Şunut dağı — Rusiya Federasiyasının Sverdlovsk vilayətində yerləşən bir dağ. Uralın 15 kilometr uzunluğundakı hisəsinin dağ zirvəsi. Yekaterinburqun qərbində yerləşir. Konovalovski silsiləsinin ən yüksək nöqtəsi olduğu kimi bir stratotipdir. Turistlər tərəfindən tez-tez ziyarət edilən, nadir bitkilərin yayılmış olduğu qaranlıq iynəyarpaqlı tayqa meşələri ilə örtülmüşdür.
Şunut dağı | |
---|---|
rus. Шунут | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ sistemi | Ural |
Dağ silsiləsi | Orta Ural |
Mütləq hündürlüyü | 715 m |
Nisbi hündürlüyü | 70 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Rusiya |
Rayon | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Şunut dağı mərkəzi hissəsində "Nijneserginski rayonu" və "Revda şəhər dairəsi" ilə sərhədində yerləşir. Konovalovski Uval silsiləsinin ən yüksək zirvəsidir. Hündürlüyü 726,2 metr olan dağ tamamilə qaranlıq iynəyarpaqlı meşə ilə örtülmüşdür və Krasnoyar kəndindən 10 kilometr cənub-qərbdə yerləşir. Dağın cənubunda Bardım çayının sağ qolu olan Şunut çayının başlanğıcı başlayır.
Təsviri
Dağın zirvəsində şərq tərəfdən 60-70 metr hündürlüyə çatan kənar qayalar var. Uzaqdan orta əsr qalasına xatırladır. Massiv qədim kvarsit daşlarından, konqlomeratlardan, kvarsit-qum daşlarından ibarətdir. Dağda çox sayda nadir bitki növü yayılmışdır (Anemone uralensis, , Avropa meşәçәtirotusu, Əsl zöhrəçiçəyi). Cığır silsilənin şərq yamacı boyunca giriş yolundan zirvəyə qədər uzanır. Yaxşı havada dağın zirvəsindən Yekaterinburq şəhərini görəmək olur. Dağ cənub tayqa landşaftı, Avropa qaranlıq iynəyarpaqlı və enliyarpaqlı meşələrin elementləri olan, qayalı səthləri və nadir bitki növləri olan bir geoloji təbii abidədir Dağ zirvəsi və ona bitişik bir sıra qayalar istisna olmaqla, əsasən meşə ilə örtülmüşdür. Qayaların hündürlüyü qərbdən 25-40 metr, şərqdən 60-70 metr, yaşı isə 600 milyon ildən çoxdur. Torpaqların və bitki örtüyünün təbiətinə görə, bu dağ silsiləsinin bitişik torpaqları ilə ərazisi tayqa zonasına, onun cənub alt zonasına aiddir. Meşələr səbəbindən ətrafdan zəif görünür. Ərazini dəqiq bilmədən yerləri tapmaq çətin olur. Şunut dağının zirvəsində məşhur Starik-Kamen qayası var ki, buna da Şunutun Başı deyilir. Mariinsk kənarından çıxan torpaq yol dağa aparır. Şunut yaxınlığında olduqca maraqlı bir tarixə sahib olan Platonid şəfalı bir radon mənbəyi vardır.
Etimologiyası
Mansi dilində şun - "məxluq", Başqırd dilində isə ut - "atəş" deməkdir. Dağ gözətçi məntəqəsi kimi istifadə edilmişdir. Təhlükə olduqda burada siqnal atəşi yandırıldı.
Təbiət abidəsi
1983-cü ildən bəri Nijne-Serqin meşə təsərrüfatının ərazisində 3806 hektar ərazisi olan, Şunut-Kamen dağının ətraf meşələrinidə əhatə edən, Bilimbayev meşə təsərrüfatı Sverdlovsk vilayətinin xüsusi qorunan ərazisi elan edilir.
İstinadlar
- Матвеев А.К. Географические названия Урала: Топонимический словарь. — Екатеринбург: Сократ, 2008. — С. 324—325. — 352 с. — .
- Павел Распопов. Гора Шунут (Шунут-камень). — UraloVed.ru, 12.02.2015.
