İrəvan xanlığı bayraqları — İrəvan xanlığında istifadə olunmuş döyüş tuğları və bayraqlar. 1 oktyabr 1827-ci ildə İrəvan qalası rus qoşunları tərəfindən işğal edildiyi zaman İrəvan xanlığının 4 bayrağı rus qoşunlarının əlinə keçmişdi. Sonralar bu bayraqlar Tiflisdəki saxlanılırdı. Qafqaz Hərb Tarixi muzeyinin bələdçi kitabındakı məlumat həmin bayraqların bu muzeyin fondlarında saxlanılmasından xəbər verirdi. 1924-cü ildə bu bayraqlardan yalnız ikisi Azərbaycan SSR Dövlət Muzeyinə (Azərbaycan Tarix Muzeyinə) verilmişdir. Bunlardan biri İrəvan xanlığının sərdarı Hüseyn xana məxsus 1 oktyabr 1827-ci ildə əldə edilən ştandart, digərləri isə ordu hissəsi bayraqlarıdır.
Sərdar Hüseyn xanın bayrağı
İrəvan sərdarına məxsus bayrağın qumaş hissəsinin ölçüləri 145 x 261 x 217 sm-dir. Tünd qırmızı mahud parçadan hazırlanmışdır. Bayrağın yuxarı enli hissəsində Şiri-Xurşid təsvirləri tikilmişdir. Sarıya çalan açıq qəhvəyi rəngli quramadan hazırlanmış şir yandan təsvir olunmuşdur. Şir quyruğunu belinə qatlanmış, sağ qabaq pəncəsini qaldırılmışdır. Şirin gözləri qara və sarı, dişləri, dili və caynaqları Sarı sapla tikilmişdir. Şirin arxasından yarımdairə formasında çıxan insan sifətli günəş sarı mahud parçadan quranmışdır. Günəşin burnu və qaşları qara, gözləri isə qara və sarı saplardan tikilmişdir. Mavi parçadan olan günəşin şüaları açıq qəhvəyi ipək saplarla bayrağın qumaşına tikilmişdir. Şir və günəşin təsvirindən yuxarıda, ona paralel olaraq, bir birinin yanında, açıq qəhvəyi mahud parçadan iki altıguşəli kartuş quranmışdır. Şirin quyruğu yanındakı kartuşda ərəb dilində "Mən şəriətə uyğun hərəkət edirəm", digərində isə "Kömək Allahdandır, yaxın qələbə" sözləri təkəlduz tikməsi ilə qara ipək saplarla tikilmişdir. Bayrağa müxtəlif rəngli (qəhvəyi, açıq qəhvəyi və qızılı) ipək saplardan saçaq salınmışdır. Bayraq qumaşını bayrağın sapına taxmaq üçün tikilmiş torbacıq yaşıl mahud parçadandır. Bayraq sapının yuxarı hissəsinə gümüşü saplardan toxunmuş uzun qotaz asılmışdır. Həmin bayraq 1825–1826-cı illərdə hazırlanmışdır.
Alay bayrağı
İrəvan xanlığının digər bayrağının qumaş hissəsi 156 x 156 sm ölçüsündədir, zoğalı rəngli dördkünc ipək qanovuz parçadandır. Zamanın təsirindən bayraq bej rəngini almışdır. Muzeyə qəbul edilərkən tərtib edilən elmi pasportdakı qeydə əsasən həmin bayraq ağ rəngdə olmuş dördkünc qanovuz parça quranmış, ortasında üstündə təbii boyalarla Şiri-Xurşid təsvirləri çəkilmişdir. Yan tərəfdən təsvir edilən şir başını arxaya döndərmiş, qabaq sol pəncəsində qılınc tutmuş, quyruğunu belinə tərəf yuxarı qaldırmış şəkildə təqdim edilmişdir. Şirin arxasında doğan sarı rəngli Günəş və onun qızılı şuaları görünür. Şirin başı üstündə damcıvari sarı kartuşda "Əs-sultan ben əs-sultan şah Fəthəli Qacar, 1239" sözləri yazılmışdır. Bu 1239-cu il tarixi onun 1823–1824-cü ilə aid olduğunu bildirir. Bayraq qumaşının zoğalı hissəsində əmələ gəlmiş üçbucaqların hər birində yerləşdirilmiş yerliyi qara olan dörd kartuşun içərisində sarı rəngli hərflərlə aşağıdakı Quran ayələri yazılmışdır: aşağıda sağda – "Möminləri müjdələ", solda – "Kömək allahdandır və yaxın qələbə", yuxarıda sağda – "Həqiqətən biz sənə açıq-aşkar bir qələbə bəxş etdik", solda – "Mərhəmətli, rəhmli Allahın adı ilə" sözləri yazılmışdır. Bayrağın üz və astar üzlərindəki təsvirlər biri digərini təkrarlayır. Bayrağın, xüsusilə sağ tərəfdən parçası zədəlidir. Parçaya bayraq sapını taxmaq üçün tikilmiş torbacıq qırmızı mahud parçadandır. Qarağacdan düzəldilmiş uzunluğu 261 sm, kəsikdə diametri 3,8 sm olan bayraq sapı lakla örtülmüşdür. Sapın aşağı hissəsinə taxılan alt ucluğu dəmirdən konusvari formada düzəldilmişdir. Alt ucluğun uzunluğu 14,5 smdir. Burulmuş gümüşü iplərdən toxunmuş qotaz bayraq sapının başına salınmışdır.
