Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Övrə və ya xalq arasında qurdeşənəyi — dərinin allergik mənşəli xroniki xəstəliyidir. Dəridə qaşıntılı köpəşmələr ilə özünü göstərir. Elmi adı urticaria olan bu xəstəlik insanın əmək qabiliyyətini və həyat keyfiyyətinin ciddi şəkildə pozan bir patologiyadır. Övrənin daha ağır forması sayılan angioödem və ya kvinke ödemi xəstənin həyatını təhlükə altına ala bilər.
| Övrə xəstəliyi | |
|---|---|
 | |
| XBT-10 | L50 |
| XBT-9-KM | 708.8, 708.9, 708 |
| DiseasesDB | 13606 |
| MedlinePlus | 000845 |
| MeSH | D014581 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Etiopatogenez
Xəstəliyin yaranmasında dəri və selikli qişalarda yerləşən mast hüceyrələri və ya tosqun hüceyrələr yaxından iştirak edirlər. Mast hüceyrələri leykosit qrupuna daxil olan immun hüceyrələrdir. Allergenlərə və mikroblara qarşı xüsusən parazit mikroblarına qarşı orqanizmi müdafiə edir. Dəri və selikli qişalar bu hüceyrələrlə zəngindir. Bu hüceyrələrin sitoplazması çoxlu sayda dekstruktiv enzimlərlə zəngin dənəciklərlə doludur. Onların arasında histamin mediatoru övrə xəstəliyini törədən ana molekulalardan biridir. Övrə xəstələrində provokasiyaedici faktorların təsirindən mast hüceyrələrindən külli iqdarda histamin ifraz olunaraq allergik reaksiyanı tətikləyir. Nəticədə dəridə qaşıntılı köpəşmələr yaranır.
Klinik əlamətlər
Dərinin istənilən yerində qaşıntılı köpəşmələr şəklində qızartılar yaradır. Gicitkən dalaması formasında səpgilər meydana gəlir. Xəstəliyin elmi adı urticaria termini də gicitkən sözündən yaranmışdır. Urtica gicitkən deməkdir. Səpgilər 24 saat ərzində iz buraxmadan solaraq dərinin başqa yerindən çıxa bilir. Xəstəliyin daha ağır formasında dəri və selikli qişalarda ödem yaranır. Ödemə bağlı gözətrafı şişmə, əllərdə və ayaqda şişmə, dodaqda şişmə, dildə şişmə yarana bilər. Buna kvinke ödemi və ya angioödem deyilir. Övrə xəstəliyi angioödemlə seyr edərsə xəstəlik daha kəskin xarakter ala bilər. Hətta xəstədə ciddi tənəffüs çatışmazlığı yaradaraq ölümə belə səbəb ola bilər. Övrə əlamətləri hiss edən xəstələr fəsadlardan yan keçmək üçün qısa zamanda dermatoveneroloq həkimə müraciət etməlidirlər.
Kəskin övrə
Kəskin övrə 6 həftəyə qədər sürür. 6 həftə ərzində şikayətlər aradan qalxarsa kəskin övrə diaqnozu qoyulur.
Xroniki övrə
Xroniki övrə 6 həftədən çox çəkir. Qaşıntılı köpəşmələr bəzən illər boyunca davam edir.
Diaqnozu
Övrə xəstəliyinin diaqnouzu xəstə anamnezi və klinik əlamətlərə görə qoyulur. Bəzi hallarda dermatoveneroloq səpgilərdən dəri biopsiyası tələb edilə bilər. Lakin övrə xəstəliyinin tətikləyən çoxlu səbəblər vardır. Xəstəliyin provokasiya edən amillərini aşkarlamaq üçün dermatoloq xəstədən laborator, radioloji, histopatoloji, allergik testlərdən keçirdə bilər.
Müalicəsi
Övrə xəstəliyinin ana müalicəsi provokasiya edən amillərə yönəlik müalicələrdir. Qaşıntını, köpəşmələri və angiödemi aradan qaldırmaq üçün simptomatik müalicələ verilir. Əsasən müxtəlif nəsillərə aid olan sedativ və non-sedativ antihistaminlər təyin edilir. Ehtiyac olduğu təqdirdə sistemik kortikosteroidlər verilir.
Müalicə müddəti
Kəskin övrə xəstəliyinin müalicəsi 6 həftəyə qədərdir. Xroniki övrənin müalicəsi illər boyu davam edə bilər. Bəzi xəstələrdə ömrün sonuna qədər davam edir.
Profilaktikası
Tətikləyən səbəblərdən uzaq durmaq. Qida faktorları rol oynayırsa spesifik pəhriz verilir.
