əbu Bəkr əhməd ibn əli ər Razi ərəb ابو بكر أحمد بن علي الجصاص əl Cəssas ərəb الجصاص 917 918 və ya 917 Rey 981 və ya 12

Əbu Bəkr Əhməd ibn Əli Ər-Razi (ərəb. ابو بكر أحمد بن علي الجصاص‎), əl-Cəssas (ərəb. الجصاص‎), (917, 918 və ya 917, Rey – 981 və ya 12 iyun 981, Bağdad) — İslam ilahiyyatçısı, 10-cu əsr Hənəfi məzhəbinin hüquqşünası.

Əbu Bəkr əl-Cəssas
Doğum tarixi	917, 918 və ya 917
Doğum yeri	Rey, Abbasilər xilafəti
Vəfat tarixi	981 və ya 12 iyun 981
Vəfat yeri	Bağdad
Elm sahələri	İslam etiqad məzhəbləri^[d], fiqh, təfsir

Bioqrafiya

Onun həyatı haqqında çox az şey məlumdur. O, Reydə (müasir İran) anadan olub, ona görə də ləqəbi “ər-Razi”dir. 937-ci ildə elm dalınca Bağdada gəlir. O, fiqh, hədisşünaslıq, təfsir, ərəb dili və s. öyrənmişdir. Əl-Cəssasa təsir edən müəllimlər arasında Əbul-l-Həsən əl-Kərhi xüsusilə seçilir. Əl-Xətib əl-Bağdadiyə görə, əl-Cəssas hicri 331-ci ildə (942) Bağdadda vəfat etmişdir.

Əl-Cəssas Ədəb əl-Qadi ədəbiyyatında mühüm bir əsər, hakimin (qadi) davranış qaydalarına dair şərhçi kimi tanınır. O, əsasən əl-Həsəfin “Kitab Şərh Ədəb əl-Qadi li-l-Hassaf” adlı kitabının şərhçisi kimi tanınır. Tillerin fikrincə, orijinal əsər və onun təfsiri indi "bir-birindən demək olar ki, ayrılmayıb: əl-Həsəfin orijinal mətni əl-Cəssasın şərhinə daxil edilib".

Əl-Cəssas həm də Quran təfsirinə dair “Əhkamül-Quran” əsərinin müəllifidir.

Ədəbiyyat

Peter C. Hennigan: «al-Khaṣṣāf (d. 261/874)», in: Oussama Arabi, David Stephan Powers, Susan Ann Spectorsky: Islamic Legal Thought. A Compendium of Muslim Jurists Brill Academic Pub, 2013, ISBN
Mathieu Tillier: Women before the qāḍī under the Abbasids 2022-03-07 at the Wayback Machine, Islamic Law and Society, Vol. 16 (2009)
Peter C Hennigan: The birth of a legal institution : the formation of the waqf in third-century A.H. Ḥanafī legal discourse. 2003
Ādāb al-Qāḍī: Islamic legal and judicial system. Aḥmad ibn ʻUmar Khaṣṣāf; ʻUmar ibn ʻAbd al-ʻAzīz Ṣadr al-Shahīd; Munir Ahmad Mughal

Nəşirləri

Al-Khaṣṣāf, Adab al-qāḍī, ed. Farḥāt Ziyāda (Cairo: American University in Cairo Press, 1978)
A ninth century treatise on the law of trusts : being a translation of Al-Khas̤s̤āf, Ahkām al-Waqūf / translated and edited by Gilbert Paul Verbit. [Philadelphia] : Xlibris, 2008; ISBN
Abubakar Ahmad Ibn ‘Amr al-Khassaf, Kitab Ahkam al-Awqaf (Cairo: Diwan ‘Umum al-Awqaf al-Misriyyah, 1904)
Aḥkām al-Qur’ān, Beirut, Libanon: Dār al-Iḥyā’ al-Turāth, 1984
Aḥkām al-qurʾān. Beirut: Dār al-Kutub al-ʿIlmīya, 1994

İstinadlar

Jonathan A.C. Brown (2007), The Canonization of al-Bukhārī and Muslim: The Formation and Function of the Sunnī Ḥadīth Canon, p.151. Brill Publishers. ISBN .
Mathieu Tillier: Women before the qāḍī under the Abbasids 2022-03-07 at the Wayback Machine (2009:281): «In fact, these two works can hardly be separated: al-Khaṣṣāf ’s original text is included in al-Jaṣṣāṣ’s commentary».
Dieses wurde von Gilbert Paul Verbit ins Englische übersetzt (2008).

Xarici keçidlər

[1] Jonathan A.C. Brown (2007), The Canonization of al-Bukhārī and Muslim: The Formation and Function of the Sunnī Ḥadīth Canon, p.151. Brill Publishers. ISBN .

[2] Mathieu Tillier: Women before the qāḍī under the Abbasids 2022-03-07 at the Wayback Machine (2009:281): «In fact, these two works can hardly be separated: al-Khaṣṣāf ’s original text is included in al-Jaṣṣāṣ’s commentary».

[3] Dieses wurde von Gilbert Paul Verbit ins Englische übersetzt (2008).