbu Talibə söyüş iftira və səbb Bəni Üməyyəli Müaviyə çağından başlanıb Ömər bin Əbdüləziz çağınadək ardısı oldu taki, o, bu işin qadağan olmasına əmr edincə. İbni Əbilhədid Nəhcül-bəlağə şərhi kitabında şiələrin beşinci imamı Baqirdən hədis qondarma və şiələrin oldürülməsinə görə belə deyir:
Biz Qureyşlilər əlindən nə zülmlər və ədavətlər çəkmişik! bizim istəyən və şiələrimiz camaatın içində nələr ki çəkməyiblər!… camaatı bizdən incitmək üçün necə şəhərlərdə bizim demədiyimiz və etmədiyimiz sözləri bizə bağladılar. onların ən şiddətlisi Həsən bin Əlidən sonraidi. bizim şiələrimizi hər şəhərdə tapdılar öldürüb şiə olmaqları üçün əl və qolların kəsdilər. hər kimsəki bizi sevmək və istəməyə məşhuridi həbsə salınıb mal mülkü talan olub evi başına uçurulurdu.
yazdığına görə Muaviyə quruluq və yoxsulluq zamanından sonra işçilərinin birinə bir məktub yazaraq dedi: "sənin o, kəslərə ki, Əbu Turabın fəzilət, yaxşılıq və tərifini deyələr heç çeşid məsuliyyətin yoxdur." ondan sonra natiqlər Əli və Əhli-Beytinə söyüş, yalan və iftira etməyə başladılar… O, zamanın ən yazıq camaatı kufəlilərdilər niyə ki Əlinin şiələri orada çox idilər. Müaviyə oraya hakim edib Bəsrənidə ona tapşırdı. O, şiələri güdüb axtarırdı, onları tanıyırdı niyə ki Əli xilafəti zamanında onun tərəfdaşlarından idi. Beləliklə şiələri hər yerdə, hər zaman hətta daş altında da axtarıb, tapıb öldürürdü və ya onları qorxudub əl, qolların kəsib kor edird. bu işin o qədər ardısı oldu ki İraqda şiədən bir iz qalmadı.
İbn Əsir "əl-Kamil fit-Tarix" kitabında Ömər ibn Əbdüləzizin Əliyə səbb və iftiralara son verməsinin səbəbini belə zikr edir:
Əliyə söyüş və iftira deyəndə dili tutulurdu. dedim: Atam sən yaxşı danışan və fəsih birisisən, amma Əlini xatırlayanda qıssa gəlirsən! dedi: Sən bildinmi? dedim Hə, Dedi: oğlum, əgər bizim yan-yörəmizdəkilər bizim Əlidən bildiklərimizi bilsələr, bizdən üz çevirib onun övladlarına sarı gedərlər.
Haqqında nəql olunan kəlamlar
Həzrəti Əliyə (ə.s) düşmənçilik nasibilərin imanlarının bir parçasıdır.
"Nəsb" Əliyə (ə.s) kin bəsləmək və başqasını ona seçməkdir.
Muaviyə ibn Əbu Süfyan əmr etdi. (Lakin Sədin onun əmrinə tabe olmadığını gördükdə) dedi: "Sənə Əbu Turabı söyməyə nə mane olur?"
Səd cavab verdi: Allah Rəsulu (s.) (Əli haqqında) üç şey deyib ki, mən heç vaxt onu söymərəm. Əgər həmin üç şeydən biri mənim olsaydı, (bu) mənə qırmızı rəngli dəvə sürüsündən daha sevimli olardı…
hədisinə gəldikdə isə, hansı ki, Muaviyə ona Əlini təhqir etməyi əmr etdikdə, o, qəbul etməmişdi, bu zaman Muaviyə dedi: "Sənə Əli b. Əbi Talibi söyməyə nə mane olur?" cavab verdi: "Rəsulullah (s.) (Əli haqqında) üç şey deyib ki, mən heç vaxt onu söymərəm. Əgər həmin üç şeydən biri mənim olsaydı, (bu) mənə qırmızı rəngli dəvə sürüsündən daha sevimli olardı…
… Səid b. Cubeyrdən onun belə dediyini rəvayət etdi: Mən İbn Abbasla bir yerdə idim. O (İbn Abbas) dedi: "Niyə insanların təlbiyə deməklərini eşitmirəm?" Mən dedim: "Muaviyədən qorxduqları üçün." İbn Abbas çadırından çıxaraq dedi: "Ləbbeyk Allahummə Ləbbeyk, Ləbbeykə Allahummə Ləbbeyk, bu insanlar Əliyə nifrət etdiklərinə görə sünnəni tərk ediblər!"