İstinadlar
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- "Övrə və ya urtikaria xəstəliyi dəri həkimi tərəfindən müalicə edilirmi?". 2022-01-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-27.
- . 2020-06-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-27.
Xarici keçidlər
- Psoriaz
- Dermatoonkoloq
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ovre ve ya xalq arasinda qurdeseneyi derinin allergik menseli xroniki xesteliyidir Deride qasintili kopesmeler ile ozunu gosterir Elmi adi urticaria olan bu xestelik insanin emek qabiliyyetini ve heyat keyfiyyetinin ciddi sekilde pozan bir patologiyadir Ovrenin daha agir formasi sayilan angioodem ve ya kvinke odemi xestenin heyatini tehluke altina ala biler Ovre xesteliyiXBT 10 L50XBT 9 KM 708 8 708 9 708DiseasesDB 13606MedlinePlus 000845MeSH D014581 Vikianbarda elaqeli mediafayllarEtiopatogenezXesteliyin yaranmasinda deri ve selikli qisalarda yerlesen mast huceyreleri ve ya tosqun huceyreler yaxindan istirak edirler Mast huceyreleri leykosit qrupuna daxil olan immun huceyrelerdir Allergenlere ve mikroblara qarsi xususen parazit mikroblarina qarsi orqanizmi mudafie edir Deri ve selikli qisalar bu huceyrelerle zengindir Bu huceyrelerin sitoplazmasi coxlu sayda dekstruktiv enzimlerle zengin deneciklerle doludur Onlarin arasinda histamin mediatoru ovre xesteliyini toreden ana molekulalardan biridir Ovre xestelerinde provokasiyaedici faktorlarin tesirinden mast huceyrelerinden kulli iqdarda histamin ifraz olunaraq allergik reaksiyani tetikleyir Neticede deride qasintili kopesmeler yaranir Klinik elametlerDerinin istenilen yerinde qasintili kopesmeler seklinde qizartilar yaradir Gicitken dalamasi formasinda sepgiler meydana gelir Xesteliyin elmi adi urticaria termini de gicitken sozunden yaranmisdir Urtica gicitken demekdir Sepgiler 24 saat erzinde iz buraxmadan solaraq derinin basqa yerinden cixa bilir Xesteliyin daha agir formasinda deri ve selikli qisalarda odem yaranir Odeme bagli gozetrafi sisme ellerde ve ayaqda sisme dodaqda sisme dilde sisme yarana biler Buna kvinke odemi ve ya angioodem deyilir Ovre xesteliyi angioodemle seyr ederse xestelik daha keskin xarakter ala biler Hetta xestede ciddi teneffus catismazligi yaradaraq olume bele sebeb ola biler Ovre elametleri hiss eden xesteler fesadlardan yan kecmek ucun qisa zamanda dermatoveneroloq hekime muraciet etmelidirler Deride qasintili kopesmelerKeskin ovre Keskin ovre 6 hefteye qeder surur 6 hefte erzinde sikayetler aradan qalxarsa keskin ovre diaqnozu qoyulur Xroniki ovre Xroniki ovre 6 hefteden cox cekir Qasintili kopesmeler bezen iller boyunca davam edir DiaqnozuOvre xesteliyinin diaqnouzu xeste anamnezi ve klinik elametlere gore qoyulur Bezi hallarda dermatoveneroloq sepgilerden deri biopsiyasi teleb edile biler Lakin ovre xesteliyinin tetikleyen coxlu sebebler vardir Xesteliyin provokasiya eden amillerini askarlamaq ucun dermatoloq xesteden laborator radioloji histopatoloji allergik testlerden kecirde biler MualicesiOvre xesteliyinin ana mualicesi provokasiya eden amillere yonelik mualicelerdir Qasintini kopesmeleri ve angiodemi aradan qaldirmaq ucun simptomatik mualicele verilir Esasen muxtelif nesillere aid olan sedativ ve non sedativ antihistaminler teyin edilir Ehtiyac oldugu teqdirde sistemik kortikosteroidler verilir Mualice muddeti Keskin ovre xesteliyinin mualicesi 6 hefteye qederdir Xroniki ovrenin mualicesi iller boyu davam ede biler Bezi xestelerde omrun sonuna qeder davam edir ProfilaktikasiTetikleyen sebeblerden uzaq durmaq Qida faktorlari rol oynayirsa spesifik pehriz verilir IstinadlarDisease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018 Ovre ve ya urtikaria xesteliyi deri hekimi terefinden mualice edilirmi 2022 01 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 27 2020 06 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 04 27 Xarici kecidlerVikianbarda Ovre xesteliyi ile elaqeli mediafayllar var Psoriaz Dermatoonkoloq