Əbdürrəhman ağa Hacıkərim ağa oğlu Dilbazov (d.1859-v.1917) —
Əbdürrəhman ağa Dilbazov | |
---|---|
azərb. Əbdürrəhman ağa Hacıkərim ağa oğlu Dilbazov | |
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Xanlıqlar, Qazax |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Xanlıqlar, Qazax |
Həyat yoldaşları | Nigar xanım,Zeynəb xanım,Hilal xanım,Züleyxa xanım Vəkilova |
Uşaqları | ,Ömər ağa Dilbazov,Yüztümən xanım,Savad xanım,Abihəyat xanım,Əli ağa,Əjdər ağa, Ağalar ağa,Xanlar ağa,Gülxanım,Dilbaz ağa, Afitab xanım,Güləndam xanım,Zalxa xanım |
Atası | Hacıkərim ağa |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
dilbazi.az |
Həyatı
Əbdürrəhman ağa Dilbazov 1859-cu ildə anadan olmuşdur. Atadan və anadan yetim qaldıqdan sonra analığı Xanımqızın nəzarətində böyüyür. Xanımqız onu evləndirir və atasının mal-mülkündən ona çatasını ayırıb sərəncamına verir. Onunla atabir-anabir bacı olan Güləndam xanım da ərə verilir. Mirvarid xanım yazır ki, çox nəcib bir gənc olan Əbdürrəhman ağa da ömrünün sonuna qədər ona ana kimi hörmət edir və onun əmisindən olan kiçik Paşaya böyük qardaş münasibəti bəsləyir.
Əbdürrəhman ağa doğma kəndi Xanlıqlarda maldarlıq yə qoyunçuluqla yanaşı, atçılıqla da yaxından məşğul olmuşdur. yazılı xatirəsində də anıldığı kimi, Əbdürrəhman ağanın ilxısı açıq boz rəngli Dilbaz atlarından ibarət idi. Xatırlandığına görə, keçən yuzilin əvvəllərində ən çox sayda cins Dilbaz atları onun atçılıq təsərrüfatında olmuşdur. Bundan başqa, onun Aslanbəylidə Dərviş adlı şəxşə bu atlardan damazlıq verdiyi və həmin adamın o kənddə bu cins atların sayını artıra bildiyi söylənir. Bundan başqa Əbdürrəhman ağanın Qazax şəhərində də ev və həyətyanı sahədən ibarət mülkü vardı.
Görməsi zəif olduğu üçün eynək taxdığına görə adına el arasında "Kor Əbdürrəhman ağa" da deyilmişdir.
Əbdurrəhman ağanın ən yaxın dostları məşur Qazax bəyləri — Yuxarı Salahlıdan Alinaq bəy Alinaqov və Qıraq Kəsəmənli İsrafil ağa Kərbəlayev idi. Onların hər üçünün bir yerdə çəkilmiş fotoşəkli bizim gunlərədək qalmışdır və bu fotoda Əbdürrəhman ağa eynəkdədir.
Nəvəsi Museyib Dilbazinin söhbətlərinə əsasən, Əbdürrəhman ağa xarakteri etibarı ilə xeyirxah və səxavətli adam imiş. Bir dəfə kənddə Merə Həmid deyilən çoxuşaqlı bir kişinin nə üçün bunların sünnətini etdirmədiyini soruşur. "Ay ağa, nəyim var, nə ilə etdirim?" — deyə Həmid kasıblıqdan şikayətlənib. Əbdürrəhman ağa Deyir: Bədbəxt oğlu, evdə ol, bir yana getmə Ağköynəkdən bir aşıq. Məşədi Ayvazalını da götürür, onun sünnət məclisini təşkiI edir və uşaqIara yavanlıq olsun deyə, ailəyə bir sağmaI inək bağışIayir.
