Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çir çayı — Rusiyanın Rostov və Volqoqradskaya vilayətləri ərazisindən axan çay. Don çayının sağ qolunu təşkil edir. Simlyanski su anbarına tökülür. Çayın uzunluğu 317 kilometr, hövzəsinin sahəsi isə 9580 km² təşkil edir. Don çayının mənsəbinə 456 metr qalmış ona tökülür.
| Çir çayı | |
|---|---|
| rus. Чир | |
 | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Mənsəbi | Don çayı |
| Uzunluğu | 317 km |
| Su sərfi | 12 m³/s |
| Hövzəsinin sahəsi | 9580 km² |
| [ru] | 05010300812107000009603 |
Ümumi fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri
Çir çayı öz başlanğıcını Don cərgəsindən götürür. Yuxarı axarlarda Çir çayı Dona olduqca yaxın axır (15 km). Bir qədər aralıda isə çay cənub-şərqə doğru axır. Buradan isə getdikcə Dondan aralanır. Yuxarı axarlarda çayı vadisi kifayət qədər enlidir. Çayın əsas istiqaməti şimal-qərbdən cənub-şərqədir. Kurtlaq çayının mənsəbindən bir qədər aralıda Çir çayının orta axarları yerləşir. Burada çayın sağ sahili olduqca hündürdür və sıldırımlıdır. Solu isə nisbətən hamardır. Bu hissə əsasən qumlarla örtülüdür. Orta və aşağı axarlarda çayın eni və dərinliyi getdikcə artır. Soloneski xutoru yaxınlığında Çir şərqə, Surikino şəhəri yaxınlığında isə cənub-şərqə axır.
Hövzəsi
- Çir
- Qusinka çayı (əsasını təşkil edən əsas çaylardan biri) - mənsəbdən 265 km
- Çyornaya çayı - mənsəbdən 246 km.
- İlinka çayı (sol) - mənsəbdən 228 km.
- Verbovaya (sol) - mənsəbdən 222 km.
- Krivaya (sol) - mənsəbdən 221 km
- Suskan (sol) - mənsəndən 194 km
- Kurtlak (sol) - mənsəndən 160 km
- Qryaznaya (sağ) - mənsəndən 124 km
- Maşka (sol) - mənsəbdən 106 km
- Beryozovaya (sol) - mənsəbdən 30 km
- Dobraya (sol)
- Liska (sol)
Hidrologiya
Araşdırmalar onu göstərir ki, yaz-yay buxarlanması zamanı suyu axalır. Qidalanmasınln əsasını ysz ayları qarın əriməsidir. Yaz ayları bir qayda olaraq daşqınlar və gursululuq olur. Yayda və payız ayları suyu azalır.
Mənsəbdə maksimal su sərfiyyatı
Yaşayış məntəqələri
Əsas yaşayış məntəqələri: Karqinskaya, Bokovskaya, Krasnokutskaya, Sovetskaya, Oblivskaya, stanisaları bə,Surovikino şəhəri.
İstinadlar
- Согласно К.З. Яцуте (Природа Ростовской области' - Ростов-на-Дону: Ростовское областное книгоиздательство, 1940 - с.310. Раздел: Притоки Дона) площадь водосбора - 12 422 км²
- "Государственный водный реестр РФ: Чир".[ölü keçid]
- "Природа Ростовской области (Яцута К.З.)". 2013-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-27.
- Топографическая карта Европейской России
- "Государственный водный реестр: река Добрая". 2022-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-27.
- "Государственный водный реестр: река Лиска (Лиски)". 2022-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-27.
- . 2015-06-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cir cayi Rusiyanin Rostov ve Volqoqradskaya vilayetleri erazisinden axan cay Don cayinin sag qolunu teskil edir Simlyanski su anbarina tokulur Cayin uzunlugu 317 kilometr hovzesinin sahesi ise 9580 km teskil edir Don cayinin mensebine 456 metr qalmis ona tokulur Cir cayirus ChirOlke RusiyaMensebi Don cayiUzunlugu 317 kmSu serfi 12 m sHovzesinin sahesi 9580 km ru 05010300812107000009603Umumi fiziki cografi xususiyyetleriCir cayi oz baslangicini Don cergesinden goturur Yuxari axarlarda Cir cayi Dona olduqca yaxin axir 15 km Bir qeder aralida ise cay cenub serqe dogru axir Buradan ise getdikce Dondan aralanir Yuxari axarlarda cayi vadisi kifayet qeder enlidir Cayin esas istiqameti simal qerbden cenub serqedir Kurtlaq cayinin mensebinden bir qeder aralida Cir cayinin orta axarlari yerlesir Burada cayin sag sahili olduqca hundurdur ve sildirimlidir Solu ise nisbeten hamardir Bu hisse esasen qumlarla ortuludur Orta ve asagi axarlarda cayin eni ve derinliyi getdikce artir Soloneski xutoru yaxinliginda Cir serqe Surikino seheri yaxinliginda ise cenub serqe axir Hovzesi Cir Qusinka cayi esasini teskil eden esas caylardan biri mensebden 265 km Cyornaya cayi mensebden 246 km Ilinka cayi sol mensebden 228 km Verbovaya sol mensebden 222 km Krivaya sol mensebden 221 km Suskan sol mensenden 194 km Kurtlak sol mensenden 160 km Qryaznaya sag mensenden 124 km Maska sol mensebden 106 km Beryozovaya sol mensebden 30 km Dobraya sol Liska sol Hidrologiya Arasdirmalar onu gosterir ki yaz yay buxarlanmasi zamani suyu axalir Qidalanmasinln esasini ysz aylari qarin erimesidir Yaz aylari bir qayda olaraq dasqinlar ve gursululuq olur Yayda ve payiz aylari suyu azalir Mensebde maksimal su serfiyyati Yasayis menteqeleri Esas yasayis menteqeleri Karqinskaya Bokovskaya Krasnokutskaya Sovetskaya Oblivskaya stanisalari be Surovikino seheri IstinadlarSoglasno K Z Yacute Priroda Rostovskoj oblasti Rostov na Donu Rostovskoe oblastnoe knigoizdatelstvo 1940 s 310 Razdel Pritoki Dona ploshad vodosbora 12 422 km Gosudarstvennyj vodnyj reestr RF Chir olu kecid Priroda Rostovskoj oblasti Yacuta K Z 2013 03 07 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 27 Topograficheskaya karta Evropejskoj Rossii Gosudarstvennyj vodnyj reestr reka Dobraya 2022 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 27 Gosudarstvennyj vodnyj reestr reka Liska Liski 2022 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 27 2015 06 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 03 27