Məmmədli İsmayıl Oruc oğlu (15 noyabr 1946, Sədənağac, Basarkeçər rayonu) — Azərbaycan filoloq-alimi, filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
İsmayıl Məmmədli | |
---|---|
İsmayıl Oruc oğlu Məmmədov | |
Doğum tarixi | 15 noyabr 1946 (77 yaş) |
Doğum yeri | |
Atası | Aşıq Oruc |
Elm sahəsi | etnolinqvistika |
Elmi dərəcəsi | filologiya elmləri doktoru (1993) |
Elmi adı | |
İş yeri | |
Təhsili | |
Tanınmış yetirmələri | 27 fəlsəfə doktoru, 5 elmlər doktoru |
Tanınır | dilçi-alim |
Mükafatları | H.B.Zərdabi mükafatı, , "Qızıl Qələm", "Səməd Vurğun", "Məhəmməhüseyn Şəhriyar", Nəvai medalı, AMEA Prezidentinin Fəxri fərmanı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
İsmayıl Məmmədli 15 noyabr 1946-cı ildə Ermənistan SSR-nin Basarkeçər rayonunun Sətənəxaç kəndində Aşıq Oruc Əhmədovun ailəsində anadan olub. 1948-53-cü illərdə Azərbaycan türklərinin Ermənistandan – ata-baba torpaqlarından deportasiyası zamanı ailələri Azərbaycan Respublikasının Gədəbəy rayonunun Zəhmət kəndində məskunlaşmışdır. 1952-1962-ci illərdə Zəhmətkənd orta məktəbində oxumuşdur.
1967-ci ildə M.F.Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Dillər İnstitutunun filologiya ixtisasını bitirmişdir. 1968-ci ildən 1969-cu ilin mayınadək hərbi xidmətdə olmuşdur.
1970-1973-cü illərdə AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun aspiranturasında əyani təhsilini davam etdirmişdir.
1974-cü ildə namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək elmlər namizədi alimlik dərəcəsi almışdır.
1993-cü ildə "Azərbaycan türk dili" indeksi ilə "Azərbaycan dilinin etnolinqvistikası" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək "Filologiya elmləri doktoru" alimlk dərəcəsi almışdır.
250-dən artıq elmi əsəri və 18 kitabı çap olunmuş, həmçinin xaricdə 7 elmi məqaləsi nəşr olunmuşdur.
Əsas elmi nailiyyətlərindən "Azərbaycan dilində etnolinqvistika sahəsinin əsasları"nı göstərmək olar.
Kadr hazırlığı sahəsində elmlər namizədlərinin sayı 27, elmlər doktoru isə 5-dir.
- Aşıq Vəlinin nəvəsidir.
- Aşıq Orucun oğludur.
Elmi fəaliyyəti
Elmi fəaliyyətə 1967-ci ildə Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiyasında elmi və ədəbi nəzarət redaksiyasında transkripsiyaçı-redaktor vəzifəsində başlayıb. 1968-ci ildən 1969-cu ilin mayınadək hərbi xidmətdə olub. 1969-1970-ci illərdə yenidən Ensiklopediyada böyük elmi redaktor vəzifəsində çalışıb. 1970-ci ildə Azərbaycan EA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun əyani aspiranturasına qəbul olunub, 1973-cü ildə oranı bitirib. 1974-cü ildən 1979-cu ilədək nitq mədəniyyəti şöbəsində kiçik elmi işçi, 1980-cı ildən 1989-cu ilədək baş elmi işçi vəzifələrində çalışıb. 1974-cü ildə “Kommunist” qəzetinin leksikası” adlı namizədlik dissertasiyasını, 1993-cü ildə “Azərbaycan dilinin etnoqrafik leksikası” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə etmişdir. 2008-ci ildə AAK tərəfindən ona “professor attestatı” təqdim edilmişdir.
İsmayıl Məmmədli Respublikamızda elmi konfrans və beynəlxalq konfrans və simpoziumlarda, habelə Orconikidze, Mahaçqala, Maykop, Ufa, Şimali Kipr Respublikasında, Sivasda, Səmərqənddə, Kiyevdə, Kişinyovda, Nukusda keçirilmiş beynəlxalq və respublika konfrans və simpoziumlarda maraqlı məruzələrlə çıxış etmiş, materialları dərc olunmuşdur.
İ.Məmmədli institutun ictimai həyatında da yaxından iştirak etmişdir. O, uzun illər institutun həmkarlar ittifaqının sədri, ilk partiya təşkilatı katibi vəzifələrində çalışmış, kollektivin hörmətini qazanmışdır.