- Положение о ландшафтном заказнике «Гора Шунут-камень» 2020-11-30 at the Wayback Machine//Уникальные геологические объекты России, ФГБУ «ВСЕГЕИ»
- Потапова Н. А., Назырова Р. И., Забелина Н. М., Исаева-Петрова Л. С., Коротков В. Н., Очагов Д. М. Сводный список особо охраняемых природных территорий Российской Федерации (справочник). Часть II 2020-07-26 at the Wayback Machine//ООПТ России, ФГБУ «ААНИИ», стр. 163.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sunut dagi Rusiya Federasiyasinin Sverdlovsk vilayetinde yerlesen bir dag Uralin 15 kilometr uzunlugundaki hisesinin dag zirvesi Yekaterinburqun qerbinde yerlesir Konovalovski silsilesinin en yuksek noqtesi oldugu kimi bir stratotipdir Turistler terefinden tez tez ziyaret edilen nadir bitkilerin yayilmis oldugu qaranliq iyneyarpaqli tayqa meseleri ile ortulmusdur Sunut dagirus ShunutSunut dagiUmumi melumatlarDag sistemi UralDag silsilesi Orta UralMutleq hundurluyu 715 mNisbi hundurluyu 70 mYerlesmesi56 31 22 sm e 59 44 18 s u Olke RusiyaRayon Sverdlovsk vilayetiSunut dagiSunut dagi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiSunut dagi merkezi hissesinde Nijneserginski rayonu ve Revda seher dairesi ile serhedinde yerlesir Konovalovski Uval silsilesinin en yuksek zirvesidir Hundurluyu 726 2 metr olan dag tamamile qaranliq iyneyarpaqli mese ile ortulmusdur ve Krasnoyar kendinden 10 kilometr cenub qerbde yerlesir Dagin cenubunda Bardim cayinin sag qolu olan Sunut cayinin baslangici baslayir TesviriDagin zirvesinde serq terefden 60 70 metr hundurluye catan kenar qayalar var Uzaqdan orta esr qalasina xatirladir Massiv qedim kvarsit daslarindan konqlomeratlardan kvarsit qum daslarindan ibaretdir Dagda cox sayda nadir bitki novu yayilmisdir Anemone uralensis Avropa mesәcәtirotusu Esl zohreciceyi Cigir silsilenin serq yamaci boyunca giris yolundan zirveye qeder uzanir Yaxsi havada dagin zirvesinden Yekaterinburq seherini goremek olur Dag cenub tayqa landsafti Avropa qaranliq iyneyarpaqli ve enliyarpaqli meselerin elementleri olan qayali sethleri ve nadir bitki novleri olan bir geoloji tebii abidedir Dag zirvesi ve ona bitisik bir sira qayalar istisna olmaqla esasen mese ile ortulmusdur Qayalarin hundurluyu qerbden 25 40 metr serqden 60 70 metr yasi ise 600 milyon ilden coxdur Torpaqlarin ve bitki ortuyunun tebietine gore bu dag silsilesinin bitisik torpaqlari ile erazisi tayqa zonasina onun cenub alt zonasina aiddir Meseler sebebinden etrafdan zeif gorunur Erazini deqiq bilmeden yerleri tapmaq cetin olur Sunut daginin zirvesinde meshur Starik Kamen qayasi var ki buna da Sunutun Basi deyilir Mariinsk kenarindan cixan torpaq yol daga aparir Sunut yaxinliginda olduqca maraqli bir tarixe sahib olan Platonid sefali bir radon menbeyi vardir EtimologiyasiMansi dilinde sun mexluq Basqird dilinde ise ut ates demekdir Dag gozetci menteqesi kimi istifade edilmisdir Tehluke olduqda burada siqnal atesi yandirildi Tebiet abidesi1983 cu ilden beri Nijne Serqin mese teserrufatinin erazisinde 3806 hektar erazisi olan Sunut Kamen daginin etraf meselerinide ehate eden Bilimbayev mese teserrufati Sverdlovsk vilayetinin xususi qorunan erazisi elan edilir IstinadlarMatveev A K Geograficheskie nazvaniya Urala Toponimicheskij slovar Ekaterinburg Sokrat 2008 S 324 325 352 s ISBN 978 5 88664 299 5 Pavel Raspopov Gora Shunut Shunut kamen UraloVed ru 12 02 2015 Polozhenie o landshaftnom zakaznike Gora Shunut kamen 2020 11 30 at the Wayback Machine Unikalnye geologicheskie obekty Rossii FGBU VSEGEI Potapova N A Nazyrova R I Zabelina N M Isaeva Petrova L S Korotkov V N Ochagov D M Svodnyj spisok osobo ohranyaemyh prirodnyh territorij Rossijskoj Federacii spravochnik Chast II 2020 07 26 at the Wayback Machine OOPT Rossii FGBU AANII str 163