Əli b. Muhəmməd bizə rəvayət etdi, Əbu Muaviyə bizə rəvayət etdi, Musa b. Müslim bizə Əbdürrəhman b. Sabitdən, o da rəvayət etdi və dedi: Muaviyə Həccdə olarkən onun yanına gəldi. Əlinin adı zikr olundu, Muaviyə onu söydü. qəzəbləndi və dedi: "Sən onun haqqında bu cür sözlər deyirsən? Halbuki. mən Rəsulullahın (s) onun haqqında belə dediyini eşitmişəm: "Mən kimin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlasıdır". Həmçinin deyib: "Sənin mənə olan nisbətin Harunun Musaya olan nisbəti kimidir". Həmçinin deyib: "Bu gün bayrağı elə bir şəxsə verəcəyəm ki, o, Allahı və Onun Rəsulunu sevir."
" "Vəl-bəği" nədir? "Bəği" kəlməsi yəni, "zülm ilə təcavüz etmək və həddi aşmaq" deməkdir. Bu ayəyə (Nəhl, 90) Peyğəmbər (s.) və zamanında əməl olunub. Amma hakimiyyətə gəldikdən sonra əməl olunmadı. Ömər ibn Əbdüləzizin vaxtında lənət oxuyanların lənətlərinin xütbədən yığışdırılmasilə yenidən qüvvəyə mindi. Allah Hz. Əli (ə.s)ı təhqir edənləri xar və təhqir olunmuşlardan etsin."
"Həccac və təyin etdikləri xətibləri Abdullah ibn Zübeyrə və Əli ibn Əbu Talibə (ə.s) lənət oxuyurdular. Allah da onlara lənət edənlərə lənət etsin."
" Hz. Əli (ə.s)ı lənətləyir, təhqir edirdilər. Onlar bu işlə Həzrətin (ə.s) məqamını aşağı salmaq istəyirdilər. Amma əksinə alimlərin yanında Onun (ə.s) məqamı yüksəldi. Əmr ibn Abdullah ibn Zubeyr adlı bir şəxs eşidir ki, oğlu Hz. Əli (ə.s)ı lənətləyir. O, da oğluna deyir: "Oğlum nəbadə bir də bunu deyəsən". Bəni Mərvan 60 il Hz. Əli (ə.s)ı söyüblər (şətəmə). Onların bu hərəkəti Həzrətin (ə.s) məqamını Allah yanında qaldırıb. "
"Biz deyirik ki, Müaviyyə Şam, İraq və hətta digər ölkələrdə olan hər kəsə əmr edirdi ki, Hz. Əlini (ə.s) söysünlər, lənətləsinlər, həmçinin xilafətinə itaət etməsinlər. Həmin bu hökumət əmri mərkəzlərə yazılı şəkildə göndərilirdi. Bir dəstə Müaviyyəyə belə bir məsləhət verirlər:"Ey əmir, sən arzuladığın məqama çoxdan çatmısan. (Əlinin (ə.s) tərəfdarları məhv olub və sən də istəyinə çatıb güclü hökumət qurmusan). İmkandırsa bu Kişini (Əli (ə.s)ı lənətləməkdən əl çək". Cavab verdi ki, And olsun Allaha uşaq bu fikirdə böyüməli və cavan da bu fikirlə qocalmalıdır."
" əmr edir ki, Əli ibn Əbu Talibi (ə.s) söy! O da imtina edir". Bu cümləni qeyd etdikdən sonra İmam bir fikir bəyan edir:"Müaviyyənin bu fikri dəlalət edir ki, xilafətinin özülünü qoyanlar Hz. Əli (ə.s)a lənət və təhqir deyiblər."
