İzmir saat qülləsi — İzmir şəhərində Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 25-ci ildönümünü qeyd etmək məqsədilə 1901-ci ildə tikilmiş tarixi saat qülləsi.
İzmir saat qülləsi | |
---|---|
İzmir Saat Kulesi | |
Ölkə | Türkiyə |
Şəhər | İzmir |
Yerləşir | İzmir |
Aidiyyatı | Osmanlı imperiyası |
Memar | Reymond Çarlz Pere |
Sifarişçi | Mehmed Səid Paşa |
Tikilmə tarixi | 1901 |
Hündürlüyü | 25 m |
Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Saat qülləsi İzmirin Konak ilçəsində, eyni adlı meydanda yerləşən tarixi əsərdir. Qüllənin hündürlüyü 25 metrdir və dörd mərtəbəlidir. Qüllə sultan II Əbdülhəmidin istəyi ilə Osmanlı əyalətlərində eyni dövrdə tikilmiş çoxsaylı saat qüllələrindən biridir. Lakin orijinal memarlığı və tikintisində tətbiq olunan metod sayəsində digər saat qüllələri arasında xüsusi bir yer tutur. Osmanlı saat qüllələri arasında ən estetik görünüşlü və ən zərif saat qülləsi olaraq qəbul edilmişdir.
İzmirli memar tərəfindən dizayn olunan qüllənin saatının alman imperatoru II Vilhelm tərəfindən hədiyyə olunması ilə bağlı sənədlər var. Qüllənin üzərindəki Osmanlı tuğrası və Osmanlıya aid işarələr daha sonra silinmişdir. Verilmək istənilən mesaj sənətin gənc respublika ilə başladığı hissini verməkdir.
Tarixi
1901-ci ildə Sultan Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 25-ci ildönümü qeyd olunacaqdı. Bununla bağlı 1900-cü ildə cülus ildönümü münasibətilə bütün imperiyada böyük mərasimlər təşkil edilir və günün xatirəsinə əbədi əsərlər yaratmaq üçün çalışılırdı. Həmin vaxtda dövrün İzmir qubernatoru olan Kamil paşa 1 avqust 1900-cü ildə yerli idarəçilər, mülki və hərbi idarəçilər, məmurlarla iclas keçirmişdir. Məhz bu iclasda Sarı Kışla yaxınlığında fəvvarəli bir saat inşa edilməsi qərarlaşdırılmışdır.
Tikintini həyata keçirmək üçün təşkil olunan inşaat komissiyası izmirli memar Raymond Çarlz Perenin Ərəb memarlığı üslubunda hazırladığı Fəvvarəli saat qülləsinin dizaynını təsdiqlədi. Tikintinin təməlqoyma mərasimi 1 sentyabr 1900-cü ildə Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 24-cü cülus ildönümü bayramları ərəfəsində qoyuldu. Qüllənin tikintisi 1901-ci ilin avqust ayında başa çatdı. Saatların və digər çatışmazlıqların mərasimdən sonra başa çatdırılmasına qərar verildi və açılış Əbdülhəmidin 25-ci cülus ildönümü olan 1 sentyabr 1901-ci ildə edildi.
Saatın dövrün alman imperatoru olan II Vilhelm tərəfindən hədiyyə edilməsi ilə bağlı bir sıra sənədlər var. Bu cür hədiyyə həmin dövrdə iki dövlət arasında olan yaxınlıq səbəbindən olmuşdur.
Qüllənin üzərinə II Əbdülhəmidin gücünü əks etdirmək məqsədilə müxtəlif simvollar yerləşdirilmişdir. Saatın altında hər iki tərəfdə Osmanlı tuğrası və Osmanlı gerbi vardı. Respublika dövründə osmanlıları xatırladan və tərifləyən yazı, işarə və simvolların ləğvi ilə bağlı qanunun qəbulundan sonra gerb və tuğraları ay və ulduz əvəz etmişdir.
