Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çılpaq dorema (lat. Dorema glabrum) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin dorema cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısna göre növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir – EN A2c+cd(i)b. Qafqazın nadir, endemik növüdür. Regional IUCN Statusu - VU B1ab (I,ii, iii,iv,v) +2ab (i,ii,iii,iv,v).
| Çılpaq dorema | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Çılpaq dorema | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
| ||||
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir, qalın gövdəli, 6 sm diametrli kökə malikdir. Yarpaqları üçər bölünmüş lələklidir, 6 sm uzunluğunda seqmentləri uzunsov-lansetvaridir, demək olar ki, bütövdür, oturaq və ya ucu aşağı istiqamətlənmişdir. Çətirləri kiçik və sadədir, ayaqcığı 1 sm uzunluğundadır. Ləçəkləri ağımtıl-sarıdır. Meyvələri ellipsvaridir, uzunluğu 5-8 mm-dir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə iyun, meyvəvermə iyul-avqust aylarında müşahidə edilmişdir. Toxumla çoxalır. Kserofitdir. Aşağı dağ qurşağına kimi quru dərələrdə rats gəlinir. Tərəvəz və dərman bitkisi kimi, əhali tərəfindən istifadə edilir.
Yayılması
Naxçıvan düzənliyi (Duzdağın cənub yamacında çox kiçik bir sahədə bitir) və Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Vəlidağ, Dəhnədağ, Dərəşam və Darıdağ ətrafı).
Sayı və tendensiyası
Populyasiyanın təbii bərpası azalır. Keçən 10 il ərzində 70% azalma müşahidə edilmişdir. Antropogen təsirlər növün itmə təhlükəsini yaradır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Tərəvəz və dərman bitkisi kimi intensiv istifadəsidir.
Mühafizə tədbirləri
Öncədən yayıldığı Darıdağ ərazisində yasaqlıq yaradılması təklif edilmişdir. Bərpası üçün uyğun ərazilərdə introduksiya edilmişdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cilpaq dorema lat Dorema glabrum bitkiler aleminin cetircicekliler destesinin cetirkimiler fesilesinin dorema cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisna gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmek tehlukesinde olanlar kateqoriyasina aiddir EN A2c cd i b Qafqazin nadir endemik novudur Regional IUCN Statusu VU B1ab I ii iii iv v 2ab i ii iii iv v Cilpaq doremaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste CetirciceklilerFesile CetirkimilerYarimfesile Triba Yarimtriba Cins DoremaNov Cilpaq doremaBeynelxalq elmi adiDorema glabrumSeklin VikiAnbarda axtarisiQisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir qalin govdeli 6 sm diametrli koke malikdir Yarpaqlari ucer bolunmus leleklidir 6 sm uzunlugunda seqmentleri uzunsov lansetvaridir demek olar ki butovdur oturaq ve ya ucu asagi istiqametlenmisdir Cetirleri kicik ve sadedir ayaqcigi 1 sm uzunlugundadir Lecekleri agimtil saridir Meyveleri ellipsvaridir uzunlugu 5 8 mm dir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme iyun meyveverme iyul avqust aylarinda musahide edilmisdir Toxumla coxalir Kserofitdir Asagi dag qursagina kimi quru derelerde rats gelinir Terevez ve derman bitkisi kimi ehali terefinden istifade edilir YayilmasiNaxcivan duzenliyi Duzdagin cenub yamacinda cox kicik bir sahede bitir ve Naxcivanin dagliq hissesi Velidag Dehnedag Deresam ve Daridag etrafi Sayi ve tendensiyasiPopulyasiyanin tebii berpasi azalir Kecen 10 il erzinde 70 azalma musahide edilmisdir Antropogen tesirler novun itme tehlukesini yaradir Mehdudlasdirici amillerTerevez ve derman bitkisi kimi intensiv istifadesidir Muhafize tedbirleriOnceden yayildigi Daridag erazisinde yasaqliq yaradilmasi teklif edilmisdir Berpasi ucun uygun erazilerde introduksiya edilmisdir IstinadlarHemcinin bax