"Xütbə əsnasında bir nəfər haram kəlmə, bidət olan kəlmə danışsa, səhabələri söysə və lənətləsə necə ki, Ömər ibn Əbdüləzizdən başqa hamısı Hz. Əli (ə.s)ı söyür və lənətləyirdi……"
"Əli ibn Əbu Talib (ə.s) xilafətə gələndə bir sıra şeylər oldu. Həmin bu ixtilafın nəticəsində bir tayfa üzə çıxdı. O tayfa Əli ibn Əbu Talibə (ə.s) qarşı müharibə etdi. Sonra bu əzəmətli hal daha da şiddətləndi. Onu təhqir etdilər. Onlar Əli ibn Əbu Talibi (ə.s) minbərdən lənətləməyi sonralar sünnəyə çevirdilər."
"Başqaları deyir xütbələrində Əli ibn Əbu Talibi (ə.s) lənətləyiblər. Amma Ömər ibn Əbdüləziz xilafətə çatan kimi bu batil sünnəni (70 il sonra) ləğv etdi. Bu əmri bütün hökumətinə tabe olanlara da yazılı şəkildə göndərdi ki, lənətin əvəzinə ən-Nəhl 90-cı ayə oxunsun. Bu dəyişiklik bu günə qədər davam edir."
Ömər ibn Əbdüləziz nə gözəl iş görmüşdür. tərəfindən Əhli beytin minbərlərdən lənətlənməsinin yerinə bu ayəni (Nəhl, 90) gətirmişdir.
Peyğəmbərin (s.) vəsiyyətinə (İki xəlifə -yəni, Quran və Əhli-beyt) xilaf çıxmış və onun ziddinə getmişlər. qanını tökmüşlər, qadın və uşaqlarını əsir götürmüşlər, Onların yaşadıqları məntəqələri viran qoymuşlar, Onların şərəfini alçaltmışlar, fəzilətlərini rədd etmişlər, Onların təhqir və lənətini halal bilmişlər. Muhammadinil Mustafanın (s.) vəsiyyətinə zidd çıxmışlar. Onun zəhmətinin müqabilində Peyğəmbər (s.) qəsdinin tam əksini həyata keçirmişlər. Ar olsun onlara. O gün ki, Peyğəmbərlə (s.) üz-üzə gələcəklər, Onun (s.) qarşısında durduqları zaman rüsvay olsunlar.
Mənbə
- Muaviyə Hz. Əli (ə.s)-ın lənətlənməsini əmr edir! (Səhih Müslim) hadis.313news.net 2013-06-04 at the Wayback Machine (az.)
- Muaviyə Hz. Əli (ə.s)-ın lənətlənməsini əmr edir! (İbn Teymiyyənin qeydi) hadis.313news.net 2013-06-03 at the Wayback Machine (az.)
- İbn Abbas: "İnsanlar Əliyə nifrətlərinə görə sünnəni tərk ediblər" (əl-Albani və əs-Səffarini) hadis.313news.net 2013-11-03 at the Wayback Machine (az.)
- İbn Abbas: "İnsanlar Əliyə nifrətlərinə görə sünnəni tərk ediblər" (İbn Xuzeymə və əl-Azami) hadis.313news.net 2013-11-02 at the Wayback Machine (az.)
- Muaviyə Hz. Əli (ə.s)-ı təhqir edir! (Muhəmməd Fuad Əbdul-Baqi) hadis.313news.net 2013-11-03 at the Wayback Machine (az.)
- Peyğəmbər (s.ə.a.s)-in təlbiyə demək barədə sünnəsinin tərk olunması barədə əs-Sindinin şərhi hadis.313news.net 2013-11-03 at the Wayback Machine (az.)
- İmam Əli (ə.s)-ın minbərlərdən lənətlənməsi və təhqir olunması burhani.info 2013-08-11 at the Wayback Machine (az.)
