Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ərəbqədim — Azərbaycan Respublikasının Qobustan rayonunun Ərəbqədim kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
| Ərəbqədim | |
|---|---|
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 678 m |
| Saat qurşağı | |
| | |
Toponimikası
Keçmiş adı Köhnə Ərəb olmuşdur. XIX əsrdə Şirvanda yaşamış 205 ailədən ibarət ərəbqədim tayfasının adı ilə adlandırılmışdır. Etnotoponimdir.
Tarixi
Muğan və Şirvanda yaşayan ərəblərin (xüsusən də köçəri ərəblərin) məşğuliyyəti dəvəçilik idi. Dəvəçilik peşəsi təxminən 1200 il əvvəl Ərəbistan yarımadasından bura köçən ərəblərin mirası kimi qalmışdı (Bünyadov, 2007:223). 1880-ci illərdə dəvəçilik təsərrüfatı ölkənin şərq hissəsində geniş yayılmışdı. Məsələn, Qəbristan mahalında yaşayan ərəb tayfalarında 1300-dən çox dəvə var idi. Ərəblər dəvəni əti ilə yanaşı yunundan müxtəlif məişət əşyaları hazırlamaq üçün istifadə edirdi. Buna baxmayaraq ərəblər üçün dəvələr əsasən nəqliyyat vasitəsi kimi vacib idi. Şamaxı və Göyçay uyezdlərində yaşayan Ərəb Şahverdi, Ərəb Cəbirli, Ərəb Şam və Ərəb Qədim tayfalarında dəvə ilə yük daşıma ticarəti (çarvadarlıq) geniş yayılmışdı. Bu tayfalardan olan ərəblər dəvələrlə Bakı quberniyasından Zaqafqaziyanın müxtəlif yerlərinə yük daşıyırdı. Azərbaycanın daxilində xüsusən duz və neft dəvələrlə daşınırdı. Göyçay ərəbləri bu malları Zaqafqaziya dəmir yolunun Ucar stansiyasında, Qəbristan ərəbləri isə bu malları Bakı quberniyasında alaraq digər regionlarda satırdı. Maraqlısı odur ki, ərəblər puldan istifadə etmirdi və satdıqları mal əvəzində düyü, fındıq, meyvə götürürdü.
Dəvəçilikdən başqa Azərbaycanın bəzi ərəb kəndlərinin sakinləri (məsələn, Ərəb Şahverdi) atçılıqla məşğul olurdular. Bir sıra kəndlərdə suvarma əkinçiliyi inkişaf etdirilmiş, həm də çəltikçilik vacib sahə olmuşdu. Xüsusilə, Ərəb Şamlı kəndinin sakinlərinin Pirsaat çayı yaxınlığında müəyyən əraziləri var idi və burada onlar çəltikçiliklə məşğul olurdu. Oturaq ərəb kəndlərində isə kiçik üzüm bağları salınmışdı. Xüsusən oturaq ərəb kəndlərində bəzi sənətkarlıq sahələri geniş yayılmışdı. Göyçayın Ərəb Cəbirli kənd sakinləri kömürdən istifadə edirdi. Bu kəndin sakinləri əldə edilən kömürü Bakının mis və dəmir tökmə müəssisələrinə satırdılar. Ərəb tayfalarının bir ortaq xüsusiyyəti də hər birində yun məhsullarının (kilim, xalça) geniş istifadə olunması idi. Bu xalçalardan ən məşhuru Ərəb Qədim xalçası idi. Qobustan rayonunun Ərəbqədim kəndində xalçaçılıq ənənəsi indi də qalır. Təəssüf ki, Azərbaycan ərəblərinin ailə həyatı və mədəniyyətini xarakterizə edən heç bir material yoxdur (Volkova, 1983:49).
Coğrafiyası və iqlimi
Kənd Zəngidərə çayının (Pirsaat çayının qolu) sol sahilindən 4 km aralıda yerləşir.
Əhalisi
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 1439 nəfər əhali yaşayır.
Tanınmışları
Mehman Dəmirli- Hüquq elmləri doktoru, professor.
İlqar Məmmədov-riyaziyyat üzrə elmlər doktoru, AMEA-nın professoru, laboratoriya rəhbəri.
Din
Kənddə Ərəbqədim kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 70" (PDF). 2022-01-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-02.