İ.Məmmədli institutda fəaliyyət göstərən Dissertasiya Şurasında 1994-cü ildən şura üzvüdür. 20 nəfər aspirant və dissertanta rəhbərlik etmişdir (18 fəlsəfə doktoru və 2 elmlər doktoru).
Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü (2001-ci il), Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi insan hüquqları və ictimaiyyətlə əlaqələr idarəsinin baş məsləhətçisi, Azərbaycan Respublikası Dövlət Dil Komissiyasının üzvü ( 2001-ci il), Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin üzvü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi və Jurnalistlər birliyinin, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin idarə heyətinin üzvüdür. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə “Tərəqqi” medalı ilə təltif olunmuşdur (2013-cü il). Həsən bəy Zərdabi diplomu və mükafatı laureatı (2004), Səməd Vurğun mükafatı laureatıdır (2014).
Əmək veteranı medalı ilə təltif olunub.
İnstitutda keçirilən gənc alimlər konfransının təşkili və keçirilməsində fəal iştirakına, leksikologiya və lüğətçilik bölməsinə rəhbərliyinə görə Lüğətçilik şöbəsinin müdiri filologiya elmləri doktoru professor İsmayıl Oruc oğlu Məmmədliyə fəxri fərman təqdim edilmişdir.
Rəhbərlik etdiyi elmi kadrların 11 nəfəri fəlsəfə doktoru diplomu, 2 nəfəri doktorluq diplomu almışdır. Hal-hazırda filologiya üzrə fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün 7 nəfərin dissertasiya işinə rəhbərlik edir. Təxminən 100 nəfərin rəsmi opponenti, 30-dan çox iddiaçının, publisistin, gənc yazarların əsərlərinin rəyçisi olmuşdur.
İ.Məmmədli bu gün də ictimai elmlərin (dilçilik, ədəbiyyatşünaslıq və etnoqrafiya) müxtəlif sahələrinə aid intensiv tədqiqatlar aparır.
Pedaqoji fəaliyyəti
1993-1995-ci illərdə Azərbaycan Pedaqoji Universitetində müəllim, 1993-1999-cu illərdə 291 saylı və 43 saylı liseylərdə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı fənlərindən dərs deyib.
1999-2002-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetində müəllim, 1994-2002-ci illərdə Bakı Ali Pedaqoji Qızlar seminariyasında (indiki Bakı Qızlar Universiteti) professor işləmişdir.
1970-ci ildən AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunda işləyir.
1989-cu ildən hal-hazıra kimi isə AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunda Tətbiqi dilçilik şöbəsinin müdiridir.
Kitabları
- Azərbaycanca-rusca etnoqrafiya terminləri lüğəti (şərikli). Bakı, Azərnəşr, 1987.
- Ekran, efir və dilimiz. Bakı, "Elm", 1989.
- Azərbaycanca-rusca danışıq kitabı (şərikli), Bakı, Azərbaycan Ensiklopediyası Nəşriyyatı. Poliqrafiya birliyi, Bakı, 1995.
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 3 çilddə, I cild, "Çiraq", 1997. (tərtibçilərdən biri).
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 3 çilddə, II cild. "Çiraq", 1999.(tərtibçilərdən biri).
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 3 çilddə, III cild. "Çiraq", 2000.(tərtibçilərdən biri).
- Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti (tərtibçilərdən biri). 2004.
- Axtarışlar, yozumlar, anımlar. Bakı, "Elm", 2006.
- Azərbaycan dilinin etnoqrafik leksikası. Bakı, "Elm və təhsil", 2009.
- Qəzet dilinin leksikası. Bakı, "Elm və təhsil", 2010.
- Yeni sözlər və yeni mənalar lüğəti. Bakı, Elm və təhsil, 2016
- Səməd Vurğunun bədii dilinin izahlı lüğəti. "Kitab evi" nəşriyyatı, 2011
- Azərbaycan dilində türkmənşəli sözlər lüğəti. Apostrof nəşriyyatı. Bakı, 2017
- Cəfər Cabbarlının bədii dilinin izahlı lüğəti. Bakı, Elm və təhsil, 2021
İstinadlar
- İsmayıl Məmmədov
- Исмаил Орудж оглы Мамедов[ölü keçid]
- "Məhərrəm Hüseynov, "Dəyərli alim, bütöv insan", 525-ci qəzet.- 2011.- 22 dekabr.- S.6". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-10-08.
- dilçilik.org
Ədəbiyyat
- . "65 nə tez yetişdi, İsmayıl müəllim?!", "Məhsəti" jurnalı, yanvar-fevral, 2011. səh.12.
Xarici keçidlər
- . “Azərbaycan” qəzeti (az.). mediaforum.az. 2014-04-28 - 12:10:00. 2014-04-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-10.
