İsmayıl Hüseyn oğlu Əliyev (İsmayıl Hüseynoğlu; 22 iyun 1927, Sədənağac, Yeni Bəyazid qəzası – 11 may 2010, Bakı) — Azərbaycanlı jurnalist, SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü (1959), Basarkeçər rayonu "Bolluq uğrunda" qəzetinin baş redaktoru (1953–1959).
İsmayıl Əliyev | |
---|---|
Doğum tarixi | 22 iyun 1927 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 11 may 2010 (82 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | jurnalist, müəllim, redaktor |
Üzvlüyü |
Həyatı
İsmayıl Hüseynoğlu Əliyev 1927-ci il iyun ayının 22-də Göyçə mahalının Hacı Qərib-Sadanağac-Güney kəndində Alıoğlu Hüseynin və İrvaham qızı Həlimənin ailəsində dünyaya göz açmışdır. İlkin orta təhsilini Hacı Qərib-Sadanağac kəndində almışdır. 1939–1942-ci illərdə İrəvan türk Pedaqoji Texnikumunu dil-ədəbiyyat müəllimi ixtisası üzrə bitirmişdir. 1942–1944-cü illərdə Göyçədə pedaqoji fəaliyyət göstərmişdir. Böyük Vətən müharibəsinin başlanması ilə 1944-cü ildə yaşını bir il artıraraq könüllü şəkildə ordu sıralarına qatılmış, Kutaisi şəhərində hazırlıq mərhələsi keçdikdən sonra Varşava cəbhəsinə göndərilmiş, Varşavanın azad olunmasında yaxından iştirak etmişdir.
Müharibədən qayıtdıqdan sonra 1948–1953-cü illərdə Azərbaycan Pedoqoji İnstitutunun Filologiya fakültəsini bitirmişdir. Eyni zamanda Pəmbək, Sadanağac, Şişqaya, Dərə kəndlərində dərs hissə müdiri, məktəb direktoru kimi pedoqoji fəaliyyət göstərmişdir. 1951–1953-cü illərdə Basarkeçər rayon "Bolluq uğrunda" rayon qəzetinə baş redaktor təyin olunur. Qəzet iki dildə: azərbaycan və erməni dillərində çıxırdı.
İsmayıl Əliyev 1953–1959-cu illər Basarkeçər rayonu "Bolluq uğrunda" rayon qəzetinin baş redaktoru, mətbuat işinə çox gözəl bələd olan ünlü jurnalist, kəsərli qələm sahibi, 1959-cu ilin aprel ayından SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü. Partiya və ideoloji iş üzrə RPK-da təbliğatçı (1950), iqtisadçı, kolxoz-sovxoz direktoru, ideoloji iş üzrə partiya fəalı, Bakı Ali Partiya məktəbinin məzunu (1962–1964), 1950–1988-ci illərdə Basarkeçər Rayon Sovetinə 38 il fasiləsiz olaraq deputat seçilmişdir.
Həyatının uğurlu bir mərhələsi 1962–64-cü illərdə Bakı Ali Partiya məktəbinə daxil olur və oranı fərqlənmə ilə bitirir.
1964–66-cı illərdə Ermənistan KP Mk-nın orqanı olan "Sovet Ermənistanı" qəzetinin 7 bölgə üzrə-Basarkeçər, Krasnoselsk, Kamo, Martuni, sevan, İcevan, Abovyan bölgələri üzrə xüsusi müxbiri təyin olunur. 1966–68-ci illərdə Ağkilsə-Azad sovxozunda direktor, 1968–73-cü illərdə Babacan, Pəmbək və Güney kəndlərində kolxoz sədri, təsərrüfat rəhbəri vəzifələrində çalışmışdır.
1972–88-ci illər ərzində Güney kənd orta məktəbində məktəb direktoru kimi fəaliyyət göstərmiş, böyük bir müəllim ordusu ilə yeni nəslin təlim və tərbiyəsində böyük zəhməti olmuşdur. Onun yüksək mənəviyyatı, pedoqoji ustalığı, insanlarla rəftarı, böyük ürəyi, torpaq-vətən sevgisi çoxlarına nümunə olmuş, çoxlarının idealına çevrilmişdir. Əgər bir zamanlar Ulu Göyçə mahalında maarifçilik kultu adına bir simvol yaranarsa, orada Göyçənin bir çox maarif, elm fədailəri ilə bərabər İsmayıl Əliyevin də adı ən uca yerlərdən birində dayanacaqdır.