İstinadlar
- İbn-i Əbilhədid, "Şərhi Nəhcül-Bəlağə", c. 11, səh. 43
- , "Şərhi-Nəhcül-Bəlağə", c. 11, səh. 44
- İbn Əsir, "əl-Kamilü fit-Təvarix", Tərcüməçi: Hüseyn Ruhani, c. 7, səh. 2864, [1]
- İbn Mənzur, "Lisan əl-Ərəb, səh. 762
- Cəlaləddin Suyuti, "Tədrib əl-Ravi", c. 1, səh. 328
- Müslim b. əl-Həccac, "əl-Müsnəd əs-səhih bi nəqlil ədli", № 2404; Dar İhyaul-Kutubil-Ərəbiyyə [2] [3] 2013-10-18 at the Wayback Machine [4] 2013-11-03 at the Wayback Machine
- İbn Teymiyyə, "Minhacus-sunnə ən-nəbəviyyə", c. 5, səh. 42; Məktəbə İbn Teymiyyə, Qahirə, 1406/1986 [5] Arxivləşdirilib 2022-07-14 at the Wayback Machine [6] 2016-03-04 at the Wayback Machine [7] [8] 2018-04-05 at the Wayback Machine [9] [ölü keçid]
- Təlbiyə — lüğətdə "əmrə əmadə olmaq" mənasındadır. Həcc termini olaraq "Ləbbeyk Allahummə Ləbbeyk" sözləri ilə başlayan duaları oxumaqdan ibarətdir.
- Şueyb ən-Nəsai, "Sünən", h.3006 Məktəbətul-Mətbuatul-İslamiyyə, Hələb, 1414/1994
-
Muhəmməd b. Əhməd əs-Səffarini "Kəşful-lisam" kitabında deyib: ən-Nəsai rəvayət etmişdir, sənədi ceyyiddir.
- Muhəmməd b. Əhməd əs-Səfarini, Kəşful-lisam şərh umdətul-əhkam, c.4, s.142; Vizaratul-Əvqaf vəl-Şuun əl-İslamiyyə, Kuveyt, 1427/2007; təhqiq: Nurəddun Talib 2021-02-08 at the Wayback Machine
- Nasiruddin əl-Albani, "Səhih Sünən ən-Nəsai", c.2, s.343, h.3006; Məktəbətul-Maarif, ər-Riyad, 1419/1998 [10] 2021-09-24 at the Wayback Machine
- [11] [ölü keçid][12] [ölü keçid][13]
-
Şeyx Nasiruddin əl-Albani "Səhih Sünən ən-Nəsai" kitabında demişdir: "sənədi səhihdir".
- Nasiruddin əl-Albani, Səhih Sünən ən-Nəsai, c.2, s.343, h.3006; Məktəbətul-Maarif, ər-Riyad, 1419/1998 2020-12-04 at the Wayback Machine
- İbn Xuzeymə, əs-Səhih, c.2, s.1334, № 2830; əl-Məktəbə əl-İslami — Beyrut, 1424/2003 [14] [15] 2020-02-20 at the Wayback Machine [16] [ölü keçid]
-
Dr. Muhəmməd Mustafa əl-Azami kitabın haşiyəsində deyir: sənədi səhihdir.
- İbn Xuzeymə, əs-Səhih, c.2, s.1334, № 2830; əl-Məktəbə əl-İslami — Beyrut, 1424/2003; təhqiq: Muhəmməd Mustafa əl-Azami və Muhəmməd Nasiruddin əl-Albani (nəşr 2 cilddə) 2020-08-13 at the Wayback Machine
- İbn Xuzeymə, əs-Səhih, c.4, s.260, № 2830; əl-Məktəbə əl-İslamiyyə — Beyrut, 1400/1980; təhqiq: Muhəmməd Mustafa əl-Azami və Muhəmməd Nasiruddin əl-Albani (nəşr 4 cilddə) 2020-02-18 at the Wayback Machine
- İbn Macə, əs-Sünən, c. 1, səh. 45; Darul-Fikr, Beyrut; təhqiq: Muhəmməd Fuad Əbdul-Baqi [17] 2016-03-04 at the Wayback Machine [18] 2011-05-21 at the Wayback Machine
-
"Onu söydü" — yəni, Muaviyə Əlinin haqqında pis danışdı və onu söydü.