Müseyib əminin danışdığı başqa bir əhvalat: Qarapapaq kəndindən Mustafa adlı bir adam tanıyırdım. Əbdürrəhman ağa onun çoxuşaqlı atasından — qapıda tumançaq dolaşan sünnətsiz uşaqlarını görüb, sünnətlərini niyə ləngitdiyini soruşur. O da: Ay ağa, başına dönüm, elətdirə bitmirəm, imkanım yoxdur>> deyib. Bir atlı göndərib Aşıq Məmmədyarı və bir dəllək cağırtdırır, balacalara kirvə duraraq bu kasıb ailənin mükülünü yoluna qoyur. Yaxud Museyib əmidən yazıya alınmış başqa bir misal:Qazaxda poçtun uzun illər rəisi olmuşdu, Musayev İsmayıl, adına (Ağbaş İsmayıl deyirdilər). Bir də gördüm bir məclisdə məni çağırır. Məni başda oturtdu. Dedi: "Aya, qardaş oğlu, Sən bilirsənmi mən kimem? Başımı buladım. Dedi: "Baban Əbdürrəhman ağa mənim kirvəm olub". Ardınca mənə belə bir söhbət elədi: "çox kasıb dolanırdıq, bizim sünnətimizi ləngitdiyinə göre atamı sənin baban Əbdürrəh man ağa bihörmət elədi, getdi bizlərə pal-paltar aldı, adam yığdı və bizim sünnəti mizi elətdirdi. Çox xeyirxah kişi idi"
Əbdürrəhman ağa Dilbazovun 1913-cü ildə gözləri tamam tutulur. Artıq 1914-cü ildən onun varidati üzərində qəyyumluq hiiququ böyük oğlu Osman ağanın üzərinə düşür.
Əbdürrəhman ağa Dilbazov 1917-ci ildə vəfat etmişdir.
Ailəsi
…Əbdürrəhman ağa Dilbazov çoxarvadlı ağalardan olmaqla, çox böyuk bir ailənin başçısı idi. Birinci arvadı Nigar xanım olub, qonşu Haqqıxlı kəndindən idi (bu kəndin camaatının əksəriyyəti mənə etibarı ilə Salahlı elindən ayrılmadır). Bu nikahdan oğulları Ömər ağa, Osman ağa, qızları Yüztümən xanım, Savad xanım və Abihəyat xanım doğulurlar. Onun bu övladlarından Osman ağa barəsində irəlidə geniş danışılacaq. Yüztümən xanım öz nəslindən Abdulla ağa Dilbazovla ailə qurmuşdur (Övladları: Sevil xanım, Fikrət). Savad xanım öz nəslindən Ibrahim ağa Dilbazova ərə gedib: İbrahim ağa sürgündə olub. Oğlanları: Firdövsi, Kamal, Hüseyn. Əbdürrəhman ağanın ikinci arvadı çaylı kəndindən olan Zeynəb xanım rəiyyət qızı idi. Bu nikahdan Əlia ağa, Əjdər ağa, Ağalar ağa, Xanlar ağa və Gülxanım doğuI muşlar. Əli ağanın taleyi barədə irəlidə bir az geniş danışılacaq. Əjdər ağa gənc ikən vəfat edib, ondan heç kəz qalmayıb. Ağalar və Xanlar yeniyetmə yaşlarında dünyadan gediblər. Gülxanım (əvvəlki adı Təzəgül) çaylı kəndində ərdə olmuşdur. Üç oğlu var idi: Həmid (vəfat edib), Qamət (avtobazada işləyir) və Sərhəd (vəfat edib) Mərdəliyevlər. Əbdürrəhman ağanın üçüncü arvadı qonşu Urkməzlidən Hilal xanım Bəkir ağa qızından Dilbaz ağa, Afitab xanım, Güləndam xanım doğulurlar. Qaçaq Dilbazın dramatik taleyi barədə irəlidə bir az geniş danışılacaq. Afitab xanım Əbdürrəhman ağa qızı öz nəslindən Tahar ağa Dilbazovla ailə qurmuşdur, onun övladlarının anasıdır. Əbdürrəhman ağanın Hilal xanımdan doğulan