Ensiklopedik biliyə, analitik düşüncəyə, güclü yaddaşa, ağıla-məntiqə söykənən qeyri-iradi güclərə malik Vətən, həyat eşqli bu mavigözlü türk oğlu öz uca dininin, millətinin və vətəni Azərbaycanın-Göyçənin vurğunu idi. Və bütün həyatını erməni gədalarına qarşı mübarizədə keçirdi. Öz həmvətənlərini erməni-daşnak məkrindən qorumaq üçün doğma Göyçəsini son gününəcən qoruyanlardan oldu. 1988-ci il dekabrın 5-i həyat yoldaşı Süsənbər xanımla Göyçəni axırıncı tərk edənlərdəndi. O, bir an olsun kökünü-ocağını unutmadı. Bu illərdə onun jurnalist qələmi daha qətiyyətlə xalqının ağrı-acılarına işıq tutmağa, xalqımızı faciədən çəxarmaq yollarını göstərməyə çalışdı. Qarabağ-Göyçə acılarını ürəyində daşıya-daşıya dünyaya-həmvətənlərinə səsləndi:
"Azərbaycan səcdəgahımız, türkçülük isə tacımızdır".
İsmayıl Əliyev və həyat yoldaşı Süsənbər xanım 6 övlad böyüdüb boya-başa çatdırmış, ev-eşik sahibi etmişlər. Azərbaycan-Göyçə sevdalı İsmayıl Hüseyn oğlu Əliyev 2010-cu il may ayının 11-də Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Fəaliyyəti
Göyçə mahalında yetkin jurnalistikanın əsasını qoymuş İsmayıl Əliyev jurnalist mədəniyyətinə, jurnalist etikasına öz möhürünü vurmuşdur. Ondan sonra gələnlər — Yunis Abdullayev, İbad İbrahimov, Qədir Aslan, Rövşən Əliyev və başqaları bunu dəfələrlə etiraf etmişlər. İsmayıl Əliyev jurnalistlik fəaliyyətinə 1953-cü ilin sonlarından etibarən Basarkeçər rayonu "Bolluq Uğrunda"rayon qəzetinə baş redaktor təyin olunduğu zaman başlamışdır. Onun "Bolluq uğrunda" rayon qəzetindəki fəaliyyətini xarakterizə etmək üçün İbad Qəşəmoğlunun "Alınmaz qala" adlı kitabından səhifələrə nəzər yetirmək lazımdır:
"Hələ institutu bitirməmiş onu "Bolluq uğrunda"rayon qəzetinə birbaşa redaktor apardılar. Böyük seçim idi, düzgün seçim idi. Rayon qəzetinin həyatında yeni mərhələ başlandı. Redaktorun şəxsində rayonun tarixini gözəl bilən, adamların mənəviyyatına nüfuz edən, insanların gücünü ümumi işə səfərbər edən bir qüvvə açıq-aydın görünürdü. O, hərtərəfli bir insan idi. Ədəbiyyatı ələyir, tarixi vərəqləyir, siyasəti duruldur, təbabətə baş vurur, riyaziyyata maraq göstərir. İslam dininin ilahi gücünə səcdə edirdi. Səlis danışığı, nüfuzedici nitqi, tarixin ibrət dərsləri onun mənəviyyat dünyası idi. O, elm adamı, siyasət adamı, kamal sahibi idi. qeyrətdə qeyrət, namus, təəssübdə təəssüb idi İsmayıl müəllim. Sözün qısası, bir ensiklopediya toplusu idi İsmayıl müəllim".
1962–1964-cü illər Bakı Ali Partiya məktəbini bitirdikdən sonra Göyçəyə qayıdan İsmayıl Əliyev tezliklə Ermənistan Mərkəzi Komitəsinin orqanı olan "Sovet Ermənistanı" qəzetinə 7 bölgə üzrə xüsusi müxbir təyin edilir. Onun ən böyük amalı öz camaatına — Azərbaycan türklərinə xidmət etməkdən ibarət olmuşdur. Artıq o, nəinki Göyçə, bütün ətraf mahal və bölgələrdə nüfuz və bacarıq sahibi olan bir ziyalı kimi tanınır, sevilirdi. "Sovet Ermənistanı" qəzetində işlədiyi dövr onun həyatının jurnalist kimi 2-ci dövr yaradıcılığı adlandırılmalıdır. Xüsusi müxbir kimi fəaliyyət göstərdiyi dövrə aid 40-dan çox məqaləsi vardır.
1988-ci illərdən başlanan və nəhayətdə 20%-dən çox Azərbaycan torpaqlarının itirilməsi ilə nəticələnən "Qarabağ düyünü-Qarabağ müharibəsi" xalqımıza böyük bəlalar gətirdi. Qarabağ başda olmaqla, qədim türk torpaqlarının, o cümlədən, Göyçə mahalının itirilməsi ilə nəticələndi. Məhz bu zamanlardan başlayaraq, o, müstəqil media orqanlarında sanballı məqalə, tarixi oçerk və publisistik yazılarla çıxışlar etdi və Azərbaycan jurnalistikasında İsmayıl Hüseynoğlu imzası ilə tanındı. Bu illlərdə onun jurnalist qələmi bir an belə durmadan Qarabağ həqiqətlərini üzə çıxarmağa, erməni-faşist məkrindən qorunmaq üçün xalqına xilas və nicat yollarını göstərməyə çalışırdı: "Göyçə nisgili-Göyçə dərdi" (Yazılmamış tarix, yaxud 9 ay mühasirədə) — 25 iyul 1991-ci il "Qarabağ"qəzeti; "Oxucu sözü- oxucu iradı"-26 dekabr 1992 "Qarabağ", "Kəndin səsi"qəzetləri; "Təxribatçılığa qarşı nə etməli?" — 4 iyul 1991 "Qarabağ" qəzeti; "Xilasımız nədədir" — 9 yanvar, 6 fevral, — 13 fevral 1992 "Qarabağ"qəzeti; "Mən kiməm" — 16 sentyabr 1992, "Mən kiməm-Azərbaycanlı, yoxsa, türk" 4 fevral 1993 "Şimali Azərbaycan"qəzeti; "Nədən narahatam" — 24 iyun 1993 "Şimali Azərbaycan"qəzeti məqalələr seriyası və s.
Geniş yaradıcılıq yoluna malik İsmayıl Əliyev-İsmayıl Hüseynoğlu həyatını Azərbaycan və öz göyçək Göyçəsinə həsr etdi. Şərəfli bir insan ömrü, əməlləri ilə=sevgisi ilə insanlara örnək oldu və hər zaman Azərbaycanı, Göyçəni sevdi:"Allah bizə vahid bir Azərbaycan bəxş etmişdir, iki yox. Onu imperiyalar bölüşdürsələr də, əlimizdə qalanı göz bəbəyimiz kimi qorumalı, saxlamalıyıq. Azərbaycan səcdəgahımız, türkçülük isə tacımızdır".
İstinadlar
- Məlahət İsmayılqızı, "Göyçənin rəmzi Göyçə gölüdür", Bakı, 2017
- Məlahət İsmayılqızı, "İtirilmiş cənnət yaxud Göyçə rəmzləri", Bakı, 2015
- İbad Qəşəmoğlu, "Alınmaz qala", Gəncə, 2008
- Eldar İsmayıl, "Oğuz yurdunun övladları", Bakı, "Təbib", 1999.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ismayil Eliyev Ismayil Huseyn oglu Eliyev Ismayil Huseynoglu 22 iyun 1927 Sedenagac Yeni Beyazid qezasi 11 may 2010 Baki Azerbaycanli jurnalist SSRI Jurnalistler Ittifaqinin uzvu 1959 Basarkecer rayonu Bolluq ugrunda qezetinin bas redaktoru 1953 1959 Ismayil EliyevDogum tarixi 22 iyun 1927 1927 06 22 Dogum yeri Sedenagac Yeni Beyazid qezasi Ermenistan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 11 may 2010 2010 05 11 82 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanTehsili Baki Ali Partiya Mektebi Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiFealiyyeti jurnalist muellim redaktorUzvluyu SSRI Jurnalistler IttifaqiHeyatiIsmayil Huseynoglu Eliyev 1927 ci il iyun ayinin 22 de Goyce mahalinin Haci Qerib Sadanagac Guney kendinde Alioglu Huseynin ve Irvaham qizi Helimenin ailesinde dunyaya goz acmisdir Ilkin orta tehsilini Haci Qerib Sadanagac kendinde almisdir 1939 1942 ci illerde Irevan turk Pedaqoji Texnikumunu dil edebiyyat muellimi ixtisasi uzre bitirmisdir 1942 1944 cu illerde Goycede pedaqoji fealiyyet gostermisdir Boyuk Veten muharibesinin baslanmasi ile 1944 cu ilde yasini bir il artiraraq konullu sekilde ordu siralarina qatilmis Kutaisi seherinde hazirliq merhelesi kecdikden sonra Varsava cebhesine gonderilmis Varsavanin azad olunmasinda yaxindan istirak etmisdir Muharibeden qayitdiqdan sonra 1948 1953 