Qüllə 1074-cü ildə 5,2 bal gücündə İzmirdə baş verən zəlzələ vaxtı qəzalı vəziyyətə düşür. Qüllənin saat cihazları üzərindəki son qat dağılmış və saat zəlzələnin baş verdiyi anda, 02:04-də dayanmışdır. İki il ərzində qüllə bərpa olunmuş və saat yenidən işlək vəziyyətə gətirilmişdir. Saat 2016-cı ilə qədər işləmişdir.
2016-cı ildə Türkiyədə dövlət çevirlişinə cəhddən sonra təşkil olunan "demokratiyanı qoruma" məqsədli aksiyalar əsnasında 16 iyul 2016-cı il səhəri saat qülləsi zədə görmüş, saat və fəvvarələr oğurlanmışdır. Saatı oğurlayan şəxs hadisədən bir həftə sonra həbs olunmuşdur.
Memarlıq xüsusiyyətləri
81 kvadratmetr baza üzərində səkkizbucaqlı şəkildə və dörd pilləli xaç formada mərmər platforma üstündə tikilən Saat qülləsi 25 metr hündürlüyündə və dörd mərtəbəlidir. Qüllənin platforması ağ mərmərdən, digər hissələri isə daşdan hazırlanmışdır. Dairəvi quruluşda olan qüllənin ətrafında dörd bulağı vardır və sütunlar Şimali Afrika mövzusunu əks etdirir.
Galereya
- Üzərində İzmir saat qülləsi əks olunan 500 TL (tədavül: 1983-1989)
- Saat qülləsində olan çeşmələrdən biri
- İzmir ssat qülləsi və Konak meydanı
- Qüllənin axşam görüntüsü
-
İstinadlar
- "İzmir Saat Kulesi" (türk). www.turkcebilgi.com. 16 may 2010 tarixində .
- Yetkin Sabri. (türk). apikam.org.tr. 2016-08-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Aymalı Ömer. "Osmanlı saat kuleleri" (türk). www.dunyabulteni.net. 2016-08-07 tarixində .
- Yılmaz, Fikret. "Tarihsel Süreç İçinde Konak Meydanı" (türk). www.academia.edu. 2019-09-03 tarixində .
- "İzmir'de Saat Kulesi'ne zarar veren yakalandı" (türk). www.hurriyet.com.tr. 2016-07-27 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Izmir saat qullesi Izmir seherinde Osmanli sultani II Ebdulhemidin taxta cixmasinin 25 ci ildonumunu qeyd etmek meqsedile 1901 ci ilde tikilmis tarixi saat qullesi Izmir saat qullesiIzmir Saat Kulesi38 25 07 sm e 27 07 43 s u Olke TurkiyeSeher IzmirYerlesir IzmirAidiyyati Osmanli imperiyasiMemar Reymond Carlz PereSifarisci Mehmed Seid PasaTikilme tarixi 1901Hundurluyu 25 mVeziyyeti fealiyyet gosterirIzmir saat qullesi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Saat qullesi Izmirin Konak ilcesinde eyni adli meydanda yerlesen tarixi eserdir Qullenin hundurluyu 25 metrdir ve dord mertebelidir Qulle sultan II Ebdulhemidin isteyi ile Osmanli eyaletlerinde eyni dovrde tikilmis coxsayli saat qullelerinden biridir Lakin orijinal memarligi ve tikintisinde tetbiq olunan metod sayesinde diger saat qulleleri arasinda xususi bir yer tutur Osmanli saat qulleleri arasinda en estetik gorunuslu ve en zerif saat qullesi olaraq qebul edilmisdir Izmirli memar terefinden dizayn olunan qullenin saatinin alman imperatoru II Vilhelm terefinden hediyye olunmasi ile bagli senedler var Qullenin uzerindeki Osmanli tugrasi ve Osmanliya aid isareler daha sonra silinmisdir Verilmek istenilen mesaj senetin genc respublika ile basladigi hissini vermekdir Tarixi1901 ci ilde Sultan Ebdulhemidin taxta cixmasinin 25 ci ildonumu qeyd olunacaqdi Bununla bagli 1900 cu ilde culus ildonumu