ikinci qızı Güləndam xanım Tovuz mahalının Ocaqlı kəndindən Mansır ağa ilə ailə qurmuşdur. Güləndam xanımın qızı Firuzə xanım müəllimə idi, Yevlaxda yaşayırdı, vəfat etmişdir. Əbdürrəhman ağanın Hilal xanımdan doğulan ücüncü qızı Abihəyat xanım AğKöynək kəndindən Mirzahı ağa Qiyasbəyliyə ərə getmişdir. Onlar 1931-ci ildə sürgünə göndərilmişlər, Mirzalı ağa sürgündə vəfat etmiş, Abihəyat xanım isə salamat qayıda bilmişdir. Onların dörd oğIu qaldı: Paşa, Məhərrəm, İmran və Söhrab. Onun övladları Gəncədə yaşayırdılar, özlərindən sonra törəmələri qalmışdır. Əbdürrəhman ağa Dilbazov dördüncü dəfa Salahlıdan Hacımurad ağa Vekilovun qızı Züleyxa xanım Vəkilovanı (1897-ci il təvəllüd) almışdır. Züleyxa xanımdan (Zalxa xanım) bir qız övladı dünyaya geImiş, lakin qızcığaz yeniyetmə yaşlarında vəfat etmişdir. Əbdürrəhman ağa bu arvadını o birilərdən çox istədiyinə görə, günüləri onu bərk qısqanırmışlar. Züleyxa xanım şən xasiyyətli bir gəlin olmaqla bərabar, qarmonda və kamançada gözal havalar ifa etməyi də bacarırmış.
Həmçinin bax
Mənbə
Dilbazilər [ölü keçid]
İstinadlar və qeydlər
- Keçən yüzilin əvvəllərinə aid sənədlərdə — 6-cı məhəllə, 5 nömrəli sahə
- Rəsmi sənədlərdə adı iki formada – "Əbdürrəhman ağa" və "Əbdürrəhim ağa" formasında yazılır. Görünür bu, nəsildə ondan böyük ikinci bir Əbdürrəhman ağa olduğundan fərqlənmə xatirinə "Əbdürrəhim ağa" şəklinə özü tərəfindən dəyişdirilmişdir
- Boyunun balacalığına görə kənd arasında bu adla tanınırmış
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebdurrehman aga Hacikerim aga oglu Dilbazov d 1859 v 1917 Ebdurrehman aga Dilbazovazerb Ebdurrehman aga Hacikerim aga oglu Dilbazov Ebdulrehman aga Hacikerim aga oglu Dilbazov soldan Kesemenli Israfil aga Kerbalayev ve sagdan Salahli Alinaq bey Alinaqov Sekil 1890 ci ilde Batumda cekilmisdirDogum tarixi 1859Dogum yeri Xanliqlar QazaxVefat tarixi 1917Vefat yeri Xanliqlar QazaxHeyat yoldaslari Nigar xanim Zeyneb xanim Hilal xanim Zuleyxa xanim VekilovaUsaqlari Omer aga Dilbazov Yuztumen xanim Savad xanim Abiheyat xanim Eli aga Ejder aga Agalar aga Xanlar aga Gulxanim Dilbaz aga Afitab xanim Gulendam xanim Zalxa xanimAtasi Hacikerim agaMilliyyeti Azerbaycanlidilbazi azHeyatiEbdurrehman aga Dilbazov 1859 cu ilde anadan olmusdur Atadan ve anadan yetim qaldiqdan sonra analigi Xanimqizin nezaretinde boyuyur Xanimqiz onu evlendirir ve atasinin mal mulkunden ona catasini ayirib serencamina verir Onunla atabir anabir baci olan Gulendam xanim da ere verilir Mirvarid xanim yazir ki cox necib bir genc olan Ebdurrehman aga da omrunun sonuna qeder ona ana kimi hormet edir ve onun emisinden olan kicik Pasaya boyuk qardas munasibeti besleyir Ebdurrehman aga dogma kendi Xanliqlarda maldarliq ye