Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çətir — insanları yağışdan və günəş şüalarından qoruyan oval şəkilli əşya.
Çətirdən ilk dəfə təxminən 3400 il əvvəl Mesapotamiyada rütbənin və fərqliliyin rəmzi kimi istifadə olunub. Bu çətirlər mesapotamiyalıları yağışdan deyil, parlaq günəşdən qoruyurdu. Tarixən əksər hallarda çətirlərdən daha çox günəşdən qorunmaq üçün istifadə edilmişdir. Hətta ingiliscədə "umbrella" sözü latıncada kölgə mənasını verən "umbra" kəlməsindən yaranmışdır.
E.ə. 1200-cü illərdə çətirdən Misirdə dini anlamda istifadə edilib. Misirlilər göy üzünün tanrının vücudundan düzəldilmiş dünyanı qoruyan bir çətir olduğuna inanırdılar və çətir götürmək yüksək əxlaq göstəricisi hesab olunurdu.
Romalılar çətiri misirlilərdən götürmüş və ona ancaq qadınların istifadə etdiyi bir əşya kimi baxmışlar. Qədim Romada kişilər çətirdən istifadə etmirdilər. Yağlı kağızdan düzəldilən çətirin su keçirmədiyi də məlum olduqdan sonra qadınlar yağışlı havalarda da ondan istifadə etməyə başladılar.
Avropada əsasən XVIII əsrdən etibarən çətirdən geniş istifadə olunub. Fars səyahətçisi və yazıçısı Jonas Hanvay (1712-1786) İngiltərədə 30 il ərznində çətir götürmüşdür. Bununla da o çətiri məşhurlaşdırmış, kişilər arasında istifadəsini yaymışdır.
İlk çətir dükanı 1830-cu ildə Londonda Oxford küçəsi 53-də "James Smith and Sons" adı ilə açılmışdır.
Avropada ilk vaxtlar çətirlər ağacdan hazırlanır və alpaqa adlanan süni yun ilə və ya qalın, yağlanmış kətan parça ilə örtülürdü. 1852-ci ildə Samuel Fox ilk dəfə metaldan çətir dizayn etdi. O həm də "English Steels Company"nı qurmuşdur. Həmin dövrdə qadın yubkalarında istifadə olunan məftil dizaynından faydalanaraq çətiri indiki formasına çatdırmışdır. Bu çətirlərin istehsalı və istifadəsinin asanlaşmasında və geniş istifadə olunmasında növbəti böyük icad idi.
Avropada çətirlər yun və kətan parçadan düzəldilir, su keçirməməsi üçün yağlanırdı. Bu da ona qara rəng verirdi. Avropada digərlərinin əksinə olaraq çətirlər kişilər tərəfindən də mənimsənildi və qara rəngli çətirlər kişilərin yağışlı havalarda, ağ rəngli çətirlər isə qadınların ayrılmaz atributu oldu.
Yun parçaya yağ sürtülərək düzəldilən çətirlər sonradan başqa parçalardan düzəldilməyə başlansa da qara rəng su keçirməzliyin simvolu olaraq qaldı və əksər çətirlər qara rəngdə düzəldildi.
Günəşli havada çətir götürmək adəti geniş şəkildə qalmasa da yağışlı havalarda kişilərin qara rəngli, qadınların isə müxtəlif rəngli çətir götürmək adəti davam etməkdədir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cetir insanlari yagisdan ve gunes sualarindan qoruyan oval sekilli esya Cetirin qurulusu Cetirden ilk defe texminen 3400 il evvel Mesapotamiyada rutbenin ve ferqliliyin remzi kimi istifade olunub Bu cetirler mesapotamiyalilari yagisdan deyil parlaq gunesden qoruyurdu Tarixen ekser hallarda cetirlerden daha cox gunesden qorunmaq ucun istifade edilmisdir Hetta ingiliscede umbrella sozu latincada kolge menasini veren umbra kelmesinden yaranmisdir E e 1200 cu illerde cetirden Misirde dini anlamda istifade edilib Misirliler goy uzunun tanrinin vucudundan duzeldilmis dunyani qoruyan bir cetir olduguna inanirdilar ve cetir goturmek yuksek exlaq gostericisi hesab olunurdu Romalilar cetiri misirlilerden goturmus ve ona ancaq qadinlarin istifade etdiyi bir esya kimi baxmislar Qedim Romada kisiler cetirden istifade etmirdiler Yagli kagizdan duzeldilen cetirin su kecirmediyi de melum olduqdan sonra qadinlar yagisli havalarda da ondan istifade etmeye basladilar Avropada esasen XVIII esrden etibaren cetirden genis istifade olunub Fars seyahetcisi ve yazicisi Jonas Hanvay 1712 1786 Ingilterede 30 il erzninde cetir goturmusdur Bununla da o cetiri meshurlasdirmis kisiler arasinda istifadesini yaymisdir Ilk cetir dukani 1830 cu ilde Londonda Oxford kucesi 53 de James Smith and Sons adi ile acilmisdir Cetirler Avropada ilk vaxtlar cetirler agacdan hazirlanir ve alpaqa adlanan suni yun ile ve ya qalin yaglanmis ketan parca ile ortulurdu 1852 ci ilde Samuel Fox ilk defe metaldan cetir dizayn etdi O hem de English Steels Company ni qurmusdur Hemin dovrde qadin yubkalarinda istifade olunan meftil dizaynindan faydalanaraq cetiri indiki formasina catdirmisdir Bu cetirlerin istehsali ve istifadesinin asanlasmasinda ve genis istifade olunmasinda novbeti boyuk icad idi Avropada cetirler yun ve ketan parcadan duzeldilir su kecirmemesi ucun yaglanirdi Bu da ona qara reng verirdi Avropada digerlerinin eksine olaraq cetirler kisiler terefinden de menimsenildi ve qara rengli cetirler kisilerin yagisli havalarda ag rengli cetirler ise qadinlarin ayrilmaz atributu oldu Yun parcaya yag surtulerek duzeldilen cetirler sonradan basqa parcalardan duzeldilmeye baslansa da qara reng su kecirmezliyin simvolu olaraq qaldi ve ekser cetirler qara rengde duzeldildi Gunesli havada cetir goturmek adeti genis sekilde qalmasa da yagisli havalarda kisilerin qara rengli qadinlarin ise muxtelif rengli cetir goturmek adeti davam etmekdedir Vikianbarda Cetir ile elaqeli mediafayllar var