munasibetile butun imperiyada boyuk merasimler teskil edilir ve gunun xatiresine ebedi eserler yaratmaq ucun calisilirdi Hemin vaxtda dovrun Izmir qubernatoru olan Kamil pasa 1 avqust 1900 cu ilde yerli idareciler mulki ve herbi idareciler memurlarla iclas kecirmisdir Mehz bu iclasda Sari Kisla yaxinliginda fevvareli bir saat insa edilmesi qerarlasdirilmisdir Tikintini heyata kecirmek ucun teskil olunan insaat komissiyasi izmirli memar Raymond Carlz Perenin Ereb memarligi uslubunda hazirladigi Fevvareli saat qullesinin dizaynini tesdiqledi Tikintinin temelqoyma merasimi 1 sentyabr 1900 cu ilde Ebdulhemidin taxta cixmasinin 24 cu culus ildonumu bayramlari erefesinde qoyuldu Qullenin tikintisi 1901 ci ilin avqust ayinda basa catdi Saatlarin ve diger catismazliqlarin merasimden sonra basa catdirilmasina qerar verildi ve acilis Ebdulhemidin 25 ci culus ildonumu olan 1 sentyabr 1901 ci ilde edildi Saatin dovrun alman imperatoru olan II Vilhelm terefinden hediyye edilmesi ile bagli bir sira senedler var Bu cur hediyye hemin dovrde iki dovlet arasinda olan yaxinliq sebebinden olmusdur Qullenin uzerine II Ebdulhemidin gucunu eks etdirmek meqsedile muxtelif simvollar yerlesdirilmisdir Saatin altinda her iki terefde Osmanli tugrasi ve Osmanli gerbi vardi Respublika dovrunde osmanlilari xatirladan ve terifleyen yazi isare ve simvollarin legvi ile bagli qanunun qebulundan sonra gerb ve tugralari ay ve ulduz evez etmisdir Qulle 1074 cu ilde 5 2 bal gucunde Izmirde bas veren zelzele vaxti qezali veziyyete dusur Qullenin saat cihazlari uzerindeki son qat dagilmis ve saat zelzelenin bas verdiyi anda 02 04 de dayanmisdir Iki il erzinde qulle berpa olunmus ve saat yeniden islek veziyyete getirilmisdir Saat 2016 ci ile qeder islemisdir 2016 ci ilde Turkiyede dovlet cevirlisine cehdden sonra teskil olunan demokratiyani qoruma meqsedli aksiyalar esnasinda 16 iyul 2016 ci il seheri saat qullesi zede gormus saat ve fevvareler ogurlanmisdir Saati ogurlayan sexs hadiseden bir hefte sonra hebs olunmusdur Memarliq xususiyyetleri81 kvadratmetr baza uzerinde sekkizbucaqli sekilde ve dord pilleli xac formada mermer platforma ustunde tikilen Saat qullesi 25 metr hundurluyunde ve dord mertebelidir Qullenin platformasi ag mermerden diger hisseleri ise dasdan hazirlanmisdir Dairevi qurulusda olan qullenin etrafinda dord bulagi vardir ve sutunlar Simali Afrika movzusunu eks etdirir GalereyaUzerinde Izmir saat qullesi eks olunan 500 TL tedavul 1983 1989 Saat qullesinde olan cesmelerden biri Izmir ssat qullesi ve Konak meydani Qullenin axsam goruntusuVikianbarda Izmir saat qullesi ile elaqeli mediafayllar var Istinadlar Izmir Saat Kulesi turk www turkcebilgi com 16 may 2010 tarixinde Yetkin Sabri turk apikam org tr 2016 08 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Aymali Omer Osmanli saat kuleleri turk www dunyabulteni net 2016 08 07 tarixinde Yilmaz Fikret Tarihsel Surec Icinde Konak Meydani turk www academia edu 2019 09 03 tarixinde Izmir de Saat Kulesi ne zarar veren yakalandi turk www hurriyet com tr 2016 07 27 tarixinde