İstinadlar
- "iravan.info — Sənətkarlıq və incəsənət". 2020-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-07-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Irevan xanligi bayraqlari Irevan xanliginda istifade olunmus doyus tuglari ve bayraqlar 1 oktyabr 1827 ci ilde Irevan qalasi rus qosunlari terefinden isgal edildiyi zaman Irevan xanliginin 4 bayragi rus qosunlarinin eline kecmisdi Sonralar bu bayraqlar Tiflisdeki saxlanilirdi Qafqaz Herb Tarixi muzeyinin beledci kitabindaki melumat hemin bayraqlarin bu muzeyin fondlarinda saxlanilmasindan xeber verirdi 1924 cu ilde bu bayraqlardan yalniz ikisi Azerbaycan SSR Dovlet Muzeyine Azerbaycan Tarix Muzeyine verilmisdir Bunlardan biri Irevan xanliginin serdari Huseyn xana mexsus 1 oktyabr 1827 ci ilde elde edilen standart digerleri ise ordu hissesi bayraqlaridir Serdar Huseyn xanin bayragiBayraq Irevan serdarina mexsus bayragin qumas hissesinin olculeri 145 x 261 x 217 sm dir Tund qirmizi mahud parcadan hazirlanmisdir Bayragin yuxari enli hissesinde Siri Xursid tesvirleri tikilmisdir Sariya calan aciq qehveyi rengli quramadan hazirlanmis sir yandan tesvir olunmusdur Sir quyrugunu beline qatlanmis sag qabaq pencesini qaldirilmisdir Sirin gozleri qara ve sari disleri dili ve caynaqlari Sari sapla tikilmisdir Sirin arxasindan yarimdaire formasinda cixan insan sifetli gunes sari mahud parcadan quranmisdir Gunesin burnu ve qaslari qara gozleri ise qara ve sari saplardan tikilmisdir Mavi parcadan olan gunesin sualari aciq qehveyi ipek saplarla bayragin qumasina tikilmisdir Sir ve gunesin tesvirinden yuxarida ona paralel olaraq bir birinin yaninda aciq qehveyi mahud parcadan iki altiguseli kartus quranmisdir Sirin quyrugu yanindaki kartusda ereb dilinde Men seriete uygun hereket edirem digerinde ise Komek Allahdandir yaxin qelebe sozleri tekelduz tikmesi ile qara ipek saplarla tikilmisdir Bayraga muxtelif rengli qehveyi aciq qehveyi ve qizili ipek saplardan sacaq salinmisdir Bayraq qumasini bayragin sapina taxmaq ucun tikilmis torbaciq yasil mahud parcadandir Bayraq sapinin yuxari hissesine gumusu saplardan toxunmus uzun qotaz asilmisdir Hemin bayraq 1825 1826 ci illerde hazirlanmisdir Alay bayragiAlay bayragi orijinal Alay bayragi modernlesdirilmis Irevan xanliginin diger bayraginin qumas hissesi 156 x 156 sm olcusundedir zogali rengli dordkunc ipek qanovuz parcadandir Zamanin tesirinden bayraq bej rengini almisdir Muzeye qebul edilerken tertib edilen elmi pasportdaki qeyde esasen hemin bayraq ag rengde olmus dordkunc qanovuz parca quranmis ortasinda ustunde tebii boyalarla Siri Xursid tesvirleri cekilmisdir Yan terefden tesvir edilen sir basini arxaya dondermis qabaq sol pencesinde qilinc tutmus quyrugunu beline teref yuxari qaldirmis sekilde teqdim edilmisdir Sirin arxasinda dogan sari rengli Gunes ve onun qizili sualari gorunur Sirin basi ustunde damcivari sari kartusda Es sultan ben es sultan sah Fetheli Qacar 1239 sozleri yazilmisdir Bu 1239 cu il tarixi onun 1823 1824 cu ile aid oldugunu bildirir Bayraq qumasinin zogali hissesinde emele gelmis ucbucaqlarin her birinde yerlesdirilmis yerliyi qara olan dord kartusun icerisinde sari rengli herflerle asagidaki Quran ayeleri yazilmisdir asagida sagda Mominleri mujdele solda Komek allahdandir ve yaxin qelebe yuxarida sagda Heqiqeten biz sene aciq askar bir qelebe bexs etdik solda Merhemetli rehmli Allahin adi ile sozleri yazilmisdir Bayragin uz ve astar uzlerindeki tesvirler biri digerini tekrarlayir Bayragin xususile sag terefden parcasi zedelidir Parcaya bayraq sapini taxmaq ucun tikilmis torbaciq qirmizi mahud parcadandir Qaragacdan duzeldilmis uzunlugu 261 sm kesikde diametri 3 8 sm olan bayraq sapi lakla ortulmusdur Sapin asagi hissesine taxilan alt uclugu demirden konusvari formada duzeldilmisdir Alt uclugun uzunlugu 14 5 smdir Burulmus gumusu iplerden toxunmus qotaz bayraq sapinin basina salinmisdir Istinadlar iravan info Senetkarliq ve incesenet 2020 10 26 tarixinde Istifade tarixi 2016 07 31