Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ölməz partiya (ing. Immortal Game) — 21 iyun 1851-ci ildə Londonda keçirilən ilk beynəlxalq şahmat turniri zamanı baş tutmuş və dövrünün ən güclü şahmatçılarından Adolf Andersenlə arasında oynanılmış şahmat partiyasıdır.
Oyunun tarixçəsi
Hər iki şahmatçı turnirin favoritlərindən olmaqla yanaşı, həm də ayrı-ayrılıqda "Dünyanın ən güclü şahmatçısı" adını almağa layiq idi, təsadüfi deyil ki, London turnirindəki qələbəsindən sonra çoxları Adolf Anderseni o dövrün ən güclü şahmatçısı olması fikrinə gəlmişdilər. Kizeriski isə həyatının çox hissəsini keçirdiyi Fransada şahmat dərsləri keçir və Avropanın şahmat mərkəzi sayılan və güclü şahmatçıların tez-tez ziyarət etdiyi "Café de la Régence"də saatı 5 frankdan oyunlar oynayırdı. O burada daha az tanınan və zəif olan rəqibinə şanslar yaratdığı halda belə (məsələn vəzirsiz oynamaq kimi) qələbə qazanması ilə məşhur idi.
Görüş Londondakı turnir zamanı baş tutsa da, fasilə zamanı oynanılmış qeyri-rəsmi oyun idi. Oyundan təsirlənmiş Kizeriski oyundan dərhal sonra Parisdəki Şahmat Klubuna gedişləri göndərir və bir ay sonra oyun "La Régence" şahmat jurnalında dərc olunur. Oyuna ləqəbi isə 1855-ci ildə avstriyalı şahmat ustası Ernst Falkbeer verib.
Oyunun notasiyası
Ağlar: Adolf Andersen
Qaralar: Lionel Kieseritzky
Debüt:
1. e4 e5 2. f4
- Şah Qambiti. Andersen f piyadasının qarşılığında fiqurlarını tez inkişaf etdirmək istəyir. XIX əsrin ən çox yayılmış debütlərindən olsa da, Andersenin zamanından bəri debütdə müdafiə olunmağın yolları təhlil edildiyindən son zamanlar çox nadir hallarda istifadə olunur.
2… exf4 3. Fc4 Vh4+
- Fil qambiti. Qaraların bu gedişi ağların şahının gələcəkdə qalaqurmasının qarşısını alsa da, qara vəzir təhlükəli mövqeyə gəlir və ağlar sonralar Af3 oynayaraq templə həmin vəzirə hücum edə bilər. Ümumiyyətlə, ilkin gedişlərdən vəzirin tərpədilməsi çox vaxt pis gediş sayılır.
4. Şf1 b5?!
- Bryan əks-qambiti. Kizeriski tərəfindən uzun müddətli təhlil olunub və bəzən onun adı ilə adlandırılır.
5. Fxb5 Af6 6. Af3
- Ağlar atı oyuna daxil etməklə yanaşı, həm də qara vəzirə hücum edərək rəqib fiqurlarının tez səfərbər edilməsinə mane olur.
6…Vh6 7. d3 Ah5
- Kizeriski Ag3+ gedişinin qarşısını almasına və f4-dəki piyadanı qorumasına baxmayaraq, atı özünün daha zəif olduğu künc xanalarına gətirir.
8. Ah4 Vg5 9. Af5 c6
- Qaralar bu gedişlə d piyadasını pindən çıxarmaqla yanaşı, filə də hücum edir.
10. g4? Af6 11. Tg1!
- İnkişafdan geri qalmış fiqurun qurbanı. Qaralar topu vurduğu halda, öz vəziri, bir növ, oyundan kənarda qalacaq və ağlara böyük üstünlük verəcək.
11…cxb5?
- Qaralar artıq fiqur qazansa da, ağların sürətlə öz fiqurlarını səfərbər etdiyi bir zamanda inkişafdan geri qalır.
12. h4!
- Qaralar piyadanı vəzirlə götürə bilmir, çünki ağların f5-dəki atı piyadanı qoruyur.
12…Vg6 13. h5 Vg5 14. Vf3
- Ağların hazırda iki təhlükəsi var: 1) Fxf4, vəziri tələyə salmaq üçün 2) e5, eyni zamanda piyada ilə f6-dakı qara ata və vəzirlə a8-dəki qara topa hücum etmək üçün
14…Ag8
- Təhlükələrin öhdəsindən gəlsə də, qaraları inkişafdan geriyə salır; indi öz başlanğıc nöqtəsində olmayan yeganə fiqur vəzirdir və o da tələyə salınmaq üzrədir. Ağlar mövqe üstünlüyünə malikdirlər.
15. Fxf4 Vf6 16. Ac3 Fc5 17. Ad5
- Ağlar hücuma əks-hücumla cavab verir. Bu gedişlə ağlar qara vəzirə hücum edir və növbəti gedişdə Axc7 gedişi ilə top və şahı çəngələ salmaq istəyir.