- İbn Macə, əs-Sünən, c.1, s.45; Dar İhyail-Kutubil-Ərəbiyyə, Qahirə, Misir; təhqiq: Muhəmməd Fuad Əbdul-Baqi 2019-11-12 at the Wayback Machine
- Zəməxşəri, "əl-Kəşşaf" ("Təfsiri Zəməxşəri"), III cüz, səh. 391, "ən-Nəhl" surəsi 90-cı ayənin təfsiri
- İbn Həzm (Əbu Muhamməd), "əl-Muhəlla ibn Həzmin", V cüz, səh. 64
- İbn Əbdülbirr, "əl-İstiab fi Mərifətil-Əshab", səh. 536
- İbn Əbilhədid, "Şərhi Nəhcül Bəlağə"
- Qurtubi, "Səhih Müslimdə anlaşılması çətin olan hədislərə şərhlər və qeydlər", VI cüz, səh. 272
- İbn Rəcəb Hənbəli, "Fəthul-Bari fi Səhihil-Buxari", VIII cüz, səh. 284
- İbn Həcər Əsqəlani, "Fəthül-Bari fi Şərhi Səhihil-Buxari", VII cüz, səh. 71, 3707-ci hədisin şərhi
- Cəlaləddin Suyuti, "Tarix əl-Xuləfa", səh. 243
- Əllamə Şeyx Əli ibn Sultan Muhammadil Qari, "Mirqatil Məfatih", III cüz, səh. 433
- Mənavi, "Feyzul Qadir fi Şərh Camius Sağir", III cüz, səh. 15
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eli edavetciliyi ve ya Nasibilik Muaviye ve Eli donemindeki savaslarindan baslayib Elinin oldurulmesinden sonra daha da siddetli olub Beni Umeyye donemiEli ibn Ebu Talibe soyus iftira ve sebb Beni Umeyyeli Muaviye cagindan baslanib Omer bin Ebduleziz caginadek ardisi oldu taki o bu isin qadagan olmasina emr edince Ibni Ebilhedid Nehcul belage serhi kitabinda sielerin besinci imami Baqirden hedis qondarma ve sielerin oldurulmesine gore bele deyir Biz Qureysliler elinden ne zulmler ve edavetler cekmisik bizim isteyen ve sielerimiz camaatin icinde neler ki cekmeyibler camaati bizden incitmek ucun nece seherlerde bizim demediyimiz ve etmediyimiz sozleri bize bagladilar onlarin en siddetlisi Hesen bin Eliden sonraidi bizim sielerimizi her seherde tapdilar oldurub sie olmaqlari ucun el ve qollarin kesdiler her kimseki bizi sevmek ve istemeye meshuridi hebse salinib mal mulku talan olub evi basina ucurulurdu yazdigina gore Muaviye quruluq ve yoxsulluq zamanindan sonra iscilerinin birine bir mektub yazaraq dedi senin o keslere ki Ebu Turabin fezilet yaxsiliq ve terifini deyeler hec cesid mesuliyyetin yoxdur ondan sonra natiqler Eli ve Ehli Beytine soyus yalan ve iftira etmeye basladilar O zamanin en yaziq camaati kufelilerdiler niye ki Elinin sieleri orada cox idiler Muaviye oraya hakim edib Besrenide ona tapsirdi O sieleri gudub axtarirdi onlari taniyirdi niye ki Eli xilafeti zamaninda onun terefdaslarindan idi Belelikle sieleri her yerde her zaman hetta das altinda da axtarib tapib oldururdu ve ya onlari qorxudub el qollarin kesib kor edird bu isin o qeder ardisi oldu ki Iraqda sieden bir iz qalmadi Ibn Esir el Kamil fit Tarix kitabinda Omer ibn Ebdulezizin Eliye sebb ve iftiralara son vermesinin sebebini bele zikr edir Eliye soyus ve iftira deyende dili tutulurdu dedim Atam sen yaxsi danisan ve fesih birisisen amma Elini xatirlayanda qissa gelirsen dedi Sen bildinmi dedim He Dedi oglum eger bizim yan yoremizdekiler bizim Eliden bildiklerimizi bilseler bizden uz cevirib onun ovladlarina