- Ərəbqədim (Qobustan) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN .
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh. 629
- MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2017-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər 2022-06-26 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)
Həmçinin bax
 | Qobustan rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Erebqedim Erebqedim Azerbaycan Respublikasinin Qobustan rayonunun Erebqedim kend inzibati erazi dairesinde kend Erebqedim40 25 47 sm e 48 58 07 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 678 mSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle ErebqedimToponimikasiKecmis adi Kohne Ereb olmusdur XIX esrde Sirvanda yasamis 205 aileden ibaret erebqedim tayfasinin adi ile adlandirilmisdir Etnotoponimdir TarixiMugan ve Sirvanda yasayan ereblerin xususen de koceri ereblerin mesguliyyeti devecilik idi Devecilik pesesi texminen 1200 il evvel Erebistan yarimadasindan bura kocen ereblerin mirasi kimi qalmisdi Bunyadov 2007 223 1880 ci illerde devecilik teserrufati olkenin serq hissesinde genis yayilmisdi Meselen Qebristan mahalinda yasayan ereb tayfalarinda 1300 den cox deve var idi Erebler deveni eti ile yanasi yunundan muxtelif meiset esyalari hazirlamaq ucun istifade edirdi Buna baxmayaraq erebler ucun develer esasen neqliyyat vasitesi kimi vacib idi Samaxi ve Goycay uyezdlerinde yasayan Ereb Sahverdi Ereb Cebirli Ereb Sam ve Ereb Qedim tayfalarinda deve ile yuk dasima ticareti carvadarliq genis yayilmisdi Bu tayfalardan olan erebler develerle Baki quberniyasindan Zaqafqaziyanin muxtelif yerlerine yuk dasiyirdi Azerbaycanin daxilinde xususen duz ve neft develerle dasinirdi Goycay erebleri bu mallari Zaqafqaziya demir yolunun Ucar stansiyasinda Qebristan erebleri ise bu mallari Baki quberniyasinda alaraq diger regionlarda satirdi Maraqlisi odur ki erebler puldan istifade etmirdi ve satdiqlari mal evezinde duyu findiq meyve gotururdu Devecilikden basqa Azerbaycanin bezi ereb kendlerinin sakinleri meselen Ereb Sahverdi atciliqla mesgul olurdular Bir sira kendlerde suvarma ekinciliyi inkisaf etdirilmis hem de celtikcilik vacib sahe olmusdu Xususile Ereb Samli kendinin sakinlerinin Pirsaat cayi yaxinliginda mueyyen erazileri var idi ve burada onlar celtikcilikle mesgul olurdu Oturaq ereb kendlerinde ise kicik uzum baglari salinmisdi Xususen oturaq ereb kendlerinde bezi senetkarliq saheleri genis yayilmisdi Goycayin Ereb Cebirli kend sakinleri komurden istifade edirdi Bu kendin sakinleri elde edilen komuru Bakinin mis ve demir tokme muessiselerine satirdilar Ereb tayfalarinin bir ortaq xususiyyeti de her birinde yun mehsullarinin kilim xalca genis istifade olunmasi idi Bu xalcalardan en meshuru Ereb Qedim xalcasi idi Qobustan rayonunun Erebqedim kendinde xalcaciliq enenesi indi de qalir Teessuf ki Azerbaycan ereblerinin aile heyati ve medeniyyetini xarakterize eden hec bir material yoxdur Volkova 1983 49 Cografiyasi ve iqlimiKend Zengidere cayinin Pirsaat cayinin qolu sol sahilinden 4 km aralida yerlesir Ehalisi2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 1439 nefer ehali yasayir TaninmislariMehman Demirli Huquq elmleri doktoru professor Ilqar Memmedov riyaziyyat uzre elmler doktoru AMEA nin professoru laboratoriya rehberi DinKendde Erebqedim kend mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir Istinadlar Azerbaycan Respublikasi Dovlet Statistika Komitesi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Standarti Inzibati erazi bolgusu tesnifati 2019 Baki 2020 seh 70 PDF 2022 01 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 05 02 Erebqedim Qobustan Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I cild Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 155 3 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629 MUSELMAN DINI ICMALAR 2017 ci ilde qeydiyyatdan kecenler 2022 06 26 at the Wayback Machine scwra gov az az Hemcinin bax Qobustan rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin