Əli Nuriyev (Əli Nəcəfqulu oğlu Nuriyev; 29 dekabr 1928, Naxçıvan – 15 aprel 2020, Bakı) — Azərbaycan alimi, kimya elmləri doktoru (1972), AMEA-nın müxbir üzvü (2007).
Əli Nuriyev | |
---|---|
Əli Nəcəfqulu oğlu Nuriyev | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Nehrəm, Babək rayonu Naxçıvan |
Vəfat tarixi | (91 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Elm sahəsi | Kimyaçı |
Elmi dərəcəsi | Kimya elmləri doktoru (1972) |
Elmi adları | Professor , AMEA-nın müxbir üzvü(2007) |
İş yerləri | Akademik M.F.Nağıyev adına Kataliz və Qeyri-üzvi Kimya İnstitutu |
Təhsili |
Həyatı
Əli Nuriyev 29 dekabr 1928-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunun Nehrəm kəndində anadan olmuşdur. 1948-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinə daxil olmuş, III kursdan Qorki (indiki Nijni Novqorod) Dövlət üniversitetinin kimya fakültəsinə göndərilmişdir. 1953-cü ildə oranı analitik kimya ixtisası üzrə müvəffəqiyyətlə bitirən Ə. Nuriyev 1954-cü ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Kimya İnstitutunda işə qəbul olunmuşdur. O, burada kiçik elmi işçi, baş elmi işçi kimi çalışmışdır. 1971-ci ildən hal-hazıra kimi müxbir üzvi Əli Nuriyev akademik M. F. Nağıyev adına Kataliz ve Qeyri- Üzvi Kimya institunda "Sorbsiya prosesləri" şöbəsinə və "Qeyri-Üzvi və sintetik sorbentlər" laboratoriyasına rəhbərlik edir.1963-cü ildə namizədlik, 1972-ci ildə isə doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. 1980–1985-ci illərdə Azərbaycan Elmlər akademiyasının Kimya institunun müdir müavini olmuşdur. 2007-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Əli Nuriyevin rəhbərliyi ilə aparılan elmi tədqiqat işləri ölkənin sənaye, tullantı, mineral neft lay sularında radioaktiv və bir sıra nadir səpələnmiş B, Co, Ni, Cu, As, karbon qazı və s. elementlərin yeni xammal mənbəyi qismində və minral sərvətlərdən səmsrəli istifadəsinə əsaslanır.
İlk dəfə nadir səpələnmiş və radioaktiv elementlərin Azərbaycannın bütün həmçinin Tükmənistanın və Qroznının bir neçə yataqlarında neft-lay suyu- çöküntü süxuru sistemində ardıcıl şəkildə paylanması, miqrasiyası və toplanmasının qanuna uygunluqları öyrənilmişdir.
Elmi-tədqiqatlar əsasında Neftçala Yod-Brom zavodunun tullantı sularından xörək duzunun alınma texnologiyası və layihəsi, Darıdağ (Naxçıvan) termal mineral suyundan bor, arsen, karbon qazının alınması texnologiyası işlənib hazırlanmışdır.
Bu Texnologiya üzrə zavod tikilib və hal hazırda Respublikanın ehtiyatını ödəyir. bu texnologiya bütün karbon qazı tərkibli su mənbəyinə şamil oluna bilər. Xörək duzuna bu layihə üzrə sənaye istehsal gücü 50 min /ton olan duz mədəninin tikilməsi "Azər-Yod" MMC-nin 2018-ci il inkişaf proqramına daxl edilmişdir.
Professor Əli Nuriyevin apardığı tədqiqatlar iki monoqrafiyada, 280 -dən çox elmi əsərdə, o cümlədən 16 müəlliflik şəhadətnaməsində və 3 patentdə öz əksini tapmışdır. Onun rəhbərliyi ilə 16 elmlər namizədi, 3 elmlər doktoru müdafıə etmiş, hazırda isə 2 nəfərin doktorluq, 4 nəfərin namizədlik işlərinə rəhbərlik edir.
Təltiflər
- Dövlət mükafatı laureatı (1980),
- Əməkdar elm xadimi (2005),
- Ən yaxşı vətənpərvər tədqiqatçı Alim Qızıl medalı (2013).
İstinadlar
- "Nuriyev Əli Nəcəfqulu oğlu" (az.). science.gov.az. 2017. 2021-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-06.