- "Azərbaycan Aşıqlar Birliyi: Ozan dünyası. №4(7)" (PDF) (az.). "Ozan dünyası" jurnalı. 2011. 2017-05-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-05-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ismayil Memmedov Memmedli Ismayil Oruc oglu 15 noyabr 1946 Sedenagac Basarkecer rayonu Azerbaycan filoloq alimi filologiya elmleri doktoru professor Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Ismayil MemmedliIsmayil Oruc oglu MemmedovDogum tarixi 15 noyabr 1946 1946 11 15 77 yas Dogum yeri Sedenagac Basarkecer rayonu Ermenistan SSR SSRIAtasi Asiq OrucElm sahesi etnolinqvistikaElmi derecesi filologiya elmleri doktoru 1993 Elmi adi professorIs yeri AMEA Dilcilik InstitutuTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiTaninmis yetirmeleri 27 felsefe doktoru 5 elmler doktoruTaninir dilci alimMukafatlari H B Zerdabi mukafati Qizil Qelem Semed Vurgun Mehemmehuseyn Sehriyar Nevai medali AMEA Prezidentinin Fexri fermani Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIsmayil Memmedli 15 noyabr 1946 ci ilde Ermenistan SSR nin Basarkecer rayonunun Setenexac kendinde Asiq Oruc Ehmedovun ailesinde anadan olub 1948 53 cu illerde Azerbaycan turklerinin Ermenistandan ata baba torpaqlarindan deportasiyasi zamani aileleri Azerbaycan Respublikasinin Gedebey rayonunun Zehmet kendinde meskunlasmisdir 1952 1962 ci illerde Zehmetkend orta mektebinde oxumusdur 1967 ci ilde M F Axundov adina Azerbaycan Pedaqoji Diller Institutunun filologiya ixtisasini bitirmisdir 1968 ci ilden 1969 cu ilin mayinadek herbi xidmetde olmusdur 1970 1973 cu illerde AMEA nin Nesimi adina Dilcilik Institutunun aspiranturasinda eyani tehsilini davam etdirmisdir 1974 cu ilde namizedlik dissertasiyasi mudafie ederek elmler namizedi alimlik derecesi almisdir 1993 cu ilde Azerbaycan turk dili indeksi ile Azerbaycan dilinin etnolinqvistikasi movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie ederek Filologiya elmleri doktoru alimlk derecesi almisdir 250 den artiq elmi eseri ve 18 kitabi cap olunmus hemcinin xaricde 7 elmi meqalesi nesr olunmusdur Esas elmi nailiyyetlerinden Azerbaycan dilinde etnolinqvistika sahesinin esaslari ni gostermek olar Kadr hazirligi sahesinde elmler namizedlerinin sayi 27 elmler doktoru ise 5 dir Asiq Velinin nevesidir Asiq Orucun ogludur Elmi fealiyyetiSasa Eliyev ve Ismayil Memmedli Elmi fealiyyete 1967 ci ilde Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Bas redaksiyasinda elmi ve edebi nezaret redaksiyasinda transkripsiyaci redaktor vezifesinde baslayib 1968 ci ilden 1969 cu ilin mayinadek herbi xidmetde olub 1969 1970 ci illerde yeniden Ensiklopediyada boyuk elmi redaktor vezifesinde calisib 1970 ci ilde Azerbaycan EA Nesimi adina Dilcilik Institutunun eyani aspiranturasina qebul olunub 1973 cu ilde orani bitirib 1974 cu ilden 1979 cu iledek nitq medeniyyeti sobesinde kicik elmi isci 1980 ci ilden 1989 cu iledek bas elmi isci vezifelerinde calisib 1974 cu ilde Kommunist qezetinin leksikasi adli namizedlik dissertasiyasini 1993 cu ilde Azerbaycan dilinin etnoqrafik leksikasi movzusunda doktorluq dissertasiyasini ugurla mudafie etmisdir 2008 ci ilde AAK terefinden ona professor attestati teqdim edilmisdir Ismayil Memmedli Respublikamizda elmi konfrans ve beynelxalq konfrans ve simpoziumlarda habele Orconikidze Mahacqala Maykop Ufa Simali Kipr Respublikasinda Sivasda Semerqendde Kiyevde Kisinyovda Nukusda kecirilmis beynelxalq ve respublika konfrans ve simpoziumlarda maraqli meruzelerle cixis etmis materiallari derc olunmusdur I Memmedli institutun ictimai heyatinda da yaxindan istirak etmisdir O uzun iller institutun hemkarlar ittifaqinin sedri ilk partiya teskilati katibi vezifelerinde calismis kollektivin hormetini qazanmisdir I