irafski rayonu oset Ирæфи Æрæфы район Rusiya Federasiyası şimali Osetiyanın tərkibində inzibati ərazi vahidi inzibati mə

İrafski rayonu (oset. Ирæфи (Æрæфы) район) — Rusiya Federasiyası, Şimali Osetiyanın tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Çikalo kəndidir.

İrafski rayonu



Ölkə	Rusiya
İnzibati mərkəz	Çikalo
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi	1.376 km²
Əhalisi
Əhalisi	15.607 nəf. (2023)
Rəsmi sayt

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiya

İrafski rayonu respublikanın cənub-qərb hissəsində yerləşir. Cənubdan Gürcüstan, qərb və şimalda Kabarda-Balkariya Respublikası, şərqdə — Digorski və Alagirski rayonları ilə həmsərhəddir. Ərazinin böyük hissəsi dağlardır. İrafski rayonunun ən böyük çayları: Urux, Xaznidon, Lesken. Rayonun ərazisi 1376 km²-dir.

Rayonun öz adını bölgə boyunca axan Urux çayının Osetiya adından — İraf (oset. Ирæф/Æрæф) almışdır.

Tarixi

Osetiyanın Rusiya imperiyasına daxil olması ilə çar rəhbərliyi müsəlman və xristian osetinlərin ayrıca köçürülməsi siyasətini həyata keçirməyə çalışdı. Beləliklə 1852-ci ildə knyaz M. S. Vorontsovun rəhbərlik etdiyi bir komissiya, Stur-Digor, Axsau, Maxçesk, Galiat, Fasnal və Dur-Dur kəndlərindən müsəlman osetinləri zorla qovdu və eyni yerlərdə olduqları yerlərə köçürdü. il Magometanovskoe (indiki Çikola) kəndini qurdu. İrafski rayonu respublikanın cənub-qərb hissəsində yerləşir. Osetiyanın Rusiya imperiyasına daxil olması ilə çar rəhbərliyi müsəlman osetinlər və xristian osetinlərin ayrıca köçürülməsi siyasətini həyata keçirməyə çalışdı. Beləliklə, 1852-ci ildə Şahzadə M. S. Vorontsovun rəhbərlik etdiyi bir komissiya, Stur-Digor, Axsau, Maxchk, Qaliat, Fasnal və Dur-Dur kəndlərindən müsəlman osetinləri zorla qovdu. Onları ərazi şərtlərinin çətin olduğu bölgəyə yerləşdirdi. Onlar həmin il burada Maqometanovskoe (indiki Çikola) kəndini qururlar.

Əhali

Milli tərkib

2010-cu il Ümum-Rusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə kəndin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:

Xalq	Say, nəf.	Ümumi əhaliyə olan nisbəti, %
osetinlər	14 893	94,5 %
ruslar	230	1,4 %
digərləri	643	4,1 %

Rayon əhalisinin əksəriyyəti osetin dilinin digor ləhcəsində danışır.

İqtisadiyyat

Rayon ərazisində 5 kolxoz və 4 sovxoz, 4 sənaye müəssisəsi, məişət xidməti kompleksi, mənzil-kommunal təsərrüfatı müəssisələri, mərkəzi rayon xəstəxanası, 14 orta məktəb, yol tikintisi idarəsi və digər qurumlar vardır.

Sənaye

2009-cu ildən bəri Songutidon çayı üzərində Fasnal kəndi yaxınlığında fəaliyyətə başlayan ümüumi gücü 6.4 MVt olan Fansal su-elektrik stansiyası fəaliyyət göstərir. Bu stansiyadan rayonun 24 milyon kVt/saat elektrik enerjisi təmin edilir.

Kənd təsərrüfatı

İrafski rayonu əsasən kənd təsərrüfatıdır. Rayon ərazisi 137 618 ha-dır. Bunun 10 970 ha əkin sahələri, 6 347 ha ot əkilən sahələr, 35 691 ha otlaqlar, 4 558 ha buzlaqlar, 43 255 ha isə digər torpaqlar təşkil edir.

Nəqliyyat

Rayon ərazisində avtomobil yollarının uzunluğu 328 km-dir. Bölgədə heç bir dəmir yolu şəbəkəsi yoxdur.

İstinadlar

OKTMO (rus.).
"Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
"Карта PCO-A на сайте электронной газеты «Растдзинад»". 2011-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-15.
"Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.

[_08e95a822606c7b6-1] OKTMO (rus.).

[_45ebe4a0800a5efa-2] "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..

[3] "Карта PCO-A на сайте электронной газеты «Растдзинад»". 2011-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-15.

[4] "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.