cu illerde Azerbaycan Pedoqoji Institutunun Filologiya fakultesini bitirmisdir Eyni zamanda Pembek Sadanagac Sisqaya Dere kendlerinde ders hisse mudiri mekteb direktoru kimi pedoqoji fealiyyet gostermisdir 1951 1953 cu illerde Basarkecer rayon Bolluq ugrunda rayon qezetine bas redaktor teyin olunur Qezet iki dilde azerbaycan ve ermeni dillerinde cixirdi Ismayil Eliyev 1953 1959 cu iller Basarkecer rayonu Bolluq ugrunda rayon qezetinin bas redaktoru metbuat isine cox gozel beled olan unlu jurnalist keserli qelem sahibi 1959 cu ilin aprel ayindan SSRI Jurnalistler Ittifaqinin uzvu Partiya ve ideoloji is uzre RPK da tebligatci 1950 iqtisadci kolxoz sovxoz direktoru ideoloji is uzre partiya feali Baki Ali Partiya mektebinin mezunu 1962 1964 1950 1988 ci illerde Basarkecer Rayon Sovetine 38 il fasilesiz olaraq deputat secilmisdir Heyatinin ugurlu bir merhelesi 1962 64 cu illerde Baki Ali Partiya mektebine daxil olur ve orani ferqlenme ile bitirir 1964 66 ci illerde Ermenistan KP Mk nin orqani olan Sovet Ermenistani qezetinin 7 bolge uzre Basarkecer Krasnoselsk Kamo Martuni sevan Icevan Abovyan bolgeleri uzre xususi muxbiri teyin olunur 1966 68 ci illerde Agkilse Azad sovxozunda direktor 1968 73 cu illerde Babacan Pembek ve Guney kendlerinde kolxoz sedri teserrufat rehberi vezifelerinde calismisdir 1972 88 ci iller erzinde Guney kend orta mektebinde mekteb direktoru kimi fealiyyet gostermis boyuk bir muellim ordusu ile yeni neslin telim ve terbiyesinde boyuk zehmeti olmusdur Onun yuksek meneviyyati pedoqoji ustaligi insanlarla reftari boyuk ureyi torpaq veten sevgisi coxlarina numune olmus coxlarinin idealina cevrilmisdir Eger bir zamanlar Ulu Goyce mahalinda maarifcilik kultu adina bir simvol yaranarsa orada Goycenin bir cox maarif elm fedaileri ile beraber Ismayil Eliyevin de adi en uca yerlerden birinde dayanacaqdir Ensiklopedik biliye analitik dusunceye guclu yaddasa agila mentiqe soykenen qeyri iradi guclere malik Veten heyat esqli bu mavigozlu turk oglu oz uca dininin milletinin ve veteni Azerbaycanin Goycenin vurgunu idi Ve butun heyatini ermeni gedalarina qarsi mubarizede kecirdi Oz hemvetenlerini ermeni dasnak mekrinden qorumaq ucun dogma Goycesini son gununecen qoruyanlardan oldu 1988 ci il dekabrin 5 i heyat yoldasi Susenber xanimla Goyceni axirinci terk edenlerdendi O bir an olsun kokunu ocagini unutmadi Bu illerde onun jurnalist qelemi daha qetiyyetle xalqinin agri acilarina isiq tutmaga xalqimizi facieden cexarmaq yollarini gostermeye calisdi Qarabag Goyce acilarini ureyinde dasiya dasiya dunyaya hemvetenlerine seslendi Azerbaycan secdegahimiz turkculuk ise tacimizdir Ismayil Eliyev ve heyat yoldasi Susenber xanim 6 ovlad boyudub boya basa catdirmis ev esik sahibi etmisler Azerbaycan Goyce sevdali Ismayil Huseyn oglu Eliyev 2010 cu il may ayinin 11 de Baki seherinde vefat etmisdir FealiyyetiGoyce mahalinda yetkin jurnalistikanin esasini qoymus Ismayil Eliyev jurnalist medeniyyetine jurnalist etikasina oz mohurunu vurmusdur Ondan sonra gelenler Yunis Abdullayev Ibad Ibrahimov Qedir Aslan Rovsen Eliyev ve basqalari bunu defelerle etiraf etmisler Ismayil Eliyev jurnalistlik fealiyyetine 1953 cu ilin sonlarindan etibaren Basarkecer rayonu Bolluq Ugrunda rayon qezetine bas redaktor teyin olundugu zaman baslamisdir Onun