17…Vxb2
- Qaralar növbəti gedişdə topu şah verərək vurmaq təhdidi ilə artıq piyada əldə edir.
18. Fd6!
- Ağlar hər iki topunu qurban verir. Chessmaster şahmat proqramına görə, gedişin əsas məqsədi qaraların vəzirini a1-h8 diaqonalından ayırmaqdır. Qaralar fili götürə bilmir, 18…Fxd6? 19. Axd6+ Şd8 20. Axf7+ Şe8 21. Ad6+ Şd8 22. Vf8#." Şahmat üzrə 13-cü dünya çempionu Harri Kasparov şərhlərinin birində qeyd etmişdi ki, əgər oyun qaraların fili götürdüyü tərzdə davam etsəydi, partiya bu səviyyədə məşhur olmazdı.
18…Fxg1?
- Qaraları məğlubiyyətə aparan gediş. Şahmat üzrə 1-ci dünya çempionu Steynitzin fikrincə, 18…Vxa1+ gedişi daha yaxşı ola bilərdi, 19. Şe2 Vb2 20. Şd2 Fxg1 ideyası ilə.
19. e5!
- Ağlar digər topunu da qurban verir. Gedişin əsas məqsədi, rəqibin vəzirini şahın müdafiəsində iştirak etməyinin qarşısını almaq və iki gedişdə mat imkanı yaratmaqdır. 19. Axg7+ Şd8 20. Fc7#.
19…Vxa1+ 20. Şe2
- Artıq qaraların hücum şansı qalmır. Qara vəzir və fil ağların tərəfindədirsə də, birbaşa hücum edə bilmirlər, halbuki ağların, demək olar ki, bütün fiqurları hücumdadır. Kizerskiyə görə, o, bu gedişdən sonra təslim olub. Başqa mənbələr isə Kizerskinin bu mövqedə 20…Aa6 oynadığını və Andersenin isə mat gedişlərini dediyini deyir. Yenə də bir çox mənbələrdə axırıncı gedişlərin artıq oynanılmadığı deyilir.
20…Aa6
- Qara at c7 xanasını ağların 21. Axg7+ Şd8 və 22. Fc7# gedişlərindən qoruyur. 20…Fa6 gedişi də başqa bir müdafiə gediş ola bilərdi, baxmayaraq ki, ağlar 21. Ac7+ Şd8 və 22. Axa6 gedişləri ilə davam edib, uda bilərdilər.
21. Axg7+ Şd8 22. Vf6+!
- Ağlar e7 xanasını qoruyan yeganə fiquru — g8-dəki qara atı yayındırır.
22…Axf6 23. Fe7# 1–0
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Olmez partiya ing Immortal Game 21 iyun 1851 ci ilde Londonda kecirilen ilk beynelxalq sahmat turniri zamani bas tutmus ve dovrunun en guclu sahmatcilarindan Adolf Andersenle arasinda oynanilmis sahmat partiyasidir Olmez PartiyaOyunun tarixcesi Olmez Partiya da matdan sonra yaranmis movqe Her iki sahmatci turnirin favoritlerinden olmaqla yanasi hem de ayri ayriliqda Dunyanin en guclu sahmatcisi adini almaga layiq idi tesadufi deyil ki London turnirindeki qelebesinden sonra coxlari Adolf Anderseni o dovrun en guclu sahmatcisi olmasi fikrine gelmisdiler Kizeriski ise heyatinin cox hissesini kecirdiyi Fransada sahmat dersleri kecir ve Avropanin sahmat merkezi sayilan ve guclu sahmatcilarin tez tez ziyaret etdiyi Cafe de la Regence de saati 5 frankdan oyunlar oynayirdi O burada daha az taninan ve zeif olan reqibine sanslar yaratdigi halda bele meselen vezirsiz oynamaq kimi qelebe qazanmasi ile meshur idi Gorus Londondaki turnir zamani bas tutsa da fasile zamani oynanilmis qeyri resmi oyun idi Oyundan tesirlenmis Kizeriski oyundan derhal sonra Parisdeki Sahmat Klubuna gedisleri gonderir ve bir ay sonra oyun La Regence sahmat jurnalinda derc olunur Oyuna leqebi ise 1855 ci ilde avstriyali sahmat ustasi Ernst Falkbeer verib Oyunun notasiyasiAglar Adolf Andersen Qaralar Lionel Kieseritzky Debut 1 e4 e5 2 f4 Sah Qambiti Andersen f piyadasinin qarsiliginda fiqurlarini tez inkisaf etdirmek isteyir XIX esrin en cox yayilmis debutlerinden olsa da Andersenin zamanindan beri debutde mudafie olunmagin yollari tehlil edildiyinden son zamanlar cox nadir hallarda istifade