Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çatırgöl (Çatır göl; qırğ. Чатыр-Көл — «çatı, dam gölü») — Qırğızıstanın cənubunda, Mərkəzi Tyan-Şanda yerləşən axarsız göl. Göl Çatır-Kuls çökəkliyində, Toruqart aşırımının yaxınlığındadır. Məhs bu aşırımdan Çin ərazisinə yol keçir. Çatırgöldən cənubda Toruqart keçid məntəqəsi yerləşir. Çatırgöl ölkənin Narin vilayəti ərazisinə daxildir.
| Çatırgöl | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 3.500 m |
| Eni | 10 km |
| Uzunluğu |
|
| Sahəsi |
|
| Həcmi | 630 hm³ |
| Dərin yeri | 16,5 m |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ümumi məlumat
Çatırgöl çuxuru tektonik mənşəlidir. Göl Atabaşı və Toruqart -Too silsilələri arasında, dəniz səviyyəsindən 3500 metr yüksəklikdə yerləşir. Göl səthinin sahəsi 161,1 km², orta dərinlik - 5 metr, ən dərin yeri — 16,5 metrdir. Göl suyunun həcmi — 610 milyon m³-dir. Uzunluğu 23 km, eni isə 10 km-dir. Sahil xəttlərinin uzunluğu 58 km-dir.
Göl ətrafı ərazidə zəif parçalanmış göl- düzənlik relyefi üstünlük təşkil edir. Gölün cənub-şərq sahilləri bataqlıq ərazidir, şimal hissəsi isə qayalıq relyefdir. Çatır-Kuls çökəkliyi kəskin malikdir. Havanın orta illik temperaturu mənfidir (−5,6 °C). Qış aylarının minimum temperaturu −50 °C-dir. Yay aylarında ən yüksək temperatur göstəricisi+24 °C-dir. Orta illik yağıntının miqdarı aşağıdır 208—269 мм. İllik yağıntının80—90 % yay aylarında düşür. Göl əsasən qar suları ilə qidalanır. Gölə tökülən əsas çay Kekayqır çayıdır. Ümumən gölə 41 kiçik çay tökülür. Çaylar öz başlanğıcını Atabaşı və Toruqart silsilələrindən götürür. Göl suyu duzludur. Minerallaşma 1 litrə 0,5-1,0 milliqramdır. Xloridli, hidrokarbonatlı, natrium və maqnezium tərkiblidir. Duzluluq 2 promildir. Qış ayalrında göl səthini 0,25-1,5 metr qalınlığında buz qatı örtür. Göl suyu sarı-yaşıl rəngə çalır. 4 metr dərinliyə qədər su şəffafdır.
Çatır göl və ətraf 2 km-lik ərazi Karatal-Japırık Dövlət Qoruğunun ərazisində yerləşir. Ayrıca qoruğun bir hissəsi 2005-ci ilin noyabrından Ramsar Konvensiyasına uyğun olaraq beynəlxalq əhəmiyyətə malik bataqlıq ərazisi kimi tanınıb. Göl balıqsızdır. Baxmayaraq ki, oraya axan çaylarda bir neçə balıq növü aşkar edilmişdir.
İstinadlar
- Атлас мира. 3-е изд. М.: Федеральная служба геодезии и картографии, 1999. с. 125
- Лист карты K-43-127 озеро Чаиыркёль. Масштаб: 1 : 100 000. Издание 1974 г.
- "Информация о Каратал-Жапырыкском государственном заповеднике и озере Чатыр-Кёль". www.welcome.kg (rus). 2010-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-16.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Catirgol Catir gol qirg Chatyr Kol cati dam golu Qirgizistanin cenubunda Merkezi Tyan Sanda yerlesen axarsiz gol Gol Catir Kuls cokekliyinde Toruqart asiriminin yaxinligindadir Mehs bu asirimdan Cin erazisine yol kecir Catirgolden cenubda Toruqart kecid menteqesi yerlesir Catirgol olkenin Narin vilayeti erazisine daxildir CatirgolUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 3 500 mEni 10 kmUzunlugu 23 kmSahesi 181 km Hecmi 630 hm Derin yeri 16 5 mYerlesmesi40 38 sm e 75 17 s u Olke QirgizistanCatirgol Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatCatirgol cuxuru tektonik menselidir Gol Atabasi ve Toruqart Too silsileleri arasinda deniz seviyyesinden 3500 metr yukseklikde yerlesir Gol sethinin sahesi 161 1 km orta derinlik 5 metr en derin yeri 16 5 metrdir Gol suyunun hecmi 610 milyon m dir Uzunlugu 23 km eni ise 10 km dir Sahil xettlerinin uzunlugu 58 km dir Gol etrafi erazide zeif parcalanmis gol duzenlik relyefi ustunluk teskil edir Golun cenub serq sahilleri bataqliq erazidir simal hissesi ise qayaliq relyefdir Catir Kuls cokekliyi keskin malikdir Havanin orta illik temperaturu menfidir 5 6 C Qis aylarinin minimum temperaturu 50 C dir Yay aylarinda en yuksek temperatur gostericisi 24 C dir Orta illik yagintinin miqdari asagidir 208 269 mm Illik yagintinin80 90 yay aylarinda dusur Gol esasen qar sulari ile qidalanir Gole tokulen esas cay Kekayqir cayidir Umumen gole 41 kicik cay tokulur Caylar oz baslangicini Atabasi ve Toruqart silsilelerinden goturur Gol suyu duzludur Minerallasma 1 litre 0 5 1 0 milliqramdir Xloridli hidrokarbonatli natrium ve maqnezium terkiblidir Duzluluq 2 promildir Qis ayalrinda gol sethini 0 25 1 5 metr qalinliginda buz qati ortur Gol suyu sari yasil renge calir 4 metr derinliye qeder su seffafdir Catir gol ve etraf 2 km lik erazi Karatal Japirik Dovlet Qorugunun erazisinde yerlesir Ayrica qorugun bir hissesi 2005 ci ilin noyabrindan Ramsar Konvensiyasina uygun olaraq beynelxalq ehemiyyete malik bataqliq erazisi kimi taninib Gol baliqsizdir Baxmayaraq ki oraya axan caylarda bir nece baliq novu askar edilmisdir IstinadlarAtlas mira 3 e izd M Federalnaya sluzhba geodezii i kartografii 1999 s 125 List karty K 43 127 ozero Chaiyrkyol Masshtab 1 100 000 Izdanie 1974 g Informaciya o Karatal Zhapyrykskom gosudarstvennom zapovednike i ozere Chatyr Kyol www welcome kg rus 2010 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2020 01 16