Xarici keçidlər
- Али Наджаф Гулу оглы Нуриев [ölü keçid]
- Видный учёный (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Eli Nuriyev Eli Nuriyev Eli Necefqulu oglu Nuriyev 29 dekabr 1928 Naxcivan 15 aprel 2020 Baki Azerbaycan alimi kimya elmleri doktoru 1972 AMEA nin muxbir uzvu 2007 Eli NuriyevEli Necefqulu oglu NuriyevDogum tarixi 29 dekabr 1928Dogum yeri Nehrem Babek rayonu NaxcivanVefat tarixi 15 aprel 2020 91 yasinda Vefat yeri BakiVetendasligi AzerbaycanElm sahesi KimyaciElmi derecesi Kimya elmleri doktoru 1972 Elmi adlari Professor AMEA nin muxbir uzvu 2007 Is yerleri Akademik M F Nagiyev adina Kataliz ve Qeyri uzvi Kimya InstitutuTehsili N I Lobacevski adina Nijni Novqorod Dovlet UniversitetiHeyatiEli Nuriyev 29 dekabr 1928 ci ilde Naxcivan Muxtar Respublikasinin Babek rayonunun Nehrem kendinde anadan olmusdur 1948 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin kimya fakultesine daxil olmus III kursdan Qorki indiki Nijni Novqorod Dovlet universitetinin kimya fakultesine gonderilmisdir 1953 cu ilde orani analitik kimya ixtisasi uzre muveffeqiyyetle bitiren E Nuriyev 1954 cu ilde Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin Kimya Institutunda ise qebul olunmusdur O burada kicik elmi isci bas elmi isci kimi calismisdir 1971 ci ilden hal hazira kimi muxbir uzvi Eli Nuriyev akademik M F Nagiyev adina Kataliz ve Qeyri Uzvi Kimya institunda Sorbsiya prosesleri sobesine ve Qeyri Uzvi ve sintetik sorbentler laboratoriyasina rehberlik edir 1963 cu ilde namizedlik 1972 ci ilde ise doktorluq dissertasiyasi mudafie etmisdir 1980 1985 ci illerde Azerbaycan Elmler akademiyasinin Kimya institunun mudir muavini olmusdur 2007 ci ilde AMEA nin muxbir uzvu secilmisdir Elmi fealiyyetiEli Nuriyevin rehberliyi ile aparilan elmi tedqiqat isleri olkenin senaye tullanti mineral neft lay sularinda radioaktiv ve bir sira nadir sepelenmis B Co Ni Cu As karbon qazi ve s elementlerin yeni xammal menbeyi qisminde ve minral servetlerden semsreli istifadesine esaslanir Ilk defe nadir sepelenmis ve radioaktiv elementlerin Azerbaycannin butun hemcinin Tukmenistanin ve Qrozninin bir nece yataqlarinda neft lay suyu cokuntu suxuru sisteminde ardicil sekilde paylanmasi miqrasiyasi ve toplanmasinin qanuna uygunluqlari oyrenilmisdir Elmi tedqiqatlar esasinda Neftcala Yod Brom zavodunun tullanti sularindan xorek duzunun alinma texnologiyasi ve layihesi Daridag Naxcivan termal mineral suyundan bor arsen karbon qazinin alinmasi texnologiyasi islenib hazirlanmisdir Bu Texnologiya uzre zavod tikilib ve hal hazirda Respublikanin ehtiyatini odeyir bu texnologiya butun karbon qazi terkibli su menbeyine samil oluna biler Xorek duzuna bu layihe uzre senaye istehsal gucu 50 min ton olan duz medeninin tikilmesi Azer Yod MMC nin 2018 ci il inkisaf proqramina daxl edilmisdir Professor Eli Nuriyevin apardigi tedqiqatlar iki monoqrafiyada 280 den cox elmi eserde o cumleden 16 muelliflik sehadetnamesinde ve 3 patentde oz eksini tapmisdir Onun rehberliyi ile 16 elmler namizedi 3 elmler doktoru mudafie etmis hazirda ise 2 neferin doktorluq 4 neferin namizedlik islerine rehberlik edir TeltiflerDovlet mukafati laureati 1980 Emekdar elm xadimi 2005 En yaxsi vetenperver tedqiqatci Alim Qizil medali 2013 Istinadlar Nuriyev Eli Necefqulu oglu az science gov az 2017 2021 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2017 04 06 Xarici kecidlerAli Nadzhaf Gulu ogly Nuriev olu kecid Vidnyj uchyonyj az