sari gederler Haqqinda neql olunan kelamlarHezreti Eliye e s dusmencilik nasibilerin imanlarinin bir parcasidir Nesb Eliye e s kin beslemek ve basqasini ona secmekdir Muaviye ibn Ebu Sufyan emr etdi Lakin Sedin onun emrine tabe olmadigini gordukde dedi Sene Ebu Turabi soymeye ne mane olur Sed cavab verdi Allah Resulu s Eli haqqinda uc sey deyib ki men hec vaxt onu soymerem Eger hemin uc seyden biri menim olsaydi bu mene qirmizi rengli deve surusunden daha sevimli olardi hedisine geldikde ise hansi ki Muaviye ona Elini tehqir etmeyi emr etdikde o qebul etmemisdi bu zaman Muaviye dedi Sene Eli b Ebi Talibi soymeye ne mane olur cavab verdi Resulullah s Eli haqqinda uc sey deyib ki men hec vaxt onu soymerem Eger hemin uc seyden biri menim olsaydi bu mene qirmizi rengli deve surusunden daha sevimli olardi Seid b Cubeyrden onun bele dediyini revayet etdi Men Ibn Abbasla bir yerde idim O Ibn Abbas dedi Niye insanlarin telbiye demeklerini esitmirem Men dedim Muaviyeden qorxduqlari ucun Ibn Abbas cadirindan cixaraq dedi Lebbeyk Allahumme Lebbeyk Lebbeyke Allahumme Lebbeyk bu insanlar Eliye nifret etdiklerine gore sunneni terk edibler Eli b Muhemmed bize revayet etdi Ebu Muaviye bize revayet etdi Musa b Muslim bize Ebdurrehman b Sabitden o da revayet etdi ve dedi Muaviye Heccde olarken onun yanina geldi Elinin adi zikr olundu Muaviye onu soydu qezeblendi ve dedi Sen onun haqqinda bu cur sozler deyirsen Halbuki men Resulullahin s onun haqqinda bele dediyini esitmisem Men kimin movlasiyamsa Eli de onun movlasidir Hemcinin deyib Senin mene olan nisbetin Harunun Musaya olan nisbeti kimidir Hemcinin deyib Bu gun bayragi ele bir sexse vereceyem ki o Allahi ve Onun Resulunu sevir Vel begi nedir Begi kelmesi yeni zulm ile tecavuz etmek ve heddi asmaq demekdir Bu ayeye Nehl 90 Peygember s ve zamaninda emel olunub Amma hakimiyyete geldikden sonra emel olunmadi Omer ibn Ebdulezizin vaxtinda lenet oxuyanlarin lenetlerinin xutbeden yigisdirilmasile yeniden quvveye mindi Allah Hz Eli e s i tehqir edenleri xar ve tehqir olunmuslardan etsin Heccac ve teyin etdikleri xetibleri Abdullah ibn Zubeyre ve Eli ibn Ebu Talibe e s lenet oxuyurdular Allah da onlara lenet edenlere lenet etsin Hz Eli e s i lenetleyir tehqir edirdiler Onlar bu isle Hezretin e s meqamini asagi salmaq isteyirdiler Amma eksine alimlerin yaninda Onun e s meqami yukseldi Emr ibn Abdullah ibn Zubeyr adli bir sexs esidir ki oglu Hz Eli e s i lenetleyir O da ogluna deyir Oglum nebade bir de bunu deyesen Beni Mervan 60 il Hz Eli e s i soyubler seteme Onlarin bu hereketi Hezretin e s meqamini Allah yaninda qaldirib Biz deyirik ki Muaviyye Sam Iraq ve hetta diger olkelerde olan her kese emr edirdi ki Hz Elini e s soysunler lenetlesinler hemcinin xilafetine itaet etmesinler Hemin bu hokumet emri merkezlere yazili sekilde gonderilirdi Bir deste Muaviyyeye bele bir meslehet verirler Ey emir sen arzuladigin meqama coxdan catmisan Elinin e s terefdarlari mehv olub ve sen de isteyine catib guclu hokumet qurmusan Imkandirsa bu Kisini Eli e s i lenetlemekden el cek Cavab verdi ki And olsun Allaha usaq bu fikirde boyumeli ve cavan da bu fikirle qocalmalidir emr edir ki Eli ibn Ebu Talibi e s soy O da imtina edir Bu cumleni qeyd etdikden sonra Imam bir fikir beyan edir Muaviyyenin bu fikri delalet edir ki xilafetinin ozulunu qoyanlar Hz Eli e s a lenet ve tehqir deyibler Xutbe esnasinda bir nefer haram kelme bidet olan kelme danissa sehabeleri soyse ve lenetlese nece ki Omer ibn Ebdulezizden basqa hamisi Hz Eli e s i soyur ve lenetleyirdi Eli ibn Ebu Talib e s xilafete gelende bir sira seyler oldu Hemin bu ixtilafin neticesinde bir tayfa uze cixdi O tayfa Eli ibn Ebu Talibe e s qarsi muharibe etdi Sonra bu ezemetli hal daha da siddetlendi Onu tehqir etdiler Onlar Eli ibn Ebu Talibi e s minberden lenetlemeyi sonralar sunneye cevirdiler Basqalari deyir xutbelerinde Eli ibn Ebu Talibi e s lenetleyibler Amma Omer ibn Ebduleziz xilafete catan kimi bu batil sunneni 70 il sonra legv etdi Bu emri butun hokumetine tabe olanlara da yazili sekilde gonderdi ki lenetin evezine en Nehl 90 ci aye oxunsun Bu deyisiklik bu gune qeder davam edir Omer ibn Ebduleziz ne gozel is gormusdur terefinden Ehli beytin minberlerden lenetlenmesinin yerine bu ayeni Nehl 90 getirmisdir Peygemberin s vesiyyetine Iki xelife yeni Quran ve Ehli beyt xilaf cixmis ve onun ziddine getmisler Ehli beytin qanini tokmusler qadin ve usaqlarini esir goturmusler Onlarin yasadiqlari menteqeleri viran qoymuslar Onlarin serefini alcaltmislar feziletlerini redd etmisler Onlarin tehqir ve lenetini halal bilmisler Muhammadinil Mustafanin s vesiyyetine zidd cixmislar Onun zehmetinin muqabilinde Peygember s qesdinin tam eksini heyata kecirmisler Ar olsun onlara O gun ki Peygemberle s uz uze gelecekler Onun s qarsisinda durduqlari zaman rusvay olsunlar MenbeMuaviye Hz Eli e s in lenetlenmesini emr edir Sehih Muslim hadis 313news net 2013 06 04 at the Wayback Machine az Muaviye Hz Eli e s in lenetlenmesini emr edir Ibn Teymiyyenin qeydi hadis 313news net 2013 06 03 at the Wayback Machine az Ibn Abbas Insanlar Eliye nifretlerine gore sunneni terk edibler el Albani ve es Seffarini hadis 313news net 2013 11 03 at the Wayback Machine az Ibn Abbas Insanlar Eliye nifretlerine gore sunneni terk edibler Ibn Xuzeyme ve el Azami hadis 313news net 2013 11 02 at the Wayback Machine az Muaviye Hz Eli e s i tehqir edir Muhemmed Fuad Ebdul Baqi hadis 313news net 2013 11 03 at the Wayback Machine az Peygember s e a s in telbiye demek barede sunnesinin terk olunmasi barede es Sindinin serhi hadis 313news net 2013 11 03 at the Wayback Machine az Imam Eli e s in minberlerden lenetlenmesi ve tehqir olunmasi burhani info 2013 08 11 at the Wayback Machine az IstinadlarIbn i Ebilhedid Serhi Nehcul Belage c 11 seh 43 Serhi Nehcul Belage c 11 seh 44 Ibn Esir el Kamilu fit Tevarix Tercumeci Huseyn Ruhani c 7 seh 2864 ISBN 964 5960 94 0 1 