olunur 2 exf4 3 Fc4 Vh4 Fil qambiti Qaralarin bu gedisi aglarin sahinin gelecekde qalaqurmasinin qarsisini alsa da qara vezir tehlukeli movqeye gelir ve aglar sonralar Af3 oynayaraq temple hemin vezire hucum ede biler Umumiyyetle ilkin gedislerden vezirin terpedilmesi cox vaxt pis gedis sayilir 4 Sf1 b5 Bryan eks qambiti Kizeriski terefinden uzun muddetli tehlil olunub ve bezen onun adi ile adlandirilir 5 Fxb5 Af6 6 Af3 Aglar ati oyuna daxil etmekle yanasi hem de qara vezire hucum ederek reqib fiqurlarinin tez seferber edilmesine mane olur 6 Vh6 7 d3 Ah5 Kizeriski Ag3 gedisinin qarsisini almasina ve f4 deki piyadani qorumasina baxmayaraq ati ozunun daha zeif oldugu kunc xanalarina getirir 8 Ah4 Vg5 9 Af5 c6 Qaralar bu gedisle d piyadasini pinden cixarmaqla yanasi file de hucum edir 10 g4 Af6 11 Tg1 Inkisafdan geri qalmis fiqurun qurbani Qaralar topu vurdugu halda oz veziri bir nov oyundan kenarda qalacaq ve aglara boyuk ustunluk verecek 11 cxb5 Qaralar artiq fiqur qazansa da aglarin suretle oz fiqurlarini seferber etdiyi bir zamanda inkisafdan geri qalir 12 h4 Qaralar piyadani vezirle goture bilmir cunki aglarin f5 deki ati piyadani qoruyur 12 Vg6 13 h5 Vg5 14 Vf3 Aglarin hazirda iki tehlukesi var 1 Fxf4 veziri teleye salmaq ucun 2 e5 eyni zamanda piyada ile f6 daki qara ata ve vezirle a8 deki qara topa hucum etmek ucun 14 Ag8 Tehlukelerin ohdesinden gelse de qaralari inkisafdan geriye salir indi oz baslangic noqtesinde olmayan yegane fiqur vezirdir ve o da teleye salinmaq uzredir Aglar movqe ustunluyune malikdirler 15 Fxf4 Vf6 16 Ac3 Fc5 17 Ad5 Aglar hucuma eks hucumla cavab verir Bu gedisle aglar qara vezire hucum edir ve novbeti gedisde Axc7 gedisi ile top ve sahi cengele salmaq isteyir 17 Vxb2 Qaralar novbeti gedisde topu sah vererek vurmaq tehdidi ile artiq piyada elde edir 18 Fd6 Aglar her iki topunu qurban verir Chessmaster sahmat proqramina gore gedisin esas meqsedi qaralarin vezirini a1 h8 diaqonalindan ayirmaqdir Qaralar fili goture bilmir 18 Fxd6 19 Axd6 Sd8 20 Axf7 Se8 21 Ad6 Sd8 22 Vf8 Sahmat uzre 13 cu dunya cempionu Harri Kasparov serhlerinin birinde qeyd etmisdi ki eger oyun qaralarin fili goturduyu terzde davam etseydi partiya bu seviyyede meshur olmazdi 18 Fxg1 Qaralari meglubiyyete aparan gedis Sahmat uzre 1 ci dunya cempionu Steynitzin fikrince 18 Vxa1 gedisi daha yaxsi ola bilerdi 19 Se2 Vb2 20 Sd2 Fxg1 ideyasi ile 19 e5 Aglar diger topunu da qurban verir Gedisin esas meqsedi reqibin vezirini sahin mudafiesinde istirak etmeyinin qarsisini almaq ve iki gedisde mat imkani yaratmaqdir 19 Axg7 Sd8 20 Fc7 19 Vxa1 20 Se2 Artiq qaralarin hucum sansi qalmir Qara vezir ve fil aglarin terefindedirse de birbasa hucum ede bilmirler halbuki aglarin demek olar ki butun fiqurlari hucumdadir Kizerskiye gore o bu gedisden sonra teslim olub Basqa menbeler ise Kizerskinin bu movqede 20 Aa6 oynadigini ve Andersenin ise mat gedislerini dediyini deyir Yene de bir cox menbelerde axirinci gedislerin artiq oynanilmadigi deyilir 20 Aa6 Qara at c7 xanasini aglarin 21 Axg7 Sd8 ve 22 Fc7 gedislerinden qoruyur 20 Fa6 gedisi de basqa bir mudafie gedis ola bilerdi baxmayaraq ki aglar 21 Ac7 Sd8 ve 22 Axa6 gedisleri ile davam edib uda bilerdiler 21 Axg7 Sd8 22 Vf6 Aglar e7 xanasini qoruyan yegane fiquru g8 deki qara ati yayindirir 22 Axf6 23 Fe7 1 0Istinadlar