qoyunculuqla yanasi atciliqla da yaxindan mesgul olmusdur yazili xatiresinde de anildigi kimi Ebdurrehman aganin ilxisi aciq boz rengli Dilbaz atlarindan ibaret idi Xatirlandigina gore kecen yuzilin evvellerinde en cox sayda cins Dilbaz atlari onun atciliq teserrufatinda olmusdur Bundan basqa onun Aslanbeylide Dervis adli sexse bu atlardan damazliq verdiyi ve hemin adamin o kendde bu cins atlarin sayini artira bildiyi soylenir Bundan basqa Ebdurrehman aganin Qazax seherinde de ev ve heyetyani saheden ibaret mulku vardi Gormesi zeif oldugu ucun eynek taxdigina gore adina el arasinda Kor Ebdurrehman aga da deyilmisdir Ebdurrehman aganin en yaxin dostlari mesur Qazax beyleri Yuxari Salahlidan Alinaq bey Alinaqov ve Qiraq Kesemenli Israfil aga Kerbelayev idi Onlarin her ucunun bir yerde cekilmis fotosekli bizim gunleredek qalmisdir ve bu fotoda Ebdurrehman aga eynekdedir Nevesi Museyib Dilbazinin sohbetlerine esasen Ebdurrehman aga xarakteri etibari ile xeyirxah ve sexavetli adam imis Bir defe kendde Mere Hemid deyilen coxusaqli bir kisinin ne ucun bunlarin sunnetini etdirmediyini sorusur Ay aga neyim var ne ile etdirim deye Hemid kasibliqdan sikayetlenib Ebdurrehman aga Deyir Bedbext oglu evde ol bir yana getme Agkoynekden bir asiq Mesedi Ayvazalini da goturur onun sunnet meclisini teskiI edir ve usaqIara yavanliq olsun deye aileye bir sagmaI inek bagisIayir Museyib eminin danisdigi basqa bir ehvalat Qarapapaq kendinden Mustafa adli bir adam taniyirdim Ebdurrehman aga onun coxusaqli atasindan qapida tumancaq dolasan sunnetsiz usaqlarini gorub sunnetlerini niye lengitdiyini sorusur O da Ay aga basina donum eletdire bitmirem imkanim yoxdur gt gt deyib Bir atli gonderib Asiq Memmedyari ve bir dellek cagirtdirir balacalara kirve duraraq bu kasib ailenin mukulunu yoluna qoyur Yaxud Museyib emiden yaziya alinmis basqa bir misal Qazaxda poctun uzun iller reisi olmusdu Musayev Ismayil adina Agbas Ismayil deyirdiler Bir de gordum bir meclisde meni cagirir Meni basda oturtdu Dedi Aya qardas oglu Sen bilirsenmi men kimem Basimi buladim Dedi Baban Ebdurrehman aga menim kirvem olub Ardinca mene bele bir sohbet eledi cox kasib dolanirdiq bizim sunnetimizi lengitdiyine gore atami senin baban Ebdurreh man aga bihormet eledi getdi bizlere pal paltar aldi adam yigdi ve bizim sunneti mizi eletdirdi Cox xeyirxah kisi idi Ebdurrehman aga Dilbazovun 1913 cu ilde gozleri tamam tutulur Artiq 1914 cu ilden onun varidati uzerinde qeyyumluq hiiququ boyuk oglu Osman aganin uzerine dusur Ebdurrehman aga Dilbazov 1917 ci ilde vefat etmisdir Ailesi Ebdurrehman aga Dilbazov coxarvadli agalardan olmaqla cox boyuk bir ailenin bascisi idi Birinci arvadi Nigar xanim olub qonsu Haqqixli kendinden idi bu