Bu məqaləni lazımdır. |
İfratkeçiricilər İfratkeçirici – temperaturun Tc-nin müəyyən bir dəyərinə qədər azalması nəticəsində elektrik müqaviməti sıfıra bərabər olan (ifratkeçiricilik) materialdır. Bu zaman bildirilir ki, material “ifratkeçirici xüsusiyyətlər” əldə edir, və ya “ifratkeçirici vəziyyətə” keçir. Hal-yazırda ifratkeçiricilik sahəsində Tc temperaturunun otaq temperaturuna qədər artırılması məqsədilə araşdırmalar aparılır.
Tarix
1911-ci ildə holland fiziki Kamerlinq-Onnes müəyyən etmişdir ki, civəni maye heliumda soyudan zaman onun müqaviməti əvvəlcə tədricən dəyişir, sonra isə 4.1 K temperaturda kəskin şəkildə sıfıra düşür. Ən kiçik ölçülü ifratkeçirici 2010-cu ildə üzvi ifratkeçirici (BETS)2GaCl4[1][2] əsasında yaradılmışdır ki, burada da “BETS” abbreviaturası bisetilenditiotetraselenafulvalen deməkdir. Yaradılmış ifratkeçirici, nümunənin ümumi uzunluğu təxminən 3,76 nm olmaqla bu maddənin cəmi dörd cüt molekulundan ibarətdir.
İfratkeçiricilərin xüsusiyyətləri
Xüsusiyyətlərindən asılı olaraq ifratkeçiricilər üç qrupa bölünür:
- I (birinci) tip ifratkeçiricilər;
- 1,5 tipli ifratkeçiricilər;
- II (ikinci) tip ifratkeçiricilər.
İfratkeçirici vəziyyətinə faza keçidi
Maddələrin ifratkeçiricilik vəziyyətinə keçidi onun termal xüsusiyyətlərinin dəyişilməsi ilə müşayiət olunur. Lakin bu dəyişiklik nəzərdən keçirilən ifratkeçiricilərin tipindən asılıdır. Belə ki, I tip ifratkeçiricilər üçün maqnit sahəsi olmadıqda ifratkeçirici vəziyyətindən adi vəziyyətə keçidin (udulma və ya ayrılma) istiliyi sıfıra bərabərdir. Bu səbəbdən də istilik tutumu sıçrayışlara məruz qalır ki, bu da II tip faza keçidi üçün xarakterikdir.
Meysner effekti
İfratkeçiricinin sıfır elektrik müqavimətindən daha vacib xüsusiyyəti, onların rotB=0 maqnit axınının çıxarılmasından ibarət olan Meysner effektidir. Bu eksperimental müşahidədən ifratkeçiricinin daxilində sönməyən cərəyanların olması qənaətinə gəlinir. Bunlar da xarici, tətbiq olunan maqnit sahəsinin əksinə yönəlmiş və onu kompensasiya edən daxili maqnit sahəsi yaradır.
Mənbə
- Сверхпроводник (http://bse.sci-lib.com/article100164.html )— статья из Большой советской энциклопедии
- Физики представили теорию полуторной сверхпроводимости (http://www.membrana.ru/particle/17011 2018-04-10 at the Wayback Machine)
- В. Л. Гинзбург, Е. А. Андрюшин. Глава 1. Открытие сверхпроводимости // Сверхпроводимость (http://elementy.ru/lib/430825/430828#1). — 2-е издание, переработанное и дополненное. — Альфа-М, 2006. — 112 с. —3000 экз. — .
__________________________________________________________________
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Ifratkeciriciler Ifratkecirici temperaturun Tc nin mueyyen bir deyerine qeder azalmasi neticesinde elektrik muqavimeti sifira beraber olan ifratkeciricilik materialdir Bu zaman bildirilir ki material ifratkecirici xususiyyetler elde edir ve ya ifratkecirici veziyyete kecir Hal yazirda ifratkeciricilik sahesinde Tc temperaturunun otaq temperaturuna qeder artirilmasi meqsedile arasdirmalar aparilir Tarix1911 ci ilde holland fiziki Kamerlinq Onnes mueyyen etmisdir ki civeni maye heliumda soyudan zaman onun muqavimeti evvelce tedricen deyisir sonra ise 4 1 K temperaturda keskin sekilde sifira dusur En kicik olculu ifratkecirici 2010 cu ilde uzvi ifratkecirici BETS 2GaCl4 1 2 esasinda yaradilmisdir ki burada da BETS abbreviaturasi bisetilenditiotetraselenafulvalen demekdir Yaradilmis ifratkecirici numunenin umumi uzunlugu texminen 3 76 nm olmaqla bu maddenin cemi dord cut molekulundan ibaretdir Ifratkeciricilerin xususiyyetleriXususiyyetlerinden asili olaraq ifratkeciriciler uc qrupa bolunur I birinci tip ifratkeciriciler 1 5 tipli ifratkeciriciler II ikinci tip ifratkeciriciler Ifratkecirici veziyyetine faza kecidiMaddelerin ifratkeciricilik veziyyetine kecidi onun termal xususiyyetlerinin deyisilmesi ile musayiet olunur Lakin bu deyisiklik nezerden kecirilen ifratkeciricilerin tipinden asilidir Bele ki I tip ifratkeciriciler ucun maqnit sahesi olmadiqda ifratkecirici veziyyetinden adi veziyyete kecidin udulma ve ya ayrilma istiliyi sifira beraberdir Bu sebebden de istilik tutumu sicrayislara meruz qalir ki bu da II tip faza kecidi ucun xarakterikdir Meysner effektiIfratkeciricinin sifir elektrik muqavimetinden daha vacib xususiyyeti onlarin rotB 0 maqnit axininin cixarilmasindan ibaret olan Meysner effektidir Bu eksperimental musahideden ifratkeciricinin daxilinde sonmeyen cereyanlarin olmasi qenaetine gelinir Bunlar da xarici tetbiq olunan maqnit sahesinin eksine yonelmis ve onu kompensasiya eden daxili maqnit sahesi yaradir MenbeSverhprovodnik http bse sci lib com article100164 html statya iz Bolshoj sovetskoj enciklopedii Fiziki predstavili teoriyu polutornoj sverhprovodimosti http www membrana ru particle 17011 2018 04 10 at the Wayback Machine V L Ginzburg E A Andryushin Glava 1 Otkrytie sverhprovodimosti Sverhprovodimost http elementy ru lib 430825 430828 1 2 e izdanie pererabotannoe i dopolnennoe Alfa M 2006 112 s 3000 ekz ISBN 5 98281 088 6