Ibn Menzur Lisan el Ereb seh 762 Celaleddin Suyuti Tedrib el Ravi c 1 seh 328 Muslim b el Heccac el Musned es sehih bi neqlil edli 2404 Dar Ihyaul Kutubil Erebiyye 2 3 2013 10 18 at the Wayback Machine 4 2013 11 03 at the Wayback Machine Ibn Teymiyye Minhacus sunne en nebeviyye c 5 seh 42 Mektebe Ibn Teymiyye Qahire 1406 1986 5 Arxivlesdirilib 2022 07 14 at the Wayback Machine 6 2016 03 04 at the Wayback Machine 7 8 2018 04 05 at the Wayback Machine 9 olu kecid Telbiye lugetde emre emade olmaq menasindadir Hecc termini olaraq Lebbeyk Allahumme Lebbeyk sozleri ile baslayan dualari oxumaqdan ibaretdir Sueyb en Nesai Sunen h 3006 Mektebetul Metbuatul Islamiyye Heleb 1414 1994 Muhemmed b Ehmed es Seffarini Kesful lisam kitabinda deyib en Nesai revayet etmisdir senedi ceyyiddir Muhemmed b Ehmed es Sefarini Kesful lisam serh umdetul ehkam c 4 s 142 Vizaratul Evqaf vel Suun el Islamiyye Kuveyt 1427 2007 tehqiq Nureddun Talib 2021 02 08 at the Wayback Machine Nasiruddin el Albani Sehih Sunen en Nesai c 2 s 343 h 3006 Mektebetul Maarif er Riyad 1419 1998 10 2021 09 24 at the Wayback Machine 11 olu kecid 12 olu kecid 13 Seyx Nasiruddin el Albani Sehih Sunen en Nesai kitabinda demisdir senedi sehihdir Nasiruddin el Albani Sehih Sunen en Nesai c 2 s 343 h 3006 Mektebetul Maarif er Riyad 1419 1998 2020 12 04 at the Wayback Machine Ibn Xuzeyme es Sehih c 2 s 1334 2830 el Mektebe el Islami Beyrut 1424 2003 14 15 2020 02 20 at the Wayback Machine 16 olu kecid Dr Muhemmed Mustafa el Azami kitabin hasiyesinde deyir senedi sehihdir Ibn Xuzeyme es Sehih c 2 s 1334 2830 el Mektebe el Islami Beyrut 1424 2003 tehqiq Muhemmed Mustafa el Azami ve Muhemmed Nasiruddin el Albani nesr 2 cildde 2020 08 13 at the Wayback Machine Ibn Xuzeyme es Sehih c 4 s 260 2830 el Mektebe el Islamiyye Beyrut 1400 1980 tehqiq Muhemmed Mustafa el Azami ve Muhemmed Nasiruddin el Albani nesr 4 cildde 2020 02 18 at the Wayback Machine Ibn Mace es Sunen c 1 seh 45 Darul Fikr Beyrut tehqiq Muhemmed Fuad Ebdul Baqi 17 2016 03 04 at the Wayback Machine 18 2011 05 21 at the Wayback Machine Onu soydu yeni Muaviye Elinin haqqinda pis danisdi ve onu soydu Ibn Mace es Sunen c 1 s 45 Dar Ihyail Kutubil Erebiyye Qahire Misir tehqiq Muhemmed Fuad Ebdul Baqi 2019 11 12 at the Wayback Machine Zemexseri el Kessaf Tefsiri Zemexseri III cuz seh 391 en Nehl suresi 90 ci ayenin tefsiri Ibn Hezm Ebu Muhammed el Muhella ibn Hezmin V cuz seh 64 Ibn Ebdulbirr el Istiab fi Merifetil Eshab seh 536 Ibn Ebilhedid Serhi Nehcul Belage Qurtubi Sehih Muslimde anlasilmasi cetin olan hedislere serhler ve qeydler VI cuz seh 272 Ibn Receb Henbeli Fethul Bari fi Sehihil Buxari VIII cuz seh 284 Ibn Hecer Esqelani Fethul Bari fi Serhi Sehihil Buxari VII cuz seh 71 3707 ci hedisin serhi Celaleddin Suyuti Tarix el Xulefa seh 243 Ellame Seyx Eli ibn Sultan Muhammadil Qari Mirqatil Mefatih III cuz seh 433 Menavi Feyzul Qadir fi Serh Camius Sagir III cuz seh 15Hemcinin baxXarici kecidler