kendin camaatinin ekseriyyeti mene etibari ile Salahli elinden ayrilmadir Bu nikahdan ogullari Omer aga Osman aga qizlari Yuztumen xanim Savad xanim ve Abiheyat xanim dogulurlar Onun bu ovladlarindan Osman aga baresinde irelide genis danisilacaq Yuztumen xanim oz neslinden Abdulla aga Dilbazovla aile qurmusdur Ovladlari Sevil xanim Fikret Savad xanim oz neslinden Ibrahim aga Dilbazova ere gedib Ibrahim aga surgunde olub Oglanlari Firdovsi Kamal Huseyn Ebdurrehman aganin ikinci arvadi cayli kendinden olan Zeyneb xanim reiyyet qizi idi Bu nikahdan Elia aga Ejder aga Agalar aga Xanlar aga ve Gulxanim doguI muslar Eli aganin taleyi barede irelide bir az genis danisilacaq Ejder aga genc iken vefat edib ondan hec kez qalmayib Agalar ve Xanlar yeniyetme yaslarinda dunyadan gedibler Gulxanim evvelki adi Tezegul cayli kendinde erde olmusdur Uc oglu var idi Hemid vefat edib Qamet avtobazada isleyir ve Serhed vefat edib Merdeliyevler Ebdurrehman aganin ucuncu arvadi qonsu Urkmezliden Hilal xanim Bekir aga qizindan Dilbaz aga Afitab xanim Gulendam xanim dogulurlar Qacaq Dilbazin dramatik taleyi barede irelide bir az genis danisilacaq Afitab xanim Ebdurrehman aga qizi oz neslinden Tahar aga Dilbazovla aile qurmusdur onun ovladlarinin anasidir Ebdurrehman aganin Hilal xanimdan dogulan ikinci qizi Gulendam xanim Tovuz mahalinin Ocaqli kendinden Mansir aga ile aile qurmusdur Gulendam xanimin qizi Firuze xanim muellime idi Yevlaxda yasayirdi vefat etmisdir Ebdurrehman aganin Hilal xanimdan dogulan ucuncu qizi Abiheyat xanim AgKoynek kendinden Mirzahi aga Qiyasbeyliye ere getmisdir Onlar 1931 ci ilde surgune gonderilmisler Mirzali aga surgunde vefat etmis Abiheyat xanim ise salamat qayida bilmisdir Onlarin dord ogIu qaldi Pasa Meherrem Imran ve Sohrab Onun ovladlari Gencede yasayirdilar ozlerinden sonra toremeleri qalmisdir Ebdurrehman aga Dilbazov dorduncu defa Salahlidan Hacimurad aga Vekilovun qizi Zuleyxa xanim Vekilovani 1897 ci il tevellud almisdir Zuleyxa xanimdan Zalxa xanim bir qiz ovladi dunyaya geImis lakin qizcigaz yeniyetme yaslarinda vefat etmisdir Ebdurrehman aga bu arvadini o birilerden cox istediyine gore gunuleri onu berk qisqanirmislar Zuleyxa xanim sen xasiyyetli bir gelin olmaqla berabar qarmonda ve kamancada gozal havalar ifa etmeyi de bacarirmis Hemcinin baxDilbazilerMenbeDilbaziler olu kecid Istinadlar ve qeydlerKecen yuzilin evvellerine aid senedlerde 6 ci mehelle 5 nomreli sahe Resmi senedlerde adi iki formada Ebdurrehman aga ve Ebdurrehim aga formasinda yazilir Gorunur bu nesilde ondan boyuk ikinci bir Ebdurrehman aga oldugundan ferqlenme xatirine Ebdurrehim aga sekline ozu terefinden deyisdirilmisdir Boyunun balacaligina gore kend arasinda bu adla taninirmis