Bolluq ugrunda rayon qezetindeki fealiyyetini xarakterize etmek ucun Ibad Qesemoglunun Alinmaz qala adli kitabindan sehifelere nezer yetirmek lazimdir Hele institutu bitirmemis onu Bolluq ugrunda rayon qezetine birbasa redaktor apardilar Boyuk secim idi duzgun secim idi Rayon qezetinin heyatinda yeni merhele baslandi Redaktorun sexsinde rayonun tarixini gozel bilen adamlarin meneviyyatina nufuz eden insanlarin gucunu umumi ise seferber eden bir quvve aciq aydin gorunurdu O herterefli bir insan idi Edebiyyati eleyir tarixi vereqleyir siyaseti duruldur tebabete bas vurur riyaziyyata maraq gosterir Islam dininin ilahi gucune secde edirdi Selis danisigi nufuzedici nitqi tarixin ibret dersleri onun meneviyyat dunyasi idi O elm adami siyaset adami kamal sahibi idi qeyretde qeyret namus teessubde teessub idi Ismayil muellim Sozun qisasi bir ensiklopediya toplusu idi Ismayil muellim 1962 1964 cu iller Baki Ali Partiya mektebini bitirdikden sonra Goyceye qayidan Ismayil Eliyev tezlikle Ermenistan Merkezi Komitesinin orqani olan Sovet Ermenistani qezetine 7 bolge uzre xususi muxbir teyin edilir Onun en boyuk amali oz camaatina Azerbaycan turklerine xidmet etmekden ibaret olmusdur Artiq o neinki Goyce butun etraf mahal ve bolgelerde nufuz ve bacariq sahibi olan bir ziyali kimi taninir sevilirdi Sovet Ermenistani qezetinde islediyi dovr onun heyatinin jurnalist kimi 2 ci dovr yaradiciligi adlandirilmalidir Xususi muxbir kimi fealiyyet gosterdiyi dovre aid 40 dan cox meqalesi vardir 1988 ci illerden baslanan ve nehayetde 20 den cox Azerbaycan torpaqlarinin itirilmesi ile neticelenen Qarabag duyunu Qarabag muharibesi xalqimiza boyuk belalar getirdi Qarabag basda olmaqla qedim turk torpaqlarinin o cumleden Goyce mahalinin itirilmesi ile neticelendi Mehz bu zamanlardan baslayaraq o musteqil media orqanlarinda sanballi meqale tarixi ocerk ve publisistik yazilarla cixislar etdi ve Azerbaycan jurnalistikasinda Ismayil Huseynoglu imzasi ile tanindi Bu illlerde onun jurnalist qelemi bir an bele durmadan Qarabag heqiqetlerini uze cixarmaga ermeni fasist mekrinden qorunmaq ucun xalqina xilas ve nicat yollarini gostermeye calisirdi Goyce nisgili Goyce derdi Yazilmamis tarix yaxud 9 ay muhasirede 25 iyul 1991 ci il Qarabag qezeti Oxucu sozu oxucu iradi 26 dekabr 1992 Qarabag Kendin sesi qezetleri Texribatciliga qarsi ne etmeli 4 iyul 1991 Qarabag qezeti Xilasimiz nededir 9 yanvar 6 fevral 13 fevral 1992 Qarabag qezeti Men kimem 16 sentyabr 1992 Men kimem Azerbaycanli yoxsa turk 4 fevral 1993 Simali Azerbaycan qezeti Neden narahatam 24 iyun 1993 Simali Azerbaycan qezeti meqaleler seriyasi ve s Genis yaradiciliq yoluna malik Ismayil Eliyev Ismayil Huseynoglu heyatini Azerbaycan ve oz goycek Goycesine hesr etdi Serefli bir insan omru emelleri ile sevgisi ile insanlara ornek oldu ve her zaman Azerbaycani Goyceni sevdi Allah bize vahid bir Azerbaycan bexs etmisdir iki yox Onu imperiyalar bolusdurseler de elimizde qalani goz bebeyimiz kimi qorumali saxlamaliyiq Azerbaycan secdegahimiz turkculuk ise tacimizdir IstinadlarMelahet Ismayilqizi Goycenin remzi Goyce goludur Baki 2017 Melahet Ismayilqizi Itirilmis cennet yaxud Goyce remzleri Baki 2015 Ibad Qesemoglu Alinmaz qala Gence 2008 Eldar Ismayil Oguz yurdunun ovladlari Baki Tebib 1999 ISBN 5 8035 0191 3