Memmedli institutda fealiyyet gosteren Dissertasiya Surasinda 1994 cu ilden sura uzvudur 20 nefer aspirant ve dissertanta rehberlik etmisdir 18 felsefe doktoru ve 2 elmler doktoru Yeni Azerbaycan Partiyasinin uzvu 2001 ci il Azerbaycan Respublikasi Edliyye Nazirliyi insan huquqlari ve ictimaiyyetle elaqeler idaresinin bas meslehetcisi Azerbaycan Respublikasi Dovlet Dil Komissiyasinin uzvu 2001 ci il Milli Meclisin Medeniyyet Komitesinin uzvu Azerbaycan Yazicilar Birliyi ve Jurnalistler birliyinin Azerbaycan Asiqlar Birliyinin idare heyetinin uzvudur Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin serencami ile Tereqqi medali ile teltif olunmusdur 2013 cu il Hesen bey Zerdabi diplomu ve mukafati laureati 2004 Semed Vurgun mukafati laureatidir 2014 Emek veterani medali ile teltif olunub Institutda kecirilen genc alimler konfransinin teskili ve kecirilmesinde feal istirakina leksikologiya ve lugetcilik bolmesine rehberliyine gore Lugetcilik sobesinin mudiri filologiya elmleri doktoru professor Ismayil Oruc oglu Memmedliye fexri ferman teqdim edilmisdir Rehberlik etdiyi elmi kadrlarin 11 neferi felsefe doktoru diplomu 2 neferi doktorluq diplomu almisdir Hal hazirda filologiya uzre felsefe doktoru alimlik derecesi almaq ucun 7 neferin dissertasiya isine rehberlik edir Texminen 100 neferin resmi opponenti 30 dan cox iddiacinin publisistin genc yazarlarin eserlerinin reycisi olmusdur I Memmedli bu gun de ictimai elmlerin dilcilik edebiyyatsunasliq ve etnoqrafiya muxtelif sahelerine aid intensiv tedqiqatlar aparir Pedaqoji fealiyyeti1993 1995 ci illerde Azerbaycan Pedaqoji Universitetinde muellim 1993 1999 cu illerde 291 sayli ve 43 sayli liseylerde Azerbaycan dili ve edebiyyati fenlerinden ders deyib 1999 2002 ci illerde Baki Dovlet Universitetinde muellim 1994 2002 ci illerde Baki Ali Pedaqoji Qizlar seminariyasinda indiki Baki Qizlar Universiteti professor islemisdir 1970 ci ilden AMEA nin Nesimi adina Dilcilik Institutunda isleyir 1989 cu ilden hal hazira kimi ise AMEA nin Nesimi adina Dilcilik Institutunda Tetbiqi dilcilik sobesinin mudiridir KitablariAzerbaycanca rusca etnoqrafiya terminleri lugeti serikli Baki Azernesr 1987 Ekran efir ve dilimiz Baki Elm 1989 Azerbaycanca rusca danisiq kitabi serikli Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi Nesriyyati Poliqrafiya birliyi Baki 1995 Azerbaycan dilinin izahli lugeti 3 cildde I cild Ciraq 1997 tertibcilerden biri Azerbaycan dilinin izahli lugeti 3 cildde II cild Ciraq 1999 tertibcilerden biri Azerbaycan dilinin izahli lugeti 3 cildde III cild Ciraq 2000 tertibcilerden biri Azerbaycan dilinin orfoqrafiya lugeti tertibcilerden biri 2004 Axtarislar yozumlar animlar Baki Elm 2006 Azerbaycan dilinin etnoqrafik leksikasi Baki Elm ve tehsil 2009 Qezet dilinin leksikasi Baki Elm ve tehsil 2010 Yeni sozler ve yeni menalar lugeti Baki Elm ve tehsil 2016 Semed Vurgunun bedii dilinin izahli lugeti Kitab evi nesriyyati 2011 Azerbaycan dilinde turkmenseli sozler lugeti Apostrof nesriyyati Baki 2017 Cefer Cabbarlinin bedii dilinin izahli lugeti Baki Elm ve tehsil 2021IstinadlarIsmayil Memmedov Ismail Orudzh ogly Mamedov olu kecid Meherrem Huseynov Deyerli alim butov insan 525 ci qezet 2011 22 dekabr S 6 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2015 10 08 dilcilik orgEdebiyyat 65 ne tez yetisdi Ismayil muellim Mehseti jurnali yanvar fevral 2011 seh 12 Xarici kecidlerVikianbarda Ismayil Memmedli ile elaqeli mediafayllar var Azerbaycan qezeti az mediaforum az 2014 04 28 12 10 00 2014 04 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 05 10 Azerbaycan Asiqlar Birliyi Ozan dunyasi 4 7 PDF az Ozan dunyasi jurnali